بهتان: تفاوت میان نسخهها
←تفاوت بهتان با تهمت، افترا و غیبت
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
سه واژه «بهتان»، «[[تهمت]]» و «[[افترا]]» گاه در یک معنا و به جای واژه بهتان به کار میروند؛ درحالیکه این سه، هم از نظر لغوی و هم از لحاظ اصطلاحی با هم تفاوت دارند. بهتان دروغی است<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ذیل واژه «بهت».</ref> که بهتانگو یقین دارد نسبتی که میدهد دروغ است<ref>عوده، جرم و ارکان آن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۳۰۰.</ref> اما افترا دروغ سازی<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۰۱؛ قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۱۷۱.</ref> بدون دلیل است<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ذیل واژه «فری»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «فری».</ref> همچنین گفته شده افترا اعم از بهتان است و به اعتقاد لغتشناسان بهتان دروغی است که اگر در حضور شخص گفته شود با هدف چیره شدن است بخلاف افترا که فرقی نمیکند که آن هدف در حضور شخص دنبال شود و یا در غیابش.<ref>مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، المؤسوعة الفقهیه، ۱۳۲۳ق، ج۱۵، ص۲۶۱.</ref> تهمت نیز ابراز گمان بدی است<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «وهم»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «وهم».</ref> که منشأ آن، سوءظن و بدگمانی است؛<ref>تهرانی، اخلاق ربانی، ۱۴۰۱ش، ص۳۳.</ref> البته این گمان یا واقعیت ندارد و یا هنوز ثابت نشده است.<ref>عوده، جرم و ارکان آن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۳۰۰.</ref> | سه واژه «بهتان»، «[[تهمت]]» و «[[افترا]]» گاه در یک معنا و به جای واژه بهتان به کار میروند؛ درحالیکه این سه، هم از نظر لغوی و هم از لحاظ اصطلاحی با هم تفاوت دارند. بهتان دروغی است<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ذیل واژه «بهت».</ref> که بهتانگو یقین دارد نسبتی که میدهد دروغ است<ref>عوده، جرم و ارکان آن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۳۰۰.</ref> اما افترا دروغ سازی<ref>برای نمونه نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۲۰۱؛ قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۱۷۱.</ref> بدون دلیل است<ref>ابنمنظور، لسان العرب، ذیل واژه «فری»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «فری».</ref> همچنین گفته شده افترا اعم از بهتان است و به اعتقاد لغتشناسان بهتان دروغی است که اگر در حضور شخص گفته شود با هدف چیره شدن است بخلاف افترا که فرقی نمیکند که آن هدف در حضور شخص دنبال شود و یا در غیابش.<ref>مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، المؤسوعة الفقهیه، ۱۳۲۳ق، ج۱۵، ص۲۶۱.</ref> تهمت نیز ابراز گمان بدی است<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «وهم»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «وهم».</ref> که منشأ آن، سوءظن و بدگمانی است؛<ref>تهرانی، اخلاق ربانی، ۱۴۰۱ش، ص۳۳.</ref> البته این گمان یا واقعیت ندارد و یا هنوز ثابت نشده است.<ref>عوده، جرم و ارکان آن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۳۰۰.</ref> | ||
شیخ کلینی روایتی از امام صادق(ع) نقل میکند که در بیان فرق میان غیبت و بهتان است که آن حضرت میفرماید: غیبت آن است که درباره شخصی چیزی بگویی که خداوند، آن را پوشیده داشته است؛ اما سخن گفتن از آنچه در او آشکار است (عصبی بودن)، غیبت نیست و بهتان آن است که دربارهاش چیزی بگویی که در او نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> | [[محمد بن یعقوب کلینی|شیخ کلینی]]، روایتی از امام صادق(ع) نقل میکند که در بیان فرق میان غیبت و بهتان است که آن حضرت میفرماید: غیبت آن است که درباره شخصی چیزی بگویی که خداوند، آن را پوشیده داشته است؛ اما سخن گفتن از آنچه در او آشکار است (عصبی بودن)، غیبت نیست و بهتان آن است که دربارهاش چیزی بگویی که در او نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> | ||
==نسبت میان بهتان و غیبت== | ==نسبت میان بهتان و غیبت== |