پرش به محتوا

شارع: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:


==کاربرد در فقه و اصول فقه==
==کاربرد در فقه و اصول فقه==
برخی از نمونه‌های کاربرد اصطلاح «شارع» در کتاب‌های فقهی و اصولی عبارت‌‌اند از:
برخی از نمونه‌های کاربرد اصطلاح «شارع» در کتاب‌های فقهی و اصولی عبارتند از:
*از نظر برخی اصولیان، امر و نهی شارع یا به عبارتی، احکامی که شارع وضع می‌کند ناشی از مصالح و مفاسدی است که در متعلق این احکام وجود دارد.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۴۷۵.</ref> مثلاً در [[نماز]] مصلحتی وجود دارد که شارع به آن امر کرده و در [[ربا]] مفسده‌ای وجود دارد که از آن نهی کرده است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۴۷۵.</ref>
*از نظر برخی اصولیان، امر و نهی شارع یا به عبارتی، احکامی که شارع وضع می‌کند، ناشی از مصالح و مفاسدی است که در متعلق این احکام وجود دارد.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۴۷۵.</ref> مثلاً در [[نماز]] مصلحتی وجود دارد که شارع به آن امر کرده و در [[ربا]] مفسده‌ای وجود دارد که از آن نهی کرده است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۴۷۵.</ref>
*به گفته اصولیان برای اثبات صلاحیت [[سیره عقلاء|سیره عقلا]] به عنوان دلیلی برای استنباط حکم شرعی، لازم است که شارع این سیره را [[امضاء]] کرده باشد<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۱.</ref> و امضای شارع به این است که منعی نسبت به این سیره نداشته باشد.<ref>جمعی از نویسندگان، الفائق فی الاصول، ۱۴۴۴ق، ص۵۹.</ref>
*به گفته اصولیان برای اثبات صلاحیت [[سیره عقلاء|سیره عقلاء]] به عنوان دلیلی برای استنباط حکم شرعی، لازم است که شارع این سیره را [[امضاء]] کرده باشد<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۱.</ref> و امضای شارع به این است که منعی نسبت به این سیره نداشته باشد.<ref>جمعی از نویسندگان، الفائق فی الاصول، ۱۴۴۴ق، ص۵۹.</ref>
*در اصول فقه بحثی با عنوان قاعده اشتراک در خطابات شارع مطرح شده و براساس آن، خطابات صادر شده از سوی شارع فقط برای حاضرین در مجلس خطاب نیست؛ بلکه برای همه [[تکلیف|مکلفین]] است.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ص۶۱۱؛ مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۱۴۳.</ref>
*در اصول فقه بحثی با عنوان قاعده اشتراک در خطابات شارع مطرح شده و براساس آن، خطابات صادر شده از سوی شارع فقط برای حاضرین در مجلس خطاب نیست؛ بلکه برای همه [[تکلیف|مکلفین]] است.<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ‌نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ص۶۱۱؛ مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۱۴۳.</ref>
*یکی از اصطلاحاتی که در کلمات فقهای متأخر به کار می‌رود و از آن برای کشف حکم شرعی بهره می‌برند، اصطلاح [[مذاق شارع]] است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خمینی، المکاسب المحرمة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۱۳؛ حکیم، مستمسک عروة الوثقی، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۲۴؛ موسوی خلخالی، التنقیح فی شرح عروة الوثقی، مؤسسة الآفاق، ج۷، ص۲۰۳.</ref> مذاق شارع، راه و روش و سبک فکری شارع و سلیقه او است که از مجموع افکار، مبانی و موضع‌گیری‌های او در موارد مختلف به دست می‌آید؛ به‌طوری که در مواردی که، دیدگاه و موضع خود را بیان نکرده، بتوان برای تشخیص دیدگاه وی به آن تمسک کرد.<ref>جمعی از نویسندگان، الفائق فی الاصول، ۱۴۴۴ق، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>
*یکی از اصطلاحاتی که در کلمات فقهای متأخر به کار می‌رود و از آن برای کشف حکم شرعی بهره می‌برند، اصطلاح [[مذاق شارع]] است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خمینی، المکاسب المحرمة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۱۳؛ حکیم، مستمسک عروة الوثقی، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۴۲۴؛ موسوی خلخالی، التنقیح فی شرح عروة الوثقی، مؤسسة الآفاق، ج۷، ص۲۰۳.</ref> مذاق شارع، راه و روش و سبک فکری شارع و سلیقه او است که از مجموع افکار، مبانی و موضع‌گیری‌های او در موارد مختلف به دست می‌آید؛ به‌طوری که در مواردی که، دیدگاه و موضع خود را بیان نکرده، بتوان برای تشخیص دیدگاه وی به آن تمسک کرد.<ref>جمعی از نویسندگان، الفائق فی الاصول، ۱۴۴۴ق، ص۲۳۰-۲۳۱.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۳۵

ویرایش