پرش به محتوا

علوم غریبه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
(ویکی سازی)
جز (ویکی سازی)
 
خط ۱۳: خط ۱۳:


==زیرمجموعه‌ها==
==زیرمجموعه‌ها==
در روند تمدن اسلامی، علوم غریبه دارای محدوده و اجزاء متغیر بوده است. علوم غریبه ابتدا شامل سِحر، پیشگویی با ستاره‌ها (احکام نجوم یا تَنجیم)، چشم زدن و شعبده بازی بوده،<ref>برای نمونه:فارابی، احصاءالعلوم، ۱۹۴۸م، ص۴۴؛ابن‌سینا، الشفاء، ۱۹۵۲م، ص۱۲-۱۴.</ref> و سپس پنج علم یونانی به آنان اضافه شد: کیمیا، لیمیا، هیمیا، سیمیا و ریمیا.<ref>بهایی، الکشکول، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۵۴.</ref>به گفته شیخ بهایی برخی از حکما کتابی مفصل درباره این پنج دانش با عنوان اختصاری (کلّه سِر) تألیف کرده که اشاره به این علوم پنجگانه است.{{یاد| شیخ بهایی ادعا کرده که این کتاب را درسال ۹۵۷هجری قمری در هرات دیده است و آن را یکی از بهترین کتاب‌ها ی نوشته شده در این موضوع دانسته است.}}<ref>بهایی، الکشکول، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۵۴.</ref> به این دانش‌ها، خَمسه مُحتَجِبه (پنج‌گانه پوشیده) گفته می‌شد.<ref>نراقی، الخزائن، ۱۳۸۰ق، ص۶۲.</ref> کیمیا که پایه علم شیمی امروزی است، درباره تبدیل عناصر به یکدیگر بخصوص نقره و طلا بکار برده می‌شد.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> سیمیا شامل تاثیر اراده و نیروهای قوی بر تخیلات و ذهن افراد است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> هیمیا درباره تسخیر اجرام آسمانی از طریق ارتباط و تاثیر بر نیروهای آسمانی، ارواح و جن است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> لیمیا علم طلسم‌ها و ترکیب نیروهای معنوی و زمینی برای انجام دادن کارهای شگفت‌انگیز است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> ریمیا نیز علم شعبده است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref>
در روند تمدن اسلامی، علوم غریبه دارای محدوده و اجزاء متغیر بوده است. علوم غریبه ابتدا شامل سِحر، پیشگویی با ستاره‌ها (احکام نجوم یا تَنجیم)، [[چشم‌زخم|چشم زدن]] و شعبده بازی بوده،<ref>برای نمونه:فارابی، احصاءالعلوم، ۱۹۴۸م، ص۴۴؛ابن‌سینا، الشفاء، ۱۹۵۲م، ص۱۲-۱۴.</ref> و سپس پنج علم یونانی به آنان اضافه شد: کیمیا، لیمیا، هیمیا، سیمیا و ریمیا.<ref>بهایی، الکشکول، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۵۴.</ref>به گفته [[شیخ بهائی]] برخی از حکما کتابی مفصل درباره این پنج دانش با عنوان اختصاری (کلّه سِر) تألیف کرده که اشاره به این علوم پنجگانه است.{{یاد| [[شیخ بهائی]] ادعا کرده که این کتاب را درسال ۹۵۷هجری قمری در هرات دیده است و آن را یکی از بهترین کتاب‌ها ی نوشته شده در این موضوع دانسته است.}}<ref>بهایی، الکشکول، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۲۵۴.</ref> به این دانش‌ها، خَمسه مُحتَجِبه (پنج‌گانه پوشیده) گفته می‌شد.<ref>نراقی، الخزائن، ۱۳۸۰ق، ص۶۲.</ref> کیمیا که پایه علم شیمی امروزی است، درباره تبدیل عناصر به یکدیگر بخصوص نقره و طلا بکار برده می‌شد.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> سیمیا شامل تاثیر اراده و نیروهای قوی بر تخیلات و ذهن افراد است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> هیمیا درباره تسخیر اجرام آسمانی از طریق ارتباط و تاثیر بر نیروهای آسمانی، ارواح و جن است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> لیمیا علم طلسم‌ها و ترکیب نیروهای معنوی و زمینی برای انجام دادن کارهای شگفت‌انگیز است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref> ریمیا نیز علم شعبده است.<ref>مؤمن، تحفة المومنین، ۱۳۷۸ش، ص۲۹۵.</ref>


در برخی منابع [[شیعی]]، علوم دیگری نیز جزء علوم غریبه به حساب آمده است.<ref>سجادی، «علوم غریبه»، ۱۳۹۰ش، ص۴۰۷-۳۸۶.</ref> {{ستون-شروع|۲}}
در برخی منابع [[شیعی]]، علوم دیگری نیز جزء علوم غریبه به حساب آمده است.<ref>سجادی، «علوم غریبه»، ۱۳۹۰ش، ص۴۰۷-۳۸۶.</ref> {{ستون-شروع|۲}}
خط ۲۲: خط ۲۲:
*خواص [[اسما و صفات|اسماءالله]] (آیات و سور قرآن، حِرز، [[تعویذ|تَعویذ]]، دعا، وِرد و ذِکر و خَتَم)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۵، ص۱۲۴، کتاب الدعاء.</ref>
*خواص [[اسما و صفات|اسماءالله]] (آیات و سور قرآن، حِرز، [[تعویذ|تَعویذ]]، دعا، وِرد و ذِکر و خَتَم)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۵، ص۱۲۴، کتاب الدعاء.</ref>
*[[تفأل]]: پیش‌بینی خیر و شر با مراجعه به [[قرآن]] یا چیزهای دیگر شرعی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۱، ص۲۲۲.</ref>
*[[تفأل]]: پیش‌بینی خیر و شر با مراجعه به [[قرآن]] یا چیزهای دیگر شرعی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۱، ص۲۲۲.</ref>
*[[استخاره]]: طلب خیر از خداوند توسط فال به [[قرآن]] یا [[تسبیح (سبحه)|تسبیح]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۱، ص۲۲۲.</ref>
*[[استخاره]]: طلب خیر از [[خدا|خداوند]] توسط فال به [[قرآن]] یا [[تسبیح (سبحه)|تسبیح]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۹۱، ص۲۲۲.</ref>
*[[تطیر|طَیره]]: پیش‌بینی بد یا شوم براساس حرکات پرنده<ref>راغب، المفردات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref>
*[[تطیر|طَیره]]: پیش‌بینی بد یا شوم براساس حرکات پرنده<ref>راغب، المفردات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref>
*اختلال الاعضاء:نشانه‌شناسی حوادث از پریدن یا اختلال اعضاء<ref>مجلسی، اختیارات، ص۱۵۰.</ref>
*اختلال الاعضاء:نشانه‌شناسی حوادث از پریدن یا اختلال اعضاء<ref>مجلسی، اختیارات، ص۱۵۰.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۲٬۴۶۵

ویرایش