پرش به محتوا

جنبش امل: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی سازی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:
بیشتر سلاح‌های مورد نیاز این گروه، از طریق [[خمس]] و [[زکات]] ثروتمندان شیعه تهیه میشد. امام موسی صدر به‌طور مستقیم یا به‌وسیله برخی از افراد مورد اعتماد، از [[رومانی]] سلاح خریداری میکرد. به‌طوری‌که نخستین معامله تسلیحاتی که [[امام موسی صدر]] انجام داد، با وامی بود که از یکی از ثروتمندان جنوب گرفت.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=41 خسروشاهی، «جنبش امل و امام موسی صدر (قسمت سوم)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز بررسی‌های اسلامی.</ref> آیت‌الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]]، مرجع تقلید ایرانی، برای کمک به سرپرستی امور شیعیان لبنان و رفع مشکلات آنان یک میلیون لیره لبنانی برای موسی صدر فرستاد.{{مدرک}}
بیشتر سلاح‌های مورد نیاز این گروه، از طریق [[خمس]] و [[زکات]] ثروتمندان شیعه تهیه میشد. امام موسی صدر به‌طور مستقیم یا به‌وسیله برخی از افراد مورد اعتماد، از [[رومانی]] سلاح خریداری میکرد. به‌طوری‌که نخستین معامله تسلیحاتی که [[امام موسی صدر]] انجام داد، با وامی بود که از یکی از ثروتمندان جنوب گرفت.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=41 خسروشاهی، «جنبش امل و امام موسی صدر (قسمت سوم)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز بررسی‌های اسلامی.</ref> آیت‌الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]]، مرجع تقلید ایرانی، برای کمک به سرپرستی امور شیعیان لبنان و رفع مشکلات آنان یک میلیون لیره لبنانی برای موسی صدر فرستاد.{{مدرک}}


صدر پیشنهاد پول و سلاح از سوی گروه‌های دیگر را نمی‌پذیرفت. او پیشنهاد تأمین سلاح و پول از سوی خلیل الوزیر معاون [[یاسر عرفات]] را رد کرد.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=41 خسروشاهی، «جنبش امل و امام موسی صدر (قسمت سوم)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز بررسی‌های اسلامی.</ref>
صدر پیشنهاد پول و سلاح از سوی گروه‌های دیگر را نمی‌پذیرفت. او پیشنهاد تأمین سلاح و پول از سوی خلیل الوزیر معاون [[یاسر عرفات]] را رد کرد.<ref>[http://iscq.ir/?part=menu&inc=menu&id=41 خسروشاهی، «جنبش امل و امام موسی صدر (قسمت سوم)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز بررسی‌های اسلامی.</ref>


===شروع درگیری===
===شروع درگیری===
خط ۶۶: خط ۶۶:
===جنگ و صلح===
===جنگ و صلح===
امل پس از ژوئن ۱۹۷۶<ref>برابر با جمادی الثانی ۱۳۹۶ق و خرداد ۱۳۵۵ش</ref> با دولت [[سوریه]] و گروه‌های فلسطینی ارتباط گرفت و نیز به دفاع از مقاومت فلسطین پرداخت. امام موسی صدر رهبر این جنبش، با آغاز درگیری خصومت میان سوریه و مقاومت فلسطین<ref>که در آن زمان به نمایندگی جنبش فتح و با ریاست یاسر عرفات به مقابله با اسرائیل می‌پرداخت.</ref> با رایزنی با هر دو طرف، تلاش زیادی برای صلح میان این دو نمود.{{مدرک}}
امل پس از ژوئن ۱۹۷۶<ref>برابر با جمادی الثانی ۱۳۹۶ق و خرداد ۱۳۵۵ش</ref> با دولت [[سوریه]] و گروه‌های فلسطینی ارتباط گرفت و نیز به دفاع از مقاومت فلسطین پرداخت. امام موسی صدر رهبر این جنبش، با آغاز درگیری خصومت میان سوریه و مقاومت فلسطین<ref>که در آن زمان به نمایندگی جنبش فتح و با ریاست یاسر عرفات به مقابله با اسرائیل می‌پرداخت.</ref> با رایزنی با هر دو طرف، تلاش زیادی برای صلح میان این دو نمود.{{مدرک}}
[[پرونده:امام موسی صدر در حال بازدید از پایگاه نظامی جنبش امل.png|بندانگشتی|امام موسی صدر در حال بازدید از پایگاه نظامی جنبش امل]]
[[پرونده:امام موسی صدر در حال بازدید از پایگاه نظامی جنبش امل.png|بندانگشتی|امام موسی صدر در حال بازدید از پایگاه نظامی جنبش امل|335x335پیکسل]]


