شهادت حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

شیعیان برای شهادت حضرت زهرا(س) به مواردی استناد کرده‌اند؛ از جمله آنکه بنابر [[حدیث|روایتی]] از [[ امام موسی کاظم علیه‌السلام |امام کاظم(ع)]]، عنوان صِدّیقه شهیده برای فاطمه(س) به‌کار رفته است. همچنین [[محمد بن جریر بن رستم طبری|محمد بن جریر طبری]]، [[کلام امامیه|متکلم امامی]] قرن سوم هجری، در کتاب [[دلائل الامامة (کتاب) |دلائل الامامه]]، روایتی از [[امام صادق(ع)]] نقل کرده که در آن، علت شهادت فاطمه(س)، [[سقط جنین]] او در اثر ضربه دانسته شده است.

منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت| اهل‌سنت]] به جزئیاتی از وقایع منتهی به درگذشت حضرت فاطمه(س) اشاره کرده‌اند؛ از جمله [[واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)| هجوم به خانه فاطمه و امام علی(ع)]]، [[سقط جنین|سقط شدن جنین]] ([[محسن بن علی(ع)|محسن]]) و همچنین سیلی‌زدن و تازیانه‌زدن به وی. کهن‌ترین منبعی که در این باره مورد استناد شیعیان قرار گرفته، [[کتاب سلیم بن قیس هلالی|کتاب سُلَیْم بن قیس هِلالی]] است که در [[قرن اول هجری قمری]] نگاشته شده است. شیعیان همچنین شهادت فاطمه(س) را مستند به روایاتی دانسته‌اند که در منابع [[اهل‌سنت]] نیز وجود دارد. کتاب «الهجوم علی بیت فاطمه» در این باره روایاتی از ۸۴ راوی را در منابع اهل‌سنت نقل کرده است.

باور به شهادت حضرت زهرا(س) با شبهاتی مواجه شده و به آنها پاسخ‌هایی نیز داده شده است؛ از جمله در پاسخ به اینکه خانه‌های [[مدینه]] در آن روزگار درب نداشته است، [[سید جعفر مرتضی عاملی]] (درگذشته ۱۴۴۱ق) تاریخ‌پژوه شیعه، به روایاتی استناد کرده که دَر داشتن خانه‌های مدینه، امری رایج بوده است. همچنین در پاسخ به اینکه اگر فاطمه(س) مورد حمله قرار گرفته است، چرا [[امام علی(ع)]] و دیگران سکوت کرده و از وی دفاع نکرده‌اند، علاوه بر بیان آنکه علی(ع) به‌دستور [[پیامبر اسلام(ص)]] و برای حفظ مصالح مسلمانان مأمور به [[صبر]] و سکوت بوده، گفته شده است بنابر نقلی که در کتاب سلیم وجود دارد، پس از اقدام عمر بن خطاب، علی(ع) به وی حمله کرد و او را زمین زد، اما عمر از دیگران کمک خواست و آنان علی(ع) را بستند. نویسندگان اهل‌سنت مواردی از مناسبات مثبت میان امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) با [[خلفای سه‌گانه]] را مستندی برای ردّ شهادت وی دانسته‌اند؛ اما از نظر نویسندگان شیعه مشورت خلفا با علی(ع) دلیل بر همکاری و همدلی او با آنان نیست چرا که راهنمایی درباره احکام دین بر هر عالمی واجب است. همچنین خلفا، علی(ع) را منزوی کرده بودند و در مواردی از سرناچاری با او مشورت می‌کردند نه اینکه او مشاور آنها بوده باشد. همچنین شیعیان درباره [[ازدواج ام‌کلثوم با عمر بن خطاب|ازدواج ام‌کلثوم]]، دختر امام علی، با عمر بن خطاب، گفته‌اند که این ازدواج با زور و اجبار صورت گرفته و نمی‌تواند نشانهٔ ارتباط نزدیک میان امام علی(ع) و خلفا باشد.

شیعیان همه ساله در روزهایی موسوم به [[ایام فاطمیه]]، برای شهادت حضرت زهرا(س) [[عزاداری]] می‌کنند.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۶۵.</ref> به همین مناسبت، روز [[۳ جمادی‌الثانی|سوم جمادی‌الثانی]] که بنا به نقل مشهورتر روز شهادت فاطمه بوده <ref> شبیری، «شهادت فاطمه(س)»، ج۱، ص۳۴۷.</ref>  در [[ایران]] تعطیل رسمی است<ref>[https://aftabnews.ir/fa/news/126651/ «ماجرای تعطیل شدن روز شهادت حضرت زهرا»]، سایت آفتاب‌نیوز.</ref> و [[هیئت عزاداری|هیئت‌های عزاداری]] در خیابان‌ها حضور پیدا می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به [https://www.farsnews.ir/photo/13971030001209/ «حرکت دسته عزاداری فاطمیه مقدسه زنجان»]، سایت خبرگزاری فارس؛ [https://fa.shafaqna.com/news/1082634/ «مراسم بزرگ عزاداری فاطمیه با حضور...»]، سایت خبرگزاری شفقنا.</ref> از آنجا که شیعیان، عامل اصلی شهادت فاطمه(س) را [[عمر بن خطاب]] می‌دانند، در بسیاری از مجالس عزاداری سخنانی در مذمت او گفته می‌شود<ref> مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۶۶.</ref> و عده‌ای نیز او را [[لعن]] می‌کنند. همین نکته یکی از زمینه‌های اختلاف بین شیعیان و اهل‌سنت است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/4765248/ «نظر مراجع تقلید درباره توهین به مقدسات اهل‌سنت»]، سایت خبرگزاری مهر.</ref> موضوع شهادت فاطمه(س) حتی باعث شده است که برخی از شیعیان، روز [[نهم ربیع‌الاول]] را که بنابر نقلی روز کشته شدن عمر بن خطاب شمرده‌ شده، عید الزهرا(س) بخوانند و در آن شادی کنند.<ref>مسائلی، نهم ربیع، جهالت‌ها، خسارت‌ها، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۷-۱۱۹.</ref>

| القاب = [[زهرا (لقب)|زهرا]] • صدیقه • طاهره • راضیه • مرضیه • مبارکه • [[بتول]] • [[سیده نساء العالمین]] • [[کوثر]]

| پدر = [[پیامبر اسلام(ص)]]

اختلاف بر سر موضوع شهادت یا مرگ طبیعی فاطمه زهرا(س) اختلافی طولانی است؛ بنابر نقل برخی از پژوهشگران، در کتاب «التحریش» نوشته ضرار بن عمرو که در قرن دوم می‌زیسته است، نوشته شده که شیعیان معتقدند فاطمه(س) در اثر ضربت [[عمر بن خطاب]] از دنیا رفته است.<ref>[https://www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=12364 «آیا اعتقاد به شهادت و مظلومیت حضرت زهرا سلام الله علیها دارای سابقه تاریخی می‌باشد؟»]، سایت تحقیقاتی ولی‌عصر(عج).</ref> همچنین عبدالله بن یزید فزاری، متکلم قرن دوم، در «کتاب الردود» به اعتقاد شیعیان به آسیب دیدن فاطمه از سوی برخی صحابه و سِقط شدن جنین او اشاره کرده است.<ref>سلیمی, Early Ibadi Theology: New Material on Rational Thought in Islam from the Pen of al-Fazārī, ص۳۳.</ref>