پرش به محتوا

الصلاة خیر من النوم: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
(ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
'''الصَّلاَةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ''' به‌معنای «نماز بهتر از خواب است»، جمله‌ای است که [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] آن را دو مرتبه در اذان نماز صبح، پس از [[حی علی الفلاح]]، می‌گویند. بیشتر فقهای اهل‌سنت، با استناد به برخی روایات، گفتن این جمله در اذان [[نماز صبح]] را [[مستحب]] دانسته‌اند. در مقابل، فقیهان امامیه [[اجماع]] دارند بر این که گفتن آن در [[اذان]]، جایز نیست و اگر به قصد تشریع گفته شود [[حرام]] است. از نظر آنان هیچ دلیل شرعی بر مشروعیت و جواز گفتن این جمله در اذان وجود ندارد.
'''الصَّلاَةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ''' به‌معنای «نماز بهتر از خواب است»، جمله‌ای است که [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] آن را دو مرتبه در اذان نماز صبح، پس از [[حی علی الفلاح]]، می‌گویند. بیشتر فقهای اهل‌سنت، با استناد به برخی روایات، گفتن این جمله در اذان [[نماز صبح]] را [[مستحب]] دانسته‌اند. در مقابل، فقیهان امامیه [[اجماع]] دارند بر این که گفتن آن در [[اذان]]، [[مباح|جایز]] نیست و اگر به قصد تشریع گفته شود [[حرام]] است. از نظر آنان هیچ دلیل شرعی بر مشروعیت و جواز گفتن این جمله در اذان وجود ندارد.


در این که جمله الصلاة خیر من النوم چه زمانی و توسط چه کسی به اذان افزوده شده، نقل‌های مختلفی در منابع روایی اهل‌سنت وارد شده است. در برخی نقل‌ها آمده است که [[بلال حبشی|بلال]] آن را به اذان صبح افزود و از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] پذیرفته شد. در برخی دیگر گفته شده پیامبر(ص) آن را به [[اوس بن معیر بن لوذان جمحی|ابومَحْذوره]] تعلیم داده است. همچنین گفته‌اند نخستین‌بار [[سعد بن عائذ]]، مؤذن [[مسجد قبا]] در عصر پیامبر، در دوره خلافت [[عمر بن خطاب]] آن را بدعت گذاشت. بنا به روایتی که [[مالک بن انس]] در [[الموطأ (کتاب)|الموطأ]] نقل کرده است، این جمله در دوره خلافت [[عمر بن خطاب]] و به تأیید او به اذان اضافه گردیده است.
در این که جمله الصلاة خیر من النوم چه زمانی و توسط چه کسی به اذان افزوده شده، نقل‌های مختلفی در منابع روایی اهل‌سنت وارد شده است. در برخی نقل‌ها آمده است که [[بلال حبشی|بلال]] آن را به اذان صبح افزود و از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] پذیرفته شد. در برخی دیگر گفته شده پیامبر(ص) آن را به [[اوس بن معیر بن لوذان جمحی|ابومَحْذوره]] تعلیم داده است. همچنین گفته‌اند نخستین‌بار [[سعد بن عائذ]]، مؤذن [[مسجد قبا]] در عصر پیامبر، در دوره [[خلافت]]، [[عمر بن خطاب]] آن را [[بدعت]] گذاشت. بنا به روایتی که [[مالک بن انس]] در [[الموطأ (کتاب)|الموطأ]] نقل کرده است، این جمله در دوره خلافت عمر بن خطاب و به تأیید او به اذان اضافه گردیده است.


