پرش به محتوا

سخن‌گفتن خدا با موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''سخن گفتن خدا با موسی''' که به‌صورت مستقیم و بدون واسطه فرشته الهی واقع شده و آن را مختص [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] و فضیلتی برای او برشمرده‌اند. در برخی آیات قرآن مانند [[آیه ۱۶۴ سوره نساء]] به سخن گفتن خدا با موسی تصریح شده است. صفت [[کلیم‌الله]] (کسی که خدا با او سخن گفت) مختص به موسی(ع) بوده و [[یهود|یهودیان]] را به همین جهت «کلیمی» خوانده‌اند.
'''سخن گفتن خدا با موسی''' به‌گفت‌وگوی خدا با [[موسی (پیامبر)|موسای نبی]] اشاره دارد که می‌گویند به‌صورت مستقیم و بدون واسطهٔ فرشته الهی صورت گرفته است. سخن‌گفتن خدا با موسی(ع) را مختص او و فضیلتی برای او شمرده‌اند. در برخی آیات قرآن، مانند [[آیه ۱۶۴ سوره نساء]] به سخن‌گفتن خدا با موسی تصریح شده است. صفت [[کلیم‌الله]] (کسی که خدا با او سخن گفت) مختص موسی(ع) است و [[یهود|یهودیان]] را به همین جهت «کلیمی» خوانده‌اند.


برخی از عالمان شیعه همچون [[شیخ طوسی]] معتقدند سخن گفتن خداوند با موسی(ع) امری حقیقی بوده است. در [[حدیث|روایات]] سخن گفتن خداوند را بدون استفاده از دهان و زبان دانسته‌اند. نظرات مختلفی پیرامون چگونگی این سخن گفتن وجود دارد. برخی مفسران شیعه معتقدند [[خدا|خداوند]] امواج صوتی و کلمات را در فضا یا اجسام آفرید. برخی دیگر از مفسران معتقدند خداوند برای ما چگونگی سخن گفتن را ذکر نکرده و ما نیز از تعابیر قرآن، چگونگی این سخن گفتن را به‌دست نمی‌آوریم.  
برخی از عالمان شیعه همچون [[شیخ طوسی]] معتقدند سخن‌گفتن خداوند با موسی(ع) امری حقیقی بوده است. در [[حدیث|روایات]]، سخن‌گفتن خداوند را بدون استفاده از دهان و زبان دانسته‌اند. نظرات مختلفی درباره چگونگی این سخن‌گفتن وجود دارد: برخی مفسران شیعه معتقدند [[خدا|خداوند]] امواج صوتی و کلمات را در فضا یا اجسام آفرید. برخی دیگر از مفسران معتقدند خداوند برای ما چگونگی سخن‌گفتن را ذکر نکرده و ما نیز از تعابیر قرآن، چگونگی این سخن‌گفتن را به‌دست نمی‌آوریم.
عده‌ای معتقدند علاوه بر موسی(ع)، خداوند با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] نیز بدون واسطه سخن گفت.
 
عده‌ای از عالمان مسلمان معتقدند علاوه بر موسی(ع)، خداوند با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] نیز بدون واسطه سخن گفته است.


