پرش به محتوا

وحدت وجود: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:


برای وحدت وجود مخالفانی از میان فقیهان، متکلمان و حتی صوفیان نشان داده‌اند.<ref>زرین‌کوب، ارزش میراث صوفیه، ۱۳۴۴ش، ص۱۴۸؛ نصر، «اصول و مبانی تصوف»، ص۸.</ref> به‌جز مخالفان وحدت وجود، برخی از فقیهان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>برای نمونه: ابن‌تیمیه، مجموعة الرسائل و المسائل، لجنة التراث العربی، ج۴، ص۲۶-۲۷.</ref> و [[شیعه]] اعتقاد به وحدت وجود را عاملی برای [[تکفیر اهل قبله|تکفیر]] افراد قلمداد کرده‌اند؛ از میان شیعه کسانی چون [[مقدس اردبیلی]]،<ref>مقدس اردبیلی، حدیقة الشیعه، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۷۵۲.</ref> [[محمدطاهر قمی|ملا محمدطاهر قمی]] (درگذشت: ۱۰۹۸ق)،<ref>محمدطاهر قمی،‫ تحفة الاخیار، ۱۳۶۹ش، ص۳۱۶.</ref> [[آقا محمدعلی بهبهانی]]،<ref>بهبهانی، خیراتیه، قم، ج۲، ص۲۹۰.</ref> [[احمد احسائی|شیخ احمد احسائی]]،<ref>احسائی، جوامع الكلم، ۱۴۳۰ق، ج۹، ص۷۷۶-۷۷۷.</ref> [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|صاحب عروة الوثقی]] و حاشیه‌نگاران کتاب او با لحاظ‌کردن برخی شرایط.<ref>طباطبايی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> گفته شده که [[احمد احسائی|شیخ احمد احسائی]]، بنیانگذار [[شیخیه]]، درباره [[کفر]] معتقدان به وحدت وجود ادعای [[اجماع]] کرده است.<ref>جهانگیری، محیی‌الدین ابن‌عربی، ۱۳۹۵ش، ص۵۴۳.</ref>
برای وحدت وجود مخالفانی از میان فقیهان، متکلمان و حتی صوفیان نشان داده‌اند.<ref>زرین‌کوب، ارزش میراث صوفیه، ۱۳۴۴ش، ص۱۴۸؛ نصر، «اصول و مبانی تصوف»، ص۸.</ref> به‌جز مخالفان وحدت وجود، برخی از فقیهان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>برای نمونه: ابن‌تیمیه، مجموعة الرسائل و المسائل، لجنة التراث العربی، ج۴، ص۲۶-۲۷.</ref> و [[شیعه]] اعتقاد به وحدت وجود را عاملی برای [[تکفیر اهل قبله|تکفیر]] افراد قلمداد کرده‌اند؛ از میان شیعه کسانی چون [[مقدس اردبیلی]]،<ref>مقدس اردبیلی، حدیقة الشیعه، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۷۵۲.</ref> [[محمدطاهر قمی|ملا محمدطاهر قمی]] (درگذشت: ۱۰۹۸ق)،<ref>محمدطاهر قمی،‫ تحفة الاخیار، ۱۳۶۹ش، ص۳۱۶.</ref> [[آقا محمدعلی بهبهانی]]،<ref>بهبهانی، خیراتیه، قم، ج۲، ص۲۹۰.</ref> [[احمد احسائی|شیخ احمد احسائی]]،<ref>احسائی، جوامع الكلم، ۱۴۳۰ق، ج۹، ص۷۷۶-۷۷۷.</ref> [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|صاحب عروة الوثقی]] و حاشیه‌نگاران کتاب او با لحاظ‌کردن برخی شرایط.<ref>طباطبايی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۴۵-۱۴۶.</ref> گفته شده که [[احمد احسائی|شیخ احمد احسائی]]، بنیانگذار [[شیخیه]]، درباره [[کفر]] معتقدان به وحدت وجود ادعای [[اجماع]] کرده است.<ref>جهانگیری، محیی‌الدین ابن‌عربی، ۱۳۹۵ش، ص۵۴۳.</ref>
