اصحاب امام مهدی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

در روایات، تعداد اصحاب [[امام مهدی(عج)]] مختلف ذکر شده است. بیشتر روایات تعداد اصحاب و یاران امام مهدی (عج) را ۳۱۳ نفر، به اندازه [[اصحاب پیامبر(ص)]] در [[جنگ بدر]]، دانسته‌اند؛<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۶۵۴؛ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۶۴۹؛ طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۳۱۹.</ref> اما برخی روایات، تعداد اصحاب و یاوران مهدی(عج) را بیش از ۳۱۳ نفر گفته‌اند. این دسته روایات بعضاً عدد ده هزار را آورده‌اند؛ از جمله [[امام صادق(ع)]] می‌فرماید: «مهدی ظهور نمی‌کند، مگر اینکه حلقه کامل گردد. ایشان در پاسخ به این سؤال که آنان چند نفرند، می‌فرماید: ده هزار نفر.»<ref> نعمانی، الغیبة، کتابفروشی صدوق، ص۳۰۷؛ حر عاملی، اثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۴۵.</ref> همچنین [[ابوبصیر]] نقل می‌کند: «مردی از اهالی [[کوفه]] از امام صادق(ع) پرسید آنان چند نفرند؟ مردم می‌گویند همراهان مهدی به تعداد [[اصحاب بدر]] ۳۱۳ نفرند؟ امام(ع) در پاسخ فرمود: مهدی ظهور نمی‌کند، مگر با نیروی قدرتمندی که تعداد آنان کمتر از ده هزار رزمنده نخواهند بود.»<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۶۵۴؛ حر عاملی، اثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۴۸؛ عروسی حویزی، نور الثقلین، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۹۸؛ حلی، العدد القویه، ۱۴۰۸ق، ص۶۵.</ref> برخی دیگر از روایات، تعداد اصحاب مهدی (عج) در هنگام ظهور را دست کم دوازده هزار و حداکثر پانزده هزار نفر ذکر کرده‌اند؛<ref>سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۶۵.</ref> حتی در بعضی روایات عدد یکصد هزار نفر نیز نقل شده است.<ref>حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۷۸؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۰۷ و ص۳۶۷.</ref>

| منبع = <small>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۸۶.</small>  | تراز = چپ| عرض = 230px | اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه=#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}

امام مهدی (عج) از یارانش می‌خواهد بر سر شرایطی که اعلام می‌کند، پیمان وفاداری ببندند. از جمله شرایطی که برای بیعت امام مهدی(عج) با یارانش نقل شده، پای‌مردی در میدان رزم، تحمل سختی‌ها و مشکلات، [[امر به معروف و نهی از منکر]] و دوری از [[حرام]] و کارهای منکر نظیر دزدی، زراندوزی، احتکار، رباخواری، تخریب مساجد، شهادت ناحق، نوشیدن شراب، تجمل‌گرایی، تحقیر مؤمنان، تعقیب افراد فراری، خونریزی ناحق، [[انفاق]] به منافقان و کافران و انجام عمل نامشروع است. اصحاب نیز این پیمان را می‌پذیرند.<ref> سلّمی الشافعی، عقد الدرر، عالم الفکر، ص۹۶؛ طبسی، الشیعة والرجعة، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۵۷.</ref>

در برخی از روایات، نام و ملیت اصحاب نیز ذکر شده و از شهرهایی چون [[کوفه]]، [[بصره]]، [[مدائن]]، [[هرات]]، حران، قلزوم، خیبر، [[طرابلس]]، [[بیروت]] و بسیاری از شهرهای ایران، مثل [[اهواز]]، [[همدان]]، [[ری]]، [[طالقان]]، [[قم]]، [[نیشابور]]، [[کرمان]]، [[قزوین]]، [[طوس]] و... نام برده شده است.<ref> طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۳۱۶؛ سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۱۴۶.</ref>

«‌اصحاب مهدی (عج) همگی جوان‌اند، مگر تعداد اندکی، مانند [[سرمه کشیدن|سرمه]] در چشم یا نمک در غذا».<ref> نعمانی، الغیبة، کتابفروشی صدوق، ص۳۱۵؛ سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۱۴۵؛ متقی الهندی، کنز العمال، ۱۴۱۳ق، ج۱۴، ص۵۹۲؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۳۴.</ref> آنان به شیران روز و نیایشگرانِ شب‌زنده‌دار که دل‌هایشان مانند پاره‌های آهن محکم و استوار است، توصیف شده‌اند؛<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۸۶.</ref> مردانی که جز شهادت، آرزوی دیگر ندارند و در برابر رهبر و مولای خویش سخت مطیع و فرمان‌بردارند. ابهت و رعب‌افکنی این جنگجویانِ مصمم و فولادین، دشمنان را زمین‌گیر می‌کند.<ref> نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۱۱۴.</ref> ایشان در راه انجام مأموریت، بسیار قاطع و نترس‌اند و از هیچ خطری هراس به دل راه نمی‌دهند.<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۰۸.</ref>

در میان اصحاب مهدی (عج) زنان نیز حضور دارند. درباره تعداد آنان، روایات متفاوتی آمده است. طبق روایت [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق(ع)]]، همراه [[امام زمان|قائم]] (عج) ۱۳ نفر زن حضور دارند که زخمی‌ها را مداوا و بیماران را پرستاری می‌کنند.<ref> طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۲۵۹؛ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۷۵.</ref> در برخی روایات، اسامی ۹ نفر و در برخی دیگر تعدادشان پنجاه نفر<ref>نعمانی، الغیبة، کتابفروشی صدوق، ص۲۷۹.</ref> و در برخی دیگر نیز عدد بیشتری بیان شده است.<ref> ابن حماد، الفتن، کتابخانه المتحف، ص۱۵۱.</ref> روایاتی که تعداد را بیش از ۱۳ نفر بیان کرده‌اند، ظاهراً درباره زنانی است که پس از قیام با امام (عج) همراه می‌شوند. {{مدرک}}

{{اصلی|رجعت}}

از جمله کسانى که در زمان ظهور در جمع اصحاب و لشکریان [[امام مهدی(عج)]] قرار مى‌گیرند، عده‌اى از مؤمنان شایسته و برجسته‌اى‌اند که پیش تر از دنیا رفته‌اند. خداوند آنان را دوباره زنده مى‌کند و آنان به سپاه مهدى (عج) ملحق مى‌شوند.

