کاربر ناشناس
حسن بن موسی خشاب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
| زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال (۴ رقم فارسی) |ماه (۱ یا دو رقم فارسی) |روز (۲ رقم فارسی) }} --> | | زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال (۴ رقم فارسی) |ماه (۱ یا دو رقم فارسی) |روز (۲ رقم فارسی) }} --> | ||
| زادگاه = | | زادگاه = | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = | ||
| مکان مرگ = | | مکان مرگ = | ||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |عرض جغرافیایی محل دفن= | ||
|طول جغرافیایی محل دفن= | |طول جغرافیایی محل دفن= | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| نماینده = | | نماینده = | ||
| شناخته شده برای = | | شناخته شده برای = | ||
| نقش‌های برجسته = [[:رده:یاران امام عسکری|یاران امام عسکری (ع)]] {{•}} [[:رده:راویان حدیث |راویان شیعه]] | | نقش‌های برجسته = [[:رده:یاران امام عسکری|یاران امام عسکری (ع)]] {{•}} [[:رده:راویان حدیث |راویان شیعه]] | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| تأثیرگذاران =[[امام عسکری (ع)]] [[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی]] {{•}} [[علی بن اسباط|علی بن اَسْباط]] {{•}} [[علی بن حسان|علی بن حَسّان]] {{•}} [[غیاث بن کلوب]] | | تأثیرگذاران =[[امام عسکری (ع)]] [[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی]] {{•}} [[علی بن اسباط|علی بن اَسْباط]] {{•}} [[علی بن حسان|علی بن حَسّان]] {{•}} [[غیاث بن کلوب]] | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
از دیگر مشایخ او غیاث بن کَلّوب است<ref>طوسی، تهذیب، ج ۳، ص ۲۹، ج ۶، ص ۳۱۴؛ طوسی، فهرست، ص۳۵۵۳۵۶</ref>که بیشتر روایات خشّاب از اوست.<ref>خویی، ج ۵، ص ۳۹۱۳۹۵</ref> | از دیگر مشایخ او غیاث بن کَلّوب است<ref>طوسی، تهذیب، ج ۳، ص ۲۹، ج ۶، ص ۳۱۴؛ طوسی، فهرست، ص۳۵۵۳۵۶</ref>که بیشتر روایات خشّاب از اوست.<ref>خویی، ج ۵، ص ۳۹۱۳۹۵</ref> | ||
خشّاب، راوی کتاب غیاث نیز ذکر شده است.<ref>نجاشی، ص۳۰۵؛ طوسی، فهرست، ص۳۵۶</ref> به گفته طوسی<ref>عدة، ج ۱، ص ۳۷۹۳۸۰</ref> غیاث بن کلّوب از اهل سنت است اما اصحاب [[امامیه]] به روایت او در صورت عدم روایت معارض از طریق [[شیعه]]، عمل کرده‌اند و خویی<ref>ج ۱۳، ص ۲۳۵</ref> بر همین مبنا به وثاقت غیاث بن کلّوب حکم داده است. | خشّاب، راوی کتاب غیاث نیز ذکر شده است.<ref>نجاشی، ص۳۰۵؛ طوسی، فهرست، ص۳۵۶</ref> به گفته طوسی<ref>عدة، ج ۱، ص ۳۷۹۳۸۰</ref> غیاث بن کلّوب از [[اهل سنت]] است اما اصحاب [[امامیه]] به روایت او در صورت عدم روایت معارض از طریق [[شیعه]]، عمل کرده‌اند و خویی<ref>ج ۱۳، ص ۲۳۵</ref> بر همین مبنا به وثاقت غیاث بن کلّوب حکم داده است. | ||
