رباب دختر امرؤ القیس: تفاوت میان نسخه‌ها

  | عنوان        = رَباب بِنت إمرؤالقَیس بن عدی

  | تصویر        =  

  |مرتبط        =  

}}

رباب دختر امرؤالقیس بن عدی، است. پدرش از اعراب [[شام]] و [[نصرانی]] بود و در خلافت [[عمر بن خطاب]] (خلافت: [[سال ۱۳ هجری قمری|۱۳]] - [[سال ۲۳ هجری قمری|۲۳]]ق) مسلمان شد. از مادر رباب هم با نام هند الهنود دختر ربیع بن مسعود بن مصاد بن حصن بن کعب یاد شده است.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ ق، ج۶، ص۴۴۹.</ref>

[[سید محسن امین]] می‌گوید: در کتاب [[الاغانی]] از قول [[هشام کلبی]] نقل شده است که رباب از بهترین زنان و افضل آنان در جمال، ادب و عقل بود.<ref>امین، اعیان الشیعة، ۱۴۲۱ ق، ج۶، ص۴۴۹.</ref>

[[شیخ مفید]] در ذکر اولاد امام حسین(ع)، رباب را جزو همسران امام می‌شمارد.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref> بنابر نقلی امرؤالقیس سه فرزند خود را از فرط علاقه و ارادت به حضرت علی(ع) به عقد ازدواج [[امیرالمؤمنین]](ع) و [[امام حسن]](ع) و [[امام حسین]](ع) درآورد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ ق، ج۲، ص۱۹۵.</ref> <ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ ق، ج۶۹، ص۱۱۹.</ref>

امام حسین(ع) رباب را بسیار دوست می‌داشت<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ ق، ج۸، ص۲۲۸.</ref> و درباره وی شعر هم می‌سرود. در شعری که به امام حسین منسوب است، امام (ع) بیان می‌دارد خانه‌ای که در آن رباب و [[سکینه]] باشد، دوست دارم.<ref>امین، اعیان‌الشیعة، ۱۴۲۱ ق، ج۶، ص۴۴۹.</ref> اشعار دیگری نیز درباره رباب به امام حسین(ع) منسوب است.<ref>زبیدی، تاج العروس، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۱۰.</ref> <ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ ق، ج۲، ص۱۹۶.</ref>

رباب دو فرزند از امام حسین(ع) داشت، یکی [[سکینه بنت حسین|سکینه]] و دیگری [[عبدالله بن الحسین|عبدالله]]. عبدالله(علی اصغر) در [[روز عاشورا]] در حالی که کودکی بیش نبود، در آغوش پدرش به [[شهادت]] رسید.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۱۳۵.</ref>

بر اساس شواهدی که نقل شده است، رباب در [[کربلا]] حضور داشت و همراه اسیران به شام رفت. گفته شده که او شهادت [[علی اصغر]](ع) در آغوش پدر را نظاره‌گر بود.<ref>امین، اعیان‌الشیعة، ۱۴۲۱ ق، ج۶، ص۴۴۹.</ref> ابن کثیر دمشقی می‌گوید: او در کربلا همراه حسین(ع) بود و هنگامی که حسین کشته شد، بسیار بی‌تابی می‌کرد.<ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ ق، ج۸، ص۲۲۹.</ref> او پس از شهادت امام حسین(ع) چنین سروده است:

{{شعر جدید

در [[کربلا]] به نیرنگ، او را بر زمین زدند\\خداوند، کران تا کران کربلا را سیراب نکند!<ref>ری شهری، دانشنامه امام حسین(ع)، ج۱، ص۲۹۲-۲۹۳؛ ابن جوزی، تذکرة‌الخواص، ۱۴۱۸ ق، ص۲۳۴.</ref>}}}}

بنا بر برخی نقل‌ها رباب یک سال نزد قبر حسین(ع) در کربلا ماند و سپس به [[مدینه]] باز گشت. اما [[شهید قاضی طباطبایی]] قائل است که رباب، عزا را در مدینه برپا کرده است نه در کربلا و می‌گوید: افزون بر این که [[امام سجاد(ع)]] مانع می‌شد، همسر امام حسین(ع) خود نیز تا یک سال در بیابان کربلا تنها نمی‌ماند و این مطلب را از شخصیت او بعید دانسته است. وی همچنین می‌گوید: هیچ‌کس به طور قطع نگفته که بانوی معظمه، «رباب»، تمام یک سال را در کنار قبر مطهر مانده است، ابن اثیر هم برای این قول، قائلی ذکر نکرده است؛ پس خبر اول که بر ماندن یک سال در کنار قبر مطهر و اقامه عزا دلالت دارد و این که پس از آن از دنیا رفته است؛ گرفتار ضعف می‌گردد.<ref>قاضی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا علیه‌السلام، ۱۳۸۳ش، ص۱۹۸ - ۲۰۰.</ref>

مصقلة الطحان روایتی را از [[امام صادق]](ع) نقل کرده که شنیدم امام صادق(ع) فرمود: چون حسین(ع) کشته شد، همسر کلابیه آن حضرت برایش سوگواری به پا کرد و خود گریست و زنان و خدمتگزاران او هم گریستند تا اشک چشمانش خشک شد و تمام گشت. آن هنگام یکی از کنیزانش را دید که می‌گرید و اشک چشمش جاری است، او را طلبید و گفت: چرا در میان ما تنها اشک تو جاری است؟! او گفت: من شربت سویق می‌آشامم. او هم دستور داد سویق تهیه کنند و از آن نوشیدند. بعد اظهار داشت می‌خواهم با این عمل برای گریستن بر حسین(ع) نیرو پیدا کنم.<ref>کلینی، کافی، ۱۳۶۳ ش، ج۱، ص۴۶۶.</ref>

ابن اثیر می‌نویسد: رباب پس از واقعه عاشورا یک سال بیشتر زنده نماند و زیر سایه ننشست و از شدت غصه و اندوه درگذشت.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۶ ق، ج۴، ص۸۸.</ref> [[سید محسن امین]] سال وفات رباب را [[سال ۶۲ هجری قمری|۶۲]] هجری (یعنی یک سال پس از عاشورا) ذکر می‌کند.<ref>امین، اعیان‌الشیعة، ۱۴۲۱ ق، ج۶، ص۴۴۹.</ref>

{{پانوشت}}

{{منابع}}

* ابن اثیر، علی، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌دار صادر، ۱۳۸۶ ق.