پرش به محتوا

شهادت امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


شیعیان به‌جهت شهادت امام علی(ع) در [[شب بیست و یکم رمضان|شب بیست و یکم ماه رمضان]]، که احتمال دارد [[شب قدر]] باشد،<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> [[سوگواری|عزاداری]] می‌کنند.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۱۹.</ref> در برخی مناطق ایران در شب بیست و یکم تعزیه‌ای به نام تعزیه قنبر و حضرت علی(ع) اجرا می‌شود.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۲۰.</ref> همچنین برخی از شیعیان در این شب [[نذری|نذورات]]، [[افطاری]] و [[سحری]] توزیع می‌کنند.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۲۱.</ref> تکرار یکصد مرتبه ذکر «اللّهمَّ العَن قَتلَة اَميرَالمُومِنين» یعنی خداوندا قاتلین علی(ع) را لعنت کن، از اعمال شب نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۲۲۶.</ref>
شیعیان به‌جهت شهادت امام علی(ع) در [[شب بیست و یکم رمضان|شب بیست و یکم ماه رمضان]]، که احتمال دارد [[شب قدر]] باشد،<ref>مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۳۸۱.</ref> [[سوگواری|عزاداری]] می‌کنند.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۱۹.</ref> در برخی مناطق ایران در شب بیست و یکم تعزیه‌ای به نام تعزیه قنبر و حضرت علی(ع) اجرا می‌شود.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۲۰.</ref> همچنین برخی از شیعیان در این شب [[نذری|نذورات]]، [[افطاری]] و [[سحری]] توزیع می‌کنند.<ref>مجیدی خامنه، «شب‌های قدر در ایران»، ص۲۱.</ref> تکرار یکصد مرتبه ذکر «اللّهمَّ العَن قَتلَة اَميرَالمُومِنين» یعنی خداوندا قاتلین علی(ع) را لعنت کن، از اعمال شب نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان است.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، اسوه، ص۲۲۶.</ref>
== آیا امام علی از زمان شهادت خود خبر داشت؟ ==
== آیا امام علی از شهادت خود خبر داشت؟ ==
در [[الکافی (کتاب)|کتاب کافی]] از [[کتب اربعه|کتب اربعه شیعه]] بخشی با این عنوان وجود دارد که ائمه می‌دانند در چه زمانی می‌میرند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‏۱، ص۲۵۸.</ref> در این بخش هشت روایات نقل شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۸- ۲۶۰.</ref> از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در مورد اطلاع امام علی(ع) از زمان وفاتش نقل شده که این مسئله را تأیید کرده و یادآور می‌شود که امام در آن شب تسلیم‌شدن به [[قضا و قدر|تقدیر الهی]] را پذیرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۹.</ref>
{{اصلی|علم ائمه به شهادت خود}}
بنا بر برخی روایات، امام علی از جزئیات شهادت خود مانند زمان، قاتل و چگونگی آن خبر داشته است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۹.</ref> به گفته [[شیخ مفید]] روایات در این باره متواتر است.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۱۹.</ref> شیخ مفید، علامه حلی و سید مرتضی در آثار خود از این مسئله سخن گفته‌اند.<ref> نگاه کنید به ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۰۵.</ref> شیخ مفید در پاسخ به این مسئله که چرا ائمه حفظ جان نکرده‌اند گفته است درست است که ائمه از شهادت خود خبر داده‌اند اما شاید علم آنها به زمان شهادت، مکان و قاتلشان تفصیلی نبوده است و بالفرض هم که این را می‌دانستند شاید تکلیف آنها صبر بوده است.{{مدرک}} [[سید مرتضی]] گفته است که امام علی به چگونگی شهادت و قاتل خود علم داشته اما زمان شهادت را نمی‌دانسته است و الا می‌بایست قتل را از خود دور کند.{{مدرک}} نویسنده مقاله «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، پس از بررسی روایات و دیدگاه‌های علما، به این نتیجه رسیده است که در مواردی که ائمه تن به شهادت داده با حکم وجوب حفظ نفس مخالفت نکرده تا با عصمت آنها ناسازگار باشد چرا که علم آنها از طریق متعارف نبوده و چنین علمی ممکن است تکلیف‌آور نباشد و برفرض که تکلیف‌آور هم باشد شاید ائمه در راستای سعادت جامعه و...، تکلیف ویژه‌ای داشته و به آن عمل کرده‌اند.<ref>ربانی گلپایگانی و رحمانی‌زاده، «علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت»، ص۱۱۱.</ref>
 
از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نقل شده است که امام علی در شب نوزدهم تسلیم‌شدن به [[قضا و قدر|تقدیر الهی]] را پذیرفت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۹.</ref>
 
{{همچنین ببینید|علم امام}}
{{همچنین ببینید|علم امام}}


خط ۸۰: خط ۸۴:
* جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان، ۱۳۸۱ش.
* جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان، ۱۳۸۱ش.
* خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الاثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، محقق و مصحح: عبداللطیف حسینی کوهکمری،‏ قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
* خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الاثر فی النصّ علی الأئمة الإثنی عشر، محقق و مصحح: عبداللطیف حسینی کوهکمری،‏ قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
*ربانی گلپایگانی، علی و محسن رحمانی‌زاده، «[https://www.kalamislami.ir/article%20104160.html علم امام به شهادت و شبهه ناسازگاری آن با عصمت]»، در مجله کلام اسلامی، شماره ۱۱۰، تیر ۱۳۹۸ش.
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق: عمر عبدالسلام  تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق: عمر عبدالسلام  تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
* سبحانی، جعفر، الشیعه فی موکب التاریخ، قم، معاونیة شؤون التعلیم والبحوث، ۱۴۱۳ق.
* سبحانی، جعفر، الشیعه فی موکب التاریخ، قم، معاونیة شؤون التعلیم والبحوث، ۱۴۱۳ق.
خط ۸۵: خط ۹۰:
* شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)، تحقیق: محمد أبوالفضل  ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)، تحقیق: محمد أبوالفضل  ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
* «[https://hawzah.net/fa/Article/View/100854/%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A2%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%B9%D8%B1%D8%A8 علی آن شیر خدا شاه عرب]»، سایت حوزه نت، تاریخ بازدید:۲۶ آذر ۱۴۰۲ش.
* «[https://hawzah.net/fa/Article/View/100854 علی آن شیر خدا شاه عرب]»، سایت حوزه نت، تاریخ بازدید:۲۶ آذر ۱۴۰۲ش.
* فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم، انتشارات رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
* فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم، انتشارات رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.
* قمی، عباس، مفاتیح الجنان، قم، اسوه، بی‌تا.  
* قمی، عباس، مفاتیح الجنان، قم، اسوه، بی‌تا.