پرش به محتوا

معجزه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آبان]]|روز=[[۲۶]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=P.motahari  }}{{اعتقادات شیعه}}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[آبان]]|روز=[[۲۶]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=P.motahari  }}
{{اعتقادات شیعه}}
'''مُعْجزه'''، اصطلاحی در علم کلام، به‌معنای کاری خارق العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] است که دیگران از انجام آن عاجزند. بین معجزه‌ با [[ارهاص]]، [[کرامت]] و سحر تفاوت‌هایی بیان کرده‌اند. در تفاوت معجزه با ارهاص گفته‌اند ارهاص کارهای خارق العاده، پیش از مبعوث شدن است. تفاوت معجزه با کرامت نیز در این است که کرامت، کارهای خارق العاده‌ای است که با ادعای نبوت همراه نیست. تفاوت معجزه با سحر و امثال آن مثل جادو و شعبده‌بازی در این است که منشأ معجزه الهی است، اما سحر با تمرین به دست می‌آید و هدفی دنیایی را دنبال می‌کند و قابل شکست خوردن است.
'''مُعْجزه'''، اصطلاحی در علم کلام، به‌معنای کاری خارق العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] است که دیگران از انجام آن عاجزند. بین معجزه‌ با [[ارهاص]]، [[کرامت]] و سحر تفاوت‌هایی بیان کرده‌اند. در تفاوت معجزه با ارهاص گفته‌اند ارهاص کارهای خارق العاده، پیش از مبعوث شدن است. تفاوت معجزه با کرامت نیز در این است که کرامت، کارهای خارق العاده‌ای است که با ادعای نبوت همراه نیست. تفاوت معجزه با سحر و امثال آن مثل جادو و شعبده‌بازی در این است که منشأ معجزه الهی است، اما سحر با تمرین به دست می‌آید و هدفی دنیایی را دنبال می‌کند و قابل شکست خوردن است.


خط ۹: خط ۱۰:


==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
معجزه، اصطلاحی در علم کلام، به‌معنای کاری خارق العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] است که دیگران از انجام آن عاجزند.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵.</ref>  [[عبدالرزاق لاهیجی]]، متکلم و فیلسوف شیعه، راه معرفت به صدق دعوت نبی را در ظهور و ارائه معجزه، منحصر می‌داند.<ref>لاهیجی، سرمایه ایمان، ۱۳۷۲ش، ص۹۳-۹۴.</ref> البته برخی عالمان مانند [[جعفر سبحانی]]، معجزه را یکی از راه‌های معرفت به صدق مدعیات پیامبران، به شمار آورده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۳۹۱؛ خرازی، بدایة المعارف الالهیة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴۴.</ref>
معجزه اصطلاحی است در علم کلام، به‌معنای کاری خارق‌العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] که دیگران از انجام آن عاجزند.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵.</ref>  [[عبدالرزاق لاهیجی]]، متکلم و فیلسوف شیعه، راه معرفت به صدقِ دعوت نبی را در ظهور و ارائه معجزه، منحصر می‌داند.<ref>لاهیجی، سرمایه ایمان، ۱۳۷۲ش، ص۹۳-۹۴.</ref> البته برخی عالمان مانند [[جعفر سبحانی]]، معجزه را یکی از راه‌های معرفت به صدق مدعیات پیامبران، به شمار آورده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۳، ص۳۹۱؛ خرازی، بدایة المعارف الالهیة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴۴.</ref>


بحث درباره معجزه، حدود و تعریف و ویژگی‌های آن، از آنجا که با مسئله نبوت و اثبات صدق گفته نبی مرتبط است، بحثی کلامی به شمار می‌رود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹.</ref> از طرفی نیز چون با مسئله سازگاری یا ناسازگاری آن با قاعده علیت پیوند یافته، برخی فلاسفه درباره آن و رابطه‌اش با قاعده علیت نیز بحث کرده‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۹.</ref> همچنین از آن جهت که معجزه را دخالت و فعل مستقیم خداوند در عالم طبیعت به شمار آورده‌اند، در [[کلام جدید]] درباره آن و نسبتش با مسئله قوانین طبیعت به بحث پرداخته‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۷-۲۸۹.</ref> علاوه بر آن در الهیات و کلام جدید معجزه را از آن جهت که کارهای خارق العاده در عالم طبیعت به خدا نسبت داده می‌شود، لذا به عنوان دلیلی برای اثبات وجود خدا به آن استناد کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به هیک، فلسفه دین، ۱۳۹۰ش، ص۷۴؛ پامر، درباره خدا، ۱۳۹۳ش، ص۳۱۰-۳۱۱.</ref>
بحث درباره معجزه، حدود و تعریف و ویژگی‌های آن، ازآنجاکه با مسئله نبوت و اثبات صدق گفته نبی مرتبط است، بحثی کلامی به شمار می‌رود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹.</ref> از طرفی نیز چون با مسئله سازگاری یا ناسازگاری آن با [[اصل علیت|قاعده علیت]] پیوند یافته، برخی فلاسفه درباره آن و رابطه‌اش با قاعده علیت نیز بحث کرده‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۹.</ref> همچنین از آن جهت که معجزه را دخالت و فعل مستقیم خداوند در عالم طبیعت به شمار آورده‌اند، در [[کلام جدید]] درباره آن و نسبتش با مسئله قوانین طبیعت به بحث پرداخته‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۷-۲۸۹.</ref> علاوه‌بر آن، در الهیات و کلام جدید، از آن جهت که در معجزه، کاری خارق‌العاده در عالم طبیعت به خدا نسبت داده می‌شود، به‌عنوان دلیلی برای اثبات وجود خدا به آن استناد کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به هیک، فلسفه دین، ۱۳۹۰ش، ص۷۴؛ پامر، درباره خدا، ۱۳۹۳ش، ص۳۱۰-۳۱۱.</ref>


