پرش به محتوا

توبه: تفاوت میان نسخه‌ها

تمیزکاری
(تمیزکاری)
خط ۱۲: خط ۱۲:


توبه همیشه به دنبال [[گناه]] نیست، بلکه گاهی به معنای نگاه و رحمت ویژه خداوند به کسی است؛ ازاین‌رو، [[قرآن|قرآن کریم]] در جایی اعلام می‌کند که [[خدا|خداوند]]، توبه [[پیامبر(ص)]] و [[مهاجرین]] و [[انصار|انصاری]] که از او پیروی کردند را پذیرفت.<ref>توبه/ ۹/۱۱۷</ref>
توبه همیشه به دنبال [[گناه]] نیست، بلکه گاهی به معنای نگاه و رحمت ویژه خداوند به کسی است؛ ازاین‌رو، [[قرآن|قرآن کریم]] در جایی اعلام می‌کند که [[خدا|خداوند]]، توبه [[پیامبر(ص)]] و [[مهاجرین]] و [[انصار|انصاری]] که از او پیروی کردند را پذیرفت.<ref>توبه/ ۹/۱۱۷</ref>
===توبۀ خدا و توبۀ بنده===
در آیه ۱۱۸ [[سوره توبه]]، «... {{عربی|وَ ظَنُّوا أَنْ لامَلْجَأَ مِنَ اللهِ الاّ اِلَیهِ ثُمَّ تابَ عَلَیهِمْ لِیتُوبُوا اِنَّ اللهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحیم}}»، توبۀ بنده بین دو توبۀ خداوند قرار دارد، به این معنا که ابتدا خدا به سوی بنده باز می‌گردد و توفیق توبه به وی می‌دهد، سپس بنده توبه می‌کند. آنگاه خداوند توبه بنده را می‌پذیرد و او را مورد بخشش قرار می‌دهد.<ref>طوسی‌، التبیان؛ طبرسی‌، ۱۴۱۸ـ۱۴۲۰؛ محمدحسین طباطبائی‌، ذیل آیه‌</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] فرمود:{{سخ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول =[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] فرمود:{{سخ}}
توبه ریسمان خداوند است و یاری و کشش عنایت و لطف اوست و بنده باید پیوسته و در همه حال در حال توبه باشد. هر گروهی توبه مخصوصی دارد؛ توبه پیامبران الهی از مضطرب شدن باطن و به هم خوردن حالت اطمینان است. و توبه اولیاء از عوارض رنگارنگ تصور و خاطر آنها است. و توبه برگزیدگان حق از استراحت و فراغت و غفلت و است و توبه افراد خاص و بندگان مخصوص از مشغول بودن به غیر پروردگار است. و توبه عوام و عموم مردم از گناهان و معاصی و خلافها است.|تاریخ بایگانی| منبع = [[مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة (کتاب)|مصباح الشریعه]]، ترجمه [[حسن مصطفوی]]، ص۳۵۲| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
توبه ریسمان خداوند است و یاری و کشش عنایت و لطف اوست و بنده باید پیوسته و در همه حال در حال توبه باشد. هر گروهی توبه مخصوصی دارد؛ توبه پیامبران الهی از مضطرب شدن باطن و به هم خوردن حالت اطمینان است. و توبه اولیاء از عوارض رنگارنگ تصور و خاطر آنها است. و توبه برگزیدگان حق از استراحت و فراغت و غفلت و است و توبه افراد خاص و بندگان مخصوص از مشغول بودن به غیر پروردگار است. و توبه عوام و عموم مردم از گناهان و معاصی و خلافها است.|تاریخ بایگانی| منبع = [[مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة (کتاب)|مصباح الشریعه]]، ترجمه [[حسن مصطفوی]]، ص۳۵۲| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
===توبۀ خدا و توبۀ بنده===
در آیه ۱۱۸ [[سوره توبه]]، «... {{عربی|وَ ظَنُّوا أَنْ لامَلْجَأَ مِنَ اللهِ الاّ اِلَیهِ ثُمَّ تابَ عَلَیهِمْ لِیتُوبُوا اِنَّ اللهَ هُوَ التَّوّابُ الرَّحیم}}»، توبۀ بنده بین دو توبۀ خداوند قرار دارد، به این معنا که ابتدا خدا به سوی بنده باز می‌گردد و توفیق توبه به وی می‌دهد، سپس بنده توبه می‌کند. آنگاه خداوند توبه بنده را می‌پذیرد و او را مورد بخشش قرار می‌دهد.<ref>طوسی‌، التبیان؛ طبرسی‌، ۱۴۱۸ـ۱۴۲۰؛ محمدحسین طباطبائی‌، ذیل آیه‌</ref>
===توبه نصوح===
===توبه نصوح===
{{اصلی|توبه نصوح}}
{{اصلی|توبه نصوح}}
خط ۵۳: خط ۵۳:
* اگر گناه زبانی باشد (مانند [[قذف|قَذْفْ]]، [[تهمت]] و [[غیبت]]) لازم است از کسی که به او تعرض شده [[حلالیت]] طلبیده شود. برخی معتقدند چنانچه صاحب حق‌، به قذف یا تهمت یا غیبت علم نداشته باشد نیازی به عذرخواهی از او نیست‌، بهتر است از طرف او استغفار کند و به درگاه خداوند تضرع نماید تا توبه‌اش پذیرفته شده و در [[قیامت]] از تبعات گناه در امان بماند.<ref> موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۲۱ـ۳۲۲</ref>
