Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor
۱٬۹۸۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
ابوقبیس بنابر منابع تاریخ محلی [[مکه]]، محل فرود آمدن [[حضرت آدم]] و [[حوا]] از [[بهشت آدم|بهشت]] و مدفن حضرت آدم است.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج۱، ص۵ـ۶.</ref> فاکهی از مورخان قرن سوم هجری از وجود [[مسجد]]ی به نام «ابراهیم» بر ابوقبیس خبر داده است؛ اما در اینکه مراد از نام این مسجد، [[حضرت ابراهیم]] خلیل باشد، اختلاف است.<ref>ر.ک: ابن ظهیره، الجامع اللطيف، ص۲۹۱؛ جعفریان، آثار و اماکن اسلامی مکه و مدینه، ص۱۲۶.</ref> در دورههای بعد بناهای دیگری بر آن ساخته شد. این کوه و بناهای برفراز آن از قدیم زیارتگاه [[حج|حجگزاران]] و زائران، بهویژه [[شیعیان]] [[ایران]]ی بوده است.<ref>برای نمونه ر.ک: جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۸، صص۲۸۳ و ۴۱۹.</ref> | ابوقبیس بنابر منابع تاریخ محلی [[مکه]]، محل فرود آمدن [[حضرت آدم]] و [[حوا]] از [[بهشت آدم|بهشت]] و مدفن حضرت آدم است.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج۱، ص۵ـ۶.</ref> فاکهی از مورخان قرن سوم هجری از وجود [[مسجد]]ی به نام «ابراهیم» بر ابوقبیس خبر داده است؛ اما در اینکه مراد از نام این مسجد، [[حضرت ابراهیم]] خلیل باشد، اختلاف است.<ref>ر.ک: ابن ظهیره، الجامع اللطيف، ص۲۹۱؛ جعفریان، آثار و اماکن اسلامی مکه و مدینه، ص۱۲۶.</ref> در دورههای بعد بناهای دیگری بر آن ساخته شد. این کوه و بناهای برفراز آن از قدیم زیارتگاه [[حج|حجگزاران]] و زائران، بهویژه [[شیعیان]] [[ایران]]ی بوده است.<ref>برای نمونه ر.ک: جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۸، صص۲۸۳ و ۴۱۹.</ref> | ||
== موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای ظاهری== | ==موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای ظاهری== | ||
[[پرونده:نقشه کعبه و کوه ابوقبیس.jpg|بندانگشتی|موقعیت مکانی کوه ابوقبیس]] | [[پرونده:نقشه کعبه و کوه ابوقبیس.jpg|بندانگشتی|موقعیت مکانی کوه ابوقبیس]] | ||
[[پرونده:کوه ابوقبیس 1.jpg|بندانگشتی|بقایای کوه ابوقبیس در دوره آل سعود]] | [[پرونده:کوه ابوقبیس 1.jpg|بندانگشتی|بقایای کوه ابوقبیس در دوره آل سعود]] | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
*در نیمه دوم سده ۶ ق. [[مکثر بن عیسی بن قاسم]] (درگذشت ۵۸۹ق)، حاکم مکه، بر کوه ابوقبیس قلعهای ساخت<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۴، ص۱۳۵؛ سباعی، ص۲۸۱.</ref> که امروزه از آن چیزی بر جای نمانده است. | *در نیمه دوم سده ۶ ق. [[مکثر بن عیسی بن قاسم]] (درگذشت ۵۸۹ق)، حاکم مکه، بر کوه ابوقبیس قلعهای ساخت<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۴، ص۱۳۵؛ سباعی، ص۲۸۱.</ref> که امروزه از آن چیزی بر جای نمانده است. | ||
*گزارشی حاکی است که در زمان ۷ سالگی [[پیامبر(ص)]] ، [[عبدالمطلب]] به درخواست مردم با گروهی از اشراف و بزرگان [[قریش]] به کوه ابوقبیس رفت و برای رفع خشکسالی دست به دعا برداشت.<ref>خواندمیر، حبیب السیر، ج۱، ص۳۰۲</ref> | *گزارشی حاکی است که در زمان ۷ سالگی [[پیامبر(ص)]] ، [[عبدالمطلب]] به درخواست مردم با گروهی از اشراف و بزرگان [[قریش]] به کوه ابوقبیس رفت و برای رفع خشکسالی دست به دعا برداشت.<ref>خواندمیر، حبیب السیر، ج۱، ص۳۰۲</ref> | ||
* گاه وقت [[سحری]] در [[ماه رمضان]] را از دامنه کوه به گوش مردم میرساندهاند و کسی بر دامنه آن بالا میرفته و جار میکشیده است.<ref>مقدسی، ''احسن التقاسیم''، ج۱، ص۱۴۲.</ref> | *گاه وقت [[سحری]] در [[ماه رمضان]] را از دامنه کوه به گوش مردم میرساندهاند و کسی بر دامنه آن بالا میرفته و جار میکشیده است.<ref>مقدسی، ''احسن التقاسیم''، ج۱، ص۱۴۲.</ref> | ||
