Automoderated users، confirmed
۹٬۴۴۹
ویرایش
حوزه علمیه قم در دوره معاصر: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی سازی
(تمیزکاری) |
(ویکی سازی) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
===عوامل تقویت حوزه علمیه قم=== | ===عوامل تقویت حوزه علمیه قم=== | ||
* با استقرار حائری در قم بسیاری از شاگردان او که در اراک به سر می‌بردند، از جمله اشخاص برجسته‌ای چون [[سید محمد تقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[امام خمینی]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی ]] و [[محمد علی اراکی]] به قم آمدند. | * با استقرار حائری در قم بسیاری از شاگردان او که در اراک به سر می‌بردند، از جمله اشخاص برجسته‌ای چون [[سید محمد تقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[امام خمینی]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی ]] و [[محمد علی اراکی]] به قم آمدند. | ||
* تشکیل حوزه علمیه در قم و حسن شهرت و مدیریت حائری موجب استقبال بسیاری از علما و انتقال آنان به قم گردید، از جمله [[ابوالحسن رفیعی قزوینی]] که از | * تشکیل حوزه علمیه در قم و حسن شهرت و مدیریت حائری موجب استقبال بسیاری از علما و انتقال آنان به قم گردید، از جمله [[ابوالحسن رفیعی قزوینی]] که از ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۹ق در قم مستقر شد و به تعلیم و تدریس پرداخت،<ref>صدرالدین شیرازی، مقدمه آشتیانی، ص صدوسی ونه؛ رفیعی قزوینی، مقدمه رضانژاد، ص بیست ویک؛ استادی، ص ۱۴۳</ref> [[محمدرضا مسجدشاهی]] از علمای [[اصفهان]] که از ۱۳۴۴ق تا ۱۳۴۶ق در قم اقامت گزید و [[محمدعلی شاه‌آبادی]] که در ۱۳۴۷ق به قم