علائم ظهور: تفاوت میان نسخه‌ها

علائم ظهور (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۸

۸٬۰۳۰ بایت حذف‌شده ، ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۹

جز

حذف مطالب زائد

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۰۲۰

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{اعتقادات شیعه}}
 {{منبع}}
-'''علائم ظهور''' یا '''نشانه‌های ظهور'''، آن دسته از رخدادهایی که بر اساس [[احادیث]] [[معصومان]](ع)، قبل و یا در آستانه [[ظهور]] [[امام مهدی(ع)]] ‏ پدید می‌آید و تحقق هر یک از آنها، نشانه نزدیک‌تر شدن ظهور است. بر این اساس، با تحقق مجموعه رخدادهای پیشگویی شده و به دنبال آخرین نشانه ظهور، امام مهدی‏ (ع) قیام خواهد کرد. از جمله این رخدادها [[صیحه آسمانی]]، [[خروج سفیانی]] و [[قیام یمانی]] است.
+'''علائم ظهور''' یا '''نشانه‌های ظهور'''، رخدادهایی که بر اساس [[احادیث]] [[معصومان]](ع)، قبل و یا در آستانه [[ظهور]] [[امام مهدی(ع)]] ‏ پدید می‌آید. از جمله این رخدادها [[صیحه آسمانی]]، [[خروج سفیانی]] و [[قیام یمانی]] است.
 ==رابطه نشانه‌های ظهور با اشراط الساعة==
-در منابع دینی، قیام امام مهدی‏ (ع)، یکی از نشانه ‌های برپایی [[قیامت]] شمرده شده است. از همین رو تعدادی از نشانه‏‌های ظهور، نشانه‏‌های قیامت هم شمرده می‌شود که از آن به [[اشراط الساعة]] تعبیر می‌شود.
+در منابع دینی، قیام امام مهدی‏ (ع)، از نشانه‌های برپایی [[قیامت]] شمرده شده است. از این رو تعدادی از نشانه‏‌های ظهور، [[نشانه‏‌های قیامت]] هم شمرده می‌شود که از آن به [[اشراط الساعة]] تعبیر می‌شود.
 ==تعداد نشانه‌‌ها==
 در منابع دینی، رخدادهای طبیعی و غیرطبیعی و دگرگونی‏‌های سیاسی و اجتماعی فراوانی به عنوان نشانه‏‌های ظهور یاد شده است که درجه اعتبار و درستی همه آنها یکسان نیست. برخی از این [[روایات]] در منابع معتبر آمده و از جهت سند و دلالت محکم است. بعضی در کتاب‏‌های غیرمعتبر و به وسیله افراد غیرموثق یاد شده است. برخی از این نشانه‌ها، تنها نشانه ظهور، و بعضی، هم نشانه ظهور و هم نشانه برپایی [[قیامت]]‌اند. برخی نشانه‌ها، کلی و محوری است و بعضی بیانگر مسائل ریز و جزئی است که گاه همه آنها را می‌‏توان در عنوان واحدی گرد آورد.
-فراوانی [[روایات]] در این باب، حاکی از این است که در آستانه ظهور [[امام مهدی(ع)]] ، حوادثی رخ خواهد داد که برخی چشمگیر و فراگیر و بعضی نه چندان مهم و قابل توجه است. برخی از روایات با عناوین مختلف، به تعدادی از نشانه‏‌ها اشاره کرده است.
