پرش به محتوا

زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۰: خط ۴۰:
===عمل صحابه و تابعین و اجماع عالمان===
===عمل صحابه و تابعین و اجماع عالمان===
سبکی در کتاب شفاء السقام، به چندین روایت از منابع مختلف روایی اهل سنت<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۶۶؛ صنعانی، مصنف، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۷۰-۵۷۶.</ref> استناد کرده است که برپایه این روایات برخی از [[صحابه]] و [[تابعین]] به زیارت قبر پیامبر(ص) و مؤمنان می‌رفتند و به اهل قبور سلام می‌فرستادند.<ref>تقی‌الدین سبکی، شفاء السقام، ۱۴۱۹ق، ص۱۶۶-۱۶۸.</ref>
سبکی در کتاب شفاء السقام، به چندین روایت از منابع مختلف روایی اهل سنت<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۶۶؛ صنعانی، مصنف، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۷۰-۵۷۶.</ref> استناد کرده است که برپایه این روایات برخی از [[صحابه]] و [[تابعین]] به زیارت قبر پیامبر(ص) و مؤمنان می‌رفتند و به اهل قبور سلام می‌فرستادند.<ref>تقی‌الدین سبکی، شفاء السقام، ۱۴۱۹ق، ص۱۶۶-۱۶۸.</ref>
==دیدگاه ابن‌تیمیه و وهابیون==
==ابن‌تیمیه و وهابیون، مخالفان زیارت==
زیارت از نظر ابن‌تیمیه به دو قسم است: یک قسم آن سلام فرستادن و دعا برای صاحبان قبور، یعنی همان کسانی است که مردم به زیارت‌ قبرشان می‌روند و این زیارت شرعی است و قسم دیگر طلب حاجت از آنان و باور به این عقیده است که واسطه قرار دادن آنان و خداوند را به آنان قسم‌دادن برای طلب حاجت، عملی مشروع است.<ref>ابن‌تیمیه، قاعدة جلیلة فی التوسل و الوسیلة، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۱؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۸ و ۴۴۴.</ref> او این نوع زیارت را [[بدعت]] و [[شرک]] دانسته است.<ref>ابن‌تیمیه، قاعدة جلیلة فی التوسل و الوسیلة، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۱؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۸ و ۴۴۴.</ref> ابن‌تیمیه همچنین سفر کسانی را که به قصد زیارت مشاهد و اماکن زیارتی به آنجا سفر می‌کنند و همچنین سفر حاجیانی که به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) سفر می‌کنند را سفر معصیت دانسته و بر این نظر است که نماز این افراد باید کامل خوانده شود.<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۴۱.</ref> او معتقد است سفر برای زیارت قبور انبیاء و بندگان صالح خداوند به واسطه [[نذر]] واجب نمی‌گردد.<ref>ابن‌تیمیه، قاعدة جلیلة فی التوسل و الوسیلة، ۱۴۲۲ق، ص۱۴۸.</ref> ابن‌تیمیه همچنین با استناد به [[حدیث شد رحال]] گفته است اگر کسی برای خدا و به هدف عبادت او به مسجدی غیر از مساجد سه‌گانه [[مسجدالنبی]]، [[مسجدالاقصی|مسجد الاقصی]] و [[مسجد الحرام]] سفر کند، گنهکار است و به خدا شرک ورزیده است.<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۴۰.</ref> او روایاتی که در کتب روایی معتبر نزد اهل سنت، درباره مشروعیت و فضیلت قبر پیامبر(ص) نقل شده را ضعیف و جعلی دانسته است.<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۴۱.</ref> ابن‌تیمیه در جایی دیگر (در کتابی با عنوان الإخنائیة) گفته است زیارتی که پیامبر(ص) آن را تشریع کرد، چیزی از جنس نمازگذاردن بر جنازه میت مسلمان است.<ref>ابن‌تیمیه، الإخنائیة، ۱۴۲۳ق، ص۶۰.</ref>  او کسانی که به زیارت قبور انبیاء الهی و بندگان صالح می‌روند تا آنان را بخوانند و از آنان طلب حاجت کنند را مشرک خوانده است.<ref>ابن‌تیمیه، الإخنائیة، ۱۴۲۳ق، ص۶۰.</ref>
از نظر [[ابن‌تیمیه]] سلام فرستادن و دعا برای صاحبان قبور مشروع است؛ اما طلب حاجت از آنان و واسطه قراردادن آنان و خداوند را به آنان قسم‌دادن برای طلب حاجت، عملی نامشروع است.<ref>ابن‌تیمیه، قاعدة جلیلة فی التوسل و الوسیلة، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۱؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۸ و ۴۴۴.</ref> اما او این نوع زیارت را [[بدعت]] و [[شرک]] می داند.<ref>ابن‌تیمیه، قاعدة جلیلة فی التوسل و الوسیلة، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۱؛ ابن‌تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۳۸ و ۴۴۴.</ref> عبدالعزیز ابن باز، مفتی وهابی نیز روایات نقل‌شده درباره فضیلت زیارت قبر پیامبر(ص) را ضعیف دانسته<ref>ابن‌باز، التحقیق و الایضاح، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۳.</ref> و با استناد به حدیثی  «شدًّ رحال» گفته است: بار سفر بستن به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) جایز نیست؛ ولی برای رفتن به مسجد پیامبر(ص) جایز است و پس از وارد شدن به مسجد می‌توان قبر را نیز زیارت کرد.<ref>ابن‌باز، التحقیق و الایضاح، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۱-۱۰۲.</ref>


عبدالعزیز ابن باز، مفتی وهابی، نیز روایات نقل‌شده درباره فضیلت زیارت قبر پیامبر(ص) را ضعیف دانسته<ref>ابن‌باز، التحقیق و الایضاح، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۳.</ref> و با استناد به حدیث شد رحال گفته است: بار سفر بستن به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) جایز نیست؛ ولی برای رفتن به مسجد پیامبر(ص) جایز است و پس از وارد شدن به مسجد می‌تواند قبر را نیز زیارت کند.<ref>ابن‌باز، التحقیق و الایضاح، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۱-۱۰۲.</ref> او بر این نظر است که زیارت قبر پیامبر(ص) تنها برای کسی مستحب است که به قصد زیارت مسجد پیامبر آمده و یا در نزدیکی آن است.<ref>ابن‌باز، التحقیق و الایضاح، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۱.</ref>
===نقد دیدگاه ابن‌تیمیه و وهابیون از سوی عالمان مسلمان===
===نقد دیدگاه ابن‌تیمیه و وهابیون از سوی عالمان مسلمان===
بیشتر عالمان اهل سنت همچون: نووی<ref>نووی، صحیح مسلم مع شرح الامام النووی، ۱۳۹۲ق، ج۹، ص۱۶۷-۱۶۸.</ref> ابن حجر عسقلانی،<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۶۵.</ref> غزالی،<ref>غزالی، إحیاء علوم الدین، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۴.</ref> ملا علی قاری حنفی،<ref>محمد قاری، مرقات المفاتیح، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۵۸۹.</ref> شمس‌الدین ذهبی،<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۳۶۸.</ref> جصاص،<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۳۰۰ق، ج۱، ص۲۹۵.</ref> ابن‌عابدین، فقیه حنفی،<ref>ابن‌عابدین، رد المختار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۲۷.</ref> زرقانی، فقیه مالکی،<ref>زرقانی، شرح الزرقانی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۹۶-۳۹۷.</ref> ابن‌قدامه حنبلی<ref>ابن‌قدامه، المغنی، ۱۳۸۸ق، ج۲، ص۱۹۵.</ref> و برخی دیگر بر این باورند که حدیث شد رحال در مقام نهی از زیارت قبور، به‌ویژه قبر پیامبر(ص) نیست؛ بلکه در مقام بیان فضیلت مساجد سه‌گانه مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد الاقصی است.
بیشتر عالمان اهل سنت همچون: نووی<ref>نووی، صحیح مسلم مع شرح الامام النووی، ۱۳۹۲ق، ج۹، ص۱۶۷-۱۶۸.</ref> ابن حجر عسقلانی،<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۶۵.</ref> غزالی،<ref>غزالی، إحیاء علوم الدین، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۴.</ref> ملا علی قاری حنفی،<ref>محمد قاری، مرقات المفاتیح، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۵۸۹.</ref> شمس‌الدین ذهبی،<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۳۶۸.</ref> جصاص،<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۳۰۰ق، ج۱، ص۲۹۵.</ref> ابن‌عابدین، فقیه حنفی،<ref>ابن‌عابدین، رد المختار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۲۷.</ref> زرقانی، فقیه مالکی،<ref>زرقانی، شرح الزرقانی، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۹۶-۳۹۷.</ref> ابن‌قدامه حنبلی<ref>ابن‌قدامه، المغنی، ۱۳۸۸ق، ج۲، ص۱۹۵.</ref> و برخی دیگر بر این باورند که حدیث شد رحال در مقام نهی از زیارت قبور، به‌ویژه قبر پیامبر(ص) نیست؛ بلکه در مقام بیان فضیلت مساجد سه‌گانه مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجد الاقصی است.


