confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
مرتضی مطهری: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(ویکی سازی) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''مرتضی مطهری''' (۱۲۹۸ ـ [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) مشهور به شهید مطهری یا استاد مطهری، اسلام‌شناس و متفکر برجسته [[شیعه]]. مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری [[انقلاب اسلامی ایران]] به شمار می‌رود. وی ریاست [[شورای انقلاب]] را تا روز شهادت بر عهده داشت. | '''مرتضی مطهری''' (۱۲۹۸ ـ [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) مشهور به شهید مطهری یا استاد مطهری، اسلام‌شناس و متفکر برجسته [[شیعه]]. مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری [[انقلاب اسلامی ایران]] به شمار می‌رود. وی ریاست [[شورای انقلاب]] را تا روز شهادت بر عهده داشت. | ||
پیش از انقلاب اسلامی، مبارزات فکری مطهری در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در ایران نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت. او از بنیان‌گذاران حسینیه ارشاد است. | پیش از انقلاب اسلامی، مبارزات فکری مطهری در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در [[ایران]] نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت. او از بنیان‌گذاران [[حسینیه ارشاد]] است. | ||
مطهری از شاگردان [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] و [[امام خمینی]] بود. مطهری آثاری متعددی در [[کلام اسلامی|کلام]] و [[فلسفه اسلامی]] نوشته است. روزآمدسازی و تبیین آموزه‌های اسلام و | مطهری از شاگردان [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] و [[امام خمینی]] بود. مطهری آثاری متعددی در [[کلام اسلامی|کلام]] و [[فلسفه اسلامی]] نوشته است. روزآمدسازی و تبیین آموزه‌های [[اسلام]] و [[شیعه|تشیع]]، از ویژگی‌های فعالیت‌های فکری او است. مطهری، آموزه‌های اسلامی را که قبلاً در قالب بیاناتی پیچیده ارائه می‌شد، به سبک ویژه خود، به صورت آسان و با زبان روز در اختیار مخاطبان قرار می‌داد. [[مجموعه آثار مرتضی مطهری|کتاب‌های او]] در موضوعات مختلف دینی بارها به زبان‌های مختلف منتشر شده است. | ||
سالروز شهادت مرتضی مطهری، در ایران روز معلم خوانده شده و آیین‌های بزرگداشتی در همین ارتباط برگزار می‌شود. | سالروز شهادت مرتضی مطهری، در ایران روز معلم خوانده شده و آیین‌های بزرگداشتی در همین ارتباط برگزار می‌شود. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
مرتضی مطهری در [[۱۳ بهمن]] ۱۲۹۸ش، [[۱۲ جمادی‌الاول]] ۱۳۳۸ق، در [[فریمان]] از توابع [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> | مرتضی مطهری در [[۱۳ بهمن]] ۱۲۹۸ش، [[۱۲ جمادی‌الاول]] ۱۳۳۸ق، در [[فریمان]] از توابع [[مشهد]] به دنیا آمد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> | ||
محمدحسین مطهری (درگذشته ۱۳۵۰ش)، پدر شهید مطهری روحانی مورد احترام مردم در فریمان <ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸.</ref> و از شاگردان [[محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]] بود.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref> مطهری گفته است اولین بار ایمان و تقوا و عمل صالح و راستی «معظّم له» مرا به راه راست آشنا ساخت.<ref>مطهری٬ داستان راستان٬ ج۱ ٬ ص۶ (صفحه تقدیم کتاب) </ref> | محمدحسین مطهری (درگذشته [[سال ۱۳۵۰ هجری شمسی|۱۳۵۰ش]])، پدر شهید مطهری روحانی مورد احترام مردم در فریمان <ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۰۸.</ref> و از شاگردان [[محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]] بود.<ref>نصری، حاصل عمر: سیری در اندیشه‌های استاد مطهری، ۱۳۸۶ش، ج۱ ٬ صص۶-۵۴.</ref> مطهری گفته است اولین بار [[ایمان]] و [[تقوا]] و [[عمل صالح]] و راستی «معظّم له» مرا به راه راست آشنا ساخت.<ref>مطهری٬ داستان راستان٬ ج۱ ٬ ص۶ (صفحه تقدیم کتاب) </ref> | ||
شهید مطهری مقدمات را نزد پدرش فراگرفت<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۱۴</ref> و از ۱۳ سالگی (سال ۱۳۱۱ش) در [[حوزه علمیه خراسان|حوزه علمیه مشهد]] مشغول به تحصیل شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> در سال ۱۳۱۶ش او به قم رفت و حدود ۱۵ سال در آنجا اقامت نموده از درس اساتید آنجا همچون [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] استفاده نمود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> پس از آن چنانکه همسرش تصریح کرده، به دلایل معیشتی، [[قم]] را ترک کرده و به [[تهران]] مهاجرت کرد.<ref>«مطهری در قامت همسر: هر کس احساس می‌کرد تنها فرد زندگی آقاست»، ص۵۰.</ref> | شهید مطهری مقدمات را نزد پدرش فراگرفت<ref>گلی زواره، «قله پارسایی (شرح حال شیخ محمد حسین مطهری، پدر شهید مطهری)»، ص۱۱۴</ref> و از ۱۳ سالگی (سال ۱۳۱۱ش) در [[حوزه علمیه خراسان|حوزه علمیه مشهد]] مشغول به تحصیل شد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> در سال ۱۳۱۶ش او به [[قم]] رفت و حدود ۱۵ سال در آنجا اقامت نموده از درس اساتید آنجا همچون [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبائی]] استفاده نمود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، مقدمه، ص نُه.</ref> پس از آن چنانکه همسرش تصریح کرده، به دلایل معیشتی، [[قم]] را ترک کرده و به [[تهران]] مهاجرت کرد.<ref>«مطهری در قامت همسر: هر کس احساس می‌کرد تنها فرد زندگی آقاست»، ص۵۰.</ref> | ||
مرتضی مطهری در سال ۱۳۳۱ش [[ازدواج]] کرد.<ref>«حکمت مطهَّر (ویژه سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری)»، گلبرگ، اردیبهشت ۱۳۸۳، شماره۵۰</ref> فرزندان او سه پسر و چهار دخترند. مشهورترین فرزند او [[علی مطهری]] است که دو دوره نماینده مجلس شورای اسلامی شده است. محمد مطهری دیگر فرزند مطهری، تحصیل‌کرده [[حوزه علمیه قم]] است و در دانشگاه تورنتوی [[کانادا]] تا دکترای فلسفه دین تحصیل کرده است. [[علی اردشیر لاریجانی]]، رییس سابق مجلس شورای اسلامی در ایران، یکی از دامادهای مطهری است. | مرتضی مطهری در سال ۱۳۳۱ش [[ازدواج]] کرد.<ref>«حکمت مطهَّر (ویژه سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری)»، گلبرگ، اردیبهشت ۱۳۸۳، شماره۵۰</ref> فرزندان او سه پسر و چهار دخترند. مشهورترین فرزند او [[علی مطهری]] است که دو دوره نماینده مجلس شورای اسلامی شده است. محمد مطهری دیگر فرزند مطهری، تحصیل‌کرده [[حوزه علمیه قم]] است و در دانشگاه تورنتوی [[کانادا]] تا دکترای فلسفه دین تحصیل کرده است. [[علی اردشیر لاریجانی]]، رییس سابق مجلس شورای اسلامی در ایران، یکی از دامادهای مطهری است. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
[[پرونده:مطهری و پدرش و علامه طباطبائی و شریعتی.jpg|بندانگشتی|شهید مطهری، محمدتقی شریعتی، پدرش شیخ محمدحسین و استادش [[علامه طباطبایی]] ]] | [[پرونده:مطهری و پدرش و علامه طباطبائی و شریعتی.jpg|بندانگشتی|شهید مطهری، محمدتقی شریعتی، پدرش شیخ محمدحسین و استادش [[علامه طباطبایی]] ]] | ||
