Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
وفای به عهد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
وفای به عهد و پیمان را از مهمترین [[اخلاق|فضائل اخلاقی]] و پیمان‌شکنی را از بدترین رذائل اخلاقی دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۴.</ref> همچنین وفای به عهد در روایات به عنوان اساس دین و نشانه [[یقین]] معرفی شده است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۷.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه در قرن چهاردهم، این مسئله در [[آیه|آیات قرآن]] و روایات اسلامی به صورت گسترده مطرح شده و با قوی‌ترین تعبیرات و بیان‌ها بر لزوم وفای به عهد تأکید شده و پیمان‌شکنان سخت نکوهش شده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۴.</ref> وفای به عهد را از جمله آداب معاشرت ذکر کرده‌اند.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۲۸، ص۴۲۱.</ref> | وفای به عهد و پیمان را از مهمترین [[اخلاق|فضائل اخلاقی]] و پیمان‌شکنی را از بدترین رذائل اخلاقی دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۴.</ref> همچنین وفای به عهد در روایات به عنوان اساس دین و نشانه [[یقین]] معرفی شده است.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۷.</ref> به گفته [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه در قرن چهاردهم، این مسئله در [[آیه|آیات قرآن]] و روایات اسلامی به صورت گسترده مطرح شده و با قوی‌ترین تعبیرات و بیان‌ها بر لزوم وفای به عهد تأکید شده و پیمان‌شکنان سخت نکوهش شده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۴.</ref> وفای به عهد را از جمله آداب معاشرت ذکر کرده‌اند.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۲۸، ص۴۲۱.</ref> | ||
در برخی روایات، شاخصه ایمان به [[خدا]] و [[قیامت|روز جزا]] را وفای به عهد،<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> و عهدشکنی را مساوی با بی‌دینی شمرده شده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۱۰ ه، ج۸۱، ص۲۵۲.</ref> به گزارش [[شیخ صدوق]]، [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] در روایتی وفای به عهد را یکی از سه عصاره تمام ادیان ذکر می‌کند.<ref>صدوق، | در برخی روایات، شاخصه ایمان به [[خدا]] و [[قیامت|روز جزا]] را وفای به عهد،<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> و عهدشکنی را مساوی با بی‌دینی شمرده شده است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۱۰ ه، ج۸۱، ص۲۵۲.</ref> به گزارش [[شیخ صدوق]]، [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] در روایتی وفای به عهد را یکی از سه عصاره تمام ادیان ذکر می‌کند.<ref>صدوق، خصال، ۱۳۶۲ش، ج ۱، ص۱۱۳.</ref> در کتاب [[غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)|غرر الحکم]] با نقل روایاتی از [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] وفای به عهد را شریف‌ترین خلق و خوی انسان<ref>تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ص۱۸۶.</ref> و اصل دین<ref>تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ص۹۴. مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن،۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۴.</ref> معرفی کرده است. همچنین در [[نهج البلاغه]] وفای به عهد، هم‌سطح راستگویی و سپری محکم<ref>نهج البلاغه (فیض الاسلام)، ۱۳۶۸ ه.ش، خطبه۱۲۷، ص۱۲۷.</ref> و از مهمترین واجبات الهی ذکر شده است.<ref>نهج البلاغه (فیض الاسلام)، ۱۳۶۸ ه.ش، نامه ۵۳، ص۱۰۲۸.</ref> | ||
==چیستی == | ==چیستی == | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
== وفاداری از صفات خداوند، پیامبران و مومنان == | == وفاداری از صفات خداوند، پیامبران و مومنان == | ||
