زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها

زیارت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۵

۹۹۹ بایت حذف‌شده ، ۲۸ مه

←‏جایگاه ویژه زیارت نزد شیعیان

دیداریویکی‌متن

P.motahari

Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor

۳٬۳۵۲

ویرایش

@@ خط ۱۴: / خط ۱۴: @@
 ==جایگاه ویژه زیارت نزد شیعیان==
-زیارت نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد، به‌طوری که گفته می‌شود نماد شیعه، عامل حیات و هویت آن به شمار می‌رود و آنان به پیروی از روایاتی که از امامان معصوم(ع) درباره ثواب و فضیلت زیارت نقل شده، اهتمام ویژه‌ای به سفر رفتن برای زیارت قبور و مرقدهای امامان(ع) و امامزادگان دارند.<ref>[https://www.qudsdaily.com/Newspaper/item/19891 «زیارت، عامل حیات و هویت شیعه»، سایت روزنامه قدس.]</ref> سالانه شیعیان زیادی از نقاط مختلف جهان به منظور زیارت قبور ائمه(ع) و برخی امامزادگان سفر می‌کنند. برای نمونه خبرگزاری صدا و سیما به نقل از [[تولیت آستان قدس رضوی]]، در مرداد ۱۳۹۷ش، گزارش کرده است که سالانه ۲۸ میلیون نفر از شهرهای مختلف ایران و برخی کشورهای دیگر برای زیارت مرقد امام رضا(ع) به [[مشهد]] مسافرت می‌کنند.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/2184896/سالانه-۲۸-میلیون-نفر-زائر-حرم-امام-رضاع «سالانه ۲۸ میلیون نفر زائر حرم امام رضا(ع)»]، سایت خبرگزاری صدا و سیما.</ref> همچنین به‌گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از مرکز آمار حرم حضرت عباس(ع): تعداد زائران عتبات در پیاده‌روی اربعین در سال ۱۴۰۲ش، بیش از ۲۲ میلیون نفر برآورد شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5880863/تعداد-نهایی-زائران-اربعین-امسال-۲۲-میلیون- «تعداد نهایی زائران اربعین امسال ۲۲ میلیون نفر اعلام شد»]، سایت خبرگزاری مهر.</ref>
+زیارت نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد؛ به‌طوری که گفته می‌شود نماد شیعه، عامل حیات و هویت آن به شمار می‌رود. شیعیان به پیروی از روایاتی که از امامان معصوم(ع) درباره ثواب و فضیلت زیارت نقل شده، اهتمام ویژه‌ای به سفررفتن برای زیارت قبور و مرقدهای امامان(ع) و امامزادگان دارند.<ref>[https://www.qudsdaily.com/Newspaper/item/19891 «زیارت، عامل حیات و هویت شیعه»، سایت روزنامه قدس.]</ref> سالانه شیعیان زیادی از نقاط مختلف جهان به‌منظور زیارت قبور ائمه(ع) و برخی امامزادگان سفر می‌کنند. برای نمونه خبرگزاری صدا و سیما به نقل از تولیت [[آستان قدس رضوی]]، در مرداد ۱۳۹۷ش، گزارش کرده که سالانه ۲۸ میلیون نفر، از شهرهای مختلف ایران و برخی کشورهای دیگر، برای زیارت مرقد [[امام رضا(ع)]] به [[مشهد]] مسافرت می‌کنند.<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/2184896/سالانه-۲۸-میلیون-نفر-زائر-حرم-امام-رضاع «سالانه ۲۸ میلیون نفر زائر حرم امام رضا(ع)»]، سایت خبرگزاری صدا و سیما.</ref> همچنین به‌گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از مرکز آمار حرم حضرت عباس(ع)، تعداد زائران عتبات در پیاده‌روی اربعین در سال ۱۴۰۲ش، بیش از ۲۲ میلیون نفر برآورد شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5880863/تعداد-نهایی-زائران-اربعین-امسال-۲۲-میلیون- «تعداد نهایی زائران اربعین امسال ۲۲ میلیون نفر اعلام شد»]، سایت خبرگزاری مهر.</ref>
-شیعیان غالباً در جمعه‌ها، روزهای تعطیل سال، ایام زیارتی مخصوص،{{یاد|در برخی روایات شیعه به زیارت امامان(ع) در ایام خاصی سفارش شده و برای آن فضیلت و ثواب بیشتری بیان شده است. برای نمونه به زیارت امام حسین(ع) در شب و روز جمعه،(حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۷۹.) روز عرفه،(سید بن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۶۱.) نیمه رجب و نمیه شعبان،(حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۶۵ و ۴۶۷.) روز و شب عید فطر،(حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۷۵.) توصیه و تأکید شده است.}} در اعیاد و در سالروز ولادت و وفات امامان(ع) به زیارت قبور و مرقدهای آنان می‌روند.{{مدرک}}
