پرش به محتوا

حدیث منزلت: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
اصلاح نویسه‌های عربی/ تکمیل منابع
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (اصلاح نویسه‌های عربی/ تکمیل منابع)
خط ۴۰: خط ۴۰:


== شرح ماجرای حدیث منزلت ==
== شرح ماجرای حدیث منزلت ==
حدیث منزلت  با تعابیر و الفاظی مختلف و در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است،<ref>شرف الدین، المراجعات، ۱۴۲۶ق، ص۲۷۳.</ref> که مشهورترین آن در جریان [[غزوه تبوک]] به این شرح است:
حدیث منزلت  با تعابیر و الفاظی مختلف و در زمان‌ها و مکان‌های گوناگون از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است،<ref>شرف الدین، المراجعات، ۱۴۲۶ق، ص۲۷۳.</ref> که مشهورترین آن در جریان [[غزوه تبوک]]<ref>فخلعی، ‏مجموعه گفتمانهای مذاهب اسلامی، ۱۳۸۳ش‏، ص، ص۱۱۲.</ref> به این شرح است: وقتی پیامبر(ص) از احتمال هجوم سپاه روم به مدینه با خبر شد، دستور آماده‌باش صادر کرد. از سوی دیگر احتمال دسیسه و آشوب منافقان در مدینه بود؛ از این‌رو، تصمیم گرفت علی(ع) را در مدینه بگذارد و خود به سوی دشمن حرکت کرد. وقتی منافقان آگاه شدند، شایعه کردند که پیامبر به علی بی‌مهری کرده و او را با خود نبرده است. علی(ع) جهت تکذیب این شایعه خود را به پیامبر رساند و شرح ماجرا را گفت. پیامبر هم از مقام و منزلت او نزد خویش پرده برداشت و فرمود:  ای علی آیا خوشنود نیستی که تو نسبت به من مانند هارون نسبت به موسی باشی، جز اینکه پیامبری پس از من نیست.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق‏، ج۱، ص۱۵۴-۱۵۶؛ ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۲، ص۵۱۹-۵۲۰؛ ابن حنبل، مسند احمد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۷۷، ج۳، ص۴۱۷، ج۷، ص۵۱۳ و ۵۹۱؛ بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۲۹؛ مسلم نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۸۷۰-۱۸۷۱؛ ترمذی، سنن ترمذی، چاپ ابراهیم عطوه، ج۵، ص۶۳۸-۶۴۱؛ نسائی، تهذیب خصائص الامام علی، ۱۴۰۶ق، ص۵۱-۶۱؛ حاکم نیشابوری، مستدرک، دارالمعرفة، ج۳، ص۱۳۳-۱۳۴؛ -طبری، الریاض النضرة، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۱۷-۱۱۹؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۷ـ۸؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۰؛ عینی، عمدة القاری، ۱۴۲۱ق، ج۱۶، ص۳۰۱؛ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۳۷۰ش، ص۱۶۸؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۲۱ق، ج۳، ص۲۳۶ و ۲۹۱؛ متقی، کنز العمال، ۱۴۰۹ق، ج۱۳، ص۱۶۳، ۱۷۱-۱۷۲؛ نیز رجوع کنید به میرحامد حسین، عبقات الانوار، ۱۳۸۳ش، ج۲، دفتر۱، ص۲۹-۵۹؛ شرف الدین، المراجعات، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۰؛ حسینی میلانی، نفحات الازهار، ۱۴۲۲ق، ج۱۸، ص۳۶۳-۴۱۱.</ref>
وقتی پيامبر(ص) از احتمال هجوم سپاه روم به مدينه با خبر شد، دستور آماده‌باش صادر کرد. از سوى ديگر احتمال دسیسه و آشوب منافقان در مدینه بود؛ از اين‌رو، تصميم گرفت على(ع) را در مدينه بگذارد و خود به سوی دشمن حرکت کرد. وقتی منافقان آگاه شدند، شايعه کردند كه پيامبر به على بی‌‏مهرى كرده و او را با خود نبرده است. علی(ع) جهت تکذیب این شایعه خود را به پیامبر رساند و شرح ماجرا را گفت. پیامبر هم از مقام و منزلت او نزد خويش پرده برداشت و فرمود:  اى على آيا خوشنود نیستی كه تو نسبت به‌ من مانند هارون نسبت به موسی باشى، جز اينكه پيامبرى پس از من نيست.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق‏، ج۱، ص۱۵۴-۱۵۶؛ ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۲، ص۵۱۹-۵۲۰؛ ابن حنبل، مسند احمد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۷۷، ج۳، ص۴۱۷، ج۷، ص۵۱۳ و ۵۹۱؛ بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۲۹؛ مسلم نیشابوری، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۸۷۰-۱۸۷۱؛ ترمذی، سنن ترمذی، چاپ ابراهیم عطوه، ج۵، ص۶۳۸-۶۴۱؛ نسائی، تهذیب خصائص الامام علی، ۱۴۰۶ق، ص۵۱-۶۱؛ حاکم نیشابوری، مستدرک، دارالمعرفة، ج۳، ص۱۳۳-۱۳۴؛ -طبری، الریاض النضرة، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۱۷-۱۱۹؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۷ـ۸؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۰؛ عینی، عمدة القاری، ۱۴۲۱ق، ج۱۶، ص۳۰۱؛ سیوطی، تاریخ الخلفاء، ۱۳۷۰ش، ص۱۶۸؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۲۱ق، ج۳، ص۲۳۶ و ۲۹۱؛ متقی، کنز العمال، ۱۴۰۹ق، ج۱۳، ص۱۶۳، ۱۷۱-۱۷۲؛ نیز رجوع کنید به میرحامد حسین، عبقات الانوار، ۱۳۸۳ش، ج۲، دفتر۱، ص۲۹-۵۹؛ شرف الدین، المراجعات، ۱۴۲۶ق، ص۱۳۰؛ حسینی میلانی، نفحات الازهار، ۱۴۲۲ق، ج۱۸، ص۳۶۳-۴۱۱.</ref>


