پرش به محتوا

جنبش امل: تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی سازی
(تمیزکاری)
(ویکی سازی)
خط ۲۴: خط ۲۴:
| ایدئولوژی =
| ایدئولوژی =
| مذهب = [[اسلام]]،[[شیعه]]
| مذهب = [[اسلام]]،[[شیعه]]
| کرسی ۱ عنوان = ریاست مجلس لبنان
| کرسی ۱ عنوان = ریاست مجلس [[لبنان]]
| کرسی ۱ =  
| کرسی ۱ =  
| کرسی‌های ۲ عنوان =
| کرسی‌های ۲ عنوان =
خط ۳۹: خط ۳۹:
| پانوشت =
| پانوشت =
}}
}}
'''جنبش أمَل''' از تشکل‌های سیاسی شیعی در [[لبنان]] است که در اوایل دهه ۱۹۷۰م توسط [[ سید موسی صدر|امام موسی صدر]] و برای دفاع از [[شیعه |شیعیان]] لبنان و مقابله نظامی با  اسرائیل شکل گرفت. رهبری این جنبش، از ابتدای تشکیل بر عهده امام موسی صدر و بعد از وی، [[مصطفی چمران]] و از سال ۱۹۷۹م/۱۳۵۷ش [[نبیه بری]] بود. در عملیات الجلیل و حمله اسراييل به [[بیروت]]، جنبش امل همراه با دیگر گروه‌های لبنانی به مذاکرات با اسرائیل در قالب هیات نجات ملی پیوست.
'''جنبش أمَل''' از تشکل‌های سیاسی [[شیعه|شیعی]] در [[لبنان]] است که در اوایل دهه ۱۹۷۰م توسط [[ سید موسی صدر|امام موسی صدر]] و برای دفاع از [[شیعه |شیعیان]] لبنان و مقابله نظامی با  اسرائیل شکل گرفت. رهبری این جنبش، از ابتدای تشکیل بر عهده امام موسی صدر و بعد از وی، [[مصطفی چمران]] و از سال ۱۹۷۹م/۱۳۵۷ش [[نبیه بری]] بود. در عملیات الجلیل و حمله اسراييل به [[بیروت]]، جنبش امل همراه با دیگر گروه‌های لبنانی به مذاکرات با اسرائیل در قالب هیات نجات ملی پیوست.


در پی این تغییر رویکرد، گروهی از نیروهای این جنبش جدا شدند و چندی بعد، [[حزب الله لبنان|حزب‌الله لبنان]] در پی آن شکل گرفت. از سال ۱۹۹۰م/۱۳۶۹ش، این جنبش به جریان سیاسی حاکم لبنان پیوست. ریاست مجلس و تصاحب تعدادی از کرسی‌های مجلس لبنان، دستاورد تغییر نگرش این جنبش در دوره بعد از [[سید موسی صدر]] بود. با وجود این تغییر نگرش، در [[جنگ ۳۳ روزه|جنگ ۳۳ روزه اسرائیل علیه لبنان]]، این نهضت در کنار حزب‌الله به مقابله با اسرائیل برخاست.
در پی این تغییر رویکرد، گروهی از نیروهای این جنبش جدا شدند و چندی بعد، [[حزب الله لبنان]] در پی آن شکل گرفت. از سال ۱۹۹۰م/۱۳۶۹ش، این جنبش به جریان سیاسی حاکم لبنان پیوست. ریاست مجلس و تصاحب تعدادی از کرسی‌های مجلس لبنان، دستاورد تغییر نگرش این جنبش در دوره بعد از [[سید موسی صدر]] بود. با وجود این تغییر نگرش، در [[جنگ ۳۳ روزه|جنگ ۳۳ روزه اسرائیل علیه لبنان]]، این نهضت در کنار حزب‌الله به مقابله با اسرائیل برخاست.


==تأسیس==
==تأسیس==
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
* '''حزب دعوت اسلامی:''' از بزرگان این حزب که معتقد به مبارزه با اسرائیل بودند، می‌توان به آیت الله [[سید محمد حسین فضل‌الله]] و [[شیخ محمدمهدی شمس‌الدین]] اشاره کرد.
* '''حزب دعوت اسلامی:''' از بزرگان این حزب که معتقد به مبارزه با اسرائیل بودند، می‌توان به آیت الله [[سید محمد حسین فضل‌الله]] و [[شیخ محمدمهدی شمس‌الدین]] اشاره کرد.


* '''تجمع علمای مسلمین:''' به مسئولیت "[[صبحی طفیلی|شیخ صبحی طفیلی]]".
* '''تجمع علمای مسلمین:''' به مسئولیت "[[صبحی طفیلی]]".