==کلیم‌الله بودن حضرت موسی(ع)==
==کلیم‌الله بودن حضرت موسی(ع)==
براساس [[آیه ۱۶۴ سوره نساء]]، خداوند با [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] سخن گفت: «کَلَّمَ الله مُوسی تَکْلیماً؛ خداوند با موسی سخن گفت».<ref>سوره نساء، آیه ۱۶۴.</ref> در [[آیه ۱۴۴ سوره اعراف]] نیز سخن‌گفتن خداوند با موسی ذکر شده و این سخن‌گفتن دلیل برتری وی بر همه مردم شمرده شده است.<ref>طیب، أطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۴۵۳.</ref> این نوع گفت‌وگو را برخی عالمان مسلمان<ref>شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۳، ص۳۹۴؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> و یهودیان،<ref>«[http://www.iranjewish.com/FAQ/FAQ29_Laghab.htm لقب حضرت موسی به فارسی چه می‌باشد و نبوت ایشان چگونه بود؟]»، انجمن کلیمیان تهران.</ref> مختص حضرت موسی(ع) و فضیلتی برای او برشمرده‌اند.<ref>قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۷۰؛ رشید رضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۳، ص۴.</ref>
براساس [[آیه ۱۶۴ سوره نساء]]، خداوند با [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]] سخن گفت: «کَلَّمَ الله مُوسی تَکْلیماً؛ خداوند با موسی سخن گفت».<ref>سوره نساء، آیه ۱۶۴.</ref> در [[آیه ۱۴۴ سوره اعراف]] نیز سخن‌گفتن خداوند با موسی ذکر شده و این سخن‌گفتن دلیل برتری وی بر همه مردم شمرده شده است.<ref>طیب، أطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۴۵۳.</ref> این نوع گفت‌وگو را برخی عالمان مسلمان<ref>شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۳، ص۳۹۴؛ فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> و یهودیان،<ref>«[http://www.iranjewish.com/FAQ/FAQ29_Laghab.htm لقب حضرت موسی به فارسی چه می‌باشد و نبوت ایشان چگونه بود؟]»، انجمن کلیمیان تهران.</ref> مختص حضرت موسی(ع) و فضیلتی برای او برشمرده‌اند.<ref>قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۴۷۰؛ رشید رضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۳، ص۴.</ref>


[[کلیم الله (لقب)|صفت کلیم‌الله]] را مختص موسی(ع) ذکر کرده<ref>فضل الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۰، ص۲۰۲</ref> و گفته‌اند همین صفت برای حضرت موسی سبب شد یهودیان «کلیمی» خوانده شوند.<ref>«[http://www.iranjewish.com/FAQ/FAQ29_Laghab.htm لقب حضرت موسی به فارسی چه می‌باشد و نبوت ایشان چگونه بود؟]»، انجمن کلیمیان تهران.</ref> برخی عالمان مسلمان معتقدند خداوند در [[معراج]] با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] نیز سخن گفت و روایات بر این سخن گفتن، دلالت دارد.<ref>بانو امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ۱۳۶۱ش، ج۲، ص۳۷۹.</ref> اینان معتقدند سخن‌گفتنِ بدون‌واسطه با خداوند، مخصوص پیامبر اسلام(ص) و موسی(ع) بوده است.<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۴۶۲.</ref>
[[کلیم الله (لقب)|صفت کلیم‌الله]] را مختص موسی(ع) ذکر کرده<ref>فضل الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۰، ص۲۰۲</ref> و گفته‌اند همین صفت برای حضرت موسی سبب شد یهودیان «کلیمی» خوانده شوند.<ref>«[http://www.iranjewish.com/FAQ/FAQ29_Laghab.htm لقب حضرت موسی به فارسی چه می‌باشد و نبوت ایشان چگونه بود؟]»، انجمن کلیمیان تهران.</ref> برخی عالمان مسلمان معتقدند خداوند در [[معراج]] با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] نیز سخن گفت و روایات بر این سخن‌گفتن دلالت دارند.<ref>بانو امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ۱۳۶۱ش، ج۲، ص۳۷۹.</ref> اینان معتقدند سخن‌گفتنِ بدون‌واسطه با خداوند، مخصوص پیامبر اسلام(ص) و موسی(ع) بوده است.<ref>بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۴۶۲.</ref>


