Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷
ویرایش
ام‌حبیب دختر ربیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''اُم‌ِّحَبیب دختر رَبیعه''' [[کنیز]] امام علی(ع) با نام '''صَهبای تَغلِبی'''<ref>ابونعیم اصفهانی، معرفةالصحابه، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۸۸؛ ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.</ref> | '''اُم‌ِّحَبیب دختر رَبیعه''' [[کنیز]] امام علی(ع) بود که با نام '''صَهبای تَغلِبی''' شناخته می‌شد.<ref>ابونعیم اصفهانی، معرفةالصحابه، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۸۸؛ ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.</ref> برخی از محققان او را در ردیف همراهان [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در [[کربلا]] به‌شمار آورده‌اند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> به گفته جمعی از تاریخ‌نگاران نام پدرش ربیعه بوده است.<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷؛ مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۰-۱۴۱۳ق، ج۲۱، ص۴۶۸؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۱۹.</ref> البته برخی از دیگر گزارش‌های تاریخی، نام‌هایی مانند عباد بن ربیعه را به‌عنوان نام پدر او ذکر کرده‌اند.<ref>بیضون، موسوعة کربلاء، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۲۲.</ref> [[محمدصادق کرباسی]]، محقق شیعی صهبا را لقب ام‌حبیب دانسته است.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۴.</ref> وی در حمله [[خالد بن ولید]] به منطقه عَین‌التَمْر در نزدیکی [[انبار|الانبار]]<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۱۵۴؛ ابن‌کثیر، البدایه والنهایه، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۳۶۷؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۳، ص۱۸.</ref> و یا در جنگ دیگری به اسارت درآمد.<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۴۵.</ref> برخی از محققان معتقدند که [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] در [[رجب|ماه رجب]] سال [[سال ۱۲ هجری قمری|۱۲ق]] صهبا را به مبلغ ۴۰ [[دینار شرعی|دینار]] خریداری کرد.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref> نقل شده که حضرت علی(ع) در توصیف ام‌حبیب، او را جان خود خوانده است.<ref>قطب راوندی، مکارم اخلاق النبی و الائمه، ۱۴۳۰ق، ص۱۹۵.</ref> | ||
کرباسی با استفاده از برخی قرائن تاریخی؛ مانند ولادت صهبا در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]،<ref>ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۱۹؛ کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> تاریخ احتمالی ولادت او را سه سال پیش از [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر به مدینه]] عنوان کرده است.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> وی همچنین با توجه به این که پس از سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] گزارشی از صهبا در تاریخ یافت نشده، وفات او را سال ۶۱ق در شهر [[مدینه]] ذکر کرده است.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> | کرباسی با استفاده از برخی قرائن تاریخی؛ مانند ولادت صهبا در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]]،<ref>ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۱۹؛ کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> تاریخ احتمالی ولادت او را سه سال پیش از [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر به مدینه]] عنوان کرده است.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> وی همچنین با توجه به این که پس از سال [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]] گزارشی از صهبا در تاریخ یافت نشده، وفات او را سال ۶۱ق در شهر [[مدینه]] ذکر کرده است.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
*عُمَر: از او با عنوان عمر اکبر<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۱۱۷.</ref> یا [[عمر اَطرَف]] یاد می‌شود.<ref>ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، ۱۴۱۷ق، ص۳۳۱.</ref> طبق برخی نقل‌ها [[عمر بن خطاب|عُمر بن خطاب]] این نام را برای او برگزید.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۰-۱۴۱۳ق، ج۲۱، ص۴۶۹.</ref> وی را آخرین بازمانده از فرزندان حضرت علی(ع) به شمار آورده‌اند.<ref>ابن‌عساکر، تهذیب‌التهذیب، ۱۳۲۵-۱۳۲۷ق، ج۷، ص۴۸۵.</ref> عمر اطرف در زمان حکومت [[ولید بن عبدالملک]]،<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> در ۸۵ سالگی<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.</ref> و یا کمتر از آن<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۴۶.