پرش به محتوا

خطبه اشباح: تفاوت میان نسخه‌ها

←‏سند خطبه: اصلاح ارقام
جز (ویکی سازی)
(←‏سند خطبه: اصلاح ارقام)
خط ۶۲: خط ۶۲:
[[ابن ابی الحدید]]، از علمای [[اهل سنت]]، در شرح این خطبه می‌نویسد: این فصل از سخنان امیرالمؤمنین(ع) دارای استعاراتی شگفت و جز آن از ابواب [[علم بدیع|بدیع]] است که اگر در دیوان شاعری پرگو یا نویسنده‌ای پرگو یافت شود سزاوار است بر دیگران مقدم شود،... خدا را جای شگفتی است از کسانی که معیار برتری سخنان را دارا بودن امثال این صنعت می‌دانند و چون در صد صفحه، دو یا سه کلمه از آن را بیابند، قیامتی برپا می‌کنند و در بوق و کرنا می‌کنند و صفحه‌ها در وصف نکویی و شگفتی آن پر می‌کنند ولی چون این سخن را که همه‌اش به لطیف‌ترین وجه و ظریف‌ترین وجه و زیباترین عبارت و دقیق‌ترین معنا و نیکوترین مقصود، از این صنعت پر است می‌بینند هوای نفس و [[تعصب]] مانع می‌شود که از برتری آن سخن بگویند البته اگر به خوبی سخن گویند و تعصب نورزند که دیگر سخنان را بر آن برتری دهند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۵۱-۴۵۲</ref>
[[ابن ابی الحدید]]، از علمای [[اهل سنت]]، در شرح این خطبه می‌نویسد: این فصل از سخنان امیرالمؤمنین(ع) دارای استعاراتی شگفت و جز آن از ابواب [[علم بدیع|بدیع]] است که اگر در دیوان شاعری پرگو یا نویسنده‌ای پرگو یافت شود سزاوار است بر دیگران مقدم شود،... خدا را جای شگفتی است از کسانی که معیار برتری سخنان را دارا بودن امثال این صنعت می‌دانند و چون در صد صفحه، دو یا سه کلمه از آن را بیابند، قیامتی برپا می‌کنند و در بوق و کرنا می‌کنند و صفحه‌ها در وصف نکویی و شگفتی آن پر می‌کنند ولی چون این سخن را که همه‌اش به لطیف‌ترین وجه و ظریف‌ترین وجه و زیباترین عبارت و دقیق‌ترین معنا و نیکوترین مقصود، از این صنعت پر است می‌بینند هوای نفس و [[تعصب]] مانع می‌شود که از برتری آن سخن بگویند البته اگر به خوبی سخن گویند و تعصب نورزند که دیگر سخنان را بر آن برتری دهند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۵۱-۴۵۲</ref>


==سند خطبه==
== اعتبار خطبه ==
نویسنده کتاب [[مصادر نهج‌البلاغه و اسانیده (کتاب)|مصادر نهج البلاغه]] می‌نویسد: تعبیر «سید رضی» در آغاز این خطبه، برای پی بردن به سند آن کافی است. چرا که او این خطبه را از «مسعدة بن صدقه» از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل کرده است و «مسعده» دارای کتاب‌هایی از جمله: کتاب «خطب امیر مؤمنان(علیه‌السلام)» است; این کتاب تا زمان «[[سید هاشم بحرانی]]» (محدّث معروف قرن یازدهم) وجود داشته و در اختیار او بوده است;
به باور سید بن طاووس، در اعتبارسنجی این خطبه به بررسی سند آن نیازی نیست؛ چون متن این خطبه چنان عظمتی برخوردار است که تنها معصومان می‌توانند آن را بیان کنند.<ref>سید ابن‌طاووس، فرج المهموم، ۱۳۶۸ق، ص۵۶.</ref> خطبه اشباح از خطبه‌های مشهور امام علی(ع) بوده که قبل از سید رضی نیز شهرت داشته است.<ref>حسینی خطیب، مصادر نهج البلاغه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref>ژ این خطبه در کتاب العِقد الفَرید تألیف عالم مالکی مذهب به نام احمد بن عبد ربّه<ref>ابن‌عبد ربّه، العقد الفرید، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۹۶-۱۹۸.</ref> و [[التوحید (کتاب)|کتاب توحید]] اثر [[شیخ صدوق]]<ref>شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۴۸-۵۶.</ref> نقل شده است. همچنین بخش‌هایی از این خطبه در کتاب ربیع الابرار نوشته زمخشری آمده است.<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۱۰-۳۱۲.</ref> به گفته سید عبدالزهراء حسینی خطیب، مؤلف [[مصادر نهج‌البلاغه و اسانیده (کتاب)|کتاب مصادر نهج البلاغه]]، این خطبه از کتاب «خُطَب امیر المؤمنین(ع)» نقل شده است؛ زیرا از طرفی [[سید رضی]] در ابتدای خطبه تصریح کرده که این خطبه را به نقل [[مسعدة بن صدقه]] از امام صادق(ع) نقل می‌کند و از طرف دیگر مسعده کتاب معروفی به نام «خُطَب امیر المؤمنین(ع)» داشته که تا زمان [[سید هاشم بحرانی]]، مؤلف [[البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب)|کتاب البرهان]]، وجود داشته است.<ref>حسینی خطیب، مصادر نهج البلاغه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۶۴.</ref>
«احمد بن عبد ربّه» مالکی در «عقد الفرید» و «[[شیخ صدوق]]» در کتاب «[[التوحید (کتاب)|توحید]]»، که هر دو قبل از [[سید رضی]] می‌زیسته‌اند نیز این خطبه را نقل کرده‌اند. «زمخشری» در «ربیع الأبرار» و «ابن اثیر» در «نهایه» بخش‌هایی از آن را آورده‌اند. به گفته [[سید بن طاووس]]، محتوای این خطبه به قدری عظمت دارد که خودش گواه بر صدق و اعتبارش می‌باشد و نیازی به سند [[متواتر]] ندارد.<ref>مصادر نهج البلاغه، جلد ۲، صفحه ۱۶۸ به نقل از پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ابتدای خطبه ۹۱ (اشباح)</ref>


== متن و ترجمه خطبه ==
== متن و ترجمه خطبه ==
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۹۱

ویرایش