به گفته برخی از [[تفسیر قرآن|مفسرین]] خداوند در [[قرآن]] خود را به وفاداری ستوده و یکی از صفات او «وفی» یعنی وفا کننده به عهدها است.<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۱. | به گفته برخی از [[تفسیر قرآن|مفسرین]] خداوند در [[قرآن]] خود را به وفاداری ستوده و یکی از صفات او «وفی» یعنی وفا کننده به عهدها است.<ref>سوره توبه، آیه ۱۱۱. | ||
ثقفی تهرانی، تفسیر روان جاوید، ۱۳۹۸ ق. ج۲، ص۶۲۶.</ref> به همین خاطر انسانی که به عهد خود وفا می‌کند مظهر مشیت الهی در وفاداری است.<ref>سوره بقره، آیه ۴۰ .</ref> از دیدگاه قرآن از مهمترین شاخصه‌های پیامبران وفاداری است<ref> سوره نجم، آیه ۳۷. سوره مریم آیه ۵۴.</ref> و [[اسماعیل (پیامبر)|حضرت اسماعیل]] با وصف صادق الوعد بودن معرفی شده است.<ref> سوره مریم آیه ۵۴.</ref> {{یاد| مکارم شیرازی در مورد صادق الوعد بودن حضرت اسماعیل و در توجیه اینکه آن حضرت یک سال منتظر شخصی که با او وعده کرده بود ماند می‌نویسد: حتما حضرت اسماعیل در طول یک سال در شبانه روز آنجا نبوده است بلکه انتظار او را می‌کشید و این اهمیت وفای به عهد را نشان می‌دهد که یک پیامبر برای وفای به عهد یک سال انتظار شخص را می‌کشد. مکارم شیرازی، نکات اخلاقی،۱۳۹۴ش، ص۱۲۴.}} از جمله صفات [[امامان شیعه]] مخصوصاً [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین (ع)]] «الوَفی»، یعنی وفا کننده به عهد ذکر شده است.<ref>برای نمونه مراجعه شود به: سیدبن طاوس، جمال الأسبوع، ص۳۲، ۴۲۲، ۴۹۰ و ۵۱۲. مازندرانی، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲، الطبری، دلائل الإمامة، ص۷۳.</ref> | ثقفی تهرانی، تفسیر روان جاوید، ۱۳۹۸ ق. ج۲، ص۶۲۶.</ref> به همین خاطر انسانی که به عهد خود وفا می‌کند مظهر مشیت الهی در وفاداری است.<ref>سوره بقره، آیه ۴۰.</ref> از دیدگاه قرآن از مهمترین شاخصه‌های پیامبران وفاداری است<ref> سوره نجم، آیه ۳۷. سوره مریم آیه ۵۴.</ref> و [[اسماعیل (پیامبر)|حضرت اسماعیل]] با وصف صادق الوعد بودن معرفی شده است.<ref> سوره مریم آیه ۵۴.</ref> {{یاد| مکارم شیرازی در مورد صادق الوعد بودن حضرت اسماعیل و در توجیه اینکه آن حضرت یک سال منتظر شخصی که با او وعده کرده بود ماند می‌نویسد: حتما حضرت اسماعیل در طول یک سال در شبانه روز آنجا نبوده است بلکه انتظار او را می‌کشید و این اهمیت وفای به عهد را نشان می‌دهد که یک پیامبر برای وفای به عهد یک سال انتظار شخص را می‌کشد. مکارم شیرازی، نکات اخلاقی،۱۳۹۴ش، ص۱۲۴.}} از جمله صفات [[امامان شیعه]] مخصوصاً [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] «الوَفی»، یعنی وفا کننده به عهد ذکر شده است.<ref>برای نمونه مراجعه شود به: سیدبن طاوس، جمال الأسبوع، ص۳۲، ۴۲۲، ۴۹۰ و ۵۱۲. مازندرانی، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۲، الطبری، دلائل الإمامة، ص۷۳.</ref> | ||
== وجوب وفای به عهد == | == وجوب وفای به عهد == | ||
[[مجتهد|فقها]] با استناد به آیه «[[آیه وجوب وفا|أَوفوا بِالعُقودِ]]» <ref>سوره مائده، آیه ۵.</ref> حکم به [[واجب|وجوب]] وفای به تمام قراردادها کرده‌اند و در [[ فقه|کتاب‌های فقهی]] به صورت مفصل به این موضوع پرداخته شده است.<ref>خمینی، | [[مجتهد|فقها]] با استناد به آیه «[[آیه وجوب وفا|أَوفوا بِالعُقودِ]]»<ref>سوره مائده، آیه ۵.</ref> حکم به [[واجب|وجوب]] وفای به تمام قراردادها کرده‌اند و در [[فقه|کتاب‌های فقهی]] به صورت مفصل به این موضوع پرداخته شده است.<ref>خمینی، کتاب البیع، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۱۸۵. موسسه دائره المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۱۱.</ref>[[اکبر هاشمی رفسنجانی|هاشمی رفسنجانی]] در کتاب [[فرهنگ قرآن]] با استناد به آیاتی از قرآن<ref>سوره مائده، آیه۱ و سوره اسراء، آیه ۳۴.</ref> گزارش می‌دهد، وفای به عهد از واجبات<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج ۲۱ ص۳۱۶.</ref> است که خداوند در چند [[آیه]]<ref>سوره بقره آیه، ۴۰ و سوره انعام، آیه ۱۵۲.</ref> با صراحت به آن فرمان می‌دهد.<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۳۰۴.</ref> [[رضایی اصفهانی]] از محققین و پژوهشگران قرآنی، نیز با مستند قرار دادن برخی از آیات قرآن<ref>سوره اسراء، آیه ۳۴.</ref> نوشته است، انسان در برابر تعهدات خود مسئول است و در صورت عهد شکنی بازخواست می‌شود.<ref> رضایی اصفهانی، قرآن و علوم انسانی، ۱۳۹۱ش، ص۱۷۳ و ۱۷۴.</ref> | ||