واژه معجزه و مشتقات آن، ۲۶بار در قرآن به معنای عجز و ناتوانی به کار رفته<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل واژه «عجز».</ref> که هیچ‌یک از آنها به معنای اصطلاحی معجزه نیست و این اصطلاح را غالباً متکلمان به‌کار برده‌اند.<ref>سبحانی، دانشنامه کلام اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> در قرآن برای اشاره به معنای اصطلاحی معجزه، از واژگان «بَیِّنه: دلیل روشن»،<ref>سوره اعراف، آیه۷۳؛ سوره حدید، آیه۲۵؛ سوره فاطر، آیه۲۵.</ref> «آیه: نشانه روشن»،<ref>سوره غافر، آیه۷۸.</ref> «برهان: دلیل واضح»،<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۴؛ سوره قصص، آیه۳۲.</ref> «سلطان: دلیل قاطع»<ref>سوره ابراهیم، آیه۱۱؛ سوره دخان، آیه۱۹.</ref>، «بصیرت»<ref>سوره انعام، آیه۱۰۴.</ref> و «عَجَب: شگفت‌انگیز»،<ref>سوره جن، آیه۱؛ سوره کهف، آیه۹.</ref> استفاده شده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹؛ قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۳۵-۳۹.</ref>
واژه معجزه و مشتقات آن، ۲۶بار در قرآن به معنای عجز و ناتوانی به کار رفته<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل واژه «عجز».</ref> که هیچ‌یک از آنها به معنای اصطلاحی معجزه نیست و این اصطلاح را غالباً متکلمان به‌کار برده‌اند.<ref>سبحانی، دانشنامه کلام اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> در قرآن برای اشاره به‌معنای اصطلاحی معجزه، از واژگان «بَیِّنه: دلیل روشن»،<ref>سوره اعراف، آیه۷۳؛ سوره حدید، آیه۲۵؛ سوره فاطر، آیه۲۵.</ref> «آیه: نشانه روشن»،<ref>سوره غافر، آیه۷۸.</ref> «برهان: دلیل واضح»،<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۴؛ سوره قصص، آیه۳۲.</ref> «سلطان: دلیل قاطع»<ref>سوره ابراهیم، آیه۱۱؛ سوره دخان، آیه۱۹.</ref>، «بصیرت»<ref>سوره انعام، آیه۱۰۴.</ref> و «عَجَب: شگفت‌انگیز»،<ref>سوره جن، آیه۱؛ سوره کهف، آیه۹.</ref> استفاده شده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹؛ قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۳۵-۳۹.</ref>
===باور مشترک ادیان خداباور===
===باور مشترک ادیان خداباور===
به‌گفته مایکل پامر (متولد: ۱۹۴۵م)، دین‌پژوه انگلیسی و نویسنده کتاب «درباره خدا»، همه ادیان خداباور، به وجود معجزات باور داشته و به وقوع آن‌ها در نقطه‌ای از تاریخ گواهی می‌دهند.<ref>پامر، درباره خدا، ۱۳۹۳ش، ص۳۰۹.</ref> [[مرتضی مطهری]] باور به وجود و ارائه معجزه از سوی پیامبران الهی را با توجه به گزارش‌های متعدد قرآنی،<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۶۳.</ref> تردیدناپذیر و جزو ضروریات دین اسلام به شمار آورده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۶۲.</ref>
به‌گفته مایکل پامر (متولد: ۱۹۴۵م)، دین‌پژوه انگلیسی و نویسندهٔ کتاب «درباره خدا»، همه ادیان خداباور، به وجود معجزه باور داشته و به وقوع آن در نقطه‌ای از تاریخ گواهی می‌دهند.<ref>پامر، درباره خدا، ۱۳۹۳ش، ص۳۰۹.</ref> [[مرتضی مطهری]] باور به وجود و ارائه معجزه از سوی پیامبران الهی را با توجه به گزارش‌های متعدد قرآنی،<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۶۳.</ref> تردیدناپذیر و جزو ضروریات دین اسلام به شمار آورده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۶۲.</ref>


==تفاوت معجزه با ارهاص و کرامت==
==تفاوت معجزه با ارهاص و کرامت==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش