confirmed، protected، templateeditor
۱٬۵۷۰
ویرایش
ناصبی: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح لینک‌های سبز
جز (←نواصب معروف) |
(اصلاح لینک‌های سبز) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ناصِبی''' کسی است که با [[امام علی(ع)]] یا یکی از [[ | '''ناصِبی''' کسی است که با [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] یا یکی از [[اهل‌بیت(ع)|اهل بیت(ع)]] دشمنی ورزد و دشمنی خود با آنان را آشکار کند. انکار فضایل اهل بیت، [[لعن]] و سب ائمه و نیز دشمنی با [[شیعه|شیعیان]] از مصادیق ناصبی‌گری دانسته شده است.<br />از نظر فقیهان شیعه نواصب، [[نجس]] و در حکم [[کفر|کفار]] هستند؛ از این‌رو خوردن حیوانی که توسط آنان [[ذبح شرعی|ذبح شده]]، پرداخت [[صدقه]] به آنها و [[ازدواج]] با آنان جایز نیست و از مسلمانان [[ارث]] نمی‌برند.<br />به گفته برخی محققان معاصر، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]] آغاز و در [[خلافت بنی‌امیه|حکومت بنی‌امیه]] رسمیت یافت. جلوگیری از نشر فضایل اهل بیت، قتل شیعیان و [[سب علی(ع)|سب امام علی(ع)]] بر منابر، از پیامدهای ناصبی‌گری در این دوران ذکر شده است. [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه بن ابی‌سفیان]]، [[خوارج]]، [[عثمانیه]] و [[حریز بن عثمان حمصی|حریز بن عثمان]]، از نواصب دانسته شده‌اند.<br />عالمان شیعی آثاری درباره نواصب و ناصبی‌گری نوشته‌اند؛ النصب و النواصب نوشته محسن معلم، رساله «الشهاب الثاقب فی بیان معنی النواصب» اثر [[یوسف بن احمد بحرانی|محدث بحرانی]] و رساله «مال الناصب و انه لیس کل مخالف ناصباً» اثر [[سید عبدالله جزایری]] از این موارد است. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
نصب، به معنای دشمنی کردن با اهل بیت و یا دوستداران آنان و آشکار کردن آن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> از همین رو، دشمنی با دوستداران اهل بیت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و [[شیعه|شیعیان]] آنان<ref>ابن‌ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> تنها در صورتی نصب دانسته می‌شود که دشمنی با آنان به خاطر محبت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و پیروی از اهل بیت باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> | نصب، به معنای دشمنی کردن با اهل بیت و یا دوستداران آنان و آشکار کردن آن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> از همین رو، دشمنی با دوستداران اهل بیت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و [[شیعه|شیعیان]] آنان<ref>ابن‌ادریس حلی، اجوبة مسائل و رسائل، ۱۴۲۹ق، ص۲۲۷؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> تنها در صورتی نصب دانسته می‌شود که دشمنی با آنان به خاطر محبت<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> و پیروی از اهل بیت باشد.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
مشهور عالمان مسلمان، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمن باشد و دشمنی خود را با آنان آشکار کند<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۶، ج۲۴، ص۶۰؛ سبحانی، الخمس، ۱۴۲۰ق، ص۶۰.</ref> و به گفته برخی بُغض [[امام علی(ع)]] را هم جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹؛ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ماده نصب، به نقل از طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۳.</ref> آنان، اعتقاد به [[فسق]] یا [[کفر]] امام علی،<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹.</ref> اعتقاد به برتری دیگران بر او،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> سب و [[لعن]] اهل بیت،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> انکار فضایل آنان<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> و کراهت داشتن از ذکر و نشر آنها<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> را از مصادیق نصب شمرده‌اند. | مشهور عالمان مسلمان، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمن باشد و دشمنی خود را با آنان آشکار کند<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰؛ بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۸۶، ج۲۴، ص۶۰؛ سبحانی، الخمس، ۱۴۲۰ق، ص۶۰.</ref> و به گفته برخی بُغض [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را هم جزو دین خود قرار داده باشد.<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹؛ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ماده نصب، به نقل از طریحی، مجمع البحرین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۱۷۳.</ref> آنان، اعتقاد به [[فاسق|فسق]] یا [[کفر]] امام علی،<ref>ابن‌تیمیه، مجموعة الفتاوی، طبعة عبدالرحمن بن قاسم، ج۴، ص۴۲۹.</ref> اعتقاد به برتری دیگران بر او،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> سب و [[لعن]] اهل بیت،<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> انکار فضایل آنان<ref>فاضل مقداد، التنقیح الرائع، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> و کراهت داشتن از ذکر و نشر آنها<ref>شهید ثانی، روض الجنان، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۴۲۰.</ref> را از مصادیق نصب شمرده‌اند. | ||
<br /> | <br /> | ||
[[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای [[اهل سنت]]، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را مصداق نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> او تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی، اعتقاد به اشتباه کردن او در جنگ‌های دوره [[خلافت]]، زیاده‌روی در ستایش دشمنان او، تشکیک در خلافت و خودداری از [[بیعت]] با او را، به مصادیق نصب افزوده است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> [[محدث بحرانی]] از فقیهان شیعه، مقدم کردن دیگران بر امام علی در [[امامت]] (پذیرفتن امامت آنان) را، بغض با حضرت علی و مصداق نصب دانسته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۶۰.</ref> | [[حسن بن فرحان مالکی]] از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، هر گونه انحراف از امام علی(ع) و اهل بیت را مصداق نصب دانسته است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> او تضعیف احادیث صحیح در مدح امام علی، اعتقاد به اشتباه کردن او در جنگ‌های دوره [[خلافت]]، زیاده‌روی در ستایش دشمنان او، تشکیک در خلافت و خودداری از [[بیعت]] با او را، به مصادیق نصب افزوده است.<ref>مالکی، انقاذ التاریخ الاسلامی، ۱۴۱۸ق، ص۲۹۸.</ref> [[یوسف بن احمد بحرانی|محدث بحرانی]] از فقیهان شیعه، مقدم کردن دیگران بر امام علی در [[امامت]] (پذیرفتن امامت آنان) را، بغض با حضرت علی و مصداق نصب دانسته است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۶۰.</ref> | ||
===ناصبی نبودن اهل سنت=== | ===ناصبی نبودن اهل سنت=== | ||
مشهور فقیهان شیعه، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمنی داشته باشد و دشمنی خود را آشکار کند، از این‌رو به اعتقاد آنان، [[اهل سنت|اهل سنتی]] که محبت اهل بیت را پذیرفته‌اند، ناصبی نیستند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> اما | مشهور فقیهان شیعه، ناصبی را کسی می‌دانند که با اهل بیت دشمنی داشته باشد و دشمنی خود را آشکار کند، از این‌رو به اعتقاد آنان، [[اهل سنت و جماعت|اهل سنتی]] که محبت اهل بیت را پذیرفته‌اند، ناصبی نیستند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۴۰۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> اما محدث بحرانی بر این باور است ناصبی کسی است که دیگران را بر امام علی مقدم کند و معتقد به [[امامت]] آنان باشد.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۶۰. </ref> مستند او روایتی است که اعتقاد به امامت غیر ائمه شیعه را نصب معرفی می‌کند.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۱۸، ص۱۵۷.</ref> [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]]، این قول را بر خلاف [[سیره متشرعه|سیره]] و عمل شیعیان دانسته<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۶۴.</ref> و در صحیح بودن سند و دلالت این روایت نیز تردید شده است.<ref>تولایی، «ملاک ناصب‌انگاری، احکام و آثار مترتب بر نصب در فقه امامیه»، ص۵۲.</ref> رساله‌ای با عنوان «مال الناصب و انه لیس کل مخالف ناصباً» به [[سید عبدالله جزایری]]، عالم شیعی، منسوب است که حاکی از مخالفت وی با ناصبی بودن اهل سنت است.<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> | ||
==احکام ناصبی== | ==احکام ناصبی== | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==پیدایش ناصبی‌گری== | ==پیدایش ناصبی‌گری== | ||
