۱۷٬۱۳۹
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (کپی از رده:آیات دارای شأن نزول به رده:آیات ردهانبوه) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
'''آیه اعتصام''' یا '''آیه وحدت''' نامی برای آیه ۱۰۳ [[سوره آلعمران]] است. [[خدا|خداوند]] در این [[آیه]] به [[مسلمان|مسلمانان]] دستور داده که به ریسمان الهی چنگ زنند و زمانی را به یاد بیاورند که با یکدیگر دشمن بودند و خداوند با [[اسلام]]، بین قلوب آنان مهربانی ایجاد کرد و آنها را با یکدیگر برادر نمود. بسیاری از [[تفسیر قرآن|مفسران]] [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] معتقدند این آیه در مورد قبیله [[اوس و خزرج]] نازل شده است و مسلمانان را به وحدت و عدم تفرقه دعوت میکند. | '''آیه اعتصام''' یا '''آیه وحدت''' نامی برای آیه ۱۰۳ [[سوره آلعمران]] است. [[خدا|خداوند]] در این [[آیه]] به [[مسلمان|مسلمانان]] دستور داده که به ریسمان الهی چنگ زنند و زمانی را به یاد بیاورند که با یکدیگر دشمن بودند و خداوند با [[اسلام]]، بین قلوب آنان مهربانی ایجاد کرد و آنها را با یکدیگر برادر نمود. بسیاری از [[تفسیر قرآن|مفسران]] [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|سنی]] معتقدند این آیه در مورد قبیله [[اوس و خزرج]] نازل شده است و مسلمانان را به وحدت و عدم تفرقه دعوت میکند. | ||
درباره اینکه منظور آیه از ریسمان الهی چیست نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی آن را [[قرآن|قرآن کریم]]، دستورات [[اسلام]]، شخص [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و یا [[اهلبیت(ع)| | درباره اینکه منظور آیه از [[حبلالله|ریسمان الهی]] چیست نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی آن را [[قرآن|قرآن کریم]]، دستورات [[اسلام]]، شخص [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و یا [[اهلبیت(ع)|اهلبیت(ع)]] دانستهاند. از نظر برخی متفکران «ریسمان الهی» به معنای وسیله ارتباطی با [[خدا|خداوند]] است و بنا بر این بین این احتمالات، اختلافی واقعی وجود ندارد. | ||
==متن و ترجمه آیه== | ==متن و ترجمه آیه== | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
علامه طباطبایی معتقد است آیه قبل از این آیه در حکم تک تک افراد نازل شده بود و همه را به صورت شخصی و فردی بر تمسک به کتاب و سنت سفارش میکند اما در این آیه از تعبیر (جمیعاً) و نیز (لاتتفرقوا) می توان فهمید که جامعه را به این دو رکن سفارش کرده است و دستور به چنگ زدن و تمسک کردن به آن داده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۶۹.</ref> | علامه طباطبایی معتقد است آیه قبل از این آیه در حکم تک تک افراد نازل شده بود و همه را به صورت شخصی و فردی بر تمسک به کتاب و سنت سفارش میکند اما در این آیه از تعبیر (جمیعاً) و نیز (لاتتفرقوا) می توان فهمید که جامعه را به این دو رکن سفارش کرده است و دستور به چنگ زدن و تمسک کردن به آن داده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۶۹.</ref> | ||
===حبل الهی === | ===حبل الهی=== | ||
در مورد اینکه مقصود از | {{اصلی|حبلالله}} | ||
</ref> | در مورد اینکه مقصود از حبلالله در این آیه چیست نظرات مختلفی ارائه شده است.<ref>طبری، جامعالبیان، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۱؛ طبرسی، مجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۰۵؛ ماتریدی، تأویلات اهل السنه، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۴۴۴؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۳۱۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴، ج۳، ص۲۹.</ref> گروهی از مفسران [[شیعه]] و اهلسنت، مقصود از آن را [[قرآن]] یا [[اسلام]] دانستهاند.<ref>طبری، جامعالبیان، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۱-۲۲؛ طبرسی، مجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۰۵؛ ماتریدی، تأویلات اهل السنه، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۴۴۴؛ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۳۱۱.</ref> برخی از مفسران اهلسنت معنای جماعت را برای آن نقل کردهاند.<ref>طبری، جامعالبیان، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۲۲؛ ماتریدی، تأویلات اهل السنه، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۴۴۴.</ref> مفسران شیعه نیز عترت پیامبر(ص) و [[ائمه]] را برای مفهوم «حبل الله» مطرح کردهاند.<ref>طبرسی، مجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۰۵.</ref> [[علامه طباطبایی]] منظور از آن را قرآن و پیامبر دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۳، ص۳۶۹، نشر اعلمی، بیروت، ۱۳۹۱ق. | ||
[[طبرسی]] در [[مجمعالبیان]]، | </ref> [[طبرسی]] در [[مجمعالبیان]]، سه قول (دین اسلام، قرآن و اهلبیت) درباره مصداق آن نقل کرده و خود جمع بین آنها را برتر دانسته است. او برای اثبات این سخن به [[حدیث ثقلین]] استناد کرده است.<ref>طبرسی، مجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۸۰۵.</ref> | ||
