confirmed، templateeditor
۱۲٬۵۷۲
ویرایش
خیر الامور اوسطها: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
«'''خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْسَطُها'''» یا «'''خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْساطُها'''« روایتی به این معناست که «بهترین امور، میانه آن است». | «'''خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْسَطُها'''» یا «'''خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْساطُها'''« روایتی به این معناست که «بهترین امور، میانه آن است». | ||
این روایت از طریق [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم (ص)]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم (ع)]] و به عنوان [[حدیث قدسی]] نیز در منابع روایی آمده است که برخی آن را ضعیف دانسته‌اند. | این روایت از طریق [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول اکرم (ص)]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم (ع)]] و به عنوان [[حدیث قدسی]] نیز در منابع روایی آمده است که برخی آن را [[حدیث ضعیف|ضعیف]] دانسته‌اند. | ||
برخی معنای اوسط در این روایت را به معنای عاقل‌ترین دانسته و برای این معنا به آیات قرآن استشهاد کرده‌اند. | برخی معنای اوسط در این روایت را به معنای عاقل‌ترین دانسته و برای این معنا به آیات قرآن استشهاد کرده‌اند. | ||
از نظر محققان، رعایت حد میانه در همه امور مطلوب نبوده و برای برخی از امور نظیر [[تقرب به خدا]] و [[کسب علم]]، هیچگونه میانه‌روی وجود ندارد. | از نظر محققان، رعایت حد میانه در همه امور مطلوب نبوده و برای برخی از امور نظیر [[تقرب به خدا]] و [[کسب علم]]، هیچگونه میانه‌روی وجود ندارد. | ||
برخی سیره [[معصومان (ع)]] در [[انفاق]] تمام اموال خود به فقرا را مخالف این روایت دانسته و برخی نیز بیان داشته‌اند که برای معصومان که خود ترازوی اعمال هستند، خیر الامور، حد اعلای آن عمل | برخی سیره [[معصومان (ع)]] در [[انفاق]] تمام اموال خود به فقرا را مخالف این روایت دانسته و برخی نیز بیان داشته‌اند که برای معصومان که خود ترازوی اعمال هستند، خیر الامور، حد اعلای آن عمل hsj. | ||
این روایت در شعر و ادب پارسی شهرت داشته و از گذشته تا کنون اشعار بسیاری با اقتباس از آن سروده شده است. | این روایت در شعر و ادب پارسی شهرت داشته و از گذشته تا کنون اشعار بسیاری با اقتباس از آن سروده شده است. | ||
== مباحث حدیث‌شناسی == | == مباحث حدیث‌شناسی == | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| هنگامی که [[هارون عباسی | {{جعبه نقل قول| عنوان =| هنگامی که [[هارون عباسی]] در سفر [[حج]] به نزدیکی [[مدینه]] رسید، بزرگان شهر به استقبال وی آمدند که در پیشاپیش آنها [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم (ع)]] سوار بر قاطر بود. ربیع به امام گفت: این چه مرکبی است که سوار شده‌ای و به استقبال هارون آمده‌ای؟! با این مرکب اگر بخواهی به فردی برسی، به او نخواهی رسید و اگر بخواهی از فردی بگریزی، قدرت آن را نخواهی داشت! امام فرمود: این مرکب از تکبر اسب‌های تیزرو پایین‌تر، و از خواری الاغ‌های کندرو بالاتر است، و «خیر الامور اوسطها»| منبع = <small>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۳۴.</small>| تراز = چپ| عرض = ۳۰۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | ||
خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْسَطُها حدیثی است که در منابع روایی [[شیعه]] و [[سنی]] موجود بوده<ref>عجلونی، کشف الخفاء، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> | خَیْرُ الْاُمُورِ اَوْسَطُها حدیثی است که در منابع روایی [[شیعه]] و [[سنی]] موجود بوده<ref>عجلونی، کشف الخفاء، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
به دلیل آنکه در [[آیه ۲۸ سوره قلم]] و نیز [[آیه ۱۴۳ سوره بقره]] نیز این واژه به معنای عاقل تفسیر شده است.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۳۸۱.</ref> | به دلیل آنکه در [[آیه ۲۸ سوره قلم]] و نیز [[آیه ۱۴۳ سوره بقره]] نیز این واژه به معنای عاقل تفسیر شده است.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۳۸۱.</ref> | ||
