Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۶۷
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==آیت الله و آیت الله العظمی == | ==آیت الله و آیت الله العظمی == | ||
عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به معنی نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیدهاند به کار میرود. <ref>انوري، فرهنگ سخن، ج۱،ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱</ref> | عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به معنی نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیدهاند به کار میرود. <ref>انوري، فرهنگ سخن، ج۱،ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱</ref> | ||
== تاریخچه == | |||
لقب آیت الله نخستین بار توسط شهید ثانی در قرن ۱۰ و برای توصیف [[شهید اول]] (م ۷۸۶ق) به کار رفته است. <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۵، ص۱۳۵</ref> پس از او این عنوان در [[اجازه روایت|اجازه نامههای روایی]] دوران صفویه به کار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمعآوری کرده است [[شرف الدین شولستانی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی اول]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۷۹</ref>، در [[اجازه روایت|اجازه نامه]]هایی که برای شاگردان خود نوشتهاند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیت الله فی العالمین''» یاد کردهاند. [[ابوالقاسم جرفادقانی]] (قرن ۱۱ق) | لقب آیت الله نخستین بار توسط شهید ثانی در قرن ۱۰ و برای توصیف [[شهید اول]] (م ۷۸۶ق) به کار رفته است. <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۵، ص۱۳۵</ref> پس از او این عنوان در [[اجازه روایت|اجازه نامههای روایی]] دوران صفویه به کار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمعآوری کرده است [[شرف الدین شولستانی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی اول]]<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۷۹</ref>، در [[اجازه روایت|اجازه نامه]]هایی که برای شاگردان خود نوشتهاند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیت الله فی العالمین''» یاد کردهاند. در همین دوران [[ابوالقاسم جرفادقانی]] (قرن ۱۱ق) همین تعبیر را برای [[شیخ صدوق]](م ۳۸۱ق) به کار برده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۱۰۰</ref> | ||
در گذشته القابی مانند [[ثقة الاسلام|ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجت الاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیتالله برای بزرگداشت چند فرد خاص به کار میرفت. و تا قرنها نیز مختص به این بزرگان باقی ماند. در [[قرن چهارم]] قمری عنوان ثقة الاسلام برای [[کلینی|محمدبن یعقوب کلینی]]، در [[قرن پنجم]] عنوان حجة الاسلام برای [[غزالی|امام محمد غزالی]]، در [[قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] به کار رفت. | در گذشته القابی مانند [[ثقة الاسلام|ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجت الاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیتالله برای بزرگداشت چند فرد خاص به کار میرفت. و تا قرنها نیز مختص به این بزرگان باقی ماند. در [[قرن چهارم]] قمری عنوان ثقة الاسلام برای [[کلینی|محمدبن یعقوب کلینی]]، در [[قرن پنجم]] عنوان حجة الاسلام برای [[غزالی|امام محمد غزالی]]، در [[قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] به کار رفت. | ||
تا قرن چهاردهم قمری عنوان آیت الله برای هیچیک از [[:رده:فقیهان شیعه|فقها]] به کار نرفته است. در اوایل این قرن، نخست [[میرزا حسین نوری|حاج میرزا حسین نوری]] (۱۲۵۴-۱۳۲۰ق) این عنوان را برای [[محمدمهدی بحرالعلوم|سید محمد مهدی بحرالعلوم]]، و چند دهه بعد [[شیخ عباس قمی]] همان را برای [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری]]، [[حسین نجف|شیخ حسین نجف]] و [[سید محمد حسن شیرازی]] و رفته رفته مورخان عصر [[مشروطه]] برای آخوند [[آخوند خراسانی]]، [[حسین خلیلی تهرانی]]، [[عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]] و دیگران به کار بردند.<ref>نراقی، ص۴۶-۴۷؛ ناظم الاسلام، ص۸۸؛ کسروی، ج۲، ص۳۷۱</ref> پیش از آن، همه آن [[مرجع|مراجع]] را در کلام و نوشتار، [[حجت الاسلام]] میخواندند. | تا قرن چهاردهم قمری عنوان آیت الله برای هیچیک از [[:رده:فقیهان شیعه|فقها]] به کار نرفته است. در اوایل این قرن، نخست [[میرزا حسین نوری|حاج میرزا حسین نوری]] (۱۲۵۴-۱۳۲۰ق) این عنوان را برای [[محمدمهدی بحرالعلوم|سید محمد مهدی بحرالعلوم]]، و چند دهه بعد [[شیخ عباس قمی]] همان را برای [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری]]، [[حسین نجف|شیخ حسین نجف]] و [[سید محمد حسن شیرازی]] و رفته رفته مورخان عصر [[مشروطه]] برای آخوند [[آخوند خراسانی]]، [[حسین خلیلی تهرانی]]، [[عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]] و دیگران به کار بردند.<ref>نراقی، ص۴۶-۴۷؛ ناظم الاسلام، ص۸۸؛ کسروی، ج۲، ص۳۷۱</ref> پیش از آن، همه آن [[مرجع|مراجع]] را در کلام و نوشتار، [[حجت الاسلام]] میخواندند. | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== |