===پس از موسی صدر===
===پس از موسی صدر===
خط ۱۱۵: خط ۱۱۵:
===تفرقه در جنبش و شکل گیری حزب الله===
===تفرقه در جنبش و شکل گیری حزب الله===
در جریان عملیات الجلیل و حمله به [[بیروت]]، جنبش امل همراه با دیگر گروه‌های لبنانی به مذاکرات با اسرائیل در قالب هیات نجات ملی پیوست. این حرکت باعث شد که تعداد زیادی از شیعیان از امل جدا شوند. از میان آنها می‌توان به ۳ گروه اصلی اشاره کرد:
در جریان عملیات الجلیل و حمله به [[بیروت]]، جنبش امل همراه با دیگر گروه‌های لبنانی به مذاکرات با اسرائیل در قالب هیات نجات ملی پیوست. این حرکت باعث شد که تعداد زیادی از شیعیان از امل جدا شوند. از میان آنها می‌توان به ۳ گروه اصلی اشاره کرد:
* '''امل اسلامی:''' فرماندهی این گروه را [[سید حسین موسوی]]، جانشین نبیه بری در امل در اختیار داشت که از آنها جدا شده بود.
*'''امل اسلامی:''' فرماندهی این گروه را [[سید حسین موسوی]]، جانشین نبیه بری در امل در اختیار داشت که از آنها جدا شده بود.


* '''حزب دعوت اسلامی:''' از بزرگان این حزب که معتقد به مبارزه با اسرائیل بودند، می‌توان به آیت الله [[سید محمد حسین فضل‌الله]] و [[شیخ محمدمهدی شمس‌الدین]] اشاره کرد.
*'''حزب دعوت اسلامی:''' از بزرگان این حزب که معتقد به مبارزه با اسرائیل بودند، می‌توان به آیت الله [[سید محمد حسین فضل‌الله]] و [[شیخ محمدمهدی شمس‌الدین]] اشاره کرد.


* '''تجمع علمای مسلمین:''' به مسئولیت "[[صبحی طفیلی]]".
*'''تجمع علمای مسلمین:''' به مسئولیت "[[صبحی طفیلی]]".


این گروه‌ها، برای تشکیل ساختاری برای مبارزه با اسرائیل، گروهی ۹ نفره را انتخاب کردند. نتیجه اقدامات این گروه، سند ۹ بود که بر اساس آن، قرار شد گروه جدیدی تشکیل شود. معیارهای این گروه جدید،‌۳ اصل بود: "ایمان به اسلام،‌ مقاومت در برابر اسرائیل و پذیرش رهبری ولی فقیه".
این گروه‌ها، برای تشکیل ساختاری برای مبارزه با اسرائیل، گروهی ۹ نفره را انتخاب کردند. نتیجه اقدامات این گروه، سند ۹ بود که بر اساس آن، قرار شد گروه جدیدی تشکیل شود. معیارهای این گروه جدید،‌۳ اصل بود: "ایمان به اسلام،‌ مقاومت در برابر اسرائیل و پذیرش رهبری ولی فقیه".
خط ۱۲۷: خط ۱۲۷:
====عوامل اختلاف و رقابت====
====عوامل اختلاف و رقابت====
[[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] و امل هر دو در عرصه و منطقه واحدی فعالیت دارند و همین امر باعث شد که سطح تماس این دو با یکدیگر زیاد باشد. عمده‌ترین زمینه‌های اختلاف میان این دو گروه عبارتند از:
[[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] و امل هر دو در عرصه و منطقه واحدی فعالیت دارند و همین امر باعث شد که سطح تماس این دو با یکدیگر زیاد باشد. عمده‌ترین زمینه‌های اختلاف میان این دو گروه عبارتند از:
# رقابت در جذب افراد؛
#رقابت در جذب افراد؛
# اختلاف در دیدگاه‌ها دربارهٔ بعضی از مسائل سیاسی؛
#اختلاف در دیدگاه‌ها دربارهٔ بعضی از مسائل سیاسی؛
# متزلزل بودن عنصر اعتماد و اطمینان در روابط طرفین.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>
#متزلزل بودن عنصر اعتماد و اطمینان در روابط طرفین.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>


