confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۱۴۵
ویرایش
سوره: تفاوت میان نسخه‌ها
←نامگذاری سوره ها: اصلاح ارقام
(←نامگذاری سوره ها: اصلاح ارقام) |
|||
| خط ۸۵۱: | خط ۸۵۱: | ||
تعداد سوره‌های [[قرآن کریم]] طبق نظر اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان یکصد و چهارده سوره است. لیکن طبق روایات نقل شده از [[امامان شیعه| ائمه اهل بیت]](ع) [[سوره ضحی]] و [[سوره شرح|شرح]] یک سوره و [[سوره فیل]] و [[سوره قریش|قریش]] نیز یک سوره شمرده شده است که بر این اساس، تعداد سوره‌های قرآن به یکصد و دوازده سوره کاهش می‌یابد.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم، علوم القرآن عند المفسرین، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۷۳.</ref> در [[مصحف]] بعضی از [[صحابه]] که پیش از [[مصحف عثمانی|نسخه عثمان]] فراهم شده بود اندک تفاوتی با نسخه عثمان در تعداد سوره‌ها وجود داشت. برای نمونه تعداد سوره‌ها در [[مصحف عبد الله بن مسعود]] یکصد و یازده<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۱۳.</ref> و در [[مصحف ابی بن کعب]]، یکصد و پانزده نقل شده است.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> نسخه امروزی قرآن کریم که در میان مسلمانان موجود است، نسخه‌ای است که به دستور [[ عثمان بن عفان|عثمان بن عفان]] خلیفه سوم جمع آوری شده است و مشتمل بر ۱۱۴ سوره است. این نسخه پس از عثمان، مورد تأیید [[ امام علی علیه‌السلام|امیر المؤمنین]](ع) و سایر [[امامان شیعه| ائمه اهل بیت]](ع) نیز قرار گرفت.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۴۲-۳۴۱.</ref> | تعداد سوره‌های [[قرآن کریم]] طبق نظر اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان یکصد و چهارده سوره است. لیکن طبق روایات نقل شده از [[امامان شیعه| ائمه اهل بیت]](ع) [[سوره ضحی]] و [[سوره شرح|شرح]] یک سوره و [[سوره فیل]] و [[سوره قریش|قریش]] نیز یک سوره شمرده شده است که بر این اساس، تعداد سوره‌های قرآن به یکصد و دوازده سوره کاهش می‌یابد.<ref>مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم، علوم القرآن عند المفسرین، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۲۷۳.</ref> در [[مصحف]] بعضی از [[صحابه]] که پیش از [[مصحف عثمانی|نسخه عثمان]] فراهم شده بود اندک تفاوتی با نسخه عثمان در تعداد سوره‌ها وجود داشت. برای نمونه تعداد سوره‌ها در [[مصحف عبد الله بن مسعود]] یکصد و یازده<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۱۳.</ref> و در [[مصحف ابی بن کعب]]، یکصد و پانزده نقل شده است.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۳.</ref> نسخه امروزی قرآن کریم که در میان مسلمانان موجود است، نسخه‌ای است که به دستور [[ عثمان بن عفان|عثمان بن عفان]] خلیفه سوم جمع آوری شده است و مشتمل بر ۱۱۴ سوره است. این نسخه پس از عثمان، مورد تأیید [[ امام علی علیه‌السلام|امیر المؤمنین]](ع) و سایر [[امامان شیعه| ائمه اهل بیت]](ع) نیز قرار گرفت.<ref>معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۴۲-۳۴۱.</ref> | ||
==نامگذاری | ==نامگذاری سوره‌ها== | ||
هر | هر یک از سوره‌های قرآن به اسم خاصی نامگذاری شده و غالبا از واژگان آغازین هر سوره و یا از محتوا و پیام‌های نهفته در آنها گرفته شده است؛ چنانکه [[سوره بقره]] به مناسبت ذکر گاو بنی اسرائیل در این سوره و یا [[سوره نساء]] به مناسبت ذکر احکام مربوط به زنان چنین نامگذاری شده‌اند.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۲۰۳.</ref> برخی از سوره‌های قرآن کریم بیش از یک نام دارند، سیوطی ۲۵ نام برای [[سوره فاتحه| سوره حمد]] ذکر کرده است.<ref>سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۹۳-۱۹۶.</ref> | ||
در این که این نام‌گذاری‌ها توقیفی و از سوی [[پیامبر اکرم(ص)]] و به رهنمود [[وحی]] انجام شده است و یا اینکه توسط [[صحابه]] | در این که این نام‌گذاری‌ها توقیفی و از سوی [[پیامبر اکرم(ص)]] و به رهنمود [[وحی]] انجام شده است و یا اینکه توسط [[صحابه]] قرآن صورت گرفته است، اختلاف نظر است.<ref>اَبو‌شَهْبه، المدخل لدراسة القرآن الکریم، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۱.</ref> برخی قرآن‌پژوهان مانند زرکشی و سیوطی، بر این باورند که نامگذاری سوره‌ها از سوی پیامبر(ص) انجام شده است<ref>برای نمونه نگاه کنید به: زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۶۷؛ سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۹۲.</ref> و نباید سوره‌ها را با نام دیگری خواند.<ref>اَبو‌شَهْبه، المدخل لدراسة القرآن الکریم، ۱۴۲۳ق، ص۳۲۱.</ref> با استناد به توقیفی بودن نام سوره‌ها، برخی نویسندگان نامگذاری سوره‌ها را بخشی از اعجاز ادبی قرآن معرفی کرده، معتقدند غرض اصلی و عصاره سوره، از آن نام فهمیده می‌شود.<ref>خامه‌گر، ساختار هندسی سوره‌های قرآن، ۱۳۸۶ش، ص۱۳۲.</ref> | ||
در مقابل [[محمدحسین طباطبایی]] و [[عبدالله جوادی آملی]]، از مفسران شیعه در قرن چهاردهم، نامگذاری سوره‌ها را توقیفی و از جانب پیامبر ندانسته‌اند.<ref>طباطبایی، قرآن در اسلام، ۱۳۵۳ش، ص۲۱۹؛ جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۸۹ش، ج ۲، ص۲۷.</ref> به گفته آنها، در عصر پیامبر نام بسیاری از سوره‌ها، در اثر کاربرد فراوان صحابه ایجاد شد.<ref>طباطبایی، قرآن در اسلام، ۱۳۵۳ش، ص۲۱۹؛ جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۸۹ش، ج ۲، ص۲۷.</ref> طبق نظر جوادی آملی بعید است سوره‌ای که معارفی والا و حکمت‌های عمیق و احکام فراوان دارد به نام حیوانی نامیده شود و یا [[سوره انعام]] که مشتمل بر چهل احتجاج توحیدی است به نام چهارپایان و یا [[سوره نمل]] که معارف عمیق و داستان بسیاری از پیامبران(ع) را در بردارد، به نام مورچه نامگذاری شود.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۸۹ش، ج ۲، ص۲۷.</ref> | |||
</ref> | |||
==ترتیب سوره‌ها== | ==ترتیب سوره‌ها== | ||