+عالمان مسلمان با نظر به منابع روایی، آثار و فوایدی برای زیارت قبور، به‌ویژه قبور پیامبران، اولیای الهی و مؤمنان ذکر کرده‌اند که برخی از آن‌ها عبارتند از: یاد مرگ و آخرت،<ref>مسلم، صحیح مسلم، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۶۷۱؛ الدارقطنی، سنن الدارقطنی، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۴۶۷.</ref> تقرب به خداوند،<ref>سید بن طاووس، فرحة الغری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴-۱۰۵؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref> آمرزیده شدن گناهان،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۸۵؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۱۰.</ref> شفاعت در روز قیامت،<ref>الدارقنطی، سنن الدارقطنی، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۳۳۴.</ref> استجابت دعا<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۲۳.</ref> و رقت و نرمی قلب‌ها.<ref>متقی هندی، کنز الاعمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۵، ص۶۴۶.</ref>
-عالمان مسلمان با نظر به منابع روایی، آثار و فوایدی برای زیارت قبور، به‌ویژه قبور پیامبران، اولیای الهی و مؤمنان ذکر کرده‌اند که برخی از آن‌ها عبارتند از: یاد مرگ و آخرت،<ref>مسلم، صحیح مسلم، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۶۷۱؛ الدارقطنی، سنن الدارقطنی، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۴۶۷.</ref> تقرب به خداوند،<ref>سید بن طاووس، فرحة الغری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴-۱۰۵؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۰، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref> آمرزیده شدن گناهان،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۸۵؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۱۰.</ref> شفاعت در روز قیامت،<ref>الدارقنطی، سنن الدارقطنی، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۳۳۴.</ref> استجابت دعا<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۴، ص۴۲۳.</ref> و رقت و نرمی قلب‌ها.<ref>متقی هندی، کنز الاعمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۵، ص۶۴۶.</ref>
+== زیارتنامه ==
+{{اصلی|زیارتنامه}}
+زیارتنامه، متنی است که به هنگام زیارت مرقد و قبور امامان شیعه(ع) خوانده می‌شود و حاوی سلام و درود فرستادن و ادای احترام به صاحبان این قبور است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱.</ref> اگرچه هر زائری می‌تواند از پیش خود و به زبان خودش برای احترام و متوسل شدن به این قبور چیزی بگوید؛ اما به خواندن این زیارتنامه‌ها که سند آن‌ها به خود امامان معصوم می‌رسد و در اصطلاح به آن‌ها «زیارت‌های مأثوره» گفته می‌شود، سفارش شده است.<ref>علامه مجلسی، تحفة الزائر، ۱۳۸۶ش، ص۴-۵؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱.</ref> این زیارتنامه‌ها مشتمل بر برخی مسائل اعتقادی همچون: [[توحید]]، [[نبوت]]، [[اسما و صفات|صفات خدا]] و مضامینی از قبیل شناخت امامان معصوم و فضایل و مقامات آنان، تولی و تبری، [[شفاعت]] و [[توسل]] و...است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱-۲۱۲.</ref>
-===زیارت از راه دور===
+== زیارت از راه دور ==
