پرش به محتوا

تسخیر سفارت آمریکا در تهران: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۵: خط ۲۵:
[[ایالات متحده آمریکا]] در اردیبهشت [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] جهت آزادسازی گروگان‌های خود، به اقدام نظامی در صحرای طبس متوسل شد که در این عملیات نیز شکست خورد. پس از ۴۴۴ روز، مسئولان دولت وقت ایران با اجازه امام خمینی و تصمیم مجلس شورای اسلامی به‌واسطه میانجیگری دولت الجزایر با مقامات آمریکا دیدار و قرارداد الجزایر را منعقد ساختند و گروگان‌ها را آزاد کردند. هر ساله مردم ایران در روز ۱۳ آبان که معروف به روز مبارزه با استکبار است، به راهپیمائی می‌پردازند.
[[ایالات متحده آمریکا]] در اردیبهشت [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] جهت آزادسازی گروگان‌های خود، به اقدام نظامی در صحرای طبس متوسل شد که در این عملیات نیز شکست خورد. پس از ۴۴۴ روز، مسئولان دولت وقت ایران با اجازه امام خمینی و تصمیم مجلس شورای اسلامی به‌واسطه میانجیگری دولت الجزایر با مقامات آمریکا دیدار و قرارداد الجزایر را منعقد ساختند و گروگان‌ها را آزاد کردند. هر ساله مردم ایران در روز ۱۳ آبان که معروف به روز مبارزه با استکبار است، به راهپیمائی می‌پردازند.


== اهمیت و جایگاه ==
==اهمیت و جایگاه==
حادثه تسخیر سفارت آمریکا در تهران معروف به تسخیر لانه جاسوسی،<ref>هاشم‌پور یزدان‌پرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینه‌ها»، ص۴۱۳.</ref> یکی از منحصربه‌فردترین حرکت‌ها در تاریخ انقلاب‌های جهان<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۱.</ref> و به باور برخی نقطه‌عطفی در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران]] دانسته شده است.<ref>روحانی مقدم، [http://shabestan.ir/detail/News/1228806 «بازخوانی ۶ روایت کمتر شنیده شده از تسخیر لانه جاسوسی»]، سایت خبرگزاری شبستان.</ref> از دیدگاه میچل ایناتیف پژوهشگر سیاسی، از آغاز انقلاب ایران و تسخیر سفارت آمریکا در تهران، [[اسلام]] به‌عنوان یکی از منابع مهم رویارویی با قدرت آمریکا، همواره آمریکا را مورد حمله قرار داده است.<ref>هانتینگتون، «امپراتوری آمریکا تنها یک افسانه است»، ص۷.</ref>
حادثه تسخیر سفارت آمریکا در تهران معروف به تسخیر لانه جاسوسی،<ref>هاشم‌پور یزدان‌پرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینه‌ها»، ص۴۱۳.</ref> یکی از منحصربه‌فردترین حرکت‌ها در تاریخ انقلاب‌های جهان<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۱.</ref> و به باور برخی نقطه‌عطفی در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران]] دانسته شده است.<ref>روحانی مقدم، [http://shabestan.ir/detail/News/1228806 «بازخوانی ۶ روایت کمتر شنیده شده از تسخیر لانه جاسوسی»]، سایت خبرگزاری شبستان.</ref> از دیدگاه میچل ایناتیف پژوهشگر سیاسی، از آغاز انقلاب ایران و تسخیر سفارت آمریکا در تهران، [[اسلام]] به‌عنوان یکی از منابع مهم رویارویی با قدرت آمریکا، همواره آمریکا را مورد حمله قرار داده است.<ref>هانتینگتون، «امپراتوری آمریکا تنها یک افسانه است»، ص۷.</ref>


