پرش به محتوا

خطبه شقشقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|روز=[[۲۵]]|ماه=[[مرداد]]|سال=[[۱۴۰۳]]|کاربر=Alikhani}}
{{ جعبه اطلاعات روایت
{{ جعبه اطلاعات روایت
  | عنوان = خطبه شقشقیه
  | عنوان = خطبه شقشقیه
خط ۱۱: خط ۱۰:
  | راویان =
  | راویان =
  | اعتبار سند = معتبر
  | اعتبار سند = معتبر
  | منابع شیعه = [[نهج البلاغه]]
  | منابع شیعه = [[نهج البلاغه]]، [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرائع]]، [[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]]
  | منابع سنی =
  | منابع سنی =
  | مؤید قرآنی =
  | مؤید قرآنی =
}}
}}
'''خطبه شِقشِقیّه''' یا '''مُقَمِّصه''' از مشهورترین خطبه‌های [[نهج البلاغه]] است. [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در این خطبه عملکرد [[خلفای سه‌گانه]] پیش از خود را نقد و اصل [[خلافت]] آنان را زیر سؤال می‌برد. موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، سبب شده برخی سنی‌مذهبان، نه تنها این خطبه، بلکه درستی کل نهج البلاغه را انکار کنند. این در حالی است که خطبه شقشقیه در کتاب‌های مختلف حدیثی نقل شده و محتوای آن [[تواتر معنوی]] دارد.
'''خطبه شِقشِقیّه''' یا '''مُقَمِّصه''' از مشهورترین خطبه‌های [[نهج البلاغه]] است. [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در این خطبه عملکرد [[خلفای سه‌گانه]] پیش از خود را نقد و اصل [[خلافت]] آنان را زیر سؤال می‌برد. موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، سبب شده برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]]، نه تنها این خطبه، بلکه درستی کل نهج البلاغه را انکار کنند. این در حالی است که خطبه شقشقیه در کتاب‌های مختلف حدیثی نقل شده و محتوای آن [[تواتر معنوی]] دارد.


مسئله خلافت، اوضاع سیاسی عصر سه خلیفه اول، علت [[سکوت ۲۵ ساله|سکوت ۲۵ ساله امام]]، انگیزه‌های پذیرش خلافت، گروه‌های سیاسی عصر امام علی و دلایل انحراف آنها از دین از مباحث اصلی این خطبه است که در اواخر [[سال ۳۸ هجری قمری|سال ۳۸]] یا اوایل [[سال ۳۹ هجری قمری|سال ۳۹ق]] ایراد شده است. علاوه بر ترجمه‌ها و شرح‌های کامل نهج البلاغه، شرح‌های اختصاصی نیز بر خطبه شقشقیه به زبان فارسی و عربی نوشته شده که از جمله آنها می‌توان به شرح الخطبة الشقشقیة تألیف محمدرضا حکیمی و آهی سوزان اثر علی‌اصغر رضوانی اشاره کرد.
مسئله خلافت، اوضاع سیاسی عصر سه خلیفه اول، علت [[سکوت ۲۵ ساله|سکوت ۲۵ ساله امام]]، انگیزه‌های پذیرش خلافت، گروه‌های سیاسی عصر امام علی و دلایل انحراف آنها از دین از مباحث اصلی این خطبه است که در اواخر [[سال ۳۸ هجری قمری|سال ۳۸]] یا اوایل [[سال ۳۹ هجری قمری|سال ۳۹ق]] ایراد شده است. علاوه بر ترجمه‌ها و شرح‌های کامل نهج البلاغه، شرح‌های اختصاصی نیز بر خطبه شقشقیه به زبان فارسی و عربی نوشته شده که از جمله آنها می‌توان به شرح الخطبة الشقشقیة تألیف محمدرضا حکیمی و آهی سوزان اثر علی‌اصغر رضوانی اشاره کرد.