[[ابن‌ابی‌الحدید | [[ابن‌ابی‌الحدید]] ادیب و شارح [[نهج البلاغه]]، نیز معتقد است وسط در لغت به معنای بهترین از هر چیز است و [[امت وسط]] که در [[قرآن]] آمده، یعنی افضل امت‌ها.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۷ش، ج۱۷، ص۲۹.</ref> | ||
== حد میانه در چه اموری معتبر است؟ == | == حد میانه در چه اموری معتبر است؟ == | ||
[[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر و فقیه شیعه، معتقد است که اصرار بر آنکه همیشه فضایل اخلاقی حد وسط در میان افراط و تفریط باشد، درست نیست، چرا که گاهی زیاده‌روی، در برخی از امور (نظیر [[تقرب به خدا]] و تقویت قوای عقلانی) پسندیده است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۰۳.</ref> | [[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر و [[مجتهد|فقیه]] شیعه، معتقد است که اصرار بر آنکه همیشه [[اخلاق|فضایل اخلاقی]] حد وسط در میان افراط و تفریط باشد، درست نیست، چرا که گاهی زیاده‌روی، در برخی از امور (نظیر [[تقرب به خدا]] و تقویت قوای عقلانی) پسندیده است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۰۳.</ref> | ||
[[محمدتقی مصباح یزدی]]، فیلسوف و مفسر شیعه نیز بر این باور است که مسائلی نظیر [[معرفت خدا]]، [[محبت خدا]]، تقرب به خدا و علم، حد میانه ندارد. به عنوان نمونه وی معتقد است، مسئله علم دو طرف دارد که یک طرف آن، جهل مطلق و طرف دیگرش علم نامتناهی است؛ بنابراین نمی‌توان حد میانه آن را مشخص کرد و آن را به عنوان فضیلت مطرح کرد.<ref>مصباح، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۴ش، ص۳۱۹.</ref> | [[محمدتقی مصباح یزدی]]، فیلسوف و مفسر شیعه نیز بر این باور است که مسائلی نظیر [[معرفت خدا]]، [[محبت خدا]]، تقرب به خدا و علم، حد میانه ندارد. به عنوان نمونه وی معتقد است، مسئله علم دو طرف دارد که یک طرف آن، جهل مطلق و طرف دیگرش علم نامتناهی است؛ بنابراین نمی‌توان حد میانه آن را مشخص کرد و آن را به عنوان فضیلت مطرح کرد.<ref>مصباح، اخلاق در قرآن، ۱۳۸۴ش، ص۳۱۹.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
== مخالفت روایت با سیره و سخن معصومین (ع) == | == مخالفت روایت با سیره و سخن معصومین (ع) == | ||
برخی بر این باورند که سیره [[امامان شیعه | برخی بر این باورند که [[سیره]] [[امامان شیعه]] در پاره ای از موارد، بر خلاف روایت خیر الامور اوسطها است. چه اینکه طبق شأن نزول [[آیه اطعام]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]، [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا (س)]] و [[حسنین|حسنین (ع)]] با آنکه [[روزه]] بودند، تمام طعام خود را در سه روز به [[فقیر|مسکین]]، [[یتیم]] و [[اسیر]] [[انفاق]] کردند یا [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی (ع)]] تمام دارای خود را به فقرا می‌داد یا اینکه امام علی (ع) درهمی از پول نخلستان برای خود نگه نمی‌داشت و موارد بسیاری از این دست.<ref>زارعیان، «ادله نقلی به نفع یا علیه نظریه حد وسط ارسطوئی»، ص۷۲.</ref> | ||
از سوی دیگر [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر، فیلسوف و فقیه شیعه معتقد است خیر الامور اوسطها اشاره به این مطلب دارد که افراط و تفریط در همه اوصاف علمی و عملی انسان، ناپسند است اما دربارهٔ [[امامان شیعه | از سوی دیگر [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر، فیلسوف و [[مجتهد|فقیه]] شیعه معتقد است خیر الامور اوسطها اشاره به این مطلب دارد که افراط و تفریط در همه اوصاف علمی و عملی انسان، ناپسند است اما دربارهٔ [[امامان شیعه]] که خود ترازوی عمل است، خیر الامور، حد اعلی خواهد بود، از این رو [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن (ع)]] کل اموالش را می‌بخشد.<ref>جوادی آملی، «[https://news.esra.ir/fa/w/1611410 باید در همه اوصاف علمی و عملی از افراط و تفریط پرهیز کرد]».</ref> | ||
== بازتاب روایت در شعر و ادب پارسی == | == بازتاب روایت در شعر و ادب پارسی == | ||