confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۵۸
ویرایش
الاهليلجة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| نویسنده =[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] | | نویسنده =[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] | ||
| تاریخ نگارش =قرن دوم هجری | | تاریخ نگارش =قرن دوم هجری | ||
| موضوع =توحید | | موضوع =[[توحید]] | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| ترجمه به دیگر زبان‌ها = | | ترجمه به دیگر زبان‌ها = | ||
| ناشر =دلیل ما | | ناشر =دلیل ما | ||
| محل نشر =قم | | محل نشر =[[قم]] | ||
| تاریخ نشر =۱۳۸۵ | | تاریخ نشر =۱۳۸۵ | ||
| نوبت چاپ =اول | | نوبت چاپ =اول | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|نسخه الکترونیکی= | |نسخه الکترونیکی= | ||
}} | }} | ||
'''الاَهلیلجة''' کتابی منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] با موضوع اثبات وجود | '''الاَهلیلجة''' کتابی منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] با موضوع [[اثبات خدا|اثبات وجود خدا]] و یگانگی او. این کتاب در قالب یک نامه و در پاسخ به شبهات مطرح شده در زمینه [[توحید]]، خطاب به [[مفضل بن عمر|مُفَضَّل بن عُمَر]] نگاشته شده است. متن این کتاب، مناظره‌ای بین امام صادق(ع) و پزشک هندی با موضوع اثبات وجود خدا و یگانگی او و بیان اوصاف او دانسته شده است. برخی از بزرگان [[شیعه]] استدلال‌های این کتاب را شگفت‌آور توصیف کرده و به مطالعه این کتاب سفارش کرده‌اند. | ||
نسخه‌هایی از این کتاب در کتابخانه‌های واتیکان و دانشگاه پرینستون آمریکا نگهداری می‌شود. | نسخه‌هایی از این کتاب در کتابخانه‌های واتیکان و دانشگاه پرینستون [[آمریکا]] نگهداری می‌شود. | ||
==توصیف و جایگاه== | ==توصیف و جایگاه== | ||
الاهلیلجه نام کتابی است به زبان عربی که آن را منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دانسته‌اند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> این کتاب در اصل پاسخی از امام صادق(ع) به نامه [[مفضل بن عمر|مُفَضَّل بن عُمَر جُعفی]] به شمار رفته است.<ref>احمدی میانجی، مکاتیب‌الائمه، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۷-۲۸.</ref> مفضل با ارسال نامه‌ای، از امام خواسته بود به شبهات کفرآمیز مطرح شده در جامعه پاسخ داده و به نقد آن‌ها بپردازد.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> امام صادق(ع) در این نامه، مشروح مناظره خود با پزشک هندی<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> که در آن از دلائل اثبات وجود خالق‌یکتا سخن گفته بود<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۵.</ref> را به نگارش درآورد. به گفته [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در این کتاب، راه‌های شگفت‌آوری برای | الاهلیلجه نام کتابی است به زبان عربی که آن را منسوب به [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] دانسته‌اند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> این کتاب در اصل پاسخی از امام صادق(ع) به نامه [[مفضل بن عمر|مُفَضَّل بن عُمَر جُعفی]] به شمار رفته است.<ref>احمدی میانجی، مکاتیب‌الائمه، ۱۴۲۶ق، ج۴، ص۲۷-۲۸.</ref> مفضل با ارسال نامه‌ای، از امام خواسته بود به شبهات کفرآمیز مطرح شده در جامعه پاسخ داده و به نقد آن‌ها بپردازد.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> امام صادق(ع) در این نامه، مشروح مناظره خود با پزشک هندی<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸۴.</ref> که در آن از دلائل اثبات وجود خالق‌یکتا سخن گفته بود<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۵.</ref> را به نگارش درآورد. به گفته [[سید ابن طاووس|ابن طاووس]]، امام صادق(ع) در این کتاب، راه‌های شگفت‌آوری برای [[اثبات خدا]] و شناخت او ارائه کرده است که غیر قابل خدشه است.<ref>ابن‌طاووس، الامان من اخطار الاسفار و الازمان، ۱۴۰۹ق، ص۹۱.</ref> شباهت موضوعی این کتاب با [[توحید مفضل (کتاب)|کتاب توحید مفضل]]، دیگر کتاب منسوب به امام صادق(ع)، باعث شده است برخی مؤلفان این دو را یک کتاب به شمار آورند.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> | ||
تکرار نام گیاه اهلیلجه (هلیله) در سراسر متن این کتاب، سسب نام‌گذاری آن به الاهلیلجه شده است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> برخی این کتاب را بیان شفاهی امام به مُفضل تلقی کرده و آن را از آثار مفضل به شمار آورده‌اند.<ref>مظفر، «مقدمه»، در توحید مفضل، ص۵.</ref> [[ابن‌ندیم]] از این کتاب با نام الهلیلجه یاد کرده است و انتساب آن را به امام صادق غیرممکن قلمداد کرده است.<ref>ابن‌الندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۳۸۶.</ref> این قدیمی‌ترین گزارش از این کتاب به شمار رفته است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] آورده است که حتی برخی از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] این کتاب را منسوب به امام صادق دانسته‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> وی نوع نگارش کتاب توحید و الاهلیلجه را شاهدی بر صحت انتساب این دو کتاب به امام صادق(ع) قلمداد کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> | تکرار نام گیاه اهلیلجه (هلیله) در سراسر متن این کتاب، سسب نام‌گذاری آن به الاهلیلجه شده است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> برخی این کتاب را بیان شفاهی امام به مُفضل تلقی کرده و آن را از آثار مفضل به شمار آورده‌اند.<ref>مظفر، «مقدمه»، در توحید مفضل، ص۵.</ref> [[ابن‌ندیم]] از این کتاب با نام الهلیلجه یاد کرده است و انتساب آن را به امام صادق غیرممکن قلمداد کرده است.<ref>ابن‌الندیم، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۳۸۶.</ref> این قدیمی‌ترین گزارش از این کتاب به شمار رفته است.<ref>حاج‌منوچهری، «[https://ofoghandisha.com/?p=19113 ارزیابی از آثار منتسب به امام صادق(۱)]»، وبگاه افق اندیشه.</ref> [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] آورده است که حتی برخی از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] این کتاب را منسوب به امام صادق دانسته‌اند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> وی نوع نگارش کتاب توحید و الاهلیلجه را شاهدی بر صحت انتساب این دو کتاب به امام صادق(ع) قلمداد کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۳۲.</ref> | ||