====درگیری‌ها====
====درگیری‌ها====
برخی از حوادثی که در مدت اختلاف میان این دو گروه روی داد، عبارتند از:
برخی از حوادثی که در مدت اختلاف میان این دو گروه روی داد، عبارتند از:
* در آغاز، تجاوزها از راه ضرب و شتم، سلاح کِشی یا ایجاد تشنج در فضای روستاها در سطح محدود شروع شد.
*در آغاز، تجاوزها از راه ضرب و شتم، سلاح کِشی یا ایجاد تشنج در فضای روستاها در سطح محدود شروع شد.
* در ۱۹۸۸/۵/۴م ([[۱۴ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]) جنبش امل، با این باور که [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] از حدود خود تجاوز کرده است، تصمیم به خلع سلاح نیروهای حزب الله گرفت.این تصمیم که به نام «مانع حاروف» معروف شد در ابتدا به درگیری در مناطق نبطیه و غازیه انجامید. و پس از آن، رهبری حزب الله در اقدامی سریع، تصمیم گرفت نظر جنبش أمل را قبول و بدین ترتیب خلع سلاح شد.
*در ۱۹۸۸/۵/۴م ([[۱۴ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]) جنبش امل، با این باور که [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] از حدود خود تجاوز کرده است، تصمیم به خلع سلاح نیروهای حزب الله گرفت.این تصمیم که به نام «مانع حاروف» معروف شد در ابتدا به درگیری در مناطق نبطیه و غازیه انجامید. و پس از آن، رهبری حزب الله در اقدامی سریع، تصمیم گرفت نظر جنبش أمل را قبول و بدین ترتیب خلع سلاح شد.
* در تاریخ ۱۹۸۸/۵/۶ درگیری‌ها به بیروت کشیده شد و حزب‌الله در این مرحله تصمیم به نبرد گرفت. در نتیجه، امل از پایگاه‌های خود در حومه جنوب بیروت خارج شد.
*در تاریخ ۱۹۸۸/۵/۶ درگیری‌ها به بیروت کشیده شد و حزب‌الله در این مرحله تصمیم به نبرد گرفت. در نتیجه، امل از پایگاه‌های خود در حومه جنوب بیروت خارج شد.
* تسلط حزب‌الله بر روستاهایی در اقلیم التفاح در جنوب لبنان در پایان سال ۱۹۸۸م.
*تسلط حزب‌الله بر روستاهایی در اقلیم التفاح در جنوب لبنان در پایان سال ۱۹۸۸م.
* پس از توافق امل و حزب الله در فوریه ۱۹۸۹م/بهمن [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]، جنگ اقلیم التفاح در نیمه ژوئیه همان سال روی داد. در این نبرد، حزب الله به مدت ۱۰۰ روز در محاصره شدیدی قرار گرفت.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>
*پس از توافق امل و حزب الله در فوریه ۱۹۸۹م/بهمن [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]، جنگ اقلیم التفاح در نیمه ژوئیه همان سال روی داد. در این نبرد، حزب الله به مدت ۱۰۰ روز در محاصره شدیدی قرار گرفت.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>


====توافق قطع مخاصمه====
====توافق قطع مخاصمه====
خط ۱۴۷: خط ۱۴۷:
در جریان [[جنگ ۳۳ روزه]] در تابستان ۲۰۰۶م، این جنبش با گروه [[حزب الله لبنان]] همکاری خوب و منسجمی در مقابل اسرائیل داشتند. به گواهی [[سید حسن نصرالله]] دبیر کل حزب الله، این همکاری در پی رایزنی با [[نبیه بری]]، رهبر جنبش امل از همان روز اول جنگ تا آخر وجود داشت. وی موفقیت لبنان در پیروزی بر اسرائیل نتیجه همکاری و همراهی نزدیک نبیه برّی و این جنبش و تقسیم مسئولیت‌ها در بین دو گروه سیاسی بوده است. همکاری‌ای که هم در میدان جنگ و هم در بعد برنامه ریزی و لجستیک جنگ بود. همچنین این هماهنگی در آزاد سازی کشتزارهای شعبا و جنگ جنوب ادامه دارد.<ref>[http://www.shomalnews.com/view/42778/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%20%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%20%D8%A7%D8%B2%20%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87%20%D8%AD%D8%B2%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%20%D9%88%20%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%20%D8%A7%D9%85%D9%84%20/ «دفاع نصرالله از رابطه حزب‌الله و جنبش امل»]، سایت شمال نیوز.</ref>
در جریان [[جنگ ۳۳ روزه]] در تابستان ۲۰۰۶م، این جنبش با گروه [[حزب الله لبنان]] همکاری خوب و منسجمی در مقابل اسرائیل داشتند. به گواهی [[سید حسن نصرالله]] دبیر کل حزب الله، این همکاری در پی رایزنی با [[نبیه بری]]، رهبر جنبش امل از همان روز اول جنگ تا آخر وجود داشت. وی موفقیت لبنان در پیروزی بر اسرائیل نتیجه همکاری و همراهی نزدیک نبیه برّی و این جنبش و تقسیم مسئولیت‌ها در بین دو گروه سیاسی بوده است. همکاری‌ای که هم در میدان جنگ و هم در بعد برنامه ریزی و لجستیک جنگ بود. همچنین این هماهنگی در آزاد سازی کشتزارهای شعبا و جنگ جنوب ادامه دارد.<ref>[http://www.shomalnews.com/view/42778/%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%20%D9%86%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%20%D8%A7%D8%B2%20%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87%20%D8%AD%D8%B2%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%20%D9%88%20%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4%20%D8%A7%D9%85%D9%84%20/ «دفاع نصرالله از رابطه حزب‌الله و جنبش امل»]، سایت شمال نیوز.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


خط ۱۶۱: خط ۱۶۱:
*‌ "دفاع نصرالله از رابطه حزب الله و جنبش امل"،‌ در پایگاه شمال نیوز، تاریخ دسترسی: ۱۳۹۴/۵/۱۲.
*‌ "دفاع نصرالله از رابطه حزب الله و جنبش امل"،‌ در پایگاه شمال نیوز، تاریخ دسترسی: ۱۳۹۴/۵/۱۲.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{لبنان}}
{{لبنان}}