وحدت وجود: تفاوت میان نسخه‌ها

به نقل از منابع، معتقدان به وحدت وجود برای اثبات نظر خود به متون دینی ([[قرآن]]{{یاد|آیاتی چون [[آیه ۱۱۵ سوره بقره]] (برای نمونه ن.ک: جندی، شرح فصوص الحکم، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۲)، [[آیه ۱۷ سوره انفال]] (برای نمونه ن.ک:‌ قمشه‌ای، مجموعه آثار حكیم صهبا، ۱۳۷۸ش، ص۳۵)، [[آیه ۸۸ سوره قصص]]، [[آیه ۵۳ سوره فصلت]] (جامی، شرح الجامی، ۱۴۲۵ق، ص۷۰؛ قمشه‌ای، مجموعه آثار حكیم صهبا، ۱۳۷۸ش، ص۳۵) [[آیه ۱۶ سوره ق]] (برای نمونه ن.ک: جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۷)، آیات ۲۶ و ۲۷ [[سوره الرحمن]] (برای نمونه ن.ک: جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۴)، [[آیه ۷ سوره مجادله]] (جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۷؛ ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۰؛ حسینی طهرانی، روح مجرد، ۱۴۲۷ق، ص۳۷۴-۳۷۵) و [[آیه ۱ سوره توحید]] (قمشه‌ای، مجموعه آثار حكیم صهبا، ۱۳۷۸ش، ص۳۵؛ خمینی، تعليقات على شرح فصوص الحكم و مصباح الانس، ۱۴۱۰ق، ص۱۱۳).}} و [[حدیث]]) هم استناد کرده‌اند؛<ref>یزدان‌پناه، مبانی و اصول عرفان نظری، ۱۳۸۹ش، ص۲۷۰-۲۹۴.</ref> برای نمونه‌ای از آیات قرآن به [[آیه ۳ سوره حدید]]: «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ»: «اوست اول و آخر و ظاهر و باطن و او به هر چيزى داناست» استناد شده است.<ref>جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۵؛ قیصری، شرح فصوص الحکم، ۱۳۷۵ش، مقدمه قیصری، ج۱، ص۱۵؛ ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۰؛ حسینی طهرانی، روح مجرد، ۱۴۲۷ق، ص۳۷۴.</ref> از روایات هم، به روایاتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]،<ref>جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۷؛ قمشه‌ای، مجموعه آثار حكیم صهبا، ۱۳۷۸ش، ص۳۵.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]<ref>جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۷؛ قمشه‌ای، مجموعه آثار حكیم صهبا، ۱۳۷۸ش، ص۳۵.</ref> و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]]<ref>برای نمونه ن.ک: جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۷.</ref> استناد شده است. گفته شده که بخش عمده‌ای از این روایات از امام علی(ع) روایت شده‌ است.<ref>یزدان‌پناه، مبانی و اصول عرفان نظری، ۱۳۸۹ش، ص۲۸۲.</ref> نمونه‌ای از استدلال به آیات و روایات برای اثبات وحدت وجود، در نامه [[عبدالرزاق کاشانی]] (درگذشت: ۷۳۶ق)، صوفی شیعی معتقد به وحدت وجود، به علاء‌الدوله سمنانی (درگذشت: ۷۳۶ق)، صوفی اهل‌سنت مخالف وحدت وجود، نشان داده شده است؛<ref>جامی، نفحات الانس، انتشارات کتابفروشی محمودی، ص۴۸۲-۴۹۱.</ref> برای نمونه، کاشانی ضمن مطالب خود به این جمله امام علی(ع) استدلال کرده است: «مَعَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ لَا بِمُقَارَنَةٍ وَ غَيْرُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ لَا بِمُزَايَلَة»؛<ref>نهج البلاغه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، خطبه ۱، ص۳۰.</ref> «با هر چیزی هست، ولی نه به‌گونه‌ای که همنشین و نزدیک او باشد، غیر از هر چیزی است، ولی نه بدان‌سان که از او دور باشد».<ref>نهج البلاغه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، خطبه ۱، ص۳۱.</ref>