پرش به محتوا

ذمه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ۳۰ سپتامبر
جز
ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی)
 
خط ۲۰: خط ۲۰:
== ویژگی‌های ذمه ==
== ویژگی‌های ذمه ==
برای ذمّه در کتب حقوقی و فقهی ویژگی‌هایی ذکر شده است که عبارت است از:
برای ذمّه در کتب حقوقی و فقهی ویژگی‌هایی ذکر شده است که عبارت است از:
# به‌گفته برخی، ذمّه تنها به انسان اختصاص دارد و شامل غیر انسان نمی‌شود، زیرا تعهّد و تکلیف مختص اوست.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref> بر همین اساس برخی «مُکلّف» بودن را شرط اثبات ذمّه دانسته و بر اساس آن ذمّه را برای غیر مکلّف مثل کودک، مجنون و محجور و… و همچنین حیوانات قابل تصور ندانسته‌اند.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۱۳۵؛ حکیم، مستمسک عروه الوثقی، دار احیاء التراث العربی، ج۱۳، ص۲۵۵.</ref> البته در پاره‌ای از منابع فقهی، ذمّه را برای برخی حیوانات خاص (مثل [[ذوالجناح]] و …) یا همه حیوانات به اعتبار مالک آن (صاحب حیوان) ثابت دانسته‌اند.<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱؛ طباطبائی یزدی، عروة الوثقی، ج۵، ص۳۷۰.</ref>
# به‌گفته برخی، ذمّه تنها به انسان اختصاص دارد و شامل غیر انسان نمی‌شود، زیرا تعهّد و تکلیف مختص اوست.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref> بر همین اساس برخی «مُکلّف» بودن را شرط اثبات ذمّه دانسته و بر اساس آن ذمّه را برای غیر مکلّف مثل کودک، مجنون و [[محجور]] و… و همچنین حیوانات قابل تصور ندانسته‌اند.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۱۳۵؛ حکیم، مستمسک عروه الوثقی، دار احیاء التراث العربی، ج۱۳، ص۲۵۵.</ref> البته در پاره‌ای از منابع فقهی، ذمّه را برای برخی حیوانات خاص (مثل [[ذوالجناح]] و …) یا همه حیوانات به اعتبار مالک آن (صاحب حیوان) ثابت دانسته‌اند.<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱؛ طباطبائی یزدی، عروة الوثقی، ج۵، ص۳۷۰.</ref>
# به‌گفته برخی، گروه‌ها، نهادها، سازمان‌ها و… (شخصیت‌های حقوقی) نیز فی‌نفسه دارای ذمّه می‌باشند هر چند تکلیفی متوجه آنها نباشد و ذی‌شعور نباشند.<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱؛ موسوی، مقتدایی، ذمّه از دیدگاه فقه امامیه با رویکردی بر نظرات امام خمینی، پژوهشگاه متین، ۱۳۹۲ش، ص۲.</ref>
# به‌گفته برخی، گروه‌ها، نهادها، سازمان‌ها و… (شخصیت‌های حقوقی) نیز فی‌نفسه دارای ذمّه می‌باشند هر چند تکلیفی متوجه آنها نباشد و ذی‌شعور نباشند.<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱؛ موسوی، مقتدایی، ذمّه از دیدگاه فقه امامیه با رویکردی بر نظرات امام خمینی، پژوهشگاه متین، ۱۳۹۲ش، ص۲.</ref>
# ذمّه با شخصیت‌های حقیقی یا حقوقی تلازم دارد بدین معنا که نمی‌توان انسانی را بدون ذمّه تصور کرد حتی اگر ذمّه او خالی از التزام باشد (مشغول الذمّه نباشد).<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱: زنجانی-شیرازی، بررسی ماهیت ذمّه در فقه امامیّه، با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، آموزه‌های حقوقی گواه، شماره۲، ۱۳۹۵ش، ص۳۹.</ref>
# ذمّه با شخصیت‌های حقیقی یا حقوقی تلازم دارد بدین معنا که نمی‌توان انسانی را بدون ذمّه تصور کرد حتی اگر ذمّه او خالی از التزام باشد (مشغول الذمّه نباشد).<ref>گروهی از نویسندگان، الشخص الاعتباری، قم، ۱۴۰۱ش، ص۲۱: زنجانی-شیرازی، بررسی ماهیت ذمّه در فقه امامیّه، با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران، آموزه‌های حقوقی گواه، شماره۲، ۱۳۹۵ش، ص۳۹.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۵۴

ویرایش