اختیار انسان: تفاوت میان نسخه‌ها
←دیدگاه‌های عالمان شیعه در توضیح احادیث طینت
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
عالمان شیعه دیدگاه‌های متعددی درباره سازگارکردن این روایات با سایر آموزه‌های دینی اتخاذ کرده‌اند؛ [[علامه مجلسی]] در [[مرآة العقول]]<ref>مجلسی، مراة العقول، ۱۴۰۴، ج۷، ص۱۵.</ref> پنج نظر و [[سید عبدالله شبر]] در [[مصابیح الانوار]]<ref>شبر، مصابیح الانوار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۵-۳۹.</ref> نُه قول در این باره نقل کرده‌اند. | عالمان شیعه دیدگاه‌های متعددی درباره سازگارکردن این روایات با سایر آموزه‌های دینی اتخاذ کرده‌اند؛ [[علامه مجلسی]] در [[مرآة العقول]]<ref>مجلسی، مراة العقول، ۱۴۰۴، ج۷، ص۱۵.</ref> پنج نظر و [[سید عبدالله شبر]] در [[مصابیح الانوار]]<ref>شبر، مصابیح الانوار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۵-۳۹.</ref> نُه قول در این باره نقل کرده‌اند. | ||
بسیاری از عالمان شیعه این روایات را تأویل کرده‌اند؛<ref> غلامی و ذاکری، «طینت و عدل الهی»، ص۱۱۶.</ref> مثل این که گفته‌اند خداوند با [[علم ذاتی خدا|علم پیشین]] خود می‌دانست چه کسانی به اختیار خود ایمان می‌آورند و چه کسانی کافر می‌شوند و از این‌رو در آفرینش هم با آنها به همین صورت برخورد کرده است،<ref>مازندرانی، شرح اصول کافی، ۱۳۸۲ق، ج۸، ص۵؛ شبر، مصابیح | بسیاری از عالمان شیعه این روایات را تأویل کرده‌اند؛<ref> غلامی و ذاکری، «طینت و عدل الهی»، ص۱۱۶.</ref> مثل این که گفته‌اند خداوند با [[علم ذاتی خدا|علم پیشین]] خود می‌دانست چه کسانی به اختیار خود ایمان می‌آورند و چه کسانی کافر می‌شوند و از این‌رو در آفرینش هم با آنها به همین صورت برخورد کرده است،<ref>مازندرانی، شرح اصول کافی، ۱۳۸۲ق، ج۸، ص۵؛ شبر، مصابیح الانوار،۱۳۷۱ش، ص۳۸؛ حلی، مختصر البصائر، ۱۴۲۱ق، ص۳۸۴.</ref> یا اختلاف طینت‌ها را حاصل امتحان در [[عالم ذر]] و تحت‌تأثیر اطاعت و عصیان در آن عالم می‌دانند<ref>شبر، مصابیح الانوار،۱۳۷۱ش، ص۳۸.</ref> و یا مثل [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبائی]] تأثیر طینت در سرنوشت انسان را اجمالی و به صورت زمینه‌ای دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۹۸-۹۹.</ref> | ||
در سوی دیگر گروهی مثل [[ ابوالحسن شعرانی]] بر این اعتقادند که احادیث طینت با [[اصول مذهب|اصول مذهب امامیه]] مخالفند است و باید کنار گذاشته شوند و در خور استناد نیستند.<ref> مازندرانی، شرح اصول کافی، ۱۴۲۹ق، ج۸، ص۴-۵.</ref> عده‌ای نیز این روایات را [[جعل حدیث|ساخته و پرداخته]] توسط [[غالیان]]،<ref>مدرسی طباطبایی، مکتب در فرآیند تکامل، ۱۳۸۹ش، ص۷۰.</ref> و برخی نیز [[تقیه|تقیه‌ای]] ارزیابی کرده‌اند.<ref>شبر، مصابیح الانوار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۶.</ref> | در سوی دیگر گروهی مثل [[ ابوالحسن شعرانی]] بر این اعتقادند که احادیث طینت با [[اصول مذهب|اصول مذهب امامیه]] مخالفند است و باید کنار گذاشته شوند و در خور استناد نیستند.<ref> مازندرانی، شرح اصول کافی، ۱۴۲۹ق، ج۸، ص۴-۵.</ref> عده‌ای نیز این روایات را [[جعل حدیث|ساخته و پرداخته]] توسط [[غالیان]]،<ref>مدرسی طباطبایی، مکتب در فرآیند تکامل، ۱۳۸۹ش، ص۷۰.</ref> و برخی نیز [[تقیه|تقیه‌ای]] ارزیابی کرده‌اند.<ref>شبر، مصابیح الانوار، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۳۶.</ref> | ||