Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹
ویرایش
قرن اول هجری قمری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←خلفای حاکم) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
[[واقعه کربلا|واقعه عاشورای سال ۶۱ق]] و کشته‌شدن امام حسین(ع) و یاران کم‌تعدادش در این روز، از منظر شیعی یکی مهمترین حوادث تاریخ است.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ۲۶۱.</ref> معاویه در [[سال ۶۰ هجری قمری|سال ۶۰ قمری]] درگذشت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، جاپ چهارم، ج۶، ص۴۶.</ref> و فرزندش یزید تلاش کرد تا از مسلمانان برای خلافت خود بیعت بگیرد.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۵۳.</ref> برخی از نامداران جامعه مسلمان از جمله [[امام حسین علیه‌السلام|حسین بن علی]] و [[عبدالله بن زبیر]] خلافت یزید را نپذیرفتند. عبدالله بن زبیر به مکه رفت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۵۸.</ref> و آن شهر را مرکز خلافت خود قرار داد. خاندان زبیر تا [[سال ۷۳ هجری قمری|سال ۷۳ قمری]] بخش‌هایی از جهان اسلام را تحت حکومت خود داشتند.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: ابوالفضل ابراهیم، ج۶، ص۱۹۲.</ref> | [[واقعه کربلا|واقعه عاشورای سال ۶۱ق]] و کشته‌شدن امام حسین(ع) و یاران کم‌تعدادش در این روز، از منظر شیعی یکی مهمترین حوادث تاریخ است.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ۲۶۱.</ref> معاویه در [[سال ۶۰ هجری قمری|سال ۶۰ قمری]] درگذشت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، جاپ چهارم، ج۶، ص۴۶.</ref> و فرزندش یزید تلاش کرد تا از مسلمانان برای خلافت خود بیعت بگیرد.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۵۳.</ref> برخی از نامداران جامعه مسلمان از جمله [[امام حسین علیه‌السلام|حسین بن علی]] و [[عبدالله بن زبیر]] خلافت یزید را نپذیرفتند. عبدالله بن زبیر به مکه رفت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۵۸.</ref> و آن شهر را مرکز خلافت خود قرار داد. خاندان زبیر تا [[سال ۷۳ هجری قمری|سال ۷۳ قمری]] بخش‌هایی از جهان اسلام را تحت حکومت خود داشتند.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: ابوالفضل ابراهیم، ج۶، ص۱۹۲.</ref> | ||
امام حسین(ع) نیز به [[مکه]] رفت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۶۳.</ref> و پس از مدتی اقامت در مکه به [[نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)|دعوت اهالی کوفه]] راهی عراق شد.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref> سپاهی از کوفه به دستور [[عبیدالله بن زیاد]] که از سوی یزید حاکم کوفه شده بود راه را بر حسین و خانواده و یاران معدودش بستند و در روز دهم محرم سال ۶۱ قمری او و یارانش را کشتند و خانواده‌اش را به اسارت گرفتند. [[واقعه کربلا]] زمینه‌ساز [[قیام توابین]] و [[قیام مختار ثقفی]] علیه بنی‌امیه شد.<ref>الزین، الشیعه فی التاریخ، چاپ دوم، ص۱۴۷.</ref> برخی نویسندگان قیام‌های [[قیام زید بن علی|زید]] و [[قیام یحیی بن زید|یحیی]] در قرن دوم را نیز تحت تأثیر قیام عاشورا دانسته‌اند.<ref>الزین، الشیعه فی التاریخ، چاپ دوم، ص۱۴۸؛ معروف الحسنی، الإنتفاضات الشیعیة عبر التاریخ، منشورات الرضی، ص۴۸۳.</ref> | امام حسین(ع) نیز به [[مکه]] رفت<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۶۳.</ref> و پس از مدتی اقامت در مکه به [[نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع)|دعوت اهالی کوفه]] راهی عراق شد.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الاسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref> سپاهی از کوفه به دستور [[عبیدالله بن زیاد]] که از سوی یزید حاکم کوفه شده بود راه را بر حسین و خانواده و یاران معدودش بستند و در روز دهم محرم سال ۶۱ قمری او و یارانش را کشتند و خانواده‌اش را به اسارت گرفتند. [[واقعه کربلا]] زمینه‌ساز [[قیام توابین]] و [[قیام مختار ثقفی]] علیه بنی‌امیه شد.<ref>الزین، الشیعه فی التاریخ، چاپ دوم، ص۱۴۷.</ref> برخی نویسندگان قیام‌های [[قیام زید بن علی|زید]] و [[قیام یحیی بن زید|یحیی]] در [[قرن دوم هجری قمری|قرن دوم]] را نیز تحت تأثیر قیام عاشورا دانسته‌اند.<ref>الزین، الشیعه فی التاریخ، چاپ دوم، ص۱۴۸؛ معروف الحسنی، الإنتفاضات الشیعیة عبر التاریخ، منشورات الرضی، ص۴۸۳.</ref> | ||
====قیام توابین==== | ====قیام توابین==== | ||
[[قیام توابین]] در [[سال ۶۵ قمری]] و به رهبری [[سلیمان بن صرد خزاعی]] و با همراهی شیعیانی برپا شد که از [[واقعه کربلا]] جا مانده بودند و خود را در این باره گناه‌کار می‌دانستند.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ۲۶۱.</ref> توابین با سپاه [[عبیدالله بن زیاد]] جنگیدند و پس از چهار روز درگیری بسیاری از ایشان کشته شدند، و گروه کمی به فرماندهی [[رفاعة بن شداد بجلی|رفاعه بن شداد]] زنده مانده و به قبایل خود بازگشتند.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الإسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۳۲۴-۳۲۶.</ref> گفته شده یکی از علل شکست این حرکت عدم همراهی [[مختار]] با آن بوده است.<ref>رک: معروف الحسنی، الإنتفاضات الشیعیة عبر التاریخ، منشورات الرضی، ص۴۳۱-۴۳۹.</ref> حرکت توابین نقش مهمی در استقلال شیعیان و هویت‌یابی شیعیان داشت.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ص۲۷۳.</ref> | [[قیام توابین]] در [[سال ۶۵ قمری]] و به رهبری [[سلیمان بن صرد خزاعی]] و با همراهی شیعیانی برپا شد که از [[واقعه کربلا]] جا مانده بودند و خود را در این باره گناه‌کار می‌دانستند.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ۲۶۱.</ref> توابین با سپاه [[عبیدالله بن زیاد]] جنگیدند و پس از چهار روز درگیری بسیاری از ایشان کشته شدند، و گروه کمی به فرماندهی [[رفاعة بن شداد بجلی|رفاعه بن شداد]] زنده مانده و به قبایل خود بازگشتند.<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الإسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۳۲۴-۳۲۶.</ref> گفته شده یکی از علل شکست این حرکت عدم همراهی [[مختار]] با آن بوده است.<ref>رک: معروف الحسنی، الإنتفاضات الشیعیة عبر التاریخ، منشورات الرضی، ص۴۳۱-۴۳۹.</ref> حرکت توابین نقش مهمی در استقلال شیعیان و هویت‌یابی شیعیان داشت.<ref>جعفری، تشیع در مسیر تاریخ، چاپ دهم، ص۲۷۳.</ref> | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۴۱: | ||
==وضعیت شیعیان== | ==وضعیت شیعیان== | ||
در قرن اول هجری به جز شیعیانی که به طور پراکنده در سراسر [[جهان اسلام]] حضور داشتند، تراکم حضور ایشان در [[مدینه]]، [[یمن]]، [[کوفه]]، [[بصره]]، [[مدائن]] و [[جبل‌عامل|جبل عامل]] بود.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۱۶۹.</ref> در اواخر قرن یکم حضور [[خاندان اشعریون|خاندان اشعری]] در قم زمینه‌ساز تبدیل این شهر به یک شهر شیعه‌نشین<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الإسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۴۸۰-۴۸۲.</ref> و از قرن دوم به بعد یکی از مهمترین مراکز تشیع شد.<ref>محرمی، درسنامه تاریخ تشیع، ویراست دوم، ص۲۱۴.</ref> | در قرن اول هجری به جز شیعیانی که به طور پراکنده در سراسر [[جهان اسلام]] حضور داشتند، تراکم حضور ایشان در [[مدینه]]، [[یمن]]، [[کوفه]]، [[بصره]]، [[مدائن]] و [[جبل‌عامل|جبل عامل]] بود.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۱۶۹.</ref> در اواخر قرن یکم حضور [[خاندان اشعریون|خاندان اشعری]] در قم زمینه‌ساز تبدیل این شهر به یک شهر شیعه‌نشین<ref>یوسفی غروی، موسوعة التاریخ الإسلامی، چاپ چهارم، ج۶، ص۴۸۰-۴۸۲.</ref> و از [[قرن دوم هجری قمری|قرن دوم]] به بعد یکی از مهمترین مراکز تشیع شد.<ref>محرمی، درسنامه تاریخ تشیع، ویراست دوم، ص۲۱۴.</ref> | ||
به گفته برخی نویسندگان شیعیان در دوران سه خلیفه نخست با فشار چندانی روبه‌رو نبودند هر چند که از برخی مناصب مهم محروم بودند.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۸۹.</ref> با این وجود معدودی از شیعیان با هماهنگی امام علی برخی از مناصب نظامی و سیاسی را پذیرفته بودند مثل حذیفه، سلمان، عمار بن یاسر، هاشم مرقال، عثمان بن حنیف و عبدالله بن بدیل.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۹۰-۹۱.</ref> | به گفته برخی نویسندگان شیعیان در دوران سه خلیفه نخست با فشار چندانی روبه‌رو نبودند هر چند که از برخی مناصب مهم محروم بودند.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۸۹.</ref> با این وجود معدودی از شیعیان با هماهنگی امام علی برخی از مناصب نظامی و سیاسی را پذیرفته بودند مثل حذیفه، سلمان، عمار بن یاسر، هاشم مرقال، عثمان بن حنیف و عبدالله بن بدیل.<ref>محرمی، تاریخ تشیع، چاپ ششم، ص۹۰-۹۱.</ref> | ||