* اگر گناه زبانی باشد (مانند [[قذف|قَذْفْ]]، [[تهمت]] و [[غیبت]]) لازم است از کسی که به او تعرض شده [[حلالیت]] طلبیده شود. برخی معتقدند چنانچه صاحب حق‌، به قذف یا تهمت یا غیبت علم نداشته باشد نیازی به عذرخواهی از او نیست‌، بهتر است از طرف او استغفار کند و به درگاه خداوند تضرع نماید تا توبه‌اش پذیرفته شده و در [[قیامت]] از تبعات گناه در امان بماند.<ref> موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۲۱ـ۳۲۲</ref>
* در گناهانی که ضرر و زیان بدنی به کسی وارد شده (همچون کتک زدن یا [[قتل]]) احکامی مانند [[قصاص]] و [[دیه]] اجرا خواهد شد، مگر آنکه صاحب حق از حق خود گذشت کند.<ref>رجوع کنید به موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۲۰</ref>
* در گناهانی که ضرر و زیان بدنی به کسی وارد شده (همچون کتک زدن یا [[قتل]]) احکامی مانند [[قصاص]] و [[دیه]] اجرا خواهد شد، مگر آنکه صاحب حق از حق خود گذشت کند.<ref>رجوع کنید به موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۲۰</ref>
* در گناهانی که ضرر و زیان مالی به کسی وارد شده (مثل [[دزدی]]، [[کم فروشی|کم‌فروشی]]، [[ربا]])، جبران زیان مالی‌، به تفصیلی که در منابع فقهی مذکور است‌، [[واجب]] است.<ref>رجوع کنید به ابوالصلاح حلبی‌، الکافی فی الفقه، ص۲۴۳؛ موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۱۹ـ ۳۲۰؛ امام خمینی‌، تحریرالوسیله، ج۲، ص۱۷۲</ref>
* در گناهانی که ضرر و زیان مالی به کسی وارد شده (مثل [[دزدی]]، [[کم فروشی]]، [[ربا]])، جبران زیان مالی‌، به تفصیلی که در منابع فقهی مذکور است‌، [[واجب]] است.<ref>رجوع کنید به ابوالصلاح حلبی‌، الکافی فی الفقه، ص۲۴۳؛ موسوی بجنوردی‌، القواعد الفقهیه، ج۷، ص۳۱۹ـ ۳۲۰؛ امام خمینی‌، تحریرالوسیله، ج۲، ص۱۷۲</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به كسى كه در محضر او «أستغفر اللّه» گفت، فرمود:{{سخ}}مادر بر تو بباید گریست می‌دانى [[استغفار]] چیست؟ استغفار درجت بلند رتبگان است و شش معنى براى آن است: ''نخست'' پشيمانى بر آنچه گذشت، و ''دوم'' عزم بر ترک بازگشت، و ''سوم'' آن که حقوق مردم را به آنان بپردازى چنانکه خدا را پاک ديدار کنى و خود را از گناه تهى سازى، و ''چهارم'' این که حقّ هر واجبى را که ضایع ساخته‌اى ادا سازى و ''پنجم'' این که گوشتى را که از حرام روییده است، با اندوه‌ها آب کنى چندان که پوست به استخوان چسبد و میان آن دو، گوشتى تازه روید، و ''ششم'' آن که درد طاعت را به تن بچشانى، چنانکه شيرینى معصیت را بدان چشاندى، آن گاه أستغفر اللّه گفتن توانى.
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به كسى كه در محضر او «أستغفر اللّه» گفت، فرمود:{{سخ}}مادر بر تو بباید گریست می‌دانى [[استغفار]] چیست؟ استغفار درجت بلند رتبگان است و شش معنى براى آن است: ''نخست'' پشيمانى بر آنچه گذشت، و ''دوم'' عزم بر ترک بازگشت، و ''سوم'' آن که حقوق مردم را به آنان بپردازى چنانکه خدا را پاک ديدار کنى و خود را از گناه تهى سازى، و ''چهارم'' این که حقّ هر واجبى را که ضایع ساخته‌اى ادا سازى و ''پنجم'' این که گوشتى را که از حرام روییده است، با اندوه‌ها آب کنى چندان که پوست به استخوان چسبد و میان آن دو، گوشتى تازه روید، و ''ششم'' آن که درد طاعت را به تن بچشانى، چنانکه شيرینى معصیت را بدان چشاندى، آن گاه أستغفر اللّه گفتن توانى.
|تاریخ بایگانی| منبع = [[نهج البلاغه]]، ترجمه [[سید جعفر شهیدی]]، حکمت ۴۱۷| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
|تاریخ بایگانی| منبع = [[نهج البلاغه]]، ترجمه [[سید جعفر شهیدی]]، حکمت ۴۱۷| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
confirmed، templateeditor
۱۲٬۲۷۶

ویرایش