سخن‌گفتن خداوند را سخن‌گفتنی بدون داشتن جسم دانسته‌اند؛ زیرا سخن‌گفتن با زبان و از طریق تارهای صوتی نشانه جسم‌داشتن است، درحالی‌که خداوند دارای جسم نیست.<ref>مکارم شیرازی، یکصد و هشتاد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۶ش، ص۷۵.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، در ذیل گفتاری، سخن‌گفتن خداوند با حضرت موسی(ع) را گفتاری بدون نیاز به اعضا و جوارح مادی بیان کرده است.<ref>شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۷۹.</ref> [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نیز سخن‌گفتن خداوند را بدون استفاده از دهان و زبان دانسته که با سخن‌گفتن مخلوقات با یکدیگر تفاوت دارد.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۵۲.</ref>
سخن‌گفتن خداوند را سخن‌گفتنی بدون داشتن جسم دانسته‌اند؛ زیرا سخن‌گفتن با زبان و از طریق تارهای صوتی، نشانه جسم‌داشتن است، درحالی‌که خداوند دارای جسم نیست.<ref>مکارم شیرازی، یکصد و هشتاد پرسش و پاسخ، ۱۳۸۶ش، ص۷۵.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]، در ذیل گفتاری، سخن‌گفتن خداوند با حضرت موسی(ع) را گفتاری بدون نیاز به اعضا و جوارح مادی بیان کرده است.<ref>شیخ صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۷۹.</ref> [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نیز سخن‌گفتن خداوند را بدون استفاده از دهان و زبان دانسته که با سخن‌گفتن مخلوقات با یکدیگر تفاوت دارد.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۱۵۲.</ref>
{{همچنین ببینید|کلیم الله (لقب)}}
{{همچنین ببینید|کلیم الله (لقب)}}


==سخن گفتنِ حقیقی و بدون واسطه==
==سخن گفتنِ حقیقی و بدون واسطه==
به‌باور عالمان مسلمان، گفت‌وگوی خداوند با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] مستقیم<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref> و بدون واسطه فرشته<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۴۵۲.</ref> بوده است. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، نویسندهٔ [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مَجمع‌البیان]]، در تمایزِ سخن گفتن خدا با موسی و دیگر پیامبران گفته است خداوند با موسی(ع) بدون واسطه سخن گفت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۱۸.</ref> در این نوع گفت‌وگو، کلام به مخاطب می‌رسد، اما گوینده کلام دیده نمی‌شود؛ زیرا حجاب و مانعی وجود دارد که از دیدن متکلم جلوگیری می‌کند.<ref>فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۰، ص۲۰۲.</ref>
به‌باور عالمان مسلمان، گفت‌وگوی خداوند با [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی(ع)]] مستقیم<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref> و بدون واسطه فرشته<ref>طیب، اطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۴۵۲.</ref> بوده است. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، نویسندهٔ [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مَجمع‌البیان]]، در تمایزِ سخن‌گفتن خدا با موسی و دیگر پیامبران گفته است خداوند با موسی(ع) بدون واسطه سخن گفت.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۱۸.</ref> در این نوع گفت‌وگو، کلام به مخاطب می‌رسد، اما گویندهٔ کلام دیده نمی‌شود؛ زیرا حجاب و مانعی وجود دارد که از دیدن متکلم جلوگیری می‌کند.<ref>فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۲۰، ص۲۰۲.</ref>