مهمترین استادان و چهره‌های تاثیرگذار بر مرتضی مطهری، عبارتند از [[امام خمینی]]، [[علامه طباطبایی]]، [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، و [[میرزا علی‌آقا شیرازی|میرزا علی آقای شیرازی]]. مطهری، حضور در درس اخلاق امام خمینی را موجب سرمستی دانسته، علامه طباطبایی را از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و میرزا | مهمترین استادان و چهره‌های تاثیرگذار بر مرتضی مطهری، عبارتند از [[امام خمینی]]، [[علامه طباطبایی]]، [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت الله بروجردی]]، و [[میرزا علی‌آقا شیرازی|میرزا علی آقای شیرازی]]. مطهری، حضور در درس اخلاق امام خمینی را موجب سرمستی دانسته، علامه طباطبایی را از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و [[میرزا علی‌آقا شیرازی]] را نهج البلاغه مجسم خوانده است. | ||
{{اصلی|امام خمینی}} | {{اصلی|امام خمینی}} | ||
'''امام خمینی''': مرتضی مطهری در | '''امام خمینی''': مرتضی مطهری در [[فلسفه اسلامی|فلسفه]]، به همراه [[حسینعلی منتظری]]، [[سید رضا صدر]]، [[مهدی حائری یزدی]] و چند تن دیگر، از شاگردان درس خصوصی[[ الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة (کتاب)| اسفار]] امام خمینی بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> این درس که آخرین تدریس فلسفه امام خمینی بوده است، پیش از سال ۱۳۲۸ش آغاز شده و تا سه سال پس از آن ادامه یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۶.</ref> مطهری، در مقدمه کتاب «علل گرایش به مادیگری» که پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] انتشار یافته، بی آنکه به صراحت از [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] نام ببرد، حضور در درس [[اخلاق]] وی را موجب سرمستی دانسته و تصریح کرده که تاثیر درس اخلاق امام خمینی، تا چند روز بعد پابرجا بوده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۴۴۱.</ref> مطهری بخش مهمی از شخصیت فکری و روحی خود را تحت تاثیر درس اخلاق و سایر درس‌هایی می‌داند که در طول ۱۲ سال از امام خمینی فراگرفته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۵.</ref><ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۴۴۱.</ref> | ||
{{اصلی|علامه طباطبایی}} | {{اصلی|علامه طباطبایی}} | ||
'''علامه طباطبایی''': مطهری، در الهیات شفا، شاگرد درس خصوصی [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بوده که در میانه سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش، با حضور [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد واعظ‌زاده خراسانی]] و چند تن دیگر برقرار بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> او همچنین از حاضران جلسات هفتگی خصوصی‌ای بوده که علامه طباطبایی، مقالات فلسفی خود را در آن ارائه می‌کرده است. کتاب «[[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]» با حواشی مطهری، حاصل جلسات مذکور بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> مرتضی مطهری، سید محمدحسین طباطبایی را یکی از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و تصریح کرده که «سالیان دراز، از فیض پربرکت این مرد بزرگ، بهره‌مند» بوده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲۵، ص۴۲۹.</ref> استاد دیگر مطهری در | '''علامه طباطبایی''': مطهری، در الهیات شفا، شاگرد درس خصوصی [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بوده که در میانه سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش، با حضور [[حسینعلی منتظری]]، [[سید محمد حسینی بهشتی]]، [[محمد واعظ‌زاده خراسانی]] و چند تن دیگر برقرار بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> او همچنین از حاضران جلسات هفتگی خصوصی‌ای بوده که علامه طباطبایی، مقالات فلسفی خود را در آن ارائه می‌کرده است. کتاب «[[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]» با حواشی مطهری، حاصل جلسات مذکور بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۸.</ref> مرتضی مطهری، سید محمدحسین طباطبایی را یکی از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و تصریح کرده که «سالیان دراز، از فیض پربرکت این مرد بزرگ، بهره‌مند» بوده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲۵، ص۴۲۹.</ref> استاد دیگر مطهری در [[فلسفه اسلامی|فلسفه]]، [[میرزا مهدی آشتیانی]] بوده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref> | ||