به گزارش [[جورج سمعان جرداق|جورج جرداق]] (نویسنده مسیحی) در کتاب [[الامام علی صوت العدالة الانسانیة (کتاب)|الامام علی صوت العدالة الانسانیة]]، [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] وفاداری به عهد و پیمان را ضروری می‌داند و بر شخصی که عهد بسته لازم است با جان و روح خود در راه حفظ آن عهد بکوشد و سرانجام | به گزارش [[جورج سمعان جرداق|جورج جرداق]] (نویسنده مسیحی) در کتاب [[الامام علی صوت العدالة الانسانیة (کتاب)|الامام علی صوت العدالة الانسانیة]]، [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] وفاداری به عهد و پیمان را ضروری می‌داند و بر شخصی که عهد بسته لازم است با جان و روح خود در راه حفظ آن عهد بکوشد و سرانجام یا به آن وفادار بماند و یا در راه آن از بین برود.<ref>جرداق، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ۱۹۷۰م، ج۱، ص۲۴۲.</ref> | ||
طبق روایتی در کتاب [[غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)|غرر الحکم]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] از وعده دادن به چیزی که شخص از انجامش عاجز است، نهی کرده است.<ref>تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۲۸.</ref> | طبق روایتی در کتاب [[غرر الحکم و درر الکلم (کتاب)|غرر الحکم]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] از وعده دادن به چیزی که شخص از انجامش عاجز است، نهی کرده است.<ref>تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۲۸.</ref> | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== پیامدها و آثار وفادرای == | == پیامدها و آثار وفادرای == | ||
در آیات قرآن و کتاب‌های عالمان شیعه آثار و پیامدهای فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی متعددی برای وفای به عهد ذکر شده است که برخی از آثار اخروی آن عبارتند از: | در آیات قرآن و کتاب‌های عالمان شیعه آثار و پیامدهای فردی، اجتماعی، دنیوی و اخروی متعددی برای وفای به عهد ذکر شده است که برخی از آثار اخروی آن عبارتند از: | ||
* قرب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در روز رستاخیز؛ <ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۷.</ref> | * قرب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در روز رستاخیز؛<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۷.</ref> | ||
* ضمانت [[بهشت]]؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن،۱۳۸۶، ج۶، ص۵۱۴، سوره رعد، آیات ۲۱و ۲۳.</ref> | * ضمانت [[بهشت]]؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن،۱۳۸۶، ج۶، ص۵۱۴، سوره رعد، آیات ۲۱و ۲۳.</ref> | ||
* رسیدن به اجر عظیم؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۳۰۴، سوره فتح، آیه ۱۰.</ref> | * رسیدن به اجر عظیم؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۲۱، ص۳۰۴، سوره فتح، آیه ۱۰.</ref> | ||
* سزاوار رستگاری؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۴، ص۵۳۸. سوره مومنون آیه ۱ تا۸.</ref> | * سزاوار رستگاری؛<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۱۴، ص۵۳۸. سوره مومنون آیه ۱ تا۸.</ref> | ||
*[[شفاعت|حق شفاعت]] در قیامت؛<ref>سوره مریم، آیه ۸۷.</ref> | *[[شفاعت|حق شفاعت]] در قیامت؛<ref>سوره مریم، آیه ۸۷.</ref> | ||