به‌گفتن الصلاة خیر من النوم در اذان، تثویب نیز گفته می‌شود. تثویب در لغت به‌معنای بازگشت و در اصطلاح فقها بدین معنا است که وقتی مؤذن با گفتن حی علی الصلاة؛ بشتابید به‌سوی نماز»، مردم را به‌سوی [[نماز]] فرا می‌خواند، پس از تکرار یک فراز دیگر با گفتن «الصلاة خیر من النوم»، دوباره به فراخواندن برای نماز بازگشت می‌کند. البته گفته می‌شود تثویب معنای عام‌تری دارد و برخی به گفتن جمله الصلاةَ، رَحِمَکُمُ اللهُ، الصلاةَ، بین اذان و اقامه و یا به گفتن [[حى على الصلاة|حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ]] و حَىَّ عَلَى الفَلاح بین اذان و اقامه نماز صبح نیز تصویب گفته‌اند.
به‌گفتن الصلاة خیر من النوم در اذان، تثویب نیز گفته می‌شود. تثویب در لغت به‌معنای بازگشت و در اصطلاح فقها بدین معنا است که وقتی مؤذن با گفتن حی علی الصلاة؛ بشتابید به‌سوی نماز»، مردم را به‌سوی [[نماز]] فرا می‌خواند، پس از تکرار یک فراز دیگر با گفتن «الصلاة خیر من النوم»، دوباره به فراخواندن برای نماز بازگشت می‌کند. البته گفته می‌شود تثویب معنای عام‌تری دارد و برخی به گفتن جمله الصلاةَ، رَحِمَکُمُ اللهُ، الصلاةَ، بین اذان و اقامه و یا به گفتن [[حى على الصلاة|حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ]] و حَىَّ عَلَى الفَلاح بین اذان و اقامه نماز صبح نیز تصویب گفته‌اند.
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
الصَّلاَةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ، به‌معنای «نماز بهتر از خواب است»، جمله‌ای است که اهل‌سنت آن را دو مرتبه در اذان نماز صبح، پس از «حی علی الفلاح»، می‌گویند.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۰ و ج۱۱، ص۱۷۶؛ سرخسی، المبسوط، دار المعرفة، ج۱، ص۱۳۰.</ref> به‌گفتن این جمله در اذان نماز صبح، تثویب نیز گفته می‌شود.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۰.</ref> تثویب در لغت به‌معنای بازگشت و در اصطلاح دعوت دوباره برای نماز است؛ بدین بیان که وقتی مؤذن با گفتن «حی علی الصلاة؛ بشتابید به‌سوی نماز»، مردم را به‌سوی نماز فرا می‌خواند، پس از تکرار یک فراز دیگر با گفتن «الصلاة خیر من النوم»، دوباره به فراخواندن برای نماز بازگشت می‌کند.<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «تثویب».</ref>  
الصَّلاَةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ، به‌معنای «نماز بهتر از خواب است»، جمله‌ای است که [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] آن را دو مرتبه در اذان نماز صبح، پس از «حی علی الفلاح»، می‌گویند.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۰ و ج۱۱، ص۱۷۶؛ سرخسی، المبسوط، دار المعرفة، ج۱، ص۱۳۰.</ref> به‌گفتن این جمله در اذان نماز صبح، تثویب نیز گفته می‌شود.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۰.</ref> تثویب در لغت به‌معنای بازگشت و در اصطلاح دعوت دوباره برای نماز است؛ بدین بیان که وقتی مؤذن با گفتن «حی علی الصلاة؛ بشتابید به‌سوی نماز»، مردم را به‌سوی نماز فرا می‌خواند، پس از تکرار یک فراز دیگر با گفتن «الصلاة خیر من النوم»، دوباره به فراخواندن برای نماز بازگشت می‌کند.<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «تثویب».</ref>  


برخی گفتن جمله «الصلاةَ، رَحِمَکُمُ اللهُ، الصلاةَ» بین اذان و اقامه را که به نوعی دعوت دوباره برای نماز است را از مصادیق تثویب برشمرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌منظور، لسان العرب، ذیل واژه «تثویب».</ref> همچنین گفته می‌شود برخی عالمان حنفی کوفه، گفتن دو مرتبه «حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ» و «حَىَّ عَلَى الفَلاح» بین اذان و اقامه نماز صبح را نوعی دیگر از تثویب دانسته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۱.</ref>  
برخی گفتن جمله «الصلاةَ، رَحِمَکُمُ اللهُ، الصلاةَ» بین اذان و اقامه را که به نوعی دعوت دوباره برای نماز است را از مصادیق تثویب برشمرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌منظور، لسان العرب، ذیل واژه «تثویب».</ref> همچنین گفته می‌شود برخی عالمان حنفی کوفه، گفتن دو مرتبه «حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ» و «حَىَّ عَلَى الفَلاح» بین اذان و اقامه نماز صبح را نوعی دیگر از تثویب دانسته‌اند.<ref>جمعی از نویسندگان، الموسوعة الفقهیة الکویتیة، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۶۱.</ref>  
confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۵۸

ویرایش