confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۴۴
ویرایش
مهر السنة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''مَهرالسُنَّة''' مهریه‌ای که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم|پیامبر | '''مَهرالسُنَّة''' [[مهریه|مهریه‌ای]] که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم|پیامبر اکرم(ص)]] برای [[همسران پیامبر(ص)|همسران]] و [[فرزندان پیامبر اسلام(ص)|دخترانش]] تعیین می‌کرد. مقدار مهرالسنه، پانصد [[درهم شرعی|درهم]] برابر با ۱۵۰۰ گرم نقره خالص بوده است. در [[روایات]] مهریه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]]، زره یا کتان بافت [[یمن]] یا چیزهای دیگری غیر از درهم معرفی شده که قیمت آن را بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ درهم دانسته‌اند. [[امام جواد(ع)]] نیز مهریه همسرش [[ام‌فضل دختر مأمون]] را پانصد درهم معادل مهریه حضرت زهرا(س) قرار داد. | ||
به‌فتوای عده‌ای از [[فقیه|فقیهان]] تعیین [[مهریه]] بیش از مهرالسنه [[مکروه]] است. در مقابل، برخی به این علت که امروزه، ۱۵۰۰ مثقال نقره ارزش پولی زیادی ندارد و در زمان پیامبر(ص) و [[امامان شیعه | به‌فتوای عده‌ای از [[فقیه|فقیهان]] تعیین [[مهریه]] بیش از مهرالسنه [[مکروه]] است. در مقابل، برخی به این علت که امروزه، ۱۵۰۰ مثقال نقره ارزش پولی زیادی ندارد و در زمان پیامبر(ص) و [[امامان شیعه]] ارزشی بیشتری داشته، بر این باورند که مهرالسنه معادل پولی ثابتی ندارد و تلاش کرده‌اند مهرالسنه را بر اساس ارزش روز محاسبه کنند؛ با این حال می‌گویند مهرالسنه، مهریه‌ای سنگین نیست. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
{{همچنین|مهریه}} | {{همچنین|مهریه}} | ||
مهرالسنه، مهریه‌ای است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر | مهرالسنه، مهریه‌ای است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] برای [[همسران پیامبر(ص)|همسران]] و همچنین به‌نقل [[شیخ صدوق]] برای دخترانش<ref>شیخ صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۳۰۲.</ref> قرار می‌داد.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۳۴۴.</ref> | ||
== مقدار== | == مقدار== | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
===چند روایت متفاوت=== | ===چند روایت متفاوت=== | ||
در منابع [[حدیث|روایی]]، چند روایتِ متفاوت با روایات مهرالسنه دیده می‌شود. از جملهٔ آن‌ها روایتی است که شیخ صدوق از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] آورده و در آن مهریه [[ام‌حبیبه]] (همسر پیامبر) چهارهزار درهم نقل شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۷۳.</ref> گفته‌اند در این روایت، [[امام باقر(ع)]] این مهریه را یک استثنا دانسته که آن را نجاشی، حاکم [[حبشه]] که [[وکالت]] پیامبر در [[خواستگاری]] از ام‌حبیبه را برعهده داشته، انجام داده و خود او مهریه را پرداخت کرده و پیامبر(ص) با آن مخالفت نکرده است.<ref>مسعودی، «پژوهشى درباره مَهرُالسُّنّه (مهر محمّدى)»، ص۱۱۳.</ref> | در منابع [[حدیث|روایی]]، چند روایتِ متفاوت با روایات مهرالسنه دیده می‌شود. از جملهٔ آن‌ها روایتی است که [[شیخ صدوق]] از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] آورده و در آن مهریه [[ام‌حبیبه]] (همسر پیامبر) چهارهزار درهم نقل شده است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۷۳.</ref> گفته‌اند در این روایت، [[امام باقر(ع)]] این مهریه را یک استثنا دانسته که آن را نجاشی، حاکم [[حبشه]] که [[وکالت]] پیامبر در [[خواستگاری]] از ام‌حبیبه را برعهده داشته، انجام داده و خود او مهریه را پرداخت کرده و پیامبر(ص) با آن مخالفت نکرده است.<ref>مسعودی، «پژوهشى درباره مَهرُالسُّنّه (مهر محمّدى)»، ص۱۱۳.</ref> | ||
همچنین در خصوص مهریه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] گزارش‌های متفاوتی هست. از آن جمله است ۴۸۰ درهم، ۴۰۰ مثقال نقره و ۵۰۰ درهم.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> [[ابن‌شهرآشوب]] (۴۸۸-۵۸۸ق)، از محدثان شیعه، در کتابش [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|مَناقِب]]، علت این اختلافات را آن دانسته که مهریه حضرت زهرا(س) چیز دیگری بوده و این اختلافات، درباره قیمت آن است. سپس روایاتی آورده است که بر پایه برخی، از آن‌ها مهریه حضرت فاطمه، کتان بافت یمن و پوست دباغی‌نشده و گیاهی خوشبو و طبق برخی دیگر، زره و پوست دباغی‌نشده گوسفند یا شتر بوده است.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> | همچنین در خصوص مهریه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] گزارش‌های متفاوتی هست. از آن جمله است ۴۸۰ درهم، ۴۰۰ مثقال نقره و ۵۰۰ درهم.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> [[ابن‌شهرآشوب]] (۴۸۸-۵۸۸ق)، از [[محدث|محدثان]] شیعه، در کتابش [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|مَناقِب]]، علت این اختلافات را آن دانسته که مهریه حضرت زهرا(س) چیز دیگری بوده و این اختلافات، درباره قیمت آن است. سپس روایاتی آورده است که بر پایه برخی، از آن‌ها مهریه حضرت فاطمه، کتان بافت یمن و پوست دباغی‌نشده و گیاهی خوشبو و طبق برخی دیگر، زره و پوست دباغی‌نشده گوسفند یا شتر بوده است.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۳۵۱.</ref> | ||
برخی از نویسندگان با بررسی مجموع این روایات و با توجه به سیره پیامبر(ص) و همچنین حدیثی که در آن، [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] مهریه همسرش، [[ام‌فضل دختر مأمون]] را پانصد درهم معادل مهریه حضرت زهرا(س) معین کرده،<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۸۴.</ref> گفته‌اند مهریه حضرت زهرا بیش از ۵۰۰ درهم نبوده است.<ref>مروج طبسی، فاطمه الگوی حیات زیبا، ۱۳۸۰ش، ص۳۵-۳۶.</ref> | برخی از نویسندگان با بررسی مجموع این روایات و با توجه به [[سیره نبوی|سیره پیامبر(ص)]] و همچنین حدیثی که در آن، [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] مهریه همسرش، [[ام‌فضل دختر مأمون]] را پانصد درهم معادل مهریه حضرت زهرا(س) معین کرده،<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۸۴.</ref> گفته‌اند مهریه حضرت زهرا بیش از ۵۰۰ درهم نبوده است.<ref>مروج طبسی، فاطمه الگوی حیات زیبا، ۱۳۸۰ش، ص۳۵-۳۶.</ref> | ||
== وجوب مهرالسنه یا استحباب آن == | == وجوب مهرالسنه یا استحباب آن == | ||
به‌گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب‌جواهر]]، از فقیهان قرن سیزدهم قمری، دیدگاه مشهور میان [[فقیه|فقیهان]]، این است که [[مهریه]] زن سقف ندارد و تعیین مهریه بیش از مهرالسنه جایز است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۱، ص۱۳.</ref> [[فتوا|به‌فتوای]] آن‌ها، تعیین مهریه بیش از مهرالسنه تنها [[مکروه]] است.<ref>نگاه کنید به حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق ج۳۱، ص۴۷.</ref> | به‌گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب‌جواهر]]، از فقیهان قرن سیزدهم قمری، دیدگاه مشهور میان [[فقیه|فقیهان]]، این است که [[مهریه]] زن سقف ندارد و تعیین مهریه بیش از مهرالسنه [[مباح|جایز]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۱، ص۱۳.</ref> [[فتوا|به‌فتوای]] آن‌ها، تعیین مهریه بیش از مهرالسنه تنها [[مکروه]] است.<ref>نگاه کنید به حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق ج۳۱، ص۴۷.</ref> | ||
به‌گفته او، شمار اندکی، از جمله [[سید مرتضی|سیدِ مرتَضی]]،<ref>نگاه کنید به سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵، ص۲۹۲.</ref> از فقیهان قرن‌های چهارم و پنجم قمری، مهریه بیش از مهرالسنه را باطل می‌دانند و می‌گویند اگر مهریه‌ای بیش از آن باشد، تنها مقدار معادلِ مهرالسنه برعهده مرد است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۱، ص۱۵.</ref> | به‌گفته او، شمار اندکی، از جمله [[سید مرتضی|سیدِ مرتَضی]]،<ref>نگاه کنید به سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵، ص۲۹۲.</ref> از فقیهان قرن‌های چهارم و پنجم قمری، [[مهریه]] بیش از مهرالسنه را باطل می‌دانند و می‌گویند اگر مهریه‌ای بیش از آن باشد، تنها مقدار معادلِ مهرالسنه برعهده مرد است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۱، ص۱۵.</ref> | ||
==معادل امروزی مهرالسنه== | ==معادل امروزی مهرالسنه== | ||