{{اصلی|آیت الله بروجردی}} | {{اصلی|آیت الله بروجردی}} | ||
'''آیت الله بروجردی''': شهید مطهری گرچه در [[فقه]] و [[اصول فقه]]، در درس‌های مختلف عالمانی از جمله [[سید محمد حجت کوه‌کمری|حجت کوه‌کمری]]، [[سید محمد محقق | '''آیت الله بروجردی''': شهید مطهری گرچه در [[فقه]] و [[اصول فقه]]، در درس‌های مختلف عالمانی از جمله [[سید محمد حجت کوه‌کمری|حجت کوه‌کمری]]، [[سید محمد محقق داماد]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی]] و [[سید صدرالدین صدر]] شرکت می‌کرد، اما مهمترین استاد او در فقه و اصول، [[سید حسین طباطبایی بروجردی]] دانسته شده که بیش از ۱۰ سال در درس وی حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref> مرتضی مطهری همچنین از ابتدا در اولین دوره [[درس خارج]] اصول فقه [[امام خمینی]] که تا سال ۱۳۳۰ برقرار بوده،<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۱.</ref> حضور می‌یافته است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۲۹.</ref> | ||
[[پرونده:مطهری و استادش علامه طباطبائی.jpg|بندانگشتی|مطهری و استادش [[علامه طباطبائی]]]] | [[پرونده:مطهری و استادش علامه طباطبائی.jpg|بندانگشتی|مطهری و استادش [[علامه طباطبائی]]]] | ||
{{اصلی|میرزا علی آقای شیرازی}} | {{اصلی|میرزا علی آقای شیرازی}} | ||
'''میرزا علی آقای شیرازی''': به گفته مطهری، واسطه آشنایی او با [[نهج البلاغه]]، [[میرزا علی‌آقا | '''میرزا علی آقای شیرازی''': به گفته مطهری، واسطه آشنایی او با [[نهج البلاغه]]، [[میرزا علی‌آقا شیرازی]] بوده است.<ref>نگاه کنید به: مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۳۵-۲۳۶.</ref> مطهری در سفری تابستانی به [[اصفهان]]، و به پیشنهاد [[مباحثه|هم‌مباحثه‌اش]]، [[حسینعلی منتظری]]، در درس [[نهج البلاغه]] او حضور یافته<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و در بخشی از کتاب [[عدل الهی (کتاب)|عدل الهی]]، میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغهٔ مجسم خوانده<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۳۶.</ref> و تاکید کرده که میرزا علی آقای شیرازی که با نهج البلاغه همدم بود و نبضش با نهج البلاغه می‌زد، دست او را گرفته و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۳۲، به نقل از مطهری، سیری در نهج البلاغه.</ref> مطهری مدتی نیز از شاگردان آیت الله [[سید رضا بهاءالدینی]] بوه است. | ||
{{اصلی|سید محمدحسین حسینی تهرانی}} | {{اصلی|سید محمدحسین حسینی تهرانی}} | ||
'''سید محمدحسین حسینی تهرانی''': مطهری هشت سال پایانی عمر خویش را بر اساس توصیه و ارشاد استادش [[سید محمدحسین طباطبائی |علامه طباطبایی]] تحت تربیت اخلاقی [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] قرار گرفته بود و دستورات سلوکی و اخلاقی را از او دریافت می‌کرده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری</ref> او همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]]، شرح مطالع الانوار فی المنطق، شرح تجرید در کلام و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه الاصول]] را تدریس کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۴۵.