تمکین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تمکین''' در لغت به معنای اختیار دادن به دیگری است. این واژه در ابواب مختلف [[فقه]] کاربرد دارد. در بخش [[نکاح]]، این واژه عمدتا به این معناست که زن جهت [[استمتاع]]، خود را در اختیار شوهر قرار دهد. تمکین، از حقوق واجب شوهر بر زن است. زنی که این حق را به جا نیاورد، [[نشوز|ناشزه]] است. تمکین از شروط وجوب [[نفقه]] بر مرد است. تمکین در مواردی که آمیزش یا هرگونه استمتاع حرام است،‌ بر زن حرام است.

# اگر مهر نقد باشد، زن می‌تواند پیش از دریافت مهریه، از تمکین امتناع کند به شرطی که تا آن زمان آمیزش نکرده باشد.<ref>نجفی، جواهر الكلام،۱۳۶۲ش، ج ۳۱، ص ۴۱.</ref>

# اگر زوج قدرت پرداخت مهر را داشته باشد و زمان دریافت آن مشخص نباشد، زن می‌تواند تا زمانی که آمیزش نکرده، از تمکین امتناع کند.<ref>الحلّی، كتاب السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص ۵۹۱-۵۹۲.</ref>

==تمکین زوج==

در فقه، هر چند از نشوز مرد(خودداری از انجام وظایفش در قبال همسر خویش) بحث شده است<ref>ن. ک: الحدائق الناضرة فی أحكام العترة الطاهرة، ناشر: مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ج‌۲۴، ص: ۶۱۹.</ref>، از واژه عدم تمکین برای مرد استفاده نشده است. برخی از حقوقدانان معاصر معتقدند که اگر زن و مرد‌، هر كد‌ام د‌ر قبال د‌یگری وظایفی د‌ارد‌ و هر كد‌ام بر د‌یگری حقی د‌ارد‌، تمكین و نشوز عنوانی عام خواهد‌ بود‌ كه باید‌ از قلمرو آن نسبت به زن و شوهر به طور مشترک بحث كرد‌.{{مدرک}}

==تمکین در دیگر ابواب فقه==

به غیر از باب نکاح، در ابواب طهارت، صلات و تجارت از تمکین سخن گفته شده است. تمکین در این ابواب به معنای عام سلطه و اختیار دادن به دیگری است.

تمکین ولیِّ(سرپرست) کودک نسبت به لمس خط قرآن را برخی حرام و برخی مکروه دانسته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص ۳۱۶</ref>همچنین تمکین اهل کتاب در دسترسی به قرآن مگر برای ارشاد حرام دانسته شده است.<ref>خوئی، منهاج الصالحین، الناشر : مؤسسة الخوئي الإسلامية، ج۲، ص ۶</ref>تمکین غیرمکلفین مانند کودک، دیوانه برای ایستادن در صف اول نماز جماعت کراهت دارد. <ref>کشف الغطاء، ج۳، ص ۳۲۹؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۳، ص ۲۶۶</ref> تمکین اهل کتاب برای ورود به مسجد حرام است.<ref>بحرانی، الحدائق الناظره، ناشر: مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين، ج۷، ص ۲۷۹</ref>