پرش به محتوا

تناسخ: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ دسامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
'''تناسخ''' یا '''بازپیدایی''' به‌معنای انتقال [[روح انسان]] از جسمی به جسم دیگر است. در میان شیعیان، باور به تناسخ باطل و اعتقاد به آن، به‌دلیل انکار [[معاد]]، کفر محسوب می‌شود. همچنین روایاتی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] در رد تناسخ وارد شده و مفسران و [[متکلم|متکلمان شیعه]] نیز در رد آن استدلال‌هایی ارائه کرده‌اند.
'''تناسخ''' یا '''بازپیدایی''' به‌معنای انتقال [[روح انسان]] از جسمی به جسم دیگر است. در میان شیعیان، باور به تناسخ باطل و اعتقاد به آن، به‌دلیل انکار [[معاد]]، کفر محسوب می‌شود. همچنین روایاتی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] در رد تناسخ وارد شده و مفسران و [[متکلم|متکلمان شیعه]] نیز در رد آن استدلال‌هایی ارائه کرده‌اند.


از نظر محققان، باور به تناسخ در عقاید اکثریت [[مسلمان|مسلمانان]]، از جمله [[شیعه|شیعیان]]، وجود نداشته است هر چند برخی از آنان در مواجهه با تمدن‌ها و ادیان دیگر به تناسخ گرایش پیدا کرده‌اند. [[غالیان|غلات]] را از اولین معتقدان به تناسخ به‌شمار برده‌اند البته از نظر برخی، عقیده برخی فرقه‌های غالی در حلول روح الهی در روح [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]]، از سر تسامحِ فرقه‌شناسان با عقیده تناسخ یکسان دانسته شده است. همچنین برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، تناسخ را با عقیده [[رجعت]] در باور شیعه یکی دانسته‌اند. از نظر عالمان شیعه رجعت با تناسخ تفاوت اساسی دارد و رجعت برخلاف تناسخ موجب تعدد بدن برای یک نفس نمی‌شود.
از نظر محققان، باور به تناسخ در عقاید اکثریت [[مسلمان|مسلمانان]]، از جمله [[شیعه|شیعیان]]، وجود نداشته است هر چند برخی از مسلمانان در مواجهه با تمدن‌ها و ادیان دیگر به تناسخ گرایش پیدا کرده‌اند. [[غالیان|غلات]] را از اولین معتقدان به تناسخ به‌شمار برده‌اند البته از نظر برخی، عقیده برخی [[غالیان|فرقه‌های غالی]] در حلول روح الهی در روح [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]]، از سر تسامحِ فرقه‌شناسان با عقیده تناسخ یکسان دانسته شده است. همچنین برخی از عالمان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]، تناسخ را با عقیده [[رجعت]] در باور شیعه یکی دانسته‌اند. از نظر عالمان شیعه رجعت با تناسخ تفاوت اساسی دارد و رجعت برخلاف تناسخ موجب تعدد بدن برای یک نفس نمی‌شود.


محمد بن زکریای رازی نخستین فیلسوف اسلامی معتقد به تناسخ و [[ابن‌سینا]] نخستین فیلسوف اسلامی دانسته شده که به تفصیل به رد تناسخ پرداخته است. از نظر برخی محققان، [[ملاصدرا]]، بر مبناى نظریه حرکت جوهرى، نحوه ایجاد و بقاى [[نفس]] را به‌گونه‌اى تعریف می‌کند که اثبات تناسخ ناممکن می‌شود.  
محمد بن زکریای رازی نخستین فیلسوف اسلامی معتقد به تناسخ و [[ابن‌سینا]] نخستین فیلسوف اسلامی دانسته شده که به تفصیل به رد تناسخ پرداخته است. از نظر برخی محققان، [[ملاصدرا]]، بر مبناى نظریه حرکت جوهرى، نحوه ایجاد و بقاى [[نفس]] را به‌گونه‌اى تعریف می‌کند که اثبات تناسخ ناممکن می‌شود.  
خط ۲۵: خط ۲۵:
''{{یاء عربی|مَنْ قَالَ بِالتَّنَاسُخِ فَهُوَ کافِرٌ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ مُکذِّبٌ بِالْجَنَّةِ وَ النَّارِ}}'' {{سخ}}''هر کس معتقد به تناسخ باشد به خدای بزرگ کافر شده و بهشت و جهنم را تکذیب کرده است.''<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۰.</ref>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= |رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
''{{یاء عربی|مَنْ قَالَ بِالتَّنَاسُخِ فَهُوَ کافِرٌ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ مُکذِّبٌ بِالْجَنَّةِ وَ النَّارِ}}'' {{سخ}}''هر کس معتقد به تناسخ باشد به خدای بزرگ کافر شده و بهشت و جهنم را تکذیب کرده است.''<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۰.</ref>| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= |رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}


== کفرآمیز بودن و رد تناسخ در اندیشه شیعیان ==
== کفرآمیز بودن و ردّ تناسخ در اندیشه شیعیان ==
در میان شیعیان، باور به تناسخ باطل و اعتقاد به آن، به‌دلیل انکار [[معاد]]، [[کفر]] دانسته شده است.<ref>شیخ صدوق، الإعتقادات، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۶۳.</ref> روایاتی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] در رد بر تناسخ وارد شده است.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۰؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۲۰-۳۲۱. </ref> در یکی از [[توقیعات امام مهدی(عج)|توقیعات امام زمان(ع)]]، از برخی از غالیان شیعه، که معتقد به تناسخ بوده‌اند، [[تبری]] جسته شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۴-۴۷۵.</ref> در احادیث، انکار [[بهشت]] و [[جهنم|دوزخ]] اخروی به‌عنوان عامل اصلی [[تکفیر اهل قبله|تکفیر]] معتقدان تناسخ قلمداد شده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۲۰.</ref> برخی عالمان رجال شیعه نیز به تضعیف راویان معتقد یا متهم به تناسخ پرداخته‌اند.<ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ۱۳۸۱ش، ص۷۷.</ref>  
در میان شیعیان، باور به تناسخ باطل و اعتقاد به آن، به‌دلیل انکار [[معاد]]، [[کفر]] دانسته شده است.<ref>شیخ صدوق، الإعتقادات، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۶۳.</ref> روایاتی از [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] در رد بر تناسخ وارد شده است.<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۰۰؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۲۰-۳۲۱. </ref> در یکی از [[توقیعات امام مهدی(عج)|توقیعات امام زمان(ع)]]، از برخی از غالیان شیعه، که معتقد به تناسخ بوده‌اند، [[تبری]] جسته شده است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۴-۴۷۵.</ref> در احادیث، انکار [[بهشت]] و [[جهنم|دوزخ]] اخروی به‌عنوان عامل اصلی [[تکفیر اهل قبله|تکفیر]] معتقدان تناسخ قلمداد شده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۲۰.</ref> برخی عالمان رجال شیعه نیز به تضعیف راویان معتقد یا متهم به تناسخ پرداخته‌اند.<ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ۱۳۸۱ش، ص۷۷.</ref>