عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{درباره۲|عید غدیر |اطلاع از ماجرای غدیر|واقعه غدیر|مطالعه متن خطبه|خطبه غدیر}}

  | عنوان =  

  | عرض =  

پیامبر(ص) در [[ذی‌القعده]] [[سال ۱۰ هجری قمری|سال ۱۰ق]] همراه هزاران نفر برای انجام [[مناسک حج]] از [[مدینه]] به طرف [[مکه]] حرکت کرد.<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۴۷۴؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۱۴۸.</ref> از آنجا که این سفر، آخرین حج پیامبر(ص) بود به [[حجة الوداع]] مشهور شد.<ref> زرقانی، شرح الزرقانی، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۴۱؛ تاری، «تأملی در تاریخ وفات پیامبر»، ص۳.</ref> پیامبر(ص)، پس از پایان اعمال حج به‌همراه مسلمانان به طرف مدینه حرکت کرد و در [[۱۸ ذی‌الحجه]] به [[غدیر خم]] رسیدند،<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۱۲.</ref> [[جبرئیل]] بر پیامبر(ص) نازل شد و از جانب [[خدا|خداوند]]، به رسول خدا(ص) امر کرد تا علی(ع) را به‌عنوان جانشین خود، به مردم معرفی کند.<ref> أیازی، تفسیر قرآن المجید، ۱۴۲۲ق، ص۱۸۴؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، مکتبه علمیه اسلامیه، ج۱، ص۳۳۲.</ref> رسول خدا(ص) نیز حاجیان را گرد آورد و علی(ع) را به‌عنوان جانشین خود معرفی کرد.<ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۶۰۵؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۹۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۱۰-۱۱۱؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۴۹.</ref>

درباره فضلیت عید غدیر احادیثی از [[چهارده معصوم|معصومان]] نقل شده است از جمله:

*امام صادق(ع): عید غدیر عظیم‌ترین و باشرافت‌ترین عید مسلمانان است و سزاوار است در هر ساعت آن شکر خدا به‌جای آورده شود و مردم روزه شکر بگیرند که روزه این روز معادل شصت سال عبادت است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۱۰، ص۴۴۳.</ref>

*[[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]]:«روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین... اگر مردم ارزش حقیقی این روز را می‌دانستند، بی‌تردید [[فرشته|فرشتگان]] در هر روز، ده بار با آنان مصافحه می‌‏کردند.»<ref>طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۲۴.</ref>

*نصیبی شافعی، از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السؤول]] به عیدبودن روز [[۱۸ ذی‌الحجه|هجدهم ذی‌الحجه]] تصریح کرده است.<ref>نصیبی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، ص۶۴.</ref> به گفته او، این روز عید و موسم و محلّ اجتماع مردم قرار گرفت؛ چون وقتى كه رسول خدا، على را به این منزلت رفیع تخصیص داد، هیچ یک از مردم را در این منزله و مرتبه با على شریک قرار نداد.<ref>نصیبی، مطالب السؤول، ۱۴۱۹ق، ص۷۹.</ref> به گزارش ابن‌خلّکان در وفیات الاعیان، با مستعلی بن مستنصر، از حاکمان مصر، در ۱۸ ذی‌حجه سال ۴۸۷ق که روز عید غدیرخم است بیعت شد.<ref>ابن‌خلکان، وفيات الأعيان، دار صادر، ج۱۷ ص۱۸۰.</ref>

[[پرونده:جشن یوم الولایه در شهر حجه یمن.jpg|بندانگشتی|جشن یوم الولایه در شهر حجه یمن (۲۰۲۱م)]]

بنا بر آنچه که در کتاب [[خصائص الائمة (کتاب)|خصائص الائمه]] نقل شده است، [[حسان بن ثابت]]، در روز عید غدیر در حضور [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] میان جمعیت مسلمانان حاضر در غدیرخم، اشعاری را با صدای بلند خواند.<ref>سید رضی، خصائص الائمة، ۱۴۰۶ق، ص۴۲.</ref>

به گزارش ابن‌کثیر، تاریخ‌نگار اهل‌سنت در قرن هشتم قمری، در حکومت [[آل بویه|آل‌بویه]] از حاکمان شیعه، نیز عید غدیر را تعطیل و جشن عمومی اعلام کرده بودند و نهادهای حکومتی و مردم را به برگزاری جشن‌ها و آذین‌بندی شهرها ترغیب می‌کردند.<ref> ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۸ق، ج۱۱، ص۲۷۶.</ref> آنان در این جشن‌ خیمه‌ها برمی‌افراشتند و پارچه‌ها (پرچم‌ها) می‌آویختند و شتر قربانی می‌کردند و شب‌هنگام آتش روشن کرده به جشن و شادی می‌پرداختند.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۱۲ق، ج۱۵، ص۱۴.</ref> چنان که گَردیزی، تاریخ‌نگار قرن پنجم قمری نیز این روز را از روزهای بزرگ اسلامی و اعیاد شیعیان برشمرده است.<ref>گردیزی، زین الاخبار، ۱۳۶۳ش، ص۴۶۶.</ref>

==اعمال عید غدیر==

{{اصلی|اعمال عید غدیر}}

{{ستون-شروع|۲}}

* [[زیارت]] [[حرم امام علی(ع)]]

{{پایان}}

===دیدار سادات===

[[شیعه|شیعیان]] در [[ایران]] و برخی دیگر از کشورهای اسلامی در روز عید غدیر به دیدن [[سادات]] می‌روند. سادات نیز به مناسبت این روز مبلغ یا کالایی را به‌عنوان عیدی، هدیه می‌دهند؛<ref>[https://www.javanonline.ir/fa/news/423480 «عید سادات و سیادت در فرهنگ ایرانی»]، جوان آنلاین.</ref>  

{{اصلی|اطعام غدیر (آیین)}}

شیعیان در روز عید غدیر در [[مسجد|مساجد]] و دیگر اماکن سفره اطعام پهن می‌کنند.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/1194191 «برپایی سفره‌های اطعام غدیر در مساجد استان زنجان»]، خبرگزاری شبستان.</ref> همچنین در خیابان‌ها شربت و شیرینی توزیع می‌کنند. بنا بر روایتی که در [[مصباح المتهجد (کتاب)|مصباح المتهجد]] نقل شده است، اطعام به یک مؤمن در روز غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق و یک میلیون شهید را دارد.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۷۵۸.</ref> بنا بر این روایت، [[امام رضا علیه‌السلام| امام رضا(ع)]] در روز عید غدیر مجلس گرفت و گروهی از خواصِ اصحاب خود را برای [[افطار]] نزد خود نگاه داشت و برای خانواده آن‌ها غذا و هدایایی فرستاد.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۷۵۲.</ref>

بنابر نقل [[شیخ عباس قمی]]، از آداب روز عید غدیر بستن [[عقد اخوت]] است که مفاد آن برادری و همدلی در دنیا و دستگیری از همدیگر در [[آخرت]] است.<ref> : البروجردي، السيد حسين،  جامع أحاديث الشيعة، ج۷، ص۴۱۴. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، اعمال روز عید غدیر</ref> بر همین اساس یکی از رسوم برخی از [[شیعه|شیعیان]]، خواندن عقد اخوت در روز غدیر است. فرهنگ‌سرای اندیشه همزمان با عید غدیر با طرح پویش مجازی «برادرانه» تلاش کرده تا ضمن احیای سنت بستن عقد اخوت بین شیعیان و دوست‌داران [[اهل‌بیت(ع)]] روحیه همبستگی و اتحاد میان مسلمانان جهان را تحکیم ببخشد.<ref>[http://shabestan.ir/detail/news/1079071 «احیای سنت غدیریِ عقد اخوت در پویش برادرانه»]، خبرگزاری شبستان.</ref>

*عیدالغدیر بین الثبوت و الإثبات، اثر [[عبدالحسین امینی|علامه امینی]]

*عیدالغدیر فی الإسلام و التتویج و القربات یوم الغدیر، اثر علامه امینی (کتابچه به زبان عربی)

*عیدالغدیر بین الثبوت و الإثبات، عیدالغدیر بین الثبوت و الإثبات، اثر سید عادل علوی

{{پانوشت}}

{{منابع}}

* ابن‌اثیر، علی بن محمد، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق.

{{پایان}}

{{غدیر}}