[[غزالی]] در کتاب [[إحیاء علوم الدین (کتاب)|إحیاء علوم الدین]] گفته است برخی عالمان با استناد به حدیث شد رحال بر این باورند که سفر کردن برای زیارت قبور انبیای الهی، بندگان صالح خداوند و عالمان جایز نیست و این برداشت از روایت بسیار غیر ممکن به نظر می‌رسد.<ref>غزالی، إحیاء علوم الدین، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۴.</ref> ابن‌ضیاء مکی حنفی نیز استدلال به حدیث شد رحال برای رد مشروعیت زیارت را ناتمام دانسته و بر این باور است که این حدیث بر نهی از زیارت قبور به‌ویژه زیارت قبر پیامبر(ص) دلالت ندارد؛ بلکه به دو وجه بر استحباب زیارت قبر پیامبر(ص) دلالت می‌‌کند: ۱-از آنجا که پیامبر(ص) افضل مخلوقات زمین نزد خداوند است، تربت وی نیز از بافضیلت‌ترین مکان‌ها در زمین است، پس بار سفر بستن برای زیارت آن مستحب است؛ ۲-تفکیک قصد برای زیارت مسجد پیامبر(ص) از قصد زیارت قبر وی برای مؤمنان قابل تصور نیست؛ ضمن آنکه وقتی روایاتی در فضیلت زیارت قبر برادران مؤمن وارد شده و همچنین بار سفر بستن برای سفرهایی همچون تجارت و تحصیل مصالح دنیوی مجاز است، به طریق اولی زیارت قبر پیامبر(ص) و بار سفر بستن به قصد آن که از برترین مصالح اخروی است، مُجاز بوده و مستحب است.<ref>مکی، تاریخ مكة المشرفة و المسجد الحرام، ۱۴۲۴ق، ص۳۳۷.</ref>
همچنین گفته‌اند زیارت قبور و توسل جستن به صاحبان آن‌ها بدین معنا نیست که آنان مستقل از اذن و رحمت الهی، حاجات زیارت‌کنندگان یا توسل‌کنندگان را برآورده می‌کنند تا شرک پیش بیاید؛ بلکه بدین معنا است که به‌ جهت مقام و منزلتی که نزد خداوند دارند، واسطه بندگان و خداوند برای برآوردن حاجات قرار داده می‌شوند.<ref>سبحانی، آیین وهابیت، ص۲۹۹-۳۰۰.</ref>
 
همچنین گفته‌اند زیارت قبور و توسل جستن به صاحبان آن‌ها، بدین معنا نیست که آنان مستقل از اذن و رحمت الهی، حاجات زیارت‌کنندگان یا توسل‌کنندگان را برآورده می‌کنند تا شرک پیش بیاید؛ بلکه بدین معنا است که به‌ جهت مقام و منزلتی که نزد خداوند دارند، واسطه بندگان با خداوند برای برآوردن حاجات قرار داده می‌شوند.<ref>سبحانی، آیین وهابیت، ص۲۹۹-۳۰۰.</ref> تقی‌الدین سُبْکی در کتاب «سیف الصیقل فی رد علی ابن زفیل» گفته است: چگونه تصور شرک به سبب زیارت قبر پیامبر(ص) و توسل به او درباره مسلمانان می‌رود؛ در حالی که آنان معتقدند که پیامبر(ص) بنده و رسول خدا است و این مطلب را روزی حداقل بیست‌بار در نمازشان تکرار می‌کنند.<ref>سبکی، سیف الصیقل فی رد علی ابن زفیل، ۱۳۸۱ش، ص۱۷۹.</ref>


==زیارت‌های سفارش‌شده==
==زیارت‌های سفارش‌شده==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۵۲

ویرایش