== معرفی و جایگاه ==
== معرفی و جایگاه ==
خطبه شِقشِقیّه از مشهورترین [[فهرست خطبه‌های نهج البلاغه|خطبه‌های نهج البلاغه]] است<ref>شیخ مفید، الجَمَل، ۱۳۷۱ش، ص۱۲۶.</ref> که [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] آن را نقل کرده‌اند.<ref>حکیمی، شرح الخطبة الشقشقیة، ۱۴۰۲ق، ص۱۲۶.</ref> این خطبه را از مهم‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه دانسته‌اند؛ چون در آن مسائل مربوط به [[خلافت|خلافت پیامبر(ص)]]، به صورت صریح بیان شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> از آنجا که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی‌(ع)]] در این خطبه از خلیفه شدن خلفای پیش از خود شکایت می‌کند این خطبه از خطبه‌های بحث‌برانگیز [[نهج البلاغه]] شده است؛<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> چرا که موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، برخی شبهات اهل‌سنت درباره این خطبه را پدید آورده است<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> و سبب شده برخی سنی‌مذهبان، نه تنها این خطبه، بلکه درستی کل نهج البلاغه را انکار کنند.<ref>حکیمی، شرح الخطبة الشقشقیة، ۱۴۰۲ق، ص۱۲۶.</ref>
خطبه شِقشِقیّه از مشهورترین [[فهرست خطبه‌های نهج البلاغه|خطبه‌های نهج البلاغه]] است<ref>شیخ مفید، الجَمَل، ۱۳۷۱ش، ص۱۲۶.</ref> که [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] آن را نقل کرده‌اند.<ref>حکیمی، شرح الخطبة الشقشقیة، ۱۴۰۲ق، ص۱۲۶.</ref> این خطبه را از مهم‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه دانسته‌اند؛ چون در آن، مسائل مربوط به [[خلافت|خلافت پیامبر(ص)]]، به صورت صریح بیان شده است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> از آنجا که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی‌(ع)]] در این خطبه از خلیفه شدن خلفای پیش از خود شکایت می‌کند این خطبه از خطبه‌های بحث‌برانگیز [[نهج البلاغه]] شده است؛<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> چرا که موضع‌گیری صریح امام علی(ع) درباره مسئله خلافت پیامبر(ص)، برخی شبهات اهل‌سنت درباره این خطبه را پدید آورده است<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> و سبب شده برخی سنی‌مذهبان، نه تنها این خطبه، بلکه درستی کل نهج البلاغه را انکار کنند.<ref>حکیمی، شرح الخطبة الشقشقیة، ۱۴۰۲ق، ص۱۲۶.</ref>


در این خطبه، دوره کامل تاریخ [[خلفای سه‌گانه|سه خلیفه نخست]] از نگاه امام(ع) بیان می‌شود. محور اصلی این خطبه مسئله خلافت، اوضاع سیاسی عصر سه خلیفه اول، علت [[سکوت ۲۵ ساله|سکوت ۲۵ ساله امام]]، انگیزه‌های پذیرش خلافت، گروه‌های سیاسی عصر امام علی و دلایل انحراف آنها از دین است.<ref>نگاه کنید به: نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۳، ص۴۸-۵۰.</ref> این خطبه را به اعتبار بخشی از کلام امام (تِلْکَ شِقْشِقَةٌ هَدَرَتْ ثُمَّ قَرَّتْ) «شِقشِقه» ( شعله آتشى که از دل زبانه کشد)<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> و به اعتبار جمله نخستین آن (واللّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَها فلان) «مُقَمِّصه» (یعنی: لباس پوشیدن) نامیده‌اند.<ref>بیهقی، معارج نهج البلاغه، ۱۴۰۹ق، بخش۲، ص۸۰.</ref>  
در این خطبه، دوره کامل تاریخ [[خلفای سه‌گانه|سه خلیفه نخست]] از نگاه امام(ع) بیان می‌شود. محور اصلی این خطبه مسئله خلافت، اوضاع سیاسی عصر سه خلیفه اول، علت [[سکوت ۲۵ ساله|سکوت ۲۵ ساله امام]]، انگیزه‌های پذیرش خلافت، گروه‌های سیاسی عصر امام علی و دلایل انحراف آنها از دین است.<ref>نگاه کنید به: نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۳، ص۴۸-۵۰.</ref> این خطبه را به اعتبار بخشی از کلام امام (تِلْکَ شِقْشِقَةٌ هَدَرَتْ ثُمَّ قَرَّتْ) «شِقشِقه» ( شعله آتشى که از دل زبانه کشد)<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> و به اعتبار جمله نخستین آن (واللّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَها فلان) «مُقَمِّصه» (یعنی: لباس پوشیدن) نامیده‌اند.<ref>بیهقی، معارج نهج البلاغه، ۱۴۰۹ق، بخش۲، ص۸۰.</ref>  
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۵۹

ویرایش