* رسیدن به پاداش صادقان.<ref>سوره احزاب، آیه ۲۲ تا ۲۴.</ref> | * رسیدن به پاداش صادقان.<ref>سوره احزاب، آیه ۲۲ تا ۲۴.</ref> | ||
آثار دنیوی وفای به عهد عبارتند از: | آثار دنیوی وفای به عهد عبارتند از: | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
== وفای به عهد یک قانون جهانی == | == وفای به عهد یک قانون جهانی == | ||
به عقیده [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] [[حدیث|روایات]] تصریح می‌کند، وفای به عهد یک قانون جهان شمول است که مسلمان و [[کفر|کافر]] را در | به عقیده [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] [[حدیث|روایات]] تصریح می‌کند، وفای به عهد یک قانون جهان شمول است که مسلمان و [[کفر|کافر]] را در برمی‌گیرد؛<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن،۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۵۷.</ref> لزوم وفای به عهد در [[فطرت]] انسان‌ها است به همین دلیل در میان تمام اقوام و ملل چه معتقد به دین باشند یا نباشند، پایبندی به عهد و پیمان لازم شمرده می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۴.</ref> او با استناد به آیه (وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا)<ref>سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref> بیان می‌کند مفهوم وفای به عهد در قرآن هیچ قید و شرطی ندارد و شامل تمام عهدهای الهی و پیمان‌های مردم چه مسلمان چه کافر می‌شود و مادامی که آنان به عهد خود پایبند هستند، مسلمانان نیز باید به پیمان خود وفادار باشند.<ref>مکارم شیرازی، اخلاق در قرآن، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۲۴۵.</ref> | ||
جورج جرداق (نویسنده مسیحی) وفا به عهد و | جورج جرداق (نویسنده مسیحی) وفا به عهد و پیمان در [[حکومت امام علی(ع)|حکومت و خلافت علی بن ابیطالب]] را یک قانون تخلف‌ناپذیر ذکر می‌کند.<ref> | ||
جرداق، جورج، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ۱۹۷۰م، ج۱، ص۲۴۲.</ref> آن حضرت در توصیه به [[مالک اشتر]] می‌فرماید: تمام مردم جهان با اختلافاتی که در افکار و تمایلات دارند در لزوم وفای به عهد اتفاق نظر دارند، | جرداق، جورج، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ۱۹۷۰م، ج۱، ص۲۴۲.</ref> آن حضرت در توصیه به [[مالک اشتر]] می‌فرماید: تمام مردم جهان با اختلافاتی که در افکار و تمایلات دارند در لزوم وفای به عهد اتفاق نظر دارند، حتی [[شرک|مشرکان]] زمان جاهلیت علاوه بر [[مسلمان|مسلمانان]] آن را مراعات می‌کردند؛ چرا که عواقب [[پیمان شکنی]] را چشیده بودند.<ref>نهج البلاغة، ۱۴۱۴ق، چاپ اول، ص۴۴۲، نامه۵۳.</ref> | ||
در کتب روایی شیعه نیز روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است که هیچ استثنایی در قانون وفای به عهد نیست و خداوند اجازه پیمان شکنی را به هیچ شخصی نداده است.<ref> | در کتب روایی شیعه نیز روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است که هیچ استثنایی در قانون وفای به عهد نیست و خداوند اجازه پیمان شکنی را به هیچ شخصی نداده است.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲؛ شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۱، ص۴۹۰.</ref> همچنین [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] حقیت زندگی اجتماعی و فردی بشر را هرگز بی‌نیاز از وفای به عهد نمی‌داند و بر این باور است که با دقت در زندگی انسان‌ها در می‌یابیم تمام حقوق زندگی اجتماعی که با تامین آن‌ها آرامش پیدا می‌کنیم، براساس عهد و پیمان مترتب است.<ref>طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۵، ص۱۶۸.</ref> | ||
=== وفای به عهد نسبت به دشمنان === | === وفای به عهد نسبت به دشمنان === | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
* قرآن. | * قرآن. | ||
* ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج‌البلاغة، تصحیح محمدابوالفضل ابراهیم، قم، آیةالله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق. | * ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج‌البلاغة، تصحیح محمدابوالفضل ابراهیم، قم، آیةالله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق. | ||
* | * تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، محقق / مصحح: رجائی، سید مهدی، قم، دار الکتاب الإسلامی، ۱۴۱۰ق. | ||
* ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، تهران، انتشارات برهان، ۱۳۹۸ق. | * ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، تهران، انتشارات برهان، ۱۳۹۸ق. | ||
* جرداق، جورج، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، | * جرداق، جورج، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، بیروت، دار مکتبة الحیاة، ۱۹۷۰م. | ||
* جوادی آملی، عبدالله، «وفا به عهد و پیمان»، مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۲۴، ۱۳۸۷ش. | * جوادی آملی، عبدالله، «وفا به عهد و پیمان»، مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۲۴، ۱۳۸۷ش. | ||
* سید بن طاوس، جمال الأسبوع، | * سید بن طاوس، جمال الأسبوع، قم، دار الرضی، بی‌تا. | ||
* خمینی، سید روح الله، کتاب البیع، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۲۱ق. | * خمینی، سید روح الله، کتاب البیع، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۲۱ق. | ||
* رضایی اصفهانی، محمد علی، قرآن و علوم انسانی، قم، نسیم حیات، ۱۳۹۱ش. | * رضایی اصفهانی، محمد علی، قرآن و علوم انسانی، قم، نسیم حیات، ۱۳۹۱ش. | ||
* نهج البلاغه، مترجم | * نهج البلاغه، مترجم فیض‌الاسلام اصفهانی، علی‌نقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات فقیه (تالیفات فیض الاسلام)، ۱۳۶۸ق. | ||
* شیخ صدوق، ابن بابویه، الخصال، قم، مؤسسة نشر اسلامی، ۱۴۰۳ق. | * شیخ صدوق، ابن بابویه، الخصال، قم، مؤسسة نشر اسلامی، ۱۴۰۳ق. | ||
* طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق. | * طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق. | ||
* طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان ترجمه محمد باقر همدانی قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۸۵ش. | * طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان ترجمه محمد باقر همدانی قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۸۵ش. | ||
* طبری، محمد بن جریر، دلائل الإمامة، | * طبری، محمد بن جریر، دلائل الإمامة، قم، دار الذخائر، بی‌تا. | ||
* | * عاملی، شیخ حر، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، محقق/مصحح، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام)، قم، مؤسسة آل البیت(علیهم السلام)، ۱۴۰۹ق. | ||
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، | * کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
* مازندرانی، ابن شهرآشوب، المناقب، قم، مؤسسة العلامة، ۱۳۷۹ق. | * مازندرانی، ابن شهرآشوب، المناقب، قم، مؤسسة العلامة، ۱۳۷۹ق. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، | * مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۱۰ق. | ||
* | * مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، ج۳، تهیه و تنظیم، جمعی از فضلاء، قم، مدرسة الامام علی بن ابی طالب(علیه‌السلام)، ۱۳۷۷ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، نکات اخلاقی، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب، ۱۳۹۴ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، نکات اخلاقی، قم، مدرسه امام علی بن ابیطالب، ۱۳۹۴ش. | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
* هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۶ش. | * هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{فضائل اخلاقی}} | {{فضائل اخلاقی}} | ||