 زیارت از راه دور نیز گونه‌ای زیارت شمرده می‌شود که در روایات شیعه برای کسانی که زیارت حضوری برای آنان مقدور نیست توصیه شده است.<ref>ابن‌قولویه، کامل الزیارات، مطبعة الصدوق، ص۳۰۱-۳۰۵.</ref> برای نمونه در روایتی به نقل از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] چنین آمده است: کسی که قادر به زیارت از نزدیک نیست، در جای بلندی قرار گیرد و دو رکعت نماز بخواند، سپس به سوی قبور ما روی کند و سلام دهد، سلام او به ما خواهد رسید.<ref>ابن‌قولویه، کامل الزیارات، مطبعة الصدوق، ص۳۰۳.</ref> در روایت دیگری از وی نقل شده است اگر کسی در فضای باز قرار گیرد و به راست و چپ نگاه کند، سپس سر خود را به سوی آسمان بلند کند و به سوی قبر امام حسین(ع) توجه نماید و بگوید: «السَّلامُ عَلَیْکَ یا اباعَبْدِاللَّهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُاللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ»، ثواب [[زیارت امام حسین(ع)]] برای او نوشته می‌شود.<ref>ابن‌قولویه، کامل الزیارات، مطبعة الصدوق، ص۳۰۳.</ref> با گسترش و نفوذ اینترنت میان مردم، ارائه خدمات مذهبی در فضای مجازی گسترش یافت، از جمله در مسئله زیارت برای افرادی که به دلیل کهولت سن، مشغله و یا هر دلیل دیگری که قادر به زیارت حضوری نیستند، کارهایی مانند زیارت آنلاین، پخش زنده از اماکن زیارتی، تلفن مستقیم و زیارت مجازی ارائه می‌شود.{{مدرک}}
-===زیارت قبور امامان شیعه نزد اهل سنت===
+== زیارت قبور امامان شیعه نزد اهل سنت ==
 تاریخ‌نگاران مواردی را گزارش کرده‌اند که در آن برخی عالمان اهل سنت نیز به زیارت قبور برخی امامان شیعه رفته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌حبان، الثقات، ۱۴۰۲ق، ج۸، ص۴۵۷؛ عسقلانی، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۷، ص۳۸۸.</ref> برای نمونه ابن حِبّان، محدث اهل سنت در قرن سوم و چهارم هجری، گفته است که بارها به زیارت قبر امام رضا(ع) در مشهد می‌رفتم و با توسل به او مشکلاتم برطرف می‌شد.<ref>ابن حبان، الثقات، ۱۴۰۲ق، ج۸، ص۴۵۷.</ref> همچنین ابن حجر عسقلانی نقل کرده که ابوبکر محمد بن خُزَیْمه، فقیه، مفسر و محدث اهل سنت در قرن سوم و چهارم هجری، و ابوعلی ثقفی، از عالمان نیشابور، به همراه دیگرانی از اهل سنت به زیارت قبر امام رضا رفته‌اند.<ref>عسقلانی، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۷، ص۳۸۸.</ref> سَمْعانی، تاریخ‌نگار، محدث و فقیه شافعی قرن ششم هجری، نیز به زیارت قبر [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] می‌رفته و به او متوسل می‌شده است.<ref>سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۱۲، ص۴۷۹.</ref> از [[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]]، از [[مذاهب چهارگانه اهل سنت|فقهای چهارگانه اهل‌سنت]]، نیز نقل شده که قبر او را «داروی شفابخش» توصیف کرده است.<ref>کعبی، الامام موسی بن الکاظم علیه السلام سیره و تاریخ، ۱۴۳۰ق، ص۲۱۶.</ref>
-===زیارتنامه===
-{{اصلی|زیارتنامه}}
-زیارتنامه، متنی است که به هنگام زیارت مرقد و قبور امامان شیعه(ع) خوانده می‌شود و حاوی سلام و درود فرستادن و ادای احترام به صاحبان این قبور است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱.</ref> اگرچه هر زائری می‌تواند از پیش خود و به زبان خودش برای احترام و متوسل شدن به این قبور چیزی بگوید؛ اما به خواندن این زیارتنامه‌ها که سند آن‌ها به خود امامان معصوم می‌رسد و در اصطلاح به آن‌ها «زیارت‌های مأثوره» گفته می‌شود، سفارش شده است.<ref>علامه مجلسی، تحفة الزائر، ۱۳۸۶ش، ص۴-۵؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱.</ref> این زیارتنامه‌ها مشتمل بر برخی مسائل اعتقادی همچون: [[توحید]]، [[نبوت]]، [[اسما و صفات|صفات خدا]] و مضامینی از قبیل شناخت امامان معصوم و فضایل و مقامات آنان، تولی و تبری، [[شفاعت]] و [[توسل]] و...است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۱۱-۲۱۲.</ref>
 ==ادله مشروعیت زیارت==
 عالمان مسلمان برای اثبات مشروعیت زیارت قبور پیامبر(ص) و مؤمنان به ادله زیر استناد کرده‌اند: