معجزه: تفاوت میان نسخه‌ها

از نظر فلاسفه و متکلمان، معجزه ناقض قاعده علیت و یا به عبارتی، پدیده‌ای بدون علت نیست؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به مکی عاملی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة (تقریرات درس آیت‌الله سبحانی)، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۷۳؛ سبحانی، منشور جاوید، انتشارات مؤسسه امام صادق(ع)، ج۳، ص۳۴۵.</ref> اما در این که علت معجزه چیست و یا از چه کسی صادر می‌شود، بین آنان اختلاف نظر وجود دارد:<ref>مکی عاملی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة (تقریرات درس آیت‌الله سبحانی)، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۳، ص۷۳.</ref>

*اشاعره با توجه به تلقی خاصی که از توحید فاعلی دارند، خداوند را تنها علت و تنها مؤثر در حوادث عالم می‌دانند<ref>برای نمونه نگاه کنید به غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۱.</ref> و لذا از نظر آنان معجزات، فعل مستقیم خداوند در طبیعت و معلول بلاواسطه وی به شمار می‌روند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۶۵-۳۶۶.</ref>

*بعضی فلاسفه مثل [[ابن‌سینا]] و [[ملاصدرا]]، ایجاد معجزات را به خود نفس یا روح نبی نسبت داده‌اند.<ref>ابن‌سینا، الاشارات و التنبیهات، دار البلاغة، ص۱۶۰؛ ملاصدرا، المبدأ و المعاد، ۱۳۵۴ش، ص۴۸۲.</ref> به‌گفته ملاصدرا نفوس برخی انسان‌ها الهی بوده و دارای چنان قدرتی هستند که گویا نفس مجموعه عالم طبیعت‌اند و همان‌طور که بدن از آن‌ها اطاعت می‌کند، سایر عناصر عالم طبیعت نیز مطیع آن‌ها است و هرچه تجرد نفس بیشتر باشد و به مبادی عالی هستی شبیه‌تر باشد، قدرت آن در اثرگذاری بر جهان مادی نیز بیشتر می‌شود.<ref>ملاصدرا، المبدأ و المعاد، ۱۳۵۴ش، ص۴۸۲.</ref>

*عالمانی همچون [[سید محمدحسین طباطبایی]] و [[عبدالله جوادی آملی]] بر این باورند که معجزات، معلولِ علت‌های مادیِ غیر متعارفی‌اند که در دسترس فکر و عمل بشر متعارف نیستند.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۷۶-۷۷؛ جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، ۱۳۸۴ش، ص۲۶۴.</ref> برخی نیز گفته‌اند تنها پیامبران به سبب اتصال‌شان به [[عالم غیب]] از این اسباب و علت‌های مادی غیر متعارف آگاهند و بر غیر آنان پوشیده و پنهان است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۷۶.</ref>

*احتمال دیگری که مطرح کرده‌اند این است که معجزات به فعل ملائکه که در قرآن از آن‌ها با عنوان «مدبرات» یاد شده، ایجاد می‌شوند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۷۶.</ref>