برخی از محققان معاصر معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]] آغاز و در [[حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۹۹.</ref> به گزارش منابع تاریخی، [[معاویه بن ابی‌سفیان]] هنگامی که در [[سال ۴۱ قمری]] [[مغیرة بن شعبه]] را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی [[فحاشی|ناسزا]] بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک،۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او [[خلفای بنی امیه]] تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۲.</ref> | برخی از محققان معاصر معتقدند، ناصبی‌گری با [[قتل عثمان]] آغاز و در [[خلافت بنی‌امیه|حکومت امویان]] رسمیت یافت.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۹۹.</ref> به گزارش منابع تاریخی، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه بن ابی‌سفیان]] هنگامی که در [[سال ۴۱ هجری قمری|سال ۴۱ قمری]]، [[مغیرة بن شعبة|مغیرة بن شعبه]] را به امارت کوفه گماشت به او دستور داد به امام علی [[فحاشی|ناسزا]] بگوید و از یاران او بدگویی کند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۵، ص۲۴۳؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک،۱۳۸۷ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> پس از او [[فهرست خلفای بنی‌امیه|خلفای بنی امیه]] تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] بر منابر<ref>زمخشری، ربیع الابرار، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۳۵.</ref> حضرت علی را سب می‌کردند.<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۴۲.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
[[حاکم نیشابوری]] عالم اهل سنت، [[قرن چهارم قمری]] را آکنده از ضدیت با امام علی(ع) توصیف کرده و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند. او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد: | [[حاکم نیشابوری]] عالم اهل سنت، [[قرن چهارم قمری]] را آکنده از ضدیت با امام علی(ع) توصیف کرده و انگیزه خود از نگارش کتاب فضائل فاطمة الزهراء را مقابله با این جریان ذکر می‌کند. او در توصیف فضای قرن چهارم می‌نویسد: | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
===پیامدها=== | ===پیامدها=== | ||
برخی از پیامدهایی که برای ناصبی‌گری در دوران حکومت بنی‌امیه شمرده‌اند عبارتند از: | برخی از پیامدهایی که برای ناصبی‌گری در دوران حکومت بنی‌امیه شمرده‌اند عبارتند از: | ||
*ورود [[روایات جعلی]] به کتب اهل سنت با مضمون تضعیف اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴.</ref> | *ورود [[حدیث موضوع|روایات جعلی]] به کتب اهل سنت با مضمون تضعیف اهل بیت و انکار فضایل آنان به وسیله راویان ناصبی.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴.</ref> | ||
*ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام علی و قتل کودکان همنام علی.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۰، ص۴۲۹.</ref> | *ممنوعیت نامگذاری کودکان به نام علی و قتل کودکان همنام علی.<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۱۳ق، ج۲۰، ص۴۲۹.</ref> | ||
*مجازات و قتل افرادی که [[فضایل امام علی(ع)]] را بیان می‌کردند یا از دشنام دادن به او طفره می‌رفتند و یا فضیلتی برای معاویه نقل نمی‌کردند. شلاق خوردن [[عطیه بن سعد بن جناده عوفی|عطیة بن سعد]] از شیعیان امام علی(ع)، به دستور [[حجاج بن یوسف ثقفی]]<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۰۵.</ref> و قتل [[احمد بن علی نسائی]] از نویسندگان [[صحاح سته]] اهل سنت،<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> از این موارد است.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> | *مجازات و قتل افرادی که [[فضایل امام علی(ع)]] را بیان می‌کردند یا از دشنام دادن به او طفره می‌رفتند و یا فضیلتی برای معاویه نقل نمی‌کردند. شلاق خوردن [[عطیه بن سعد بن جناده عوفی|عطیة بن سعد]] از شیعیان امام علی(ع)، به دستور [[حجاج بن یوسف ثقفی]]<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۰۵.</ref> و قتل [[احمد بن علی نسائی]] از نویسندگان [[صحاح سته]] اهل سنت،<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۱۲۴.</ref> از این موارد است.<ref>کوثری، «بررسی ریشه‌های تاریخی ناصبی‌گری»، ص۱۰۴-۱۰۵.</ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
*[[عثمانیه]]، کسانی که بر این باور بودند که امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۱.</ref> از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن‌حجر عسقلانی، رجال‌شناس اهل سنت در قرن نهم قمری، نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا در قتل او کمک کرده است.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref> این گروه به خاطر غلو در محبت عثمان به تضعیف و تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن‌حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref> | *[[عثمانیه]]، کسانی که بر این باور بودند که امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا به این امر کمک کرده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۹۱.</ref> از این رو از بیعت با او سر باززدند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۳۰.</ref> ابن‌حجر عسقلانی، رجال‌شناس اهل سنت در قرن نهم قمری، نواصب را گروهی معرفی کرده که اعتقاد دارند امام علی، عثمان را به قتل رسانده یا در قتل او کمک کرده است.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۸، ص۴۵۸.</ref> این گروه به خاطر غلو در محبت عثمان به تضعیف و تنقیص امام علی روی آوردند.<ref>ابن‌حجر، فتح الباری، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۱۳.</ref> | ||