برخی معتقدند احتمالات مطرح شده برای «حبلالله» اختلافی با یکدیگر ندارند، چرا که منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباطی با خداوند است.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۳۱۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۹.</ref> این ارتباط ممکن است با [[قرآن]]، [[پیامبر]]، [[اهل بیت]] و چیزهای دیگری محقق شود. [[مکارم شیرازی]] معتقد است «حبلالله» به این مسأله اشاره دارد که انسان برای نجات از تاریکی، جهل و نادانی به راهنما یا ریسمانی نیاز دارد که با گرفتن و چنگ زدن به آن از چاه غفلت بیرون بیایید. از نظر او ارتباط با خداوند از طریق قرآن و اهل بیت همان راهنما و ریسمانی است که انسان را میتواند از غفلت و گمراهی نجات دهد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۲.</ref> | برخی معتقدند احتمالات مطرح شده برای «حبلالله» اختلافی با یکدیگر ندارند، چرا که منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباطی با خداوند است.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص۳۱۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۹.</ref> این ارتباط ممکن است با [[قرآن]]، [[پیامبر]]، [[اهل بیت]] و چیزهای دیگری محقق شود. [[مکارم شیرازی]] معتقد است «حبلالله» به این مسأله اشاره دارد که انسان برای نجات از تاریکی، جهل و نادانی به راهنما یا ریسمانی نیاز دارد که با گرفتن و چنگ زدن به آن از چاه غفلت بیرون بیایید. از نظر او ارتباط با خداوند از طریق قرآن و اهل بیت همان راهنما و ریسمانی است که انسان را میتواند از غفلت و گمراهی نجات دهد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۲.</ref> | ||
=== لاتفرقوا === | ===لاتفرقوا=== | ||
از نظر [[فخر رازی]] «لاتفرقوا» سه معنا میتواند داشته باشد: | از نظر [[فخر رازی]] «لاتفرقوا» سه معنا میتواند داشته باشد: | ||
#نهی از اختلاف در دین | #نهی از اختلاف در دین | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
طبری نیز معنا «لا تَفَرَّقوا» را پراکنده نشدن از اطراف پیامبر(ص)، دور نشدن از قرآن با عمل نکردن به آن، دور نشدن از دین خدا دانسته است. <ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص ۲۲.</ref> | طبری نیز معنا «لا تَفَرَّقوا» را پراکنده نشدن از اطراف پیامبر(ص)، دور نشدن از قرآن با عمل نکردن به آن، دور نشدن از دین خدا دانسته است. <ref>طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص ۲۲.</ref> | ||
== وحدت نعمت است == | ==وحدت نعمت است== | ||
[[پرونده:مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی.jpg|بندانگشتی|درج بخشی از آیه اعتصام در لوگوی [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]]] | [[پرونده:مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی.jpg|بندانگشتی|درج بخشی از آیه اعتصام در لوگوی [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]]]] | ||
[[علامه طباطبایی]] معتقد است خداوند در این آیه، برای لزوم وحدت و متفرق نشدن و نعمت بودن وحدت دو دلیل ارائه کرده است:<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰-۳۷۱.</ref> | [[علامه طباطبایی]] معتقد است خداوند در این آیه، برای لزوم وحدت و متفرق نشدن و نعمت بودن وحدت دو دلیل ارائه کرده است:<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰-۳۷۱.</ref> | ||
# دلیل اول مبتنی بر تجربه و سابقه تاریخی و اشاره به جریان قبیلههای اوس و خزرج میباشد«إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً». | #دلیل اول مبتنی بر تجربه و سابقه تاریخی و اشاره به جریان قبیلههای اوس و خزرج میباشد«إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً». | ||
# دلیل دوم نیز عقلی است «كُنتُمْ عَلىَ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ». به این معنا که اختلاف موجب تنازع و قتال و در نهایت افتادن در آتش جهالت است. | #دلیل دوم نیز عقلی است «كُنتُمْ عَلىَ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ». به این معنا که اختلاف موجب تنازع و قتال و در نهایت افتادن در آتش جهالت است. | ||
او عنوان کرده است که برای اثبات سخن و تعلیم الهی نیاز به دلیل نیست اما این روش خداوند است که برای هدایتهای خود، سببها و دلایل را مطرح کند. علاوه بر این خداوند میخواهد که بندگانش کوکورانه حرفها را نپذیرند و بدانند که حقایق الهی با هم مرتبطاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰.</ref> | او عنوان کرده است که برای اثبات سخن و تعلیم الهی نیاز به دلیل نیست اما این روش خداوند است که برای هدایتهای خود، سببها و دلایل را مطرح کند. علاوه بر این خداوند میخواهد که بندگانش کوکورانه حرفها را نپذیرند و بدانند که حقایق الهی با هم مرتبطاند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰.</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[هفته وحدت]] | *[[هفته وحدت]] | ||
* [[تقریب مذاهب اسلامی| وحدت اسلامی]] | *[[تقریب مذاهب اسلامی| وحدت اسلامی]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشتها}} | {{یادداشتها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* قرآن کریم، ترجمه فولادوند. | * قرآن کریم، ترجمه فولادوند. |
ویرایش