این گروه‌ها، برای تشکیل ساختاری برای مبارزه با اسرائیل، گروهی ۹ نفره را انتخاب کردند. نتیجه اقدامات این گروه، سند ۹ بود که بر اساس آن، قرار شد گروه جدیدی تشکیل شود. معیارهای این گروه جدید،‌۳ اصل بود: "ایمان به اسلام،‌ مقاومت در برابر اسرائیل و پذیرش رهبری ولی فقیه".
این گروه‌ها، برای تشکیل ساختاری برای مبارزه با اسرائیل، گروهی ۹ نفره را انتخاب کردند. نتیجه اقدامات این گروه، سند ۹ بود که بر اساس آن، قرار شد گروه جدیدی تشکیل شود. معیارهای این گروه جدید،‌۳ اصل بود: "ایمان به اسلام،‌ مقاومت در برابر اسرائیل و پذیرش رهبری ولی فقیه".
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
===رابطه با حزب‌الله===
===رابطه با حزب‌الله===
====عوامل اختلاف و رقابت====
====عوامل اختلاف و رقابت====
حزب الله و امل هر دو در عرصه و منطقه واحدی فعالیت دارند و همین امر باعث شد که سطح تماس این دو با یکدیگر زیاد باشد. عمده‌ترین زمینه‌های اختلاف میان این دو گروه عبارتند از:
[[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] و امل هر دو در عرصه و منطقه واحدی فعالیت دارند و همین امر باعث شد که سطح تماس این دو با یکدیگر زیاد باشد. عمده‌ترین زمینه‌های اختلاف میان این دو گروه عبارتند از:
# رقابت در جذب افراد؛
# رقابت در جذب افراد؛
# اختلاف در دیدگاه‌ها دربارهٔ بعضی از مسائل سیاسی؛
# اختلاف در دیدگاه‌ها دربارهٔ بعضی از مسائل سیاسی؛
خط ۱۳۴: خط ۱۳۴:
برخی از حوادثی که در مدت اختلاف میان این دو گروه روی داد، عبارتند از:
برخی از حوادثی که در مدت اختلاف میان این دو گروه روی داد، عبارتند از:
* در آغاز، تجاوزها از راه ضرب و شتم، سلاح کِشی یا ایجاد تشنج در فضای روستاها در سطح محدود شروع شد.
* در آغاز، تجاوزها از راه ضرب و شتم، سلاح کِشی یا ایجاد تشنج در فضای روستاها در سطح محدود شروع شد.
* در ۱۹۸۸/۵/۴م ([[۱۴ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]) جنبش امل، با این باور که حزب الله از حدود خود تجاوز کرده است، تصمیم به خلع سلاح نیروهای حزب الله گرفت.این تصمیم که به نام «مانع حاروف» معروف شد در ابتدا به درگیری در مناطق نبطیه و غازیه انجامید. و پس از آن، رهبری حزب الله در اقدامی سریع، تصمیم گرفت نظر جنبش أمل را قبول و بدین ترتیب خلع سلاح شد.
* در ۱۹۸۸/۵/۴م ([[۱۴ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]) جنبش امل، با این باور که [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]] از حدود خود تجاوز کرده است، تصمیم به خلع سلاح نیروهای حزب الله گرفت.این تصمیم که به نام «مانع حاروف» معروف شد در ابتدا به درگیری در مناطق نبطیه و غازیه انجامید. و پس از آن، رهبری حزب الله در اقدامی سریع، تصمیم گرفت نظر جنبش أمل را قبول و بدین ترتیب خلع سلاح شد.
* در تاریخ ۱۹۸۸/۵/۶ درگیری‌ها به بیروت کشیده شد و حزب‌الله در این مرحله تصمیم به نبرد گرفت. در نتیجه، امل از پایگاه‌های خود در حومه جنوب بیروت خارج شد.
* در تاریخ ۱۹۸۸/۵/۶ درگیری‌ها به بیروت کشیده شد و حزب‌الله در این مرحله تصمیم به نبرد گرفت. در نتیجه، امل از پایگاه‌های خود در حومه جنوب بیروت خارج شد.
* تسلط حزب‌الله بر روستاهایی در اقلیم التفاح در جنوب لبنان در پایان سال ۱۹۸۸م.
* تسلط حزب‌الله بر روستاهایی در اقلیم التفاح در جنوب لبنان در پایان سال ۱۹۸۸م.
خط ۱۴۰: خط ۱۴۰:


====توافق قطع مخاصمه====
====توافق قطع مخاصمه====
درگیری بین جنبش امل و حزب الله،‌از اواسط سال ۱۹۸۸ میلادی شروع شد و دو سال و نیم ادامه داشت. در این مدت [[ایران]] و [[سوریه]] بسیار کوشیدند تا این درگیری‌ها پایان یابد.<ref>حزب الله لبنان خط‌ مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۴۵</ref> به دنبال حمله عراق به کویت و بروز نشانه‌های شروع جنگ خلیج فارسی، درگیری  با توافق صلح میان طرفین در ۱۹۹۰/۱۱/۹ به پایان رسید.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>
درگیری بین جنبش امل و [[حزب‌الله لبنان|حزب الله]]،‌از اواسط سال ۱۹۸۸ میلادی شروع شد و دو سال و نیم ادامه داشت. در این مدت [[ایران]] و [[سوریه]] بسیار کوشیدند تا این درگیری‌ها پایان یابد.<ref>حزب الله لبنان خط‌ مشی، گذشته و آینده آن، شیخ نعیم قاسم، ص۱۴۵</ref> به دنبال حمله عراق به کویت و بروز نشانه‌های شروع جنگ خلیج فارسی، درگیری  با توافق صلح میان طرفین در ۱۹۹۰/۱۱/۹ به پایان رسید.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]، سایت راسخون.</ref>


این قرارداد بر فراموشی بدبینی‌های موجود میان طرفین، برنامه برقراری صلح و سازش، بازگشت حزب به جنوب تأکید کرده بود. البته بر اساس این قرارداد، امنیت جنوب لبنان به ارتش سپرده شد و عملیات مقاومت تضعیف شد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]</ref>
این قرارداد بر فراموشی بدبینی‌های موجود میان طرفین، برنامه برقراری صلح و سازش، بازگشت حزب به جنوب تأکید کرده بود. البته بر اساس این قرارداد، امنیت جنوب لبنان به ارتش سپرده شد و عملیات مقاومت تضعیف شد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/print/662432/%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/ جنگ اردوگاه‌ها]</ref>
confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵

ویرایش