</ref> | '''سید محمدحسین حسینی تهرانی''': مطهری هشت سال پایانی عمر خویش را بر اساس توصیه و ارشاد استادش [[سید محمدحسین طباطبائی |علامه طباطبایی]] تحت تربیت اخلاقی [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] قرار گرفته بود و دستورات سلوکی و اخلاقی را از او دریافت می‌کرده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری</ref> او همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]]، شرح مطالع الانوار فی المنطق، شرح تجرید در کلام و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه الاصول]] را تدریس کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۴۵.</ref> | ||
==فعالیت‌های دینی و اجتماعی== | ==فعالیت‌های دینی و اجتماعی== | ||
مرتضی مطهری سال ۱۳۳۱ش از [[قم]] به [[تهران]] مهاجرت کرد و در [[دانشگاه شهید مطهری|مدرسه سپهسالار]] (دانشگاه شهید مطهری فعلی) و [[مدرسه علمیه | مرتضی مطهری سال ۱۳۳۱ش از [[قم]] به [[تهران]] مهاجرت کرد و در [[دانشگاه شهید مطهری|مدرسه سپهسالار]] (دانشگاه شهید مطهری فعلی) و [[مدرسه علمیه مروی]] تدریس کرد. نخستین اثرش یعنی شرح کتاب [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]] (اثر استادش [[سید محمدحسین طباطبائی]]) را در سال ۱۳۳۲ منتشر کرد و از سال ۱۳۳۴ به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران مشغول شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۵۱-۵۰.</ref> مطهری در طول این سال‌ها با گروه [[جمعیت فدائیان اسلام|فدائیان اسلام]] ارتباط داشت.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۴۷.</ref> | ||
[[پرونده:دستخط مرتضی مطهری.jpg|200px|بندانگشتی|دستخط مرتضی مطهری در زندان موقت شهربانی؛[[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲]] | [[پرونده:دستخط مرتضی مطهری.jpg|200px|بندانگشتی|دستخط مرتضی مطهری در زندان موقت شهربانی؛[[۱۵ خرداد]] ۱۳۴۲]] | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
===راه‌اندازی حسینیه ارشاد=== | ===راه‌اندازی حسینیه ارشاد=== | ||
اقدام به تأسیس [[حسینیه ارشاد]] به کمک چند تن از همفکران در سال ۱۳۴۶ شمسی، یکی از مهمترین کارهای مطهری دانسته شده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۷۲.</ref> مطهری در عاشورای سال ۱۳۹۰ قمری برابر با اسفند ۱۳۴۸ شمسی در حسینیه ارشاد علیه [[صهیونیسم]] سخنرانی کرد که منجر به دستگیری وی شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۳.</ref> او در سال ۱۳۴۹ش به خاطر دعوت به جمع‌آوری کمک برای آوارگان فلسطینی دستگیر شد و مورد بازجویی قرار گرفت<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۴.</ref> و در سال ۱۳۵۰ به خاطر همکاری با حسینیه ارشاد به وسیله ساواک دستگیر و پس از بازجویی آزاد شد.{{مدرک}} اختلاف‌نظرهای موجود بین او و [[علی شریعتی]]، باعث جدایی مطهری از حسنیه ارشاد در سال ۱۳۴۹ش شد.<ref>ر.ک: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۷۸و۷۳و۲۴۶ تا آخر کتاب.</ref> | {{اصلی|حسینیه ارشاد}} | ||
اقدام به تأسیس [[حسینیه ارشاد]] به کمک چند تن از همفکران در سال ۱۳۴۶ شمسی، یکی از مهمترین کارهای مطهری دانسته شده است.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۷۲.</ref> مطهری در عاشورای سال ۱۳۹۰ قمری برابر با اسفند ۱۳۴۸ شمسی در حسینیه ارشاد علیه [[صهیونیسم]] سخنرانی کرد که منجر به دستگیری وی شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۳.</ref> او در سال ۱۳۴۹ش به خاطر دعوت به جمع‌آوری کمک برای آوارگان [[فلسطین|فلسطینی]] دستگیر شد و مورد بازجویی قرار گرفت<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۴.</ref> و در سال ۱۳۵۰ به خاطر همکاری با حسینیه ارشاد به وسیله ساواک دستگیر و پس از بازجویی آزاد شد.{{مدرک}} اختلاف‌نظرهای موجود بین او و [[علی شریعتی]]، باعث جدایی مطهری از حسنیه ارشاد در سال ۱۳۴۹ش شد.<ref>ر.ک: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۷۸و۷۳و۲۴۶ تا آخر کتاب.</ref> | |||
===تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران=== | ===تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران=== | ||
مطهری در طول سال‌های دهه [[سال ۱۳۵۰ هجری شمسی|۱۳۵۰ شمسی]]، به توصیه امام خمینی هفته‌ای دو روز به [[قم]] عزیمت کرده و به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] می‌پرداخت و همزمان در [[تهران]] نیز سلسله جلسات درسی در منزل و غیره تشکیل می‌داد. مطهری در سال‌های ۱۳۵۱-۱۳۵۳ش در مسجد الجواد، مسجد جاوید و [[مسجد ارک تهران|مسجد ارک]] و دیگر مراکز دینی تهران سخنرانی می‌کرد تا این که در سال ۱۳۵۴ش ممنوع المنبر شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۷.</ref> | مطهری در طول سال‌های دهه [[سال ۱۳۵۰ هجری شمسی|۱۳۵۰ شمسی]]، به توصیه امام خمینی هفته‌ای دو روز به [[قم]] عزیمت کرده و به تدریس در [[حوزه علمیه قم]] می‌پرداخت و همزمان در [[تهران]] نیز سلسله جلسات درسی در منزل و غیره تشکیل می‌داد. مطهری در سال‌های ۱۳۵۱-۱۳۵۳ش در مسجد الجواد، مسجد جاوید و [[مسجد ارک تهران|مسجد ارک]] و دیگر مراکز دینی [[تهران]] سخنرانی می‌کرد تا این که در سال ۱۳۵۴ش ممنوع المنبر شد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۸۷.</ref> | ||
[[پرونده:ورود امام خمینی به ایران.jpg|بندانگشتی|مطهری در کنار [[امام خمینی]] هنگام بازگشت از پاریس]] | [[پرونده:ورود امام خمینی به ایران.jpg|بندانگشتی|مطهری در کنار [[امام خمینی]] هنگام بازگشت از پاریس]] | ||
رژیم شاه در سال ۱۳۵۵ش مطهری را (به بهانه درگیری با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات) از دانشکده الهیات بازنشسته کرد.<ref>رجوع کنید به: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۱-۹۴.</ref> وی در همین سال با همکاری چند تن از روحانیان تهران، [[جامعه روحانیت مبارز|جامعه روحانیت مبارز تهران]] را بنیانگذاری کرد. همچنین با سفر به [[نجف]] | رژیم شاه در سال ۱۳۵۵ش مطهری را (به بهانه درگیری با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات) از دانشکده الهیات بازنشسته کرد.<ref>رجوع کنید به: سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۱-۹۴.</ref> وی در همین سال با همکاری چند تن از روحانیان تهران، [[جامعه روحانیت مبارز|جامعه روحانیت مبارز تهران]] را بنیانگذاری کرد. همچنین با سفر به [[نجف]]، با [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دیدار کرد.<ref>سیری در زندگانی استاد مطهری، ۱۳۷۶ش، ص۱۱۳-۱۱۲.</ref> او همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]]، شرح مطالع الانوار فی المنطق، [[شرح تجرید]] در کلام و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة الاصول]] را تدریس کرده است.<ref>واعظ‌زاده خراسانی، «سیری در زندگی علمی و انقلابی استاد شهید مرتضی مطهری»، ص۳۴۵.</ref> | ||
===نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی=== | ===نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی=== | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۱: | ||