خط ۳۵: خط ۳۵:
| عرض = ۲۵%
| عرض = ۲۵%
}}
}}
== زمینه شکل‌گیری ==
==زمینه شکل‌گیری==
پذیرش سفر شاه به آمریکا در ۳۰ مهر ۱۳۵۸ش یکی از دلائل مهم تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان ذکر شده است.<ref>امین‌آبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳؛ «به‌ مناسبت بزرگداشت سالروز اشغال لانه جاسوسی (تحلیلی کوتاه بر وقایع سیزدهم آبان ماه)»، در مجله تربیت، ص۲۰؛ جمعی از محققین، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینه‌ها و پیامدها»]، پرتال امام خمینی.</ref> امام خمینی در ۹ و ۱۲ آبان در اعتراض به پناه دادن آمریکا به شاه از دانشجویان، دانش‌آموزان و طلاب علوم دینی خواسته بود که با قدرت به مبارزه با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] ادامه دهند.<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ هاشم‌پور یزدان‌پرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینه‌ها»، ص۴۱۶؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵-۱۲۷.</ref> به گفته حمید انصاری قائم‌مقام [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]]، پس از سخنرانی‌های امام خمینی، برداشت اعضای انجمن‌های اسلامی این بود که باید اقدامی انجام داد تا [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و کشور از هرج‌ومرج و تجزیه‌طلبی رها شود.<ref> شاه‌علی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲.</ref>
پذیرش سفر شاه به آمریکا در ۳۰ مهر ۱۳۵۸ش یکی از دلائل مهم تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان ذکر شده است.<ref>امین‌آبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳؛ «به‌ مناسبت بزرگداشت سالروز اشغال لانه جاسوسی (تحلیلی کوتاه بر وقایع سیزدهم آبان ماه)»، در مجله تربیت، ص۲۰؛ جمعی از محققین، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینه‌ها و پیامدها»]، پرتال امام خمینی.</ref> امام خمینی در ۹ و ۱۲ آبان در اعتراض به پناه دادن آمریکا به شاه از دانشجویان، دانش‌آموزان و طلاب علوم دینی خواسته بود که با قدرت به مبارزه با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] ادامه دهند.<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ هاشم‌پور یزدان‌پرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینه‌ها»، ص۴۱۶؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵-۱۲۷.</ref> به گفته حمید انصاری قائم‌مقام [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی]]، پس از سخنرانی‌های امام خمینی، برداشت اعضای انجمن‌های اسلامی این بود که باید اقدامی انجام داد تا [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] و کشور از هرج‌ومرج و تجزیه‌طلبی رها شود.<ref> شاه‌علی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲.</ref>


تبدیل سفارت آمریکا به مرکز جاسوسی،<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۳.</ref> تماس و حمایت از گروه‌های ضدانقلاب، برانداز و تروریست،<ref>صمدی‌فرد، «ماجرای لانه جاسوسی و نمونه‌های آشکار دشمنی استکبار»، ص۹۲؛ فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۰-۳۱.</ref> تلاش سفارت‌خانه برای جذب دولت‌مردان ایران،<ref>فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۲۹؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۴.</ref> تصویب قطعنامه در سنای آمریکا علیه اعدام‌های اول انقلاب ایران،<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۱.</ref> حمایت از پیام امام خمینی در ۷ آبان ۱۳۵۸ش و اعتراضش به قراردادهای استعماری بین [[ایران]] و [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶.</ref> و تلافی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش در ایران<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref> از عوامل دیگر تصرف سفارت آمریکا در [[تهران]] ذکر شده است.  
تبدیل سفارت آمریکا به مرکز جاسوسی،<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۳.</ref> تماس و حمایت از گروه‌های ضدانقلاب، برانداز و تروریست،<ref>صمدی‌فرد، «ماجرای لانه جاسوسی و نمونه‌های آشکار دشمنی استکبار»، ص۹۲؛ فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۰-۳۱.</ref> تلاش سفارت‌خانه برای جذب دولت‌مردان ایران،<ref>فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۲۹؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۴.</ref> تصویب قطعنامه در سنای آمریکا علیه اعدام‌های اول انقلاب ایران،<ref>شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۱.</ref> حمایت از پیام امام خمینی در ۷ آبان ۱۳۵۸ش و اعتراضش به قراردادهای استعماری بین [[ایران]] و [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶.</ref> و تلافی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش در ایران<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref> از عوامل دیگر تصرف سفارت آمریکا در [[تهران]] ذکر شده است.  