+=== نشانه‏‌های حتمی و غیرحتمی===
+منظور از «نشانه‏‌های حتمی» - در مقابل نشانه‏‌های غیرحتمی - آن است که پدیدار شدن آنها - بدون هیچ قید و شرطی - قطعی و الزامی خواهد بود؛ به گونه‏‌ای که تا آنها واقع نگردد، حضرت مهدی ‏(ع) ظهور نخواهد کرد. با این حال، حتمی و قطعی بودن وقوع این نشانه‌‏ها، به این معنا نیست که پدید نیامدن آنها محال است؛ بلکه به حسب فراهم بودن شرایط و مقتضیات و نبودن بازدارنده‏‌ها، پدید آمدن آنها - اگر خداوند اراده کند - قطعی خواهد بود.از روایات، حتمی بودن نشانه‏‌های پنج‌گانه ذیل استفاده می‌‏شود: [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[صیحه آسمانی]] ، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]]. [[امام صادق]] ‏(ع) می‌‏فرماید: «پنج امر قبل از قیام [[قائم]] از نشانه‏‌ها است: صیحه آسمانی، خروج سفیانی، خسف در بیداء، خروج یمانی و قتل نفس زکیه».<ref>شیخ صدوق؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۵۰.</ref>
-==انواع نشانه‏‌های ظهور==
+در برابر نشانه‏‌های حتمی، نشانه‏‌های غیر حتمی قرار دارد؛ یعنی، مقید و مشروط به اموری است که در صورت تحقق آنها، به عنوان نشانه پدید می‌آید. به عبارت دیگر نشانه‏‌های غیر حتمی شاید پدید آید و شاید پدید نیاید و [[امام زمان‏ |امام زمان‏]] (ع) ظهور کند. بعضی از نشانه‏ هایی که به حتمی بودن آنها تصریح نشده، از این قرار است:
-نشانه‏‌های ظهور گوناگون است و برشمردن همه این اقسام، نه چندان مفید است و نه لازم؛ زیرا بسیاری از آنها، نشانه‏‌های قطعی ظهور نیستند. افزون بر این، از نظر سند و محتوا دارای اشکال هستند و درستی و نادرستی آنها چندان روشن نیست.
-=== نشانه‏‌های حتمی و غیر حتمی===
-در میان نشانه‏‌های ظهور، شماری از آنها به روشنی به عنوان «علائم حتمی ظهور» یاد شده است. منظور از «نشانه‏‌های حتمی» - در مقابل نشانه‏‌های غیرحتمی - آن است که پدیدار شدن آنها - بدون هیچ قید و شرطی - قطعی و الزامی خواهد بود؛ به گونه‏‌ای که تا آنها واقع نگردد، حضرت مهدی ‏(ع) ظهور نخواهد کرد. با این حال، حتمی و قطعی بودن وقوع این نشانه‌‏ها، به این معنا نیست که پدید نیامدن آنها محال است؛ بلکه به حسب فراهم بودن شرایط و مقتضیات و نبودن بازدارنده‏‌ها، پدید آمدن آنها - اگر خداوند اراده کند - قطعی خواهد بود.
-از روایات فراوانی که در میان آنها روایات صحیح هم وجود دارد، حتمی بودن نشانه‏‌های پنج‌گانه ذیل استفاده می‌‏شود: [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[صیحه آسمانی]] ، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]].
-[[امام صادق]] ‏(ع) می‌‏فرماید: «پنج امر قبل از قیام [[قائم]] از نشانه‏‌ها است: صیحه آسمانی، خروج سفیانی، خسف در بیداء، خروج یمانی و قتل نفس زکیه».<ref>شیخ صدوق؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۵۰.</ref>
-در برابر نشانه‏‌های حتمی، نشانه‏‌های غیر حتمی قرار دارد؛ یعنی، مقید و مشروط به اموری است که در صورت تحقق آنها، به عنوان نشانه پدید می‌آید. به عبارت دیگر نشانه‏‌های غیر حتمی شاید پدید آید و شاید پدید نیاید و [[امام زمان‏ |امام زمان‏]] (ع) ظهور کند.
-بعضی از نشانه‏ هایی که به حتمی بودن آنها تصریح نشده، از این قرار است:
 ۱. مرگ و میرها
@@ خط ۳۵: / خط ۲۴: @@
 ۵. بارش باران‏های فراوان و...
-===نشانه‏‌های متصل‏ به ظهور و غیر متصل به ظهور===
+===نشانه‏‌های متصل‏ و غیرمتصل به ظهور===
-بر اساس بعضی از روایات ، تعدادی از نشانه‏‌های ظهور، متصل به آن خواهد بود؛ به گونه‏‌ای که بین آنها و ظهور [[حضرت مهدی‏(عج)]] فاصله زیادی نیست. البته اینکه فاصله آن نشانه‏‌ها تا ظهور چه مدت و یا چند روز است، به طور دقیق روشن نیست؛ ولی قدر مسلم آن است که فاصله زیاد نیست و احتمالاً، مجموعه نشانه‏‌های متصل به ظهور، در همان سال ظهور، یا سال پیش‏ ازآن رخ می‌دهد.