*[[خوارج]]، گروهی از سپاه امام علی(ع) در [[جنگ صفین]] بودند که علی بن ابیطالب را متهم به کفر کردند و علیه او شوریدند. آنان را به سبب دشمنی با امام علی(ع)، نواصب یا ناصبه نیز خوانده‌اند.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۲۲-۱۴۲۵ق، ج۴، قسم ۱، ص۴۲۸.</ref> | *[[خوارج]]، گروهی از سپاه امام علی(ع) در [[جنگ صفین]] بودند که علی بن ابیطالب را متهم به کفر کردند و علیه او شوریدند. آنان را به سبب دشمنی با امام علی(ع)، نواصب یا ناصبه نیز خوانده‌اند.<ref>مقریزی، المواعظ و الاعتبار، ۱۴۲۲-۱۴۲۵ق، ج۴، قسم ۱، ص۴۲۸.</ref> | ||
*[[حجاج بن یوسف ثقفی]] (درگذشته ۹۵ق)، به گفته [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، با اهل بیت دشمن بود.<ref>نگاه کنید به مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref> او کسانی را که از امام علی و یاران او اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م، ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی زندیق یا [[کافر]] گفته می‌شد، بهتر بود از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref> حجاج در حکومت عبدالملک، ابتدا حاکم حجاز و سپس حاکم عراق بود.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۱۷.</ref> | *[[حجاج بن یوسف ثقفی]] (درگذشته ۹۵ق)، به گفته [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم قمری، با اهل بیت دشمن بود.<ref>نگاه کنید به مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۴.</ref> او کسانی را که از امام علی و یاران او اعلام برائت نمی‌کردند، به قتل می‌رساند.<ref>مغنیه، الشیعه و الحاکمون، ۲۰۰۰م، ص۹۴-۹۶.</ref> او شیعیان را می‌کشت و به کوچک‌ترین ظن و تهمتی بازداشت می‌کرد و اگر به کسی زندیق یا [[کفر|کافر]] گفته می‌شد، بهتر بود از اینکه وی را شیعه علی معرفی کنند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۴۴.</ref> حجاج در حکومت عبدالملک، ابتدا حاکم حجاز و سپس حاکم عراق بود.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۱۷.</ref> | ||
*[[حریز بن عثمان حمصی|حریز بن عثمان]]، امام علی(ع) را بر [[منبر]] سب می‌کرد.<ref>سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او حدیث [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] در فضیلت امام علی را به «انت منی بمنزلة قارون من موسی» تحریف می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> به گفته ابن‌حبان از رجالیان اهل سنت، حریز هر روز صبح، و هر شب [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب(ع)]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref> | *[[حریز بن عثمان حمصی|حریز بن عثمان]]، امام علی(ع) را بر [[منبر]] سب می‌کرد.<ref>سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۶، ص۹۵.</ref> او حدیث [[حدیث منزلت|انت منی بمنزلة هارون من موسی]] در فضیلت امام علی را به «انت منی بمنزلة قارون من موسی» تحریف می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۳۹.</ref> به گفته ابن‌حبان از رجالیان اهل سنت، حریز هر روز صبح، و هر شب [[امام علی علیه‌السلام|علی بن ابیطالب(ع)]] را ۷۰ بار [[لعن]] می‌کرد.<ref>ابن‌حجر، تهذیب التهذیب، دار صادر، ج۲، ص۲۴۰.</ref> | ||
*[[مغیرة بن شعبة|مغیرة بن شعبه]]، هنگامی که از سوی معاویه حاکم کوفه بود، امام علی(ع) و شیعیان او را بر [[منبر]] ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.</ref> او از [[صحابه]] پیامبر بود که از نقش او در ماجرای هجوم به خانه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] سخن گفته شده است.<ref>مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۷.</ref> | *[[مغیرة بن شعبة|مغیرة بن شعبه]]، هنگامی که از سوی معاویه حاکم کوفه بود، امام علی(ع) و شیعیان او را بر [[منبر]] ناسزا می‌گفت و لعن می‌کرد.<ref>ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.</ref> او از [[صحابه]] پیامبر بود که از نقش او در ماجرای هجوم به خانه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا(س)]] سخن گفته شده است.<ref>مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۱۱۷.</ref> | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