=== تسخیر سفارت ===
===تسخیر سفارت===
دانشجویان چهار دانشگاه تهران، شهید بهشتی، صنعتی شریف و امیرکبیر، با تشکیل جلسه‌ای به برنامه‌ریزی برای تصرف سفارت پرداختند.<ref>شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۷.</ref> صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۸ش گروهی از دانشجویان که در خیابان آیت‌الله طالقانی به‌سوی [[دانشگاه تهران]] در حرکت بودند، هنگامی که به جلوی دَر اصلی سفارت آمریکا رسیدند، عده‌ای با باز کردن زنجیر دَر ورودی و عده‌ای دیگر از بالای دیوار وارد سفارت شدند.<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref>
دانشجویان چهار دانشگاه تهران، شهید بهشتی، صنعتی شریف و امیرکبیر، با تشکیل جلسه‌ای به برنامه‌ریزی برای تصرف سفارت پرداختند.<ref>شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۷.</ref> صبح روز ۱۳ آبان ۱۳۵۸ش گروهی از دانشجویان که در خیابان آیت‌الله طالقانی به‌سوی [[دانشگاه تهران]] در حرکت بودند، هنگامی که به جلوی دَر اصلی سفارت آمریکا رسیدند، عده‌ای با باز کردن زنجیر دَر ورودی و عده‌ای دیگر از بالای دیوار وارد سفارت شدند.<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref>


خط ۴۷: خط ۴۷:
از ساعت شانزده گروهی از ایرانیان که به‌عنوان ارباب‌رجوع یا کارمند در محل سفارت جمع‌شده بودند، آزاد شدند.<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref> در جریان تسخیر سفارت، ۷۲ آمریکایی گروگان گرفته شدند که به محل دیگری منتقل شدند. سه نفر از آمریکایی‌ها که برای مذاکره به وزارت امور خارجه رفته بودند نیز پس از گفت‌وگو در اختیار دانشجویان قرار گرفتند.<ref> شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۹.</ref> دانشجویانی که بعد از تصرف سفارت آمریکا خود را دانشجویان پیرو خط امام نامیده بودند، در پیامی پس از اشغال سفارت، از مواضع [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در مقابل [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] حمایت کرده و اعلام کردند که در اعتراض به رفتار آمریکا، سفارت جاسوسی او را به اشغال درآورده‌اند.<ref>شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۳۰.</ref>
از ساعت شانزده گروهی از ایرانیان که به‌عنوان ارباب‌رجوع یا کارمند در محل سفارت جمع‌شده بودند، آزاد شدند.<ref>نوازنی، «بهای شرارت زمینه‌ها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.</ref> در جریان تسخیر سفارت، ۷۲ آمریکایی گروگان گرفته شدند که به محل دیگری منتقل شدند. سه نفر از آمریکایی‌ها که برای مذاکره به وزارت امور خارجه رفته بودند نیز پس از گفت‌وگو در اختیار دانشجویان قرار گرفتند.<ref> شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۹.</ref> دانشجویانی که بعد از تصرف سفارت آمریکا خود را دانشجویان پیرو خط امام نامیده بودند، در پیامی پس از اشغال سفارت، از مواضع [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در مقابل [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] حمایت کرده و اعلام کردند که در اعتراض به رفتار آمریکا، سفارت جاسوسی او را به اشغال درآورده‌اند.<ref>شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعه‌شناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۳۰.</ref>