راویان معتبر و محدّثان سرشناسی از خشّاب روایت کرده‌اند،<ref>خویی، ج ۵، ص ۳۹۲۳۹۵</ref> از جمله [[محمد بن حسن صفار قمی]]،<ref>صفّار قمی، ص ۳۱، ۷۸، ۳۳۷، ۵۲۷؛ طوسی، تهذیب، ج ۵، ص ۳۷۷، ج ۶، ص ۱۶۲</ref>[[علی بن ابراهیم قمی|علی بن ابراهیم]]<ref>کلینی، ج ۱، ص ۳۳۷، ج ۵، ص ۴۷۰</ref> و [[سعد بن عبداللّه اشعری]].<ref>ابن‌قولویه، ص ۸۴، ۲۱۵، ۴۲۷؛ ابن‌بابویه، کتاب من لایحضر، ج ۴، ص ۵۳۱؛ طوسی، تهذیب، ج ۱، ص ۲۰۲، ج ۳، ص ۲۰۰، ۳۲۴</ref> همچنین حمید بن زیاد روایات زیادی از خشّاب به نقل از حسن بن علی بن یوسف معروف به ابن‌بَقّاح راوی شیعی که از اصحاب امام صادق(ع) روایت کرده شنیده است.<ref>کلینی، ج ۲، ص ۸۷، ۱۱۴، ۴۶۷، ۶۲۱، ج ۳، ص ۵۰۴، ج ۵، ص ۳۴، ۱۴۷، ۳۲۵، ج ۶، ص ۲۹۷، ۳۰۰، ۵۳۹؛ خویی، ج ۵، ص ۳۹۲۳۹۵، ج ۲۳، ص ۳۴۳۳۴۴</ref> | راویان معتبر و محدّثان سرشناسی از خشّاب روایت کرده‌اند،<ref>خویی، ج ۵، ص ۳۹۲۳۹۵</ref> از جمله [[محمد بن حسن صفار قمی]]،<ref>صفّار قمی، ص ۳۱، ۷۸، ۳۳۷، ۵۲۷؛ طوسی، تهذیب، ج ۵، ص ۳۷۷، ج ۶، ص ۱۶۲</ref>[[علی بن ابراهیم قمی|علی بن ابراهیم]]<ref>کلینی، ج ۱، ص ۳۳۷، ج ۵، ص ۴۷۰</ref> و [[سعد بن عبداللّه اشعری]].<ref>ابن‌قولویه، ص ۸۴، ۲۱۵، ۴۲۷؛ ابن‌بابویه، کتاب من لایحضر، ج ۴، ص ۵۳۱؛ طوسی، تهذیب، ج ۱، ص ۲۰۲، ج ۳، ص ۲۰۰، ۳۲۴</ref> همچنین حمید بن زیاد روایات زیادی از خشّاب به نقل از حسن بن علی بن یوسف معروف به ابن‌بَقّاح راوی شیعی که از اصحاب امام صادق(ع) روایت کرده شنیده است.<ref>کلینی، ج ۲، ص ۸۷، ۱۱۴، ۴۶۷، ۶۲۱، ج ۳، ص ۵۰۴، ج ۵، ص ۳۴، ۱۴۷، ۳۲۵، ج ۶، ص ۲۹۷، ۳۰۰، ۵۳۹؛ خویی، ج ۵، ص ۳۹۲۳۹۵، ج ۲۳، ص ۳۴۳۳۴۴</ref> | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
===ادله وثاقت=== | ===ادله وثاقت=== | ||
[[محمدباقر بهبهانی|محمدباقر بهبهانی]]<ref>ص ۱۵۵</ref> برای وثاقت خشّاب ادله‌ای اقامه کرده است، از جمله: اوصافی که نجاشی برای خشّاب شمرده و به گزارش وی، ابن‌ولید خشّاب را در شمار راویان ضعیفی که محمد بن احمدبن یحیی از آن‌ها روایت می‌کند، قرار نداده است،<ref>مامقانی، ج ۲۱، ص ۸۹۹۰</ref> اعتماد و استناد [[کشی|کشّی]] و شیخش، حمدویه‌بن نصیر، به روایات حسن بن موسی از جمله درباره واقفی بودنِ احمدبن حسن بن اسماعیل میثمی<ref>کشّی، ص ۴۶۸</ref>و حسن بن سَماعه<ref>کشّی، ص ۴۶۹</ref> و روایت مشایخ حدیث | [[محمدباقر بهبهانی|محمدباقر بهبهانی]]<ref>ص ۱۵۵</ref> برای وثاقت خشّاب ادله‌ای اقامه کرده است، از جمله: اوصافی که نجاشی برای خشّاب شمرده و به گزارش وی، ابن‌ولید خشّاب را در شمار راویان ضعیفی که محمد بن احمدبن یحیی از آن‌ها روایت می‌کند، قرار نداده است،<ref>مامقانی، ج ۲۱، ص ۸۹۹۰</ref> اعتماد و استناد [[کشی|کشّی]] و شیخش، حمدویه‌بن نصیر، به روایات حسن بن موسی از جمله درباره واقفی بودنِ احمدبن حسن بن اسماعیل میثمی<ref>کشّی، ص ۴۶۸</ref>و حسن بن سَماعه<ref>کشّی، ص ۴۶۹</ref> و روایت مشایخ حدیث [[قم]]، نظیر عمران بن موسی و محمد بن حسن صفار، از وی. | ||
[[عبدالله مامقانی|مامقانی]]<ref>ج ۲۱، ص۹۰</ref> نیز با توجه به قرائن پیش گفته خشّاب را موثق و احادیث او را صحیح یا حَسَن نزدیک به صحیح دانسته است.<ref>زنجانی، ص ۵۵۹؛ موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۵؛ مامقانی، ج ۲۱، ص ۹۲، پانویس</ref> | [[عبدالله مامقانی|مامقانی]]<ref>ج ۲۱، ص۹۰</ref> نیز با توجه به قرائن پیش گفته خشّاب را موثق و احادیث او را صحیح یا حَسَن نزدیک به صحیح دانسته است.<ref>زنجانی، ص ۵۵۹؛ موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۵؛ مامقانی، ج ۲۱، ص ۹۲، پانویس</ref> | ||