*النصب و النواصب، نوشته محسن معلم به زبان عربی، حاوی مطالبی از جمله معنای نصب، مصادیق آن،<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۳۱-۳۸.</ref> حکم نواصب<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۶۰۵-۶۲۴.</ref> و آثار درباره نصب<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> است. نویسنده، بغض و دشمنی امام علی را معیار ناصبی بودن ذکر کرده<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۳۷.</ref> و از بیش از ۲۵۰ تن به عنوان ناصبی یا متهم به نصب نام برده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۱-۵۲۸.</ref> همچنین نام مناطقی که در آنجا نواصب زندگی می‌کرده‌اند در این کتاب آمده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۲۴۴-۲۲۹.</ref> این کتاب به وسیله انتشارات دار الهادی در سال ۱۴۱۸ق در بیروت منتشر شده است.<ref>[http://pdf.lib.eshia.ir/94626/1/1 «النصب و النواصب».]</ref> | *النصب و النواصب، نوشته محسن معلم به زبان عربی، حاوی مطالبی از جمله معنای نصب، مصادیق آن،<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۳۱-۳۸.</ref> حکم نواصب<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۶۰۵-۶۲۴.</ref> و آثار درباره نصب<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> است. نویسنده، بغض و دشمنی امام علی را معیار ناصبی بودن ذکر کرده<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۳۷.</ref> و از بیش از ۲۵۰ تن به عنوان ناصبی یا متهم به نصب نام برده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۲۶۱-۵۲۸.</ref> همچنین نام مناطقی که در آنجا نواصب زندگی می‌کرده‌اند در این کتاب آمده است.<ref>معلم، النصب و النواصب، ۱۴۱۸ق، ص۲۴۴-۲۲۹.</ref> این کتاب به وسیله انتشارات دار الهادی در سال ۱۴۱۸ق در بیروت منتشر شده است.<ref>[http://pdf.lib.eshia.ir/94626/1/1 «النصب و النواصب».]</ref> | ||
«الشهاب الثاقب فی بیان معنی النواصب»، نوشته محدث بحرانی<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۴۰۵.</ref> و همچنین رساله «اصول الاسلام و الایمان و حکم الناصب و ما یتعلق به»، نوشته [[وحید بهبهانی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۶.</ref> موارد دیگری از آثار درباره نصب و ناصبی‌گری است. | «الشهاب الثاقب فی بیان معنی النواصب»، نوشته محدث بحرانی<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۴۰۵.</ref> و همچنین رساله «اصول الاسلام و الایمان و حکم الناصب و ما یتعلق به»، نوشته [[محمدباقر بهبهانی|وحید بهبهانی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۶.</ref> موارد دیگری از آثار درباره نصب و ناصبی‌گری است. | ||
همچنین در عناوین برخی از ردیه‌هایی که عالمان شیعی در نقد آثار مخالفان نوشته‌اند، از تعبیر نواصب استفاده شده است.<ref>معلم، النصب و الناصبی، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> مصائب النواصب فی الرد علی النواقض الروافض اثر [[قاضی نورالله شوشتری]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و [[النقض (کتاب)|بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض]] اثر [[عبدالجلیل قزوینی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۳۰.</ref> از این موارد است. در کتاب النصب و النواصب نیز از ۲۹ اثر درباره نصب و نواصب یاد شده است.<ref>معلم، النصب و الناصبی، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> | همچنین در عناوین برخی از ردیه‌هایی که عالمان شیعی در نقد آثار مخالفان نوشته‌اند، از تعبیر نواصب استفاده شده است.<ref>معلم، النصب و الناصبی، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> مصائب النواصب فی الرد علی النواقض الروافض اثر [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۱۹، ص۷۶.</ref> و [[النقض (کتاب)|بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض]] اثر [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل قزوینی]]<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۱۳۰.</ref> از این موارد است. در کتاب النصب و النواصب نیز از ۲۹ اثر درباره نصب و نواصب یاد شده است.<ref>معلم، النصب و الناصبی، ۱۴۱۸ق، ص۵۸۸-۵۹۰.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
*[[رافضی]] | *[[رافضی]] | ||
*[[سب علی]] | *[[سب علی(ع)|سب علی]] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||