پرش به محتوا

دفاع مشروع: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
اقدام پیش‌دستانه مدافع در دفع حمله قریب‌الوقوع متجاوز، به شرط یقین پیدا کردن به تجاوز و توانایی مهاجم در تهاجمش، جایز دانسته شده است.
اقدام پیش‌دستانه مدافع در دفع حمله قریب‌الوقوع متجاوز، به شرط یقین پیدا کردن به تجاوز و توانایی مهاجم در تهاجمش، جایز دانسته شده است.


==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==چیستی و جایگاه==
دفاع مشروع یا دفاع فردی به معنای دفع خطر تجاوزی است که به موجب آن؛ شخص مورد تجاوز به منظور دفع تهاجم، حق دارد از ناموس، جان و مال خود یا دیگری دفاع کند و مهاجم را با هر وسیله‌ای که در این راه ضروری باشد دور کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۳۸۰؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۴۶۳؛ عوده، التشریع الجنایی، دار الکتب العربی، ج۱، ص۴۷۳؛ عطار، دفاع مشروع و تجاوز از حدود آن، ۱۳۷۰ش، ص۲۷.</ref> در کتاب‌های فقهی دفاع مشروع با عنوان دفاع فردی (دفاع خاص)، در مقابل [[جهاد دفاعی|جهاد دفاعی]] (دفاع عام) است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۳۸۰؛ مروارید، الینابیع الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۱؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۴۶۱.</ref> فقها معتقدند کسی که در دفاع از جان، مال و ناموسش کشته شود ثواب شهید دارد ولی احکام شهید شامل او نمی‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۴۵.</ref> به عقیده کاشف الغطاء بر دفاع مشروع، احکام خاص جهاد بار نمی‌شود.<ref>کاشف‌الغطا، کشف الغطاء ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۹۲.</ref> عبدالقادر العوده (درگذشت: ۱۹۵۴م) پژوهشگر مصری، از «[[امر به معروف و نهی از منکر]]»، به عنوان دفاع مشروع اجتماعی تعبیر می‌کند و دفاع فردی را در مقابل آن قرار داده است.<ref>عوده، التشریع الجنایی، دار الکتب العربی، ج۱، ص۴۷۳.</ref>
دفاع مشروع یا دفاع فردی به معنای دفع خطر تجاوزی است که به موجب آن؛ شخص مورد تجاوز به منظور دفع تهاجم، حق دارد از ناموس، جان و مال خود یا دیگری دفاع کند و مهاجم را با هر وسیله‌ای که در این راه ضروری باشد دور کند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۳۸۰؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۴۶۳؛ عوده، التشریع الجنایی، دار الکتب العربی، ج۱، ص۴۷۳؛ عطار، دفاع مشروع و تجاوز از حدود آن، ۱۳۷۰ش، ص۲۷.</ref> در کتاب‌های فقهی دفاع مشروع با عنوان دفاع فردی (دفاع خاص)، در مقابل [[جهاد دفاعی|جهاد دفاعی]] (دفاع عام) است.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۳۸۰؛ مروارید، الینابیع الفقهیه، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۱؛ امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۴۶۱.</ref> فقها معتقدند کسی که در دفاع از جان، مال و ناموسش کشته شود ثواب شهید دارد ولی احکام شهید شامل او نمی‌شود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۴۱۰ق، ج۹، ص۳۴۵.</ref> به عقیده کاشف الغطاء بر دفاع مشروع، احکام خاص جهاد بار نمی‌شود.<ref>کاشف‌الغطا، کشف الغطاء ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۹۲.</ref> عبدالقادر العوده (درگذشت: ۱۹۵۴م) پژوهشگر مصری، از «[[امر به معروف و نهی از منکر]]»، به عنوان دفاع مشروع اجتماعی تعبیر می‌کند و دفاع فردی را در مقابل آن قرار داده است.<ref>عوده، التشریع الجنایی، دار الکتب العربی، ج۱، ص۴۷۳.</ref>


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷

ویرایش