عمل صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

حقیقت دین را ترکیبی از ایمان و عمل صالح دانسته‌اند. گفته شده دین در دنیا انسان را به عمل صالح فرامی‌خواند و همان عمل در آخرت به نعمت‌های بهشتی تبدیل می‌شود. فراگیری عمل صالح در جامعه را سبب تحقق جامعه‌ای آرمانی دانسته‌اند. در اکثر مواردی که قرآن، از عمل صالح سخن گفته ایمان به خدا را نیز مطرح کرده است. گفته شده ایمان و عمل صالح هر یک در دیگری اثر متقابل دارد و وجود هر یک مایه تکامل دیگری است. مفسران بر پایه قرآن گفته‌اند نه ایمان و نه عمل صالح به تنهایی سبب رستگاری انسان نمی‌شود.

بر اساس قرآن شرط رستگاری و سعادت انسان‌ها عمل صالح و ایمان دانسته شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۱۴۲ و ج۱۶، ص۱۴۱؛ منتظری، اسلام دین فطرت، ۱۳۸۵ش، ص۲۹۸؛ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۲۲، ص۹۶. </ref> توصیه به عمل صالح و پاداش بهشت برای آن، در آیات زیادی در قرآن آمده است.{{یاد|آیاتی مانند: آیه ۱۰ و ۳۷ سوره فاطر، آیه ۹۷ سوره نحل، آیه ۸۸ و ۱۱۰ سوره کهف، آیه ۹ سوره تغابن، آیه ۳ سوره عصر، آیه ۵۵ سوره نور، آیه ۱۲۰ سوره توبه، آیه ۶۲ سوره بقره، آیه ۱۵ سوره جاثیه، آیه ۶۷ سوره قصص،  آیه ۱۴، ۲۳ و ۵۶ سوره حج، آیه ۱۲ سوره محمد، آیه ۸۲ سوره بقره، آیه ۷۵ سوره طه.}} <ref>سبحانی، منشور جاوید، قم، ج۱۴، ص۳۳۸ و ۳۴۵؛ محسنی، انوار هدایت، ۱۳۹۴ش، ج۱، ص۳۴۸.</ref> عمل صالح هشتاد و هفت بار به صورت‌های گوناگون در قرآن آمده است.<ref>سبحانی، منشور جاوید، قم، ج۱۴، ص۳۳۸.</ref> تعبیر «الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَات» بسیار در قرآن دیده می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق اسلامی در نهج البلاغه (خطبه متقین)، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۲۰.</ref> بنا بر گفته قرآن هر فردی که عمل صالح انجام می‌دهد، در حالی که مؤمن باشد، به [[بهشت]] می‌رود.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۷۰.</ref> در قیامت، فضل الهی شامل حال کسانی است که اهل ایمان و عمل صالح باشند.<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۲۱۰.</ref>

{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =

==پیوند ایمان و عمل صالح==

بر پایه آیات قرآن تنها عمل صالحی که با ایمان همراه باشد، مورد پذیرش است.‏<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۴، ص۵۷۷؛ ارزانی، «همراهی اثربخش ایمان و عمل صالح (با تکیه بر المیزان)»، ص۱۲۲.</ref> همچنین مفسران گفته‌اند در رستگاری و بهشتی‌شدنِ فرد مسلمان ایمان به تنهایی کافی نیست بلکه نیازمند اعمال صالح است؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۱۳۷؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۲۱۱.</ref> از این جهت ایمان بدون عمل مورد پذیرش خدا قرار نمی‌گیرد.<ref>موسوی اردبیلی، در پرتو وحی، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۱۶؛ مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۲۳۰.</ref> گفته شده کسی که ایمان آورده مؤمن به شمار نمی‌رود مگر اینکه ایمان سبب به‌وجود آمدن عمل صالح شود.<ref>ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن مجید، ۱۳۹۴ش، ص۴۱۵</ref> عده‌ای معتقدند عمل صالح میوه درختِ ایمان<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۶، ص۱۵۳؛ مکارم شیرازی، اخلاق اسلامی در نهج البلاغه (خطبه متقین)، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۲۰.</ref> و زاییده ایمان به خدا است<ref>سبحانی، منشور جاوید، قم، ج۱۴، ص۳۴۶.</ref> و فزونی عمل صالح، به قدرت ایمان بستگی دارد؛<ref>سبحانی، منشور جاوید، قم، ج۱۴، ص۳۴۶.</ref> از این جهت عمل صالح را تبلور ایمان دانسته‌اند.<ref>ایزوتسو، مفاهیم اخلاقی دینی در قرآن مجید، ۱۳۹۴ش، ص۴۱۵.</ref> و نیز گفته‌اند عمل صالحِ خالص بر ایمان می‌افزاید.<ref>مدرسی، تفسیر هدایت، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲۴۸.</ref>

<small>«آیه ۹۷ سوره نحل»</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= |رنگ پس‌زمینه =#d3f2f2| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

مفسران تأکید کرده‌اند آنچه در [[دین]] اهمیت دارد و سبب سعادت و کرامت انسان می‌شود ایمان و عمل صالح است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۲۸۲؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۲۹.</ref>‏ گفته شده دوستی راستین با خداوند آن است که عمل صالح را منعکس سازد و گرنه ایمان بدون عمل صالح خودفریبی است.<ref>مدرسی، تفسیر هدایت، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۵۱۴.</ref> حقیقت دین را ترکیبی از ایمان و عمل صالح دانسته‌اند<ref>محسنی، انوار هدایت، ۱۳۹۴ش، ج۱، ص۳۴۸.</ref> که در دنیا انسان را به عمل صالح فرامی‌خواند و همان عمل در آخرت به نعمت‌های بهشتی تبدیل می‌شود.<ref>مدرسی، تفسیر هدایت، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۸۶.</ref> فراگیری عمل صالح در جامعه را سبب تحقق جامعه‌ای آرمانی دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۳۸۹.</ref>