دیگر موارد نقل این حدیث، عبارت‌اند از: در جریان دعوت پیامبر از عشیره اقربین و [[حدیث یوم الدار]] در [[سال سوم بعثت]]،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۲۳.</ref> روز پیمان برادری دوم (پنج ماه بعد از هجرت به مدینه)، در منزل [[ام سلمه|امّ سلمه]]، هنگام تعیین سرپرست برای دختر [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]] و در ماجرای [[سد ابواب]]<ref>ابن مغازلی، مناقب، ۱۴۲۴ق، ص۲۵۳.</ref>
این حدیث در وقایعی دیگر نیز نقل شده است؛ از جمله: در جریان دعوت پیامبر از عشیره اقربین و [[حدیث یوم الدار]] در [[سال سوم بعثت]]،<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۲۳.</ref> روز پیمان برادری دوم در [[سال ۱ هجری قمری|سال اول هجری]]،<ref>هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۱۱؛ ابن عساکر، هیثمی، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۵۳.</ref> در منزل [[ام سلمه|امّ سلمه]]،<ref>میرحامدحسین، عبقات الأنوار، ۱۳۶۶ش، ج‏۱۱، ص۹۳۰.</ref> هنگام تعیین سرپرست برای دختر [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]]<ref> شرف الدین، المراجعات، ۱۴۲۶ق، ص۲۷۸.</ref> و در ماجرای [[سد ابواب]]<ref>ابن مغازلی، مناقب، ۱۴۲۴ق، ص۲۵۳.</ref>


==منابع حدیث در بین شیعه و اهل سنت==
==منابع حدیث در بین شیعه و اهل سنت==
خط ۱۱۶: خط ۱۱۵:
* ابن عبدربّه، العقد الفرید، ج۵، بیروت، چاپ عبدالمجید ترحینی، ۱۴۰۴ق.
* ابن عبدربّه، العقد الفرید، ج۵، بیروت، چاپ عبدالمجید ترحینی، ۱۴۰۴ق.
* ابن عساکر، ترجمةالامام علی بن ابی طالب علیه‌السلام من تاریخ مدینة دمشق، بیروت، چاپ محمدباقر محمودی، ۱۳۹۸ق.
* ابن عساکر، ترجمةالامام علی بن ابی طالب علیه‌السلام من تاریخ مدینة دمشق، بیروت، چاپ محمدباقر محمودی، ۱۳۹۸ق.
* ابن عساکر، علی بن الحسین، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
* ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، ۱۴۱۱ق.
* ابن کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، ۱۴۱۱ق.
* ابن مغازلی شافعی، مناقب ابن المغازلی الشافعی‏، بیروت، دار الأضواء، چاپ سوم‏، ۱۴۲۴ق.
* ابن مغازلی شافعی، مناقب ابن المغازلی الشافعی‏، بیروت، دار الأضواء، چاپ سوم‏، ۱۴۲۴ق.
خط ۱۵۱: خط ۱۵۱:
* عینی، محمودبن احمد، عمدة القاری: شرح صحیح البخاری، بیروت، چاپ عبدالله محمود محمد عمر، ۱۴۲۱ق.
* عینی، محمودبن احمد، عمدة القاری: شرح صحیح البخاری، بیروت، چاپ عبدالله محمود محمد عمر، ۱۴۲۱ق.
* فخر رازی، محمدبن عمر، البراهین در علم کلام، تهران، چاپ محمدباقر سبزواری، ۱۳۴۱ش.
* فخر رازی، محمدبن عمر، البراهین در علم کلام، تهران، چاپ محمدباقر سبزواری، ۱۳۴۱ش.
* فخلعی، محمد تقی، ‏مجموعه گفتمانهای مذاهب اسلامی، ‏تهران، ‏نشر مشعر، چاپ اول‏، ۱۳۸۳ش‏.
* قاضی عبدالجبار، ابن احمد، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، چاپ محمود محمد قاسم، بی‌جا، بی‌تا.
* قاضی عبدالجبار، ابن احمد، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، چاپ محمود محمد قاسم، بی‌جا، بی‌تا.
* قزوینی، علاءالدین، مع الدکتور موسی الموسوی فی کتابه الشیعة و التصحیح، قم، ۱۴۱۴ق.
* قزوینی، علاءالدین، مع الدکتور موسی الموسوی فی کتابه الشیعة و التصحیح، قم، ۱۴۱۴ق.
confirmed، protected، templateeditor
۳٬۶۵۶

ویرایش