این اشخاص که بعضاً نامشان در روایات آمده، برخی جزو امت‌های پیشین‌اند، مانند: [[یوشع]] وصی موسی(ع)، [[مؤمن آل فرعون]] و [[اصحاب کهف]]<ref>دیلمی، ارشاد القلوب، مؤسسة الاعلمی، ص۳۶۵؛ بحرانی، حلیة الابرار، دار الکتب العلمیة، ج۲، ص۶۰۱؛ طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۲۷۴؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۴۶.</ref> و برخی دیگر جزو پیشگامان و برجستگان عصر [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[ائمه|امامان معصوم‌]]اند، نظیر [[سلمان فارسی]]، [[ابودجانه انصاری]]، [[مالک اشتر|مالک اشتر نخعی]]،<ref> نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۲۶۶؛ طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۲۷۴؛ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۵۰.</ref> [[جبیر الخابور]]،<ref> رواندی، الخرائج والجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۸۵؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۱، ص۲۹۶.</ref> [[اسماعیل فرزند امام صادق]](ع)،<ref> حر عاملی، الایقاظ من الهجعه، دار الکتب العلمیة، ص۲۶۶.</ref> [[عبداللّه بن شریک عامری]]،<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۳، ص۶۷؛ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۶۱.</ref> [[مفضل بن عمر]]<ref> طبری، دلائل الامامه، کتاب فروشی رضی، ص۲۴۸؛ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۵۷۳.</ref> و... .

با ظهور امام مهدی (عج)، [[حضرت مسیح(ع)]] نیز از آسمان فرود می‌آید و به امام (عج) می‌گوید: من به عنوان وزیر فرستاده شده‌ام، نه امیر و فرمانروا.»<ref> سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۸۳؛ ابن حماد، الفتن، کتابخانه المتحف، ص۱۶۰.</ref> امام مهدی (عج) وی را عهده‌دار فرماندهی عملیات تهاجمی علیه لشکریان [[دجال]] می‌کند.<ref> طبسی، الشیعة والرجعة، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۶۷.</ref>

در روایات، از حضرت عیسی(ع) به دلیل نقش کلیدی ایشان در میان اصحاب و کارگزاران امام مهدی (عج)، با عناوین «‌وزیر» و «‌جانشین‌» یاد شده است.<ref>بحرانی، حلیة الابرار، دار الکتب العلمیة، ج۲، ص۶۲۰.</ref> همچنین از برخی دیگر از یاران شاخص امام مهدی (عج) نظیر [[شعیب بن صالح]]، با عنوان «‌پرچمدار سپاه مهدی (عج)‌» یاد شده است.<ref>سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۵۳؛ سلّمی الشافعی، عقد الدرر، عالم الفکر، ص۱۳۰؛ طبسی، الشیعة والرجعة، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۲۱۱.</ref>

بر اساس روایات، یاران حضرت مهدی(عج) به طور ناگهانی و معجزه‌آسا از مسافت‌های دور و نزدیک در یک شب یا صبح‌گاه در [[مکه]] معظمه گرد می‌آیند و به وی می‌پیوندند. [[علی|امیرمؤمنان(ع)]] در مورد نحوه فراخوانی و پیوستن یاران مهدی(عج)، از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل می‌کند: خداوند یاوران مهدی را در کمتر از چشم به هم زدن از مشرق و مغرب زمین در کنار [[کعبه]] گرد می‌آورد.<ref>سید ابن‌ طاووس، الملاحم و الفتن، ۱۴۰۳ق، ص۱۴۶.</ref> [[امام باقر(ع)]] نیز در این مورد می‌فرماید: «یاران مهدی با [[طی الارض]] به سوی او می‌شتابند و در مکه با او [[بیعت]] می‌کنند.»<ref>نیشابوری، روضة الواعظین، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۲۶۳؛ سلّمی الشافعی، عقد الدرر، عالم الفکر، ص۶۵؛ متقی الهندی، البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان، خیام، ص۱۴۵.</ref>

حضرت مهدی (عج) با چنین اصحاب و یارانی، جهان را فتح و [[اسلام]] را در سراسر زمین حکمفرما می‌کند. [[امام باقر(ع)]]  می‌فرماید:

:::«گویا یاران مهدی (عج) را می‌بینم که سراسر زمین و آسمان را احاطه کرده‌اند و هیچ چیزی در جهان نیست که فرمانبردار و تسلیم محض آنان نباشد. آنان به قدری محبوبیت دارند که حتی درندگان و پرندگان نیز در پی جلب خشنودی آنان‌اند. قطعه‌ای از زمین، از اینکه یکی از یاران مهدی (عج) بر آن گام نهاده است، بر قطعه دیگر فخر و [[مباهات]] می‌کند.»<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۶۷۲؛ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۴۹۳؛ مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۲۷.</ref>

{{پانوشت}}

{{منابع}}

* ابن‌ حماد، نعیم المروزی، الفتن، بی جا، کتابخانه المتحف(نسخه خطی انگلستان)، بی تا.

{{پایان}}

{{امام زمان علیه السلام}}