</ref> در شهر [[ینبع|یَنبُع]] از دنیا رفت.<ref>برزنجی، صحیح و ضعیف تاریخ طبری، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۴۲۲.</ref> برخی [[مقتل|مقاتل]] آورده‌اند که وی در [[واقعه کربلا]] به [[شهادت]] رسیده است.<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۴۹؛ امینی، اصحاب امیرالمؤمنین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> [[سید جعفر مرتضی عاملی|جعفر مرتضی]]، محقق شیعی این احتمال را مطرح کرده که امام علی(ع) فرزند دیگری به نام عمر داشته که در کربلا به شهادت رسیده است.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۸۴.</ref> | *عُمَر: از او با عنوان عمر اکبر<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۱۱۷.</ref> یا [[عمر اَطرَف]] یاد می‌شود.<ref>ابن‌عنبه، عمدةالطالب فی انساب آل ابی‌طالب، ۱۴۱۷ق، ص۳۳۱.</ref> طبق برخی نقل‌ها [[عمر بن خطاب|عُمر بن خطاب]] این نام را برای او برگزید.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۰-۱۴۱۳ق، ج۲۱، ص۴۶۹.</ref> وی را آخرین بازمانده از فرزندان حضرت علی(ع) به شمار آورده‌اند.<ref>ابن‌عساکر، تهذیب‌التهذیب، ۱۳۲۵-۱۳۲۷ق، ج۷، ص۴۸۵.</ref> عمر اطرف در زمان حکومت [[ولید بن عبدالملک]]،<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> در ۸۵ سالگی<ref>ابن‌اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.</ref> و یا کمتر از آن<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۴۶.</ref> در شهر [[ینبع|یَنبُع]] از دنیا رفت.<ref>برزنجی، صحیح و ضعیف تاریخ طبری، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۴۲۲.</ref> برخی [[مقتل|مقاتل]] آورده‌اند که وی در [[واقعه کربلا]] به [[شهادت]] رسیده است.<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۴۹؛ امینی، اصحاب امیرالمؤمنین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> [[سید جعفر مرتضی عاملی|جعفر مرتضی]]، محقق شیعی این احتمال را مطرح کرده که امام علی(ع) فرزند دیگری به نام عمر داشته که در کربلا به شهادت رسیده است.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۲۸۴.</ref> | ||
*رُقیّه: با عنوان [[رقیه دختر امام علی(ع)| رقیه کبری]]<ref>ابن ابی‌الدنیا، مقتل علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۹.</ref> که وی را همسر [[مسلم بن عقیل]] دانسته‌اند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> برای او از مسلم سه فرزند به نام‌های عبدالله، علی و محمد برشمرده‌اند که [[عبدالله بن مسلم بن عقیل| عبدالله]] در [[واقعه کربلا|کربلا]] به شهادت رسید.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۹۷.</ref> گفته شده است رقیه به همراه مادرش صهبا در کاروان امام حسین(ع) حضور داشتند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> [[سید علی شهرستانی]] حضور صهبا در کربلا را نپذیرفته است.<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۶۶.</ref> [[زینب فواز عاملی]]، محل قبر رقیه را [[قاهره|قاهره]] در [[مصر]] دانسته است.<ref>فواز عاملی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، ۱۳۱۲ق، ص۲۰۶.</ref> | *رُقیّه: با عنوان [[رقیه دختر امام علی(ع)| رقیه کبری]]<ref>ابن ابی‌الدنیا، مقتل علی بن ابی‌طالب، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۹.</ref> که وی را همسر [[مسلم بن عقیل]] دانسته‌اند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> برای او از مسلم سه فرزند به نام‌های عبدالله، علی و محمد برشمرده‌اند که[[عبدالله بن مسلم بن عقیل| عبدالله]] در [[واقعه کربلا|کربلا]] به شهادت رسید.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۹۷.</ref> گفته شده است رقیه به همراه مادرش صهبا در کاروان امام حسین(ع) حضور داشتند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۸.</ref> [[سید علی شهرستانی]] حضور صهبا در کربلا را نپذیرفته است.<ref>شهرستانی، التسمیات، ۱۴۳۱ق، ص۳۶۶.</ref> [[زینب فواز عاملی]]، محل قبر رقیه را [[قاهره|قاهره]] در [[مصر]] دانسته است.<ref>فواز عاملی، الدر المنثور فی طبقات ربات الخدور، ۱۳۱۲ق، ص۲۰۶.</ref> به گفته تاریخ‌نگاران، عُمر و رقیه دوقلو بودند.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۵، ص۳۰۵.</ref> | ||
*عباس: برخی گزارش‌ها حکایت از وجود فرزند دیگری برای رقیه به نام عباس اصغر دارد. محمدصادق کرباسی انتساب چنین فرزندی به صهبا را اشتباه در گزارش تاریخی می‌داند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۹.</ref> | *عباس: برخی گزارش‌ها حکایت از وجود فرزند دیگری برای رقیه به نام عباس اصغر دارد. محمدصادق کرباسی انتساب چنین فرزندی به صهبا را اشتباه در گزارش تاریخی می‌داند.<ref>کرباسی، معجم انصارالحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۱۳۹.</ref> | ||