{{جعبه نقل قول|{{شعر۲|ما عدم‌هاییم و هستی‌های ما{{سخ}} تو وجود مطلقی فانی‌نما{{سخ}}ما همه شیران ولی شیر عَلَم{{سخ}}حمله‌شان از باد باشد دم‌به‌دم{{سخ}}حمله‌شان پیداست و ناپیداست باد{{سخ}} آنک ناپیداست هرگز گم مباد<ref>مولوی، مثنوی معنوی، ۱۳۷۶ش، دفتر اول، ص۳۱.</ref>}}|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|منبع=|عنوان=<small>ابیاتی از [[مولوی]] درباره وحدت وجود</small><ref>مطهری، عرفان حافظ، ۱۳۷۳ش، ص۹۴-۹۵.</ref>}}
{{جعبه نقل قول|{{شعر جدید
| جداکننده = \\
| متن =
ما عدم‌هاییم و هستی‌های ما{{سخ}} تو وجود مطلقی فانی‌نما{{سخ}}ما همه شیران ولی شیر عَلَم{{سخ}}حمله‌شان از باد باشد دم‌به‌دم{{سخ}}حمله‌شان پیداست و ناپیداست باد{{سخ}} آنک ناپیداست هرگز گم مباد<ref>مولوی، مثنوی معنوی، ۱۳۷۶ش، دفتر اول، ص۳۱.</ref>}}|رنگ پس‌زمینه=#d3f2f2|منبع=|عنوان=<small>ابیاتی از [[مولوی]] درباره وحدت وجود</small><ref>مطهری، عرفان حافظ، ۱۳۷۳ش، ص۹۴-۹۵.</ref>}}
==بستر پیدایش و تاریخچه==
==بستر پیدایش و تاریخچه==
به گفته [[مرتضی مطهری]]، همواره برای بشر موضوع وحدت یا کثرت هستی مطرح بوده که آیا بر جهان وحدت حکمفرماست یا کثرت؛ یعنی آیا آنچه هست واقعاً یکی است و کثرت ناشی از توهم انسان است یا اینکه کثرت واقعی است و وحدت ناشی از تصور ذهنی انسان است.<ref>مطهری، شرح منظومه، ۱۳۹۳ش، ص۴۴.</ref> برخی وجود این اندیشه را در آئین‌های شرقی چون هندوئیسم<ref>سجادی، «وحدت وجود»، ص۶۴.</ref> و بودیسم،<ref>گولپینارلی، تصوف در يکصد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۰ش، ص۵۳.</ref> فلسفه یونان باستان<ref>راسل، تاریخ فلسفه غرب، ۱۳۵۱ش، ج۱، ص۱۰۰-۱۰۱؛ گولپینارلی، تصوف در يکصد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۰ش، ص۵۴.</ref> و برخی فیلسوفان غربی<ref>ضیاء‌نور، وحدت وجود، ۱۳۶۹ش، ص۲۸.</ref> نشان داده‌اند.  
به گفته [[مرتضی مطهری]]، همواره برای بشر موضوع وحدت یا کثرت هستی مطرح بوده که آیا بر جهان وحدت حکمفرماست یا کثرت؛ یعنی آیا آنچه هست واقعاً یکی است و کثرت ناشی از توهم انسان است یا اینکه کثرت واقعی است و وحدت ناشی از تصور ذهنی انسان است.<ref>مطهری، شرح منظومه، ۱۳۹۳ش، ص۴۴.</ref> برخی وجود این اندیشه را در آئین‌های شرقی چون هندوئیسم<ref>سجادی، «وحدت وجود»، ص۶۴.</ref> و بودیسم،<ref>گولپینارلی، تصوف در يکصد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۰ش، ص۵۳.</ref> فلسفه یونان باستان<ref>راسل، تاریخ فلسفه غرب، ۱۳۵۱ش، ج۱، ص۱۰۰-۱۰۱؛ گولپینارلی، تصوف در يکصد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۰ش، ص۵۴.</ref> و برخی فیلسوفان غربی<ref>ضیاء‌نور، وحدت وجود، ۱۳۶۹ش، ص۲۸.</ref> نشان داده‌اند.  
Image-reviewer، abusefilter، Automoderated users، autopatrolled، ربات‌ها، botadmin، دیوان‌سالاران، checkuser، confirmed، electionadmin، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، Moderators، movedable، oversight، patroller، protected، مدیران اشتراک فشاری، reviewer، rollbacker، steward، پنهانگران، مدیران، templateeditor، translationadmin
۵٬۴۴۲

ویرایش