مطهری کتاب [[حماسه حسینی (کتاب)|حماسه حسینی]] را با نگاهی انتقادی به باورهای رایج درباره عاشورا و [[سوگواری|عزاداری‌ها]] و حتی تاریخ عاشورا منتشر کرد. او در کتاب خود برخی از نقل‌های تاریخی معروف مثل [[عروسی قاسم| عروسی قاسم بن حسن]] در [[کربلا]] را نفی کرد؛<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج١٧ ص٩١.</ref> و نیز وجود دختری به نام [[رقیه دختر امام حسین(ع)|رقیه]] را تحریف شمرد.<ref>مطهرى، يادداشت‌هاى استاد مطهرى، ١٣٧٨ش، ج٢، ص٨٠.</ref> | مطهری کتاب [[حماسه حسینی (کتاب)|حماسه حسینی]] را با نگاهی انتقادی به باورهای رایج درباره عاشورا و [[سوگواری|عزاداری‌ها]] و حتی تاریخ عاشورا منتشر کرد. او در کتاب خود برخی از نقل‌های تاریخی معروف مثل [[عروسی قاسم| عروسی قاسم بن حسن]] در [[کربلا]] را نفی کرد؛<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج١٧ ص٩١.</ref> و نیز وجود دختری به نام [[رقیه دختر امام حسین(ع)|رقیه]] را تحریف شمرد.<ref>مطهرى، يادداشت‌هاى استاد مطهرى، ١٣٧٨ش، ج٢، ص٨٠.</ref> | ||
او معتقد بود که باور مردم نسبت به [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]] گرفتار تحریف معنوی شده و بیشتر مردم به جای الگوگیری از [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] معتقد شده‌اند که امام حسین فدا شده تا آنها به بهشت بروند. | او معتقد بود که باور مردم نسبت به [[واقعه کربلا|واقعه عاشورا]] گرفتار تحریف معنوی شده و بیشتر مردم به جای الگوگیری از [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] معتقد شده‌اند که امام حسین فدا شده تا آنها به [[بهشت]] بروند. | ||
===مساله حجاب=== | ===مساله حجاب=== | ||
| خط ۱۱۸: | خط ۱۱۹: | ||
مرتضی مطهری، از سال ۱۳۲۵ش آغاز به تألیف آثاری در زمینه‌های مختلف فلسفی، اجتماعی، اخلاقی، فقهی و تاریخی کرد و بیش از ۷۰ اثر از او انتشار یافته است. او در مورد نوشته‌های خود گفته است من در ابتدای جوانی تا حال، حتی یک سطر هم ننوشته‌ام که بعداً ببینم که غلط بود. بحمدالله هر چه از همان روزهای اول تا حالا نوشته‌ام و اندیشیده‌ام، هنوز هم بر همان عقیده‌ام. ... من این را یکی از الطاف بزرگ الاهی به خودم می‌دانم.<ref>سیدناصری و ستوده، پاره‌ای از خورشید (گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی استاد مطهری)٬ ۱۳۷۷ش٬ ص۳۶۰</ref> | مرتضی مطهری، از سال ۱۳۲۵ش آغاز به تألیف آثاری در زمینه‌های مختلف فلسفی، اجتماعی، اخلاقی، فقهی و تاریخی کرد و بیش از ۷۰ اثر از او انتشار یافته است. او در مورد نوشته‌های خود گفته است من در ابتدای جوانی تا حال، حتی یک سطر هم ننوشته‌ام که بعداً ببینم که غلط بود. بحمدالله هر چه از همان روزهای اول تا حالا نوشته‌ام و اندیشیده‌ام، هنوز هم بر همان عقیده‌ام. ... من این را یکی از الطاف بزرگ الاهی به خودم می‌دانم.<ref>سیدناصری و ستوده، پاره‌ای از خورشید (گفته‌ها و ناگفته‌ها از زندگی استاد مطهری)٬ ۱۳۷۷ش٬ ص۳۶۰</ref> | ||
برخی از آثار او در زمان حیات و برخی دیگر پس از درگذشت وی توسط [[انتشارات صدرا]] چاپ شده است. سخنرانی‌ها و درس‌های مطهری هم در مجلد‌های مختلف چاپ و منتشر شده است. علاوه بر موارد ذکر شده، نزدیک به سی هزار برگ یادداشت و فیش تحقیقی نیز از مطهری باقی مانده است. «[[مجموعه آثار مرتضی | برخی از آثار او در زمان حیات و برخی دیگر پس از درگذشت وی توسط [[انتشارات صدرا]] چاپ شده است. سخنرانی‌ها و درس‌های مطهری هم در مجلد‌های مختلف چاپ و منتشر شده است. علاوه بر موارد ذکر شده، نزدیک به سی هزار برگ یادداشت و فیش تحقیقی نیز از مطهری باقی مانده است. «[[مجموعه آثار مرتضی مطهری]]»، مجموعه‌ای ۲۸ جلدی حاوی تمامی آثار منتشر شده از وی است که کتاب‌های با موضوعات مشابه، در مجلدات پیاپی جمع‌آوری شده است. این آثار به تفکیک موضوع عبارتند از: | ||
[[پرونده:مجموعه آثار مطهری.jpg|بندانگشتی|تصویر روی جلد اول از [[مجموعه آثار شهید مطهری]]]] | [[پرونده:مجموعه آثار مطهری.jpg|بندانگشتی|تصویر روی جلد اول از [[مجموعه آثار شهید مطهری]]]] | ||