+بر اساس بعضی از روایات ، تعدادی از نشانه‏‌های ظهور، متصل به آن خواهد بود؛ به گونه‏‌ای که بین آنها و ظهور [[حضرت مهدی‏(عج)]] فاصله زیادی نیست. البته اینکه فاصله آن نشانه‏‌ها تا ظهور چه مدت و یا چند روز است، به طور دقیق روشن نیست. در مقابل نشانه ‏های غیرمتصل است که در طول تاریخ در دوران [[غیبت کبرا]]، اتفاق افتاده و خواهد افتاد.
-براین‏ اساس تردیدی نیست که برخی از نشانه‏‌های ظهور، نزدیک ظهور و متصل به آن واقع می‌شود. در مقابل نشانه ‏های غیرمتصل است که در طول تاریخ در دوران [[غیبت کبرا]]، اتفاق افتاده و خواهد افتاد.
 ===نشانه‏‌های غیر عادی===
 تحقق نشانه‏‌های ظهور - همچون واقع شدن سایر پدیده‏‌ها - به روال طبیعی و عادی است؛ ولی پیشگویی برخی از آنها، به گونه‏‌ای در روایات بازتاب یافته که به نظر می‌‏رسد، رخ دادن آنها به طور عادی غیرممکن است و تحقق آنها به صورت غیرطبیعی در چهار چوب [[معجزه]] خواهد بود؛ مثلاً طلوع خورشید از مغرب و صیحۀ آسمانی، اگر همان معنای ظاهری آنها مقصود باشد، باید به صورت معجزه رخ دهد؛ زیرا پدیدار شدن چنین اموری، عادتاً ممکن نیست. البته شاید بعضی از این نشانه‏ ها، معنای کنایی و رمزی داشته باشد و به رخدادهایی اشاره کند که پیدایش آنها عادتاً امکان دارد.
-گفتنی است که احادیث‏ فراوانی در مورد نشانه‏‌های ظهور، در منابع روایی وجود دارد. اسناد این روایات، بیشتر ضعیف و غیرقابل اعتماد است. از نظر دلالت نیز، هماهنگی و انسجام لازم بین آنها نیست .
-به نظر می‏رسد، اهمیت بسیار زیاد مسأله [[مهدویت]] از یک سو و علاقه‌مندی شدید مسلمانان به آگاهی از چگونگی رخدادهای آینده و پدیدار شدن نشانه‏‌های ظهور مهدی‏ (ع)، از سوی دیگر، سبب شده که دشمنان و بدخواهان - به ویژه حاکمان ستمگر - وسوسه شوند که در جهت برآوردن منافع سیاسی خویش، تغییراتی در روایات به وجود آورند.<ref>علی دوانی؛ نورمهدی، ص۷۰.</ref>
-اینک با انبوهی از روایات صحیح و غیرصحیح در زمینه نشانه‏‌های ظهور، روبه‏ رو هستیم که دست کم برخی از آنها از آفت جعل و تحریف مصون نمانده است. متأسفانه کتاب‏هایی نیز وجود دارد که در آنها از سَرِ جهل و دلسوزی و یا به عمد و از روی غرض، به این امر دامن زده شده است.
-البته وجود مواردی از جعل و تحریف، در نشانه‏‌های ظهور و یا وجود [[مدعیان مهدویت|مدعیان دروغین]] به عنوان نمونه نشانه‏ ها، هیچ‌گاه دلیل این نمی‌شود که همه روایات از اعتبار بیفتد و یا اصل همه نشانه ‏ها زیر سؤال برود؛ زیرا دسته‏ای از این نشانه‏‌ها مسلّم و قطعی است.
