confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۶۲
ویرایش
قاعده حرمت تغریر جاهل: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (removed Category:مقالههای جدید using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''حرمت تغریر جاهل''' یا '''حرمت اِغراء به جهل''' قاعده‌ای فقهی که طبق آن پنهان‌کردن حقیقت یا گفتن خلاف آن برای فرد ناآگاه به حقیقت و به [[گناه]] کشاندن او [[حرام]] است. این قاعده در [[فقه]] و [[کلام امامیه|کلام]] مورد بررسی و استناد قرار گرفته و قواعد فقهی دیگر همچون [[وجوب ارشاد جاهل]]، [[قاعده نفی غرر|نفی غرر در معاملات]] و [[قاعده حرمت اعانه بر اثم|حرمت اعانه بر گناه]] آن را تأیید و پشتیبانی می‌کند. | '''حرمت تغریر جاهل''' یا '''حرمت اِغراء به جهل''' قاعده‌ای فقهی که طبق آن پنهان‌کردن حقیقت یا گفتن خلاف آن برای فرد ناآگاه به حقیقت و به [[گناه]] کشاندن او [[حرام]] است. این قاعده در [[فقه]] و [[کلام امامیه|کلام]] مورد بررسی و استناد قرار گرفته و قواعد فقهی دیگر همچون [[وجوب ارشاد جاهل]]، [[قاعده نفی غرر|نفی غرر در معاملات]] و [[قاعده حرمت اعانه بر اثم|حرمت اعانه بر گناه]] آن را تأیید و پشتیبانی می‌کند. | ||
[[مجتهد|فقیهان شیعه]] در استنباط برخی احکام به حرمت تغریر جاهل استناد کرده‌اند. برای نمونه، فروشنده روغن نجس اگر بداند مشتری آن را برای خوردن استفاده می‌کند، لازم است نجس‌بودنش را اعلام کند، وگرنه مرتکب قاعده تغریر جاهل می‌شود. در [[کلام اسلامی|دانش کلام]] هم برای اثبات برخی مسائل اعتقادی به قبح و ممنوعیت اغراء به جهل استدلال می‌شود. از جمله [[قاعده لطف|لطف]] بر بندگان و نزدیک‌کردنشان بر اطاعت و دور‌کردن از گناه از سوی خدا لازم و حتمی است وگرنه اغرای آن‌ها به جهل و ارتکاب گناه خواهد بود که از نظر عقل مردود است. | [[مجتهد|فقیهان شیعه]] در استنباط برخی احکام به حرمت تغریر جاهل استناد کرده‌اند. برای نمونه، فروشنده روغن نجس اگر بداند مشتری آن را برای خوردن استفاده می‌کند، لازم است نجس‌بودنش را اعلام کند، وگرنه مرتکب قاعده تغریر جاهل می‌شود. در [[کلام اسلامی|دانش کلام]] هم برای اثبات برخی مسائل اعتقادی به قبح و ممنوعیت اغراء به جهل از سوی خدا استدلال می‌شود. از جمله [[قاعده لطف|لطف]] بر بندگان و نزدیک‌کردنشان بر اطاعت و دور‌کردن از گناه از سوی خدا لازم و حتمی است وگرنه اغرای آن‌ها به جهل و ارتکاب گناه خواهد بود که از نظر عقل مردود است. | ||
فقیهان حرمت تغریر جاهل را متکی به برخی [[آیه|آیات قرآن]]، [[حدیث|روایات]] و [[دلیل عقلی]] دانسته‌اند. از جمله روایتی که می‌گوید اگر کسی بدون علم [[فتوا]] دهد، گناه کسانی که به چنین فتوایی عمل کنند در [[نامه اعمال]] او نوشته می‌شود. | فقیهان حرمت تغریر جاهل را متکی به برخی [[آیه|آیات قرآن]]، [[حدیث|روایات]] و [[دلیل عقلی]] دانسته‌اند. از جمله روایتی که می‌گوید اگر کسی بدون علم [[فتوا]] دهد، گناه کسانی که به چنین فتوایی عمل کنند در [[نامه اعمال]] او نوشته می‌شود. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==تطبیق در کلام== | ==تطبیق در کلام== | ||
در دانش کلام برای اثبات برخی مسائل اعتقادی به قاعده قبح اغراء به جهل استناد شده است، از جمله؛ | در دانش کلام برای اثبات برخی مسائل اعتقادی به قاعده قبح اغراء به جهل از سوی خدا استناد شده است، از جمله؛ | ||
*[[قاعده لطف|لطف]] بر بندگان و نزدیک‌کردنشان بر اطاعت و دور‌کردن از گناه از سوی خدا لازم و حتمی است وگرنه اغرای آن‌ها به جهل و ارتکاب گناه خواهد بود که از نظر عقل مردود است.<ref>متقی نژاد، «قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام»، ص۱۳۹.</ref> | *[[قاعده لطف|لطف]] بر بندگان و نزدیک‌کردنشان بر اطاعت و دور‌کردن از گناه از سوی خدا لازم و حتمی است وگرنه اغرای آن‌ها به جهل و ارتکاب گناه خواهد بود که از نظر عقل مردود است.<ref>متقی نژاد، «قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام»، ص۱۳۹.</ref> | ||
*[[بعثت انبیا|فرستادن پیامبران]] ؛رسیدن انسان به کمال [[هدف آفرینش انسان|هدف خدا از آفرینش انسان]] است. انسان با ویژگی اختیار خود برای رسیدن به کمال نیازمند شناخت بوده و علوم تجربی و عقل برای شناخت همه جنبه‌های مادی و معنوی زندگی کافی نیست. در نتیجه خدا باید با فرستادن افرادی انسان را با روشی غیر از روش عقلی و تجربه راهنمایی کند. اگر این افراد ارسال نشوند اغراء به جهل لازم می‌آید که بر خدا قبیح و محال است.<ref>متقی نژاد، «قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام»، ص۱۴۰.</ref> | *[[بعثت انبیا|فرستادن پیامبران]] ؛رسیدن انسان به کمال [[هدف آفرینش انسان|هدف خدا از آفرینش انسان]] است. انسان با ویژگی اختیار خود برای رسیدن به کمال نیازمند شناخت بوده و علوم تجربی و عقل برای شناخت همه جنبه‌های مادی و معنوی زندگی کافی نیست. در نتیجه خدا باید با فرستادن افرادی انسان را با روشی غیر از روش عقلی و تجربه راهنمایی کند. اگر این افراد ارسال نشوند اغراء به جهل لازم می‌آید که بر خدا قبیح و محال است.<ref>متقی نژاد، «قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام»، ص۱۴۰.</ref> | ||