مناظره امام رضا با سلیمان مروزی: تفاوت میان نسخه‌ها

  | عنوان    = مناظره امام رضا با سلیمان مروزی

  | تصویر    =  

  | مرتبط        =

}}

متن مناظره در کتاب‌های [[التوحید (کتاب)|توحید]] و [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا]] از [[شیخ صدوق]] و [[الاحتجاج]] از [[احمد بن علی طبرسی|احمد طَبْرسی]] آمده است. برپایه این [[حدیث]]، امام رضا(ع) در مناظره بر سلیمان پیروز می‌شود. در این گفت‌وگو، سلیمان نظریه بِدا را می‌پذیرد. همچنین در خصوص مسئله [[اراده الهی|اراده خداوند]]، از پاسخ‌دادن به پرسش‌ها و اشکالات امام رضا(ع) ناتوان می‌ماند.

طبق آنچه در این [[حدیث]] آمده است، در چند جای این مناظره، سلیمان در مقابل استدلال‌های امام رضا(ع) مغلوب می‌شود. برای مثال، در پایانِ بحث در مورد [[بداء|نظریه بِداء]]، آن را می‌پذیرد و می‌گوید دیگر آن را انکار نخواهد کرد.<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۸۲؛ شیخ صدوق، توحید، ۱۳۹۸ق، ۴۴۴-۴۴۵؛ طبرسی، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۰۱.</ref> همچنین در سخن از [[اسما و صفات خدا|صفات خدا]]، پاسخ‌هایی می‌دهد که با اعتراض [[مأمون]] و خنده حاضران به او روبه‌رو می‌شود.<ref>شیخ صدوق، توحید، ۱۳۹۸ق، ص۴۴۵، ۴۵۲؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۸۳، ۱۹۰؛</ref> در مواردی هم امام رضا پرسش‌هایی از او می‌کند که پاسخ‌های متناقضی می‌دهد<ref>طبرسی، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۰۴.</ref> و در نهایت آخرین پرسش امام را بی‌پاسخ می‌گذارد.<ref>طبرسی، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۰۴؛‌ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۸۳-۱۹۱؛ شیخ صدوق، توحید، ۱۳۹۸ق، ص۴۴۵-۴۵۴.</ref>

متن مناظره را [[شیخ صدوق]] (۳۰۵-۳۸۱ق) در دو کتاب [[التوحید (کتاب)|توحید]]<ref>شیخ صدوق، توحید، ۱۳۹۸ق، ۴۴۱-۴۵۴.</ref> و [[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا]]<ref>شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۷۹-۱۹۱.</ref> آورده است. پس از آن، در کتاب [[الاحتجاج علی اهل اللجاج (کتاب)|احتجاج]]، نوشته [[احمد بن علی طبرسی|احمد بن علی طَبرسی]] (زیسته در قرن ششم قمری) گزارش شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۰۱-۴۰۴.</ref>

سلیمان گفت: اراده همان قدرت است. حضرت فرمودند: خداوند عزّوجلّ بر آنچه اراده نکند هم قادر است و این مطلب قطعى است؛ چون خداوند فرموده: «وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِی أَوْحَینا إِلَیک‏» (اگر بخواهیم، آنچه را بر تو وحى کرده‌‏ایم، خواهیم برد (اِسراء، ۸۶)) و اگر اراده همان قدرت مى‏‌بود، خداوند اراده کرده بود که آن را ببرد؛ چرا که قدرت بر این کار را داشت. سلیمان در جواب درماند. مأمون گفت: اى سلیمان، او عالم‌ترین هاشمى است‏. و سپس حاضرین مجلس را ترک کردند.<ref>شیخ صدوق، ترجمه عیون اخبار الرضا علیه‌السلام‏، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۶۱-۳۸۷.</ref>}}

{{ستون-شروع|۳}}

* [[مناظره امام رضا با ابو قرة|مناظره با ابوقُرّة]]

{{پایان}}

{{پانوشت}}

{{امام رضا}}