حلف الفضول: تفاوت میان نسخه‌ها
←سبب شکل‌گیری
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
{{شعر | {{شعر | ||
|'''يا | |'''يا لَلرجال لِمظلوم بِضاعتُه'''\\'''ببطن مكّة نائي الدار والنفر''' | ||
''' | '''ومُحرمٍ أشعث لم يقض عمرتَه'''\\'''يا للرجال و بين الحِجْر و الحَجَر''' | ||
'''إنّ الحرام | '''إنّ الحرام لِمَن تمّت كرامتُه'''\\'''ولا حرام لثوب الفاجر الغَدر''' | ||
}} | }} | ||
که مضمونش دادخواهی بود.{{یاد|اى مردان بداد ستمديده‌اى برسید كه در وسط شهر مكه كالايش را به ستم برده‌اند و دستش از خانه و كسان دور است، و اى مردان به داد مُحرمى برسید که هنوز ژوليده است و | که مضمونش دادخواهی بود.{{یاد|اى مردان بداد ستمديده‌اى برسید كه در وسط شهر [[مکه|مكه]] كالايش را به ستم برده‌اند و دستش از خانه و كسان دور است، و اى مردان به داد مُحرمى برسید که هنوز ژوليده است و [[عمره|عمره]]اش را بجاى نياورده و ميان [[حجر اسماعیل|حجر]] و [[حجرالاسود|حجر الاسود]] گرفتار است. براستى كه حُرمت و احترام براى آن كسى است كه در بزرگوارى تمام باشد، و دو جامۀ فريبكار احترامى ندارد.}}<ref>ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ۱۴۰۵ق، ۱۹۸۵م،ص۵۲ـ۵۳، ۱۸۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ۱۹۹۶م،ج۲، ص۱۲؛ مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۹؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، نشردار صادر، ج۲، ص۱۷.</ref> | ||
[[زبیر بن عبدالمطلب]]، عموی [[رسول اکرم(ص)]] و از بزرگان و اشراف قریش، نخستین کسی بود که درباره حلف‌الفضول سخن گفت و به آن دعوت کرد.<ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۲۸؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة،ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۴، ص۱۳۰.</ref> در پی آن، برخی طوایف قریش در [[دار الندوه|دارالنَّدوه]] (که محل حل و عقد امور بود) گرد آمدند و هم سخن شدند که داد مظلوم را از ظالم بگیرند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق،ج۲، ص۲۷۰.</ref> سپس، به کوشش زبیر بن عبدالمطلب، در خانه عبدالله بن جُدعان تَیمی، یکی از اشراف قریش، گرد آمدند. آنان دست در آب [[زمزم]] فرو کردند (و به قولی دستان خود را بر خاک مالیدند) <ref>ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ۱۴۰۵ق، ص۱۸۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۳ـ۲۴؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۴، ص۱۳۰ و ج۱۵، ص۲۰۳.</ref> و با یکدیگر پیمان بستند که اگر بر کسی از اهالی مکه یا بیگانه‌ای در این شهر ستمی رود، او را یاری کنند تا حق خود را از ظالم بگیرد، <ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۱۴۱؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ۱۴۰۵ق،ص۵۳.</ref> ظالم را از ظلم باز دارند و از هر منکری نهی کنند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)،ج۱۴، ص۱۳۰.</ref> و به تهیدستان در مال و معاش کمک کنند.<ref>ابن سعد، طبقات،الناشر :دار صادر - بيروت، ج۱، ص۱۲۹؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ص۱۸۷؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة،ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۵، ص۲۰۳.</ref> | [[زبیر بن عبدالمطلب]]، عموی [[رسول اکرم(ص)]] و از بزرگان و اشراف قریش، نخستین کسی بود که درباره حلف‌الفضول سخن گفت و به آن دعوت کرد.<ref>ابن سعد، ج۱، ص۱۲۸؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة،ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۴، ص۱۳۰.</ref> در پی آن، برخی طوایف قریش در [[دار الندوه|دارالنَّدوه]] (که محل حل و عقد امور بود) گرد آمدند و هم سخن شدند که داد مظلوم را از ظالم بگیرند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق،ج۲، ص۲۷۰.</ref> سپس، به کوشش زبیر بن عبدالمطلب، در خانه عبدالله بن جُدعان تَیمی، یکی از اشراف قریش، گرد آمدند. آنان دست در آب [[زمزم]] فرو کردند (و به قولی دستان خود را بر خاک مالیدند) <ref>ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ۱۴۰۵ق، ص۱۸۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۳ـ۲۴؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۴، ص۱۳۰ و ج۱۵، ص۲۰۳.</ref> و با یکدیگر پیمان بستند که اگر بر کسی از اهالی مکه یا بیگانه‌ای در این شهر ستمی رود، او را یاری کنند تا حق خود را از ظالم بگیرد، <ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۱۴۱؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ۱۴۰۵ق،ص۵۳.</ref> ظالم را از ظلم باز دارند و از هر منکری نهی کنند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)،ج۱۴، ص۱۳۰.</ref> و به تهیدستان در مال و معاش کمک کنند.<ref>ابن سعد، طبقات،الناشر :دار صادر - بيروت، ج۱، ص۱۲۹؛ ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق، ص۱۸۷؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة،ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۱۵، ص۲۰۳.</ref> | ||