-==نکته‌ای مهم ==
-به طور کلی این علایم و نشانه‏‌ها، برخی از نظر مفهوم و معنا و پیام، روشن و آشکارند و برخی در نهایت ابهام و اجمال و پیچیدگی‌اند. بسیاری از نویسندگان، بویژه نویسندگان معاصر، این روایات را آورده، آنها را تفسیر نموده و طبق دیدگاه خاص خویش، به تأویل آنها پرداخته و بر اساس آرای شخصی خود آنها را تحلیل نموده‌اند.
-اما به نظر می‌رسد اینان نه از نظر علمی و نه از نظر تاریخی، توان اثبات این آراء و دیدگاهها را در مورد روایات مورد اشاره، ندارند. به همین دلیل پیروی از دیدگاهها و تأویلات آنان محل اشکال است، زیرا که پیام حقیقی آنها مبهم است و خدا و [[پیامبر اکرم (ص)|پیامبر]] و [[ائمه]] (ع) به حقایق امور داناترند.
-[[شیخ مفید]] در «ارشاد»، ضمن بحث در نشانه‏‌های ظهور می‌نویسد: «... و نزول الترک الجزیرة و نزول الروم الرملة...»<ref>شیخ مفید؛ ارشاد، ج۲، ص۳۷۳.</ref>
-#در شرایط کنونی، ترک‌ها در [[ایران]]، در شمال [[عراق]]، [[ترکیه]]، [[قفقاز]] و [[آذربایجان]] شوروی سکونت دارند، پس منظور از این سخن چیست؟ و این ترکها چه کسانی هستند ؟ روشن نیست.
-#واژه‏ جزیره نیز که در این جمله آمده، بسیار است، کدام جزیره از جزیره‏‌های دنیا است که نژاد ترک در آن فرود می‏‌آید؟ آن جزیره کجاست؟
-#اما روم همه‏ اروپای کنونی را شامل می‌گردد و روشن است که اروپای امروز، دارای کشورها و دولت‌های متعددی است و همۀ آنها هم جزو «روم» قدیم هستند، از این رو سؤال دیگر این است که: آیا منظور از واژه‏ روم، [[اسرائیل]] است؟ بدان اعتبار که رومیانی که برای جنگ با مسلمانان در [[جنگ موته]] آمدند در [[اردن]] و [[فلسطین]] کنونی سکونت داشتند؟ ممکن است مقصود از واژۀ روم، [[آمریکا]] باشد چرا که بیشتر آمریکایی‌ها را مهاجرانی تشکیل داده‌اند که از قارۀ اروپا رفته‌اند.
-#واژه‏‌های «مشرق» یا «مغرب» نیز در روایات مربوط به ظهور و نشانه‏‌های ظهور، بارها بکار رفته است. سؤال این است که منظور از مشرق و مغرب چیست؟ خاور دور؟ یا [[خاورمیانه]]؟ غرب دور؟ یا مغرب عربی که شامل کشورهای [[لیبی]]، [[تونس]]، [[الجزائر]] و [[مراکش]] می‏‌شود؟ کدامیک؟
-#همچنین در روایات این بخش واژۀ «بنوفلان» آمده است: «الا اخبرکم بآخر ملک بنی ‏فلان؟» منظور از «بنی‏ فلان» کیست؟ یا کیانند؟ برخی پنداشته‌اند مقصود [[بنی‏ عباس]] است. با آگاهی بر اینکه این سلسله، در سال ۶۵۶ هجری منقرض شده‌اند، آیا ممکن است برخی از سردمداران در کشورهای عربی از نژاد و نسب آنان باشند؟
-به هر حال شناخت نام‌ها و مکان‌هایی که در این روایات آمده و به راز و رمز شباهت دارند، مشکل و گاه ناممکن است. بنابراین بهتر است این گونه نشانه‏‌ها و علایم ظهور به همان نحو که ذکر شده‌اند ترسیم شوند. آینده خود با رخدادهایش، این واژه‌‏ها و نام‌ها را تفسیر و مصادیق آنهارا تبیین و در موارد شایستۀ آنها، تطبیق خواهد نمود.
 == جستارهای وابسته==
 * [[آخر الزمان]]