۱۶٬۹۸۱
ویرایش
اسماء بن خارجه فزاری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = اسماء بن خارجة بن | | نام کامل = اسماء بن خارجة بن حِصن بن حُذیفة بن بَدر فَزاری کوفی | ||
| کنیه = ابوحَسّان، ابومحمد، ابوهند | | کنیه = ابوحَسّان، ابومحمد، ابوهند | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اَسماء بن | '''اَسماء بن خارِجه فزاری''' (درگذشت ۸۲ق) از افراد تأثیرگذار سیاسی [[کوفه]] به‌ویژه در حوادث منتهی به [[واقعه کربلا]] بود. او بزرگ [[قبیله بنوفزاره|قبیله بنوفَزاره]] بود. اسما در [[جنگ صفین]] در سپاه [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] حاضر بود؛ اما پس از آن همواره در دارالخلافۀ حاکمان اموی کوفه حضور داشت. او مشاور و پدرزن سه تن از حاکمان کوفه ([[عبیدالله بن زیاد|عُبیدالله بن زیاد]]، [[بشر بن مروان|بُشر بن مَروان]] و [[حجاج بن یوسف ثقفی|حَجاج بن یوسف ثَقَفی]]) بود. | ||
اسماء در احضار [[هانی بن عروه|هانی بن عُروه]] به دارالخلافه و شهادت [[مسلم بن عقیل]] با [[عبیدالله بن زیاد|ابن‌زیاد]] همکاری کرد و در [[کربلا|کَربَلا]] به سبب نسبت فامیلی، [[حسن مثنی|حَسَن مُثَنّیٰ]] را نجات داد. | اسماء در احضار [[هانی بن عروه|هانی بن عُروه]] به دارالخلافه و شهادت [[مسلم بن عقیل]] با [[عبیدالله بن زیاد|ابن‌زیاد]] همکاری کرد و در [[کربلا|کَربَلا]] به سبب نسبت فامیلی، [[حسن مثنی|حَسَن مُثَنّیٰ]] را نجات داد. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==اهمیت و معرفی== | ==اهمیت و معرفی== | ||
اسماء بن خارجة بن حِصن بن حُذیفة بن بَدر فَزاری کوفی، از [[تابعین|تابعین صحابه پیامبر(ص)]]،<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۳۰۵.</ref> بزرگ قبیله بنوفزارۀ کوفه<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۷۳؛ ابن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، ۱۳۶۲ش، ص۲۵۷</ref> بود. او در حوادث مختلف صدر اسلام نقش داشته است. | اسماء بن خارجة بن حِصن بن حُذیفة بن بَدر فَزاری کوفی، از [[تابعین|تابعین صحابه پیامبر(ص)]]،<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۱، ص۳۰۵.</ref> بزرگ قبیله بنوفزارۀ کوفه<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۷۳؛ ابن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، ۱۳۶۲ش، ص۲۵۷.</ref> بود. او در حوادث مختلف صدر اسلام نقش داشته است. | ||
هند دختر اسما با سه تن از حاکمان کوفه یعنی عبیدالله بن زیاد،<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۸۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۲۳.</ref> [[بشر بن مروان بن حکم]] و [[حجاج بن یوسف ثقفی]] ازدواج کرد.<ref>ابن حبیب، المحبر، دار الافاق الجدیده، ص۴۴۳.</ref> البته حجاج به دلیل اظهار علاقه هند به ابن‌زیاد (شوهر سابقش) او را [[طلاق]] داد.<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۹۶-۹۷.</ref> اسماء را به دلیل نام فررزندانش ابوحَسّان،<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳ ص۱۷۳.</ref> ابومحمد<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲</ref> و ابوهند می‌گفتند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> | هند دختر اسما با سه تن از حاکمان کوفه یعنی عبیدالله بن زیاد،<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۸۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۲۳.</ref> [[بشر بن مروان بن حکم]] و [[حجاج بن یوسف ثقفی]] ازدواج کرد.<ref>ابن حبیب، المحبر، دار الافاق الجدیده، ص۴۴۳.</ref> البته حجاج به دلیل اظهار علاقه هند به ابن‌زیاد (شوهر سابقش) او را [[طلاق]] داد.<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۹۶-۹۷.</ref> اسماء را به دلیل نام فررزندانش ابوحَسّان،<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳ ص۱۷۳.</ref> ابومحمد<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> و ابوهند می‌گفتند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> | ||
اسماء از [[محدث|محدثان]] بود<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> افرادی همچون فرزندش مالک و علی بن ربیعه از او حدیث نقل کرده‌اند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> | اسماء از [[محدث|محدثان]] بود<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> افرادی همچون فرزندش مالک و علی بن ربیعه از او حدیث نقل کرده‌اند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
===اسماء در فهرست انتقام مختار=== | ===اسماء در فهرست انتقام مختار=== | ||
زمانی که عبیدالله، [[مختار بن ابی‌عبید ثقفی]] را زندان و سوگند یاد کرد که او را خواهد کشت، اسماء بن خارجه و عروة بن مغیرة به دیدن مختار در زندان رفته و او را از اقدامات تحریک‌کننده عبیدالله، برحذر داشتند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۸۵.</ref> با این حال مختار پس از تسلط مختار بر کوفه، هنگامی که از انتقام‌گرفتن از عاملان واقعه کربلا سخن می‌گفت از اسماء نام برد و او را تهدید کرد، از این‌رو اسما از کوفه فرار کرد<ref>.بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۴۱۰-۴۱۱</ref> و تا شکست مختار، به کوفه بازنگشت.<ref>ابن قتیبه دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۳۰۳.</ref> مختار خانه اسما و پسرعموهایش را خراب کرد.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۶، ص۲۵۴.</ref> | زمانی که عبیدالله، [[مختار بن ابی‌عبید ثقفی]] را زندان و سوگند یاد کرد که او را خواهد کشت، اسماء بن خارجه و عروة بن مغیرة به دیدن مختار در زندان رفته و او را از اقدامات تحریک‌کننده عبیدالله، برحذر داشتند.<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۸۵.</ref> با این حال مختار پس از تسلط مختار بر کوفه، هنگامی که از انتقام‌گرفتن از عاملان واقعه کربلا سخن می‌گفت از اسماء نام برد و او را تهدید کرد، از این‌رو اسما از کوفه فرار کرد<ref>.بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۴۱۰-۴۱۱.</ref> و تا شکست مختار، به کوفه بازنگشت.<ref>ابن قتیبه دینوری، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۳۰۳.</ref> مختار خانه اسما و پسرعموهایش را خراب کرد.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۶، ص۲۵۴.</ref> | ||
==معرفی شیعیان نامدار به حجاج== | ==معرفی شیعیان نامدار به حجاج== | ||