== بناهای کوه ابوقبیس == | ==بناهای کوه ابوقبیس== | ||
===مسجد=== | ===مسجد=== | ||
بر کوه ابوقبیس [[مسجد]]ی قرار داشته که درباره بانی و نام آن اختلاف است. در برخی منابع نام آن مسجد «ابراهیم» ذکر شده که مراد نه [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل(ع)]]، بلکه شخصی به نام «ابراهیم قبیسی» است.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج۲، ص۲۰۲؛ ابن ظهیره، ''الجامع اللطیف''، ص۲۹۱.</ref> ابن جبیر جهانگرد مشهور [[مسلمان]] که سال ۵۷۹ق. به [[مکه]] رفته<ref>ابن جبیر، الرحله، ص۵۸.</ref>، از وجود مسجدی بر کوه خبر داده که به گفته او جایگاه [[پیامبر(ص)]] هنگام [[شق القمر]] بوده است.<ref>ابن جبیر، الرحله، ص۸۵.</ref> | بر کوه ابوقبیس [[مسجد]]ی قرار داشته که درباره بانی و نام آن اختلاف است. در برخی منابع نام آن مسجد «ابراهیم» ذکر شده که مراد نه [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل(ع)]]، بلکه شخصی به نام «ابراهیم قبیسی» است.<ref>ازرقی، اخبار مکه، ج۲، ص۲۰۲؛ ابن ظهیره، ''الجامع اللطیف''، ص۲۹۱.</ref> ابن جبیر جهانگرد مشهور [[مسلمان]] که سال ۵۷۹ق. به [[مکه]] رفته<ref>ابن جبیر، الرحله، ص۵۸.</ref>، از وجود مسجدی بر کوه خبر داده که به گفته او جایگاه [[پیامبر(ص)]] هنگام [[شق القمر]] بوده است.<ref>ابن جبیر، الرحله، ص۸۵.</ref> | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
برخی شیعیان ایرانی که پیش از تخریب مسجد بلال به [[مکه]] رفتهاند، گزارشهایی از آن نقل کردهاند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ص۷۶۶.</ref> میرزا داود حسینی که در سال ۱۳۲۲ ق./ ۱۲۸۳ ش. به حج مشرف شده، تصریح کرده که بالای کوه ابوقبیس، جایی که پیامبر مردم را به توحید فراخواند، [[محراب]] و [[مأذنه]]ای ساختهاند.<ref>جعفریان پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۷، ص۵۴۵.</ref> حاج ایازخان قشقایی که در سال ۱۳۴۱ق./۱۳۰۱ش. به حج رفته، از وجود بقعهای با دو گلدسته بر این کوه خبر داده، اما نام آن را نیاورده است.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۸، ص۴۱۹.</ref> احتمالا او از آخرین [[شیعیان]] ایرانی است که این مسجد را دیده است. | برخی شیعیان ایرانی که پیش از تخریب مسجد بلال به [[مکه]] رفتهاند، گزارشهایی از آن نقل کردهاند.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ص۷۶۶.</ref> میرزا داود حسینی که در سال ۱۳۲۲ ق./ ۱۲۸۳ ش. به حج مشرف شده، تصریح کرده که بالای کوه ابوقبیس، جایی که پیامبر مردم را به توحید فراخواند، [[محراب]] و [[مأذنه]]ای ساختهاند.<ref>جعفریان پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۷، ص۵۴۵.</ref> حاج ایازخان قشقایی که در سال ۱۳۴۱ق./۱۳۰۱ش. به حج رفته، از وجود بقعهای با دو گلدسته بر این کوه خبر داده، اما نام آن را نیاورده است.<ref>جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ج۸، ص۴۱۹.</ref> احتمالا او از آخرین [[شیعیان]] ایرانی است که این مسجد را دیده است. | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
خط ۸۴: | خط ۸۱: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/224982/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%82%D8%A8%DB%8C%D8%B3 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | *[https://www.cgie.org.ir/fa/article/224982/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D9%82%D8%A8%DB%8C%D8%B3 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{عربستان}} | {{عربستان}} | ||
[[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | [[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | ||
[[رده:مقالههای بدون اولویت]] | [[رده:مقالههای بدون اولویت]] |