===نقد وثاقت=== | ===نقد وثاقت=== | ||
شوشتری<ref>ج ۳، ص ۳۸۵</ref> دلایل بهبهانی را نقد کرده و نقل قمیان از وی را دلیل ثقه بودن او ندانسته است، زیرا در بین آنان افرادی هستند که غث و سمین را نقل می‌کنند و محدثان قُمیِ اهل نقد همچون احمدبن محمد بن عیسی اشعری و ابن‌ولید نیز از آن‌ها روایت نمی‌کنند. همچنین به نظر او استثنا نشدن وی از راویانی که محمد بن احمدبن یحیی از آن‌ها روایت کرده، حداکثر دال بر عدم ضعف اوست و وثاقت خشّاب را ثابت نمی‌کند.<ref>مامقانی، ج ۲۱، ص۹۰۹۱، پانویس محیی‌الدین مامقانی؛خویی، ج ۱، ص ۷۴۷۵</ref> | شوشتری<ref>ج ۳، ص ۳۸۵</ref> دلایل بهبهانی را نقد کرده و نقل قمیان از وی را دلیل [[ثقه]] بودن او ندانسته است، زیرا در بین آنان افرادی هستند که غث و سمین را نقل می‌کنند و محدثان قُمیِ اهل نقد همچون احمدبن محمد بن عیسی اشعری و ابن‌ولید نیز از آن‌ها روایت نمی‌کنند. همچنین به نظر او استثنا نشدن وی از راویانی که محمد بن احمدبن یحیی از آن‌ها روایت کرده، حداکثر دال بر عدم ضعف اوست و وثاقت خشّاب را ثابت نمی‌کند.<ref>مامقانی، ج ۲۱، ص۹۰۹۱، پانویس محیی‌الدین مامقانی؛خویی، ج ۱، ص ۷۴۷۵</ref> | ||
==موضوع روایات خشاب== | ==موضوع روایات خشاب== | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
وی همچنین روایاتی با مضمون اخلاقی<ref>کلینی، ج ۱، ص ۲۷، ج ۲، ص ۸۷، ۱۱۴، ۴۶۷، ج ۴، ص ۲۲</ref> نقل کرده است. | وی همچنین روایاتی با مضمون اخلاقی<ref>کلینی، ج ۱، ص ۲۷، ج ۲، ص ۸۷، ۱۱۴، ۴۶۷، ج ۴، ص ۲۲</ref> نقل کرده است. | ||
[[ابن قولویه]] نیز روایاتی از وی درباره فضل [[نماز]] در [[مسجد سهله|مسجد سَهله]]<ref>ص ۷۴۷۶</ref> و ثوابت ذکر و زیارت [[امام حسین]](ع)<ref>ص ۲۱۲، ۲۱۵، ۲۸۶، ۴۲۷</ref> آورده است. | |||
به گفته [[نجاشی]]<ref>ص ۴۲</ref> خشّاب دو کتاب به نام‌های کتاب الرد علی الواقفه و کتاب النوادر داشته و کتاب الحج و کتاب الانبیاء نیز به او نسبت داده شده است. نجاشی<ref>ص ۴۲</ref> و طوسی،<ref>فهرست، ص ۱۲۷</ref> هریک، طریق خود را به کتاب خشّاب ذکر کرده‌اند که طریق طوسی را ضعیف دانسته‌اند.<ref>خویی، ج ۵، ص ۱۴۵؛ موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۶</ref> | به گفته [[نجاشی]]<ref>ص ۴۲</ref> خشّاب دو کتاب به نام‌های کتاب الرد علی الواقفه و کتاب النوادر داشته و کتاب الحج و کتاب الانبیاء نیز به او نسبت داده شده است. نجاشی<ref>ص ۴۲</ref> و طوسی،<ref>فهرست، ص ۱۲۷</ref> هریک، طریق خود را به کتاب خشّاب ذکر کرده‌اند که طریق [[شیخ طوسی|طوسی]] را ضعیف دانسته‌اند.<ref>خویی، ج ۵، ص ۱۴۵؛ موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۶</ref> | ||
[[موحد ابطحی]]<ref>موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۶</ref> احتمال می‌دهد خشّاب کتابی رجالی نیز داشته باشد، زیرا کشّی نقل‌های فراوانی از وی درباره احوال راویان آورده است.<ref>کشّی، ص ۸۰، ۸۹۹۰</ref> | [[موحد ابطحی]]<ref>موحد ابطحی، ج ۲، ص ۵۶</ref> احتمال می‌دهد خشّاب کتابی رجالی نیز داشته باشد، زیرا کشّی نقل‌های فراوانی از وی درباره احوال راویان آورده است.<ref>کشّی، ص ۸۰، ۸۹۹۰</ref> | ||