ساختمان سفارت نیز در روزهای تسخیر، محل نگهداری گروگان‌ها بود. پس از ماجرای تصرف، ابتدا در اختیار [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران]] و بعد از مدتی به بنیاد قرآن و عترت واگذار شد. هم‌اکنون در سال ۱۴۰۲ش، بسیج دانشجویی در محل سفارت سابق، مستقر است و مرکز فرهنگی دانشجویی ۱۳ آبان در آن تأسیس شده است.<ref>[https://irna.ir/xj3yZ3 «چرا آمریکا تخت‌جمشید را برای سفارتخانه خود انتخاب کرد؟»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا).</ref>
ساختمان سفارت نیز در روزهای تسخیر، محل نگهداری گروگان‌ها بود. پس از ماجرای تصرف، ابتدا در اختیار [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران]] و بعد از مدتی به بنیاد قرآن و عترت واگذار شد. هم‌اکنون در سال ۱۴۰۲ش، بسیج دانشجویی در محل سفارت سابق، مستقر است و مرکز فرهنگی دانشجویی ۱۳ آبان در آن تأسیس شده است.<ref>[https://irna.ir/xj3yZ3 «چرا آمریکا تخت‌جمشید را برای سفارتخانه خود انتخاب کرد؟»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا).</ref>
{{جعبه نقل قول|<small>روایت ابراهیم اصغرزاده از دانشجویان خط امام درباره گفت‌و‌گوی تلفنی موسوی خوئینی‌ها با [[سید احمد خمینی]] و پرسیدن نظر [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] درباره تصرف سفارت آمریکا در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|سال ۱۳۵۸ش]] به دست دانشجویان انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌ها:</small>{{سخ}} '''«احمدآقا رفت بین دو نماز از امام نظر گرفت و آمد گفت، امام فرمودند: بچه‌ها جای خوبی را گرفتند ول نکنند.»'''<ref>نگاه کنید به: بهشتی‌پور، حسین، «نقش امام خمینی در مدیریت بحران گروگان گیری در لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله مطالعات تاریخی، شماره ۳۰، پاییز ۱۳۸۹ش، ص۱۷.</ref>
{{جعبه نقل قول|<small>روایت ابراهیم اصغرزاده از دانشجویان خط امام درباره گفت‌و‌گوی تلفنی موسوی خوئینی‌ها با [[سید احمد خمینی]] و پرسیدن نظر [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] درباره تصرف سفارت آمریکا در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|سال ۱۳۵۸ش]] به دست دانشجویان انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌ها:</small>{{سخ}} '''«احمدآقا رفت بین دو نماز از امام نظر گرفت و آمد گفت، امام فرمودند: بچه‌ها جای خوبی را گرفتند ول نکنند.»'''<ref>نگاه کنید به: بهشتی‌پور، حسین، «نقش امام خمینی در مدیریت بحران گروگان گیری در لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله مطالعات تاریخی، شماره ۳۰، پاییز ۱۳۸۹ش، ص۱۷.</ref>
| عرض = ۲۵%
| عرض = ۲۵%
}}
}}


== واکنش‌ها ==
==واکنش‌ها==
امام خمینی پس از تسخیر سفارت توسط دانشجویان، آمریکا را شیطان بزرگ و سفارت آمریکا را لانه جاسوسی نامید.<ref>شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۵.</ref> همچنین دو مقام عالی‌رتبه آمریکایی را که برای مذاکره آمده بودند، از نیمه‌راه برگرداند و نپذیرفت.<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳ آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱.</ref> پس از تسخیر سفارت، [[دولت موقت ایران]] به نخست‌وزیری [[مهدی بازرگان]] در ۱۴ آبان<ref> شاه‌علی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲؛ شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶-۱۴۷.</ref> و به نقلی دیگر در ۱۵ آبان ۱۳۵۸ش<ref>جمعی از محققین، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینه‌ها و پیامدها»]، پرتال امام خمینی.</ref> به‌صورت دسته‌جمعی استعفا کردند و [[شورای انقلاب اسلامی ایران|شورای انقلاب]] مسئولیت اداره کشور را برعهده گرفت که در اولین اقدام، صدور نفت به آمریکا را قطع کرد.<ref>امین‌آبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳.</ref>
امام خمینی پس از تسخیر سفارت توسط دانشجویان، آمریکا را شیطان بزرگ و سفارت آمریکا را لانه جاسوسی نامید.<ref>شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۵.</ref> همچنین دو مقام عالی‌رتبه آمریکایی را که برای مذاکره آمده بودند، از نیمه‌راه برگرداند و نپذیرفت.<ref>«همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳ آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱.</ref> پس از تسخیر سفارت، [[دولت موقت ایران]] به نخست‌وزیری [[مهدی بازرگان]] در ۱۴ آبان<ref> شاه‌علی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲؛ شاه‌علی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریان‌های سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶-۱۴۷.</ref> و به نقلی دیگر در ۱۵ آبان ۱۳۵۸ش<ref>جمعی از محققین، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n136969/ «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینه‌ها و پیامدها»]، پرتال امام خمینی.</ref> به‌صورت دسته‌جمعی استعفا کردند و [[شورای انقلاب اسلامی ایران|شورای انقلاب]] مسئولیت اداره کشور را برعهده گرفت که در اولین اقدام، صدور نفت به آمریکا را قطع کرد.<ref>امین‌آبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳.</ref>