[[شیخ طوسی]] سخن‌گفتن خدواند با موسی(ع) را حقیقی دانسته است.<ref>شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۳، ص۲۴۰.</ref> برخی مفسران تأکید با کلمه «تَکْلیماً» در آیه «وَ کَلَّمَ الله مُوسی تَکْلیماً<ref>سوره نساء، آیه۱۶۴.</ref>» را شاهد حقیقی‌بودن سخن‌گفتن خداوند گرفته‌ و گفته‌اند نمی‌توان این سخن‌گفتن را به معنای مجازی آن دانست.<ref>قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۱۸.</ref> از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] نیز سخن‌گفتن خداوند با موسی امر حقیقی بوده و اثر سخن‌گفتن‌های عادی مانند فهماندن منظور خود به دیگران را داشته است؛ اما مانند سخن گفتن‌های عادی، به‌واسطه زبان و حنجره نبوده است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۵ و ۳۱۶.</ref>
[[شیخ طوسی]] سخن‌گفتن خدواند با موسی(ع) را حقیقی دانسته است.<ref>شیخ طوسی، التبیان، بیروت، ج۳، ص۲۴۰.</ref> برخی مفسران تأکید با کلمه «تَکْلیماً» در آیه «وَ کَلَّمَ الله مُوسی تَکْلیماً»<ref>سوره نساء، آیه۱۶۴.</ref> را شاهد حقیقی‌بودن سخن‌گفتن خداوند گرفته‌ و گفته‌اند نمی‌توان این سخن‌گفتن را به‌معنای مجازی آن دانست.<ref>قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۱۸.</ref> از نظر [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نویسنده [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] نیز سخن‌گفتن خداوند با موسی امری حقیقی بوده و اثر سخن‌گفتن‌های عادی مانند فهماندن منظور خود به دیگران را داشته است؛ اما مانند سخن‌گفتن‌های عادی، به‌واسطه زبان و حنجره نبوده است.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۵ و ۳۱۶.</ref>


== چگونگی سخن‌گفتن خدا با موسی ==
==چگونگی سخن‌گفتن خدا با موسی==
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]، عالم و مفسر شیعه، بر این باور است که سخن‌گفتن خدا با موسی(ع)، به‌وسیلهٔ آفریدن امواج صوتی در فضا یا اجسام بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۳۶۳.</ref> شیخ طوسی هم نوشته است خداوند کلام را در جسمی از اجسام ایجاد می‌کند تا هدفش را به مخلوقات برساند.<ref>شیخ طوسی، الرسائل العشر، ۱۴۱۴ق، ص۹۵.</ref> برخی دیگر از مفسران نیز نقل کرده‌اند که خداوند صوت و کلام را آفرید و موسی(ع) آن را شنید.<ref>حسینی شیرازی، تبیین القرآن، ۱۴۲۳ق، ص۱۱۵.</ref>
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]، عالم و مفسر شیعه، بر این باور است که سخن‌گفتن خدا با موسی(ع)، به‌وسیلهٔ آفریدن امواج صوتی در فضا یا اجسام بوده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۳۶۳.</ref> شیخ طوسی هم نوشته است خداوند کلام را در جسمی از اجسام ایجاد می‌کند تا هدفش را به مخلوقات برساند.<ref>شیخ طوسی، الرسائل العشر، ۱۴۱۴ق، ص۹۵.</ref> برخی دیگر از مفسران نیز نقل کرده‌اند که خداوند صوت و کلام را آفرید و موسی(ع) آن را شنید.<ref>حسینی شیرازی، تبیین القرآن، ۱۴۲۳ق، ص۱۱۵.</ref>


در مقابل، علامه طباطبایی معتقد است خداوند برای ما چگونگی سخن‌گفتن خود را ذکر نکرده است و ما نیز از تعابیر قرآن، چگونگی این سخن‌گفتن را به‌دست نمی‌آوریم.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۶.</ref> [[محمد جواد مغنیه]] از مفسران شیعه نیز معتقد است خداوند در خصوص چگونگی سخن‌گفتن سکوت کرده و آن را توضیح نداده است. ما نیز در این زمینه سکوت می‌کنیم و  از ماهیت آن سخن نمی‌گوییم.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref>
در مقابل، علامه طباطبایی معتقد است خداوند برای ما چگونگی سخن‌گفتن خود را ذکر نکرده است و ما نیز از تعابیر قرآن، چگونگی این سخن‌گفتن را به‌دست نمی‌آوریم.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۳۱۶.</ref> [[محمد جواد مغنیه|محمدجواد مغنیه]] از مفسران شیعه نیز معتقد است خداوند در خصوص چگونگی سخن‌گفتن سکوت کرده و آن را توضیح نداده است. ما نیز در این زمینه سکوت می‌کنیم و  از ماهیت آن سخن نمی‌گوییم.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۴۹۵.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۲۷

ویرایش