قلقله: تفاوت میان نسخه‌ها

قلقله یا لقلقه<ref>شافعی، الوافی، بیروت، ص۸۴.</ref> یا مضغوطه<ref>کاتبی خویی، تحفه الاخوان، تهران، ص۱۹.</ref> اصطلاحی در علم [[تجوید]] است که در بخش صفات غیر متضاد حروف {{یاد|بدین معنا که برای این صفات، صفت ضدی که در تقابل با آن باشد، وجود ندارد. (العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۷۹.)}} بدان پرداخته می‌شود.<ref>الصراف، الجدید فی علم التجوید، ۱۴۲۸ق، ص۴۰.</ref> در بیان لغت‌شناسان، قلقله به معنای فریاد شدید،<ref>فراهیدی، العین، قم، ج۵، ص۲۶.</ref> اضطراب،<ref>شافعی، الوافی، بیروت، ص۸۴؛ العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۸۰.</ref> جنبش<ref>حقیقی، شیوه‌ای نو در آموزش درست خواندن قرآن، ۱۳۷۱ش، ص۷۹.</ref> و تزلزل<ref>کاتبی خویی، تحفه الاخوان، تهران، ص۱۸.</ref> است و در اصطلاح به معنای اضطراب زبان در تلفظ برخی از حروف در حالت سکون<ref>العبد، المیزان فی احکام تجوید القرآن، ۲۰۱۰م، ص۸۰.</ref> و حرکت دادن حرف هنگام تلفظ است.<ref>حقیقی، شیوه‌ای نو در آموزش درست خواندن قرآن، ۱۳۷۱ش، ص۷۹.</ref>  

برخی در بیان وجه نامگذاری این حروف معتقدند که در هنگام تلفظ این حروف در حالت ساکن، اضطراب و ضعفی در ظاهر شدن آنها رخ می‌دهد که سبب عدم تلفظ کامل آنها می‌شود؛ به گونه‌ای که قابلیت ادا شدن را از دست می‌دهند؛<ref>کاتبی خویی، تحفه الاخوان، تهران، ص۱۸.</ref>  

به عبارتی دیگر، از آنجا که در قرائت [[قرآن]] علاقه شدیدی به آشکار کردن صداها وجود دارد و حروف قلقله دارای دو صفت [[جهر]] و شدت‌اند، ساکن شدن آنها سبب ضعیف شدنشان شده و شبیه آواهای غیر از خود می‌شوند و به نوعی حرف کاملاً در مخرج خود محبوس می‌شود؛ لذا نیاز به آشکار شدن صدای آنهاست و این امر جز با آوردن صدایی اضافه، ممکن نیست.<ref>میرتقی، تجوید و آواشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۱۲۹.</ref> این صدای اضافه به صورت کسره، فتحه و ضمه بریده شده است و تلفظ کامل حرکت، اشتباه تجویدی محسوب می‌شود.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کن به: شافعی، الوافی، بیروت، ص۸۵؛ جمعیه المعارف الاسلامیه، تجوید القرآن الکریم، ۱۴۲۹ق. ص۴۴.</ref>