خط ۶۵: خط ۶۵:
}}
}}


== تک‌نگاری ==
==تک‌نگاری==
کتاب‌های متعددی درباره مسئله تسخیر سفارت آمریکا در تهران به نگارش درآمده که برخی از آن‌ها به شرح ذیل است:
کتاب‌های متعددی درباره مسئله تسخیر سفارت آمریکا در تهران به نگارش درآمده که برخی از آن‌ها به شرح ذیل است:
* انقلاب دوم، نوشته احمدرضا شاه‌علی که به در چهار فصل به فضای [[انقلاب اسلامی ایران]]، دلائل اشغال سفارت و تاریخچه آن و بررسی آثار و پیامدهای تصرف سفارت آمریکا در آبان [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|سال ۱۳۵۸ش]] می‌پردازد. این کتاب نیز توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۰۰۰ شماره منتشر شد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/795077 «معرفی کتاب‌هایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»]، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.</ref>
*انقلاب دوم، نوشته احمدرضا شاه‌علی که به در چهار فصل به فضای [[انقلاب اسلامی ایران]]، دلائل اشغال سفارت و تاریخچه آن و بررسی آثار و پیامدهای تصرف سفارت آمریکا در آبان [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|سال ۱۳۵۸ش]] می‌پردازد. این کتاب نیز توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۰۰۰ شماره منتشر شد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/795077 «معرفی کتاب‌هایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»]، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.</ref>
* روابط ایران و آمریکا از پیروزی انقلاب اسلامی تا تسخیر لانه جاسوسی، تألیف حسن خداوردی که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۶۰ صفحه منتشر شد. در این کتاب به ویژگی‌های دولت موقت، تحرکات سفارت آمریکا در تهران و چگونگی اشغال سفارت به دستِ دانشجویان پیرو خط امام پرداخته شد.<ref>[https://www.ibna.ir/fa/report/282795 «چه کتاب‌هایی درباره تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بخوانیم؟»]، سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا).</ref>
*روابط ایران و آمریکا از پیروزی انقلاب اسلامی تا تسخیر لانه جاسوسی، تألیف حسن خداوردی که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۶۰ صفحه منتشر شد. در این کتاب به ویژگی‌های دولت موقت، تحرکات سفارت آمریکا در تهران و چگونگی اشغال سفارت به دستِ دانشجویان پیرو خط امام پرداخته شد.<ref>[https://www.ibna.ir/fa/report/282795 «چه کتاب‌هایی درباره تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بخوانیم؟»]، سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا).</ref>
* مروری بر اقدام انقلابی جریان دانشجویی در تسخیر لانه جاسوسی، توسط وحید حسین‌زاده و علی جعفری هرستانی به نگارش درآمد. این کتاب به تبیین ابعاد مختلف این حادثه، زمینه‌های پیدایش و همچنین آثار داخلی و بین‌المللی آن می‌پردازد. سازمان بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۱۳۹۵ش در ۱۲۶ صفحه این کتاب را منتشر کرد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/795077 «معرفی کتاب‌هایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»]، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.</ref>
*مروری بر اقدام انقلابی جریان دانشجویی در تسخیر لانه جاسوسی، توسط وحید حسین‌زاده و علی جعفری هرستانی به نگارش درآمد. این کتاب به تبیین ابعاد مختلف این حادثه، زمینه‌های پیدایش و همچنین آثار داخلی و بین‌المللی آن می‌پردازد. سازمان بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۱۳۹۵ش در ۱۲۶ صفحه این کتاب را منتشر کرد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/795077 «معرفی کتاب‌هایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»]، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.</ref>


== نگارخانه ==
==نگارخانه==
{{وسط‌چین}}
{{وسط‌چین}}
<gallery>
<gallery>
خط ۸۸: خط ۸۸:
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* امین‌آبادی، سید روح‌الله، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، در مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۸۳، آبان و آذر ۱۳۹۲ش.
* امین‌آبادی، سید روح‌الله، «اسناد لانه جاسوسی فتنه‌گران را رسوا می‌کند: بی‌پرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، در مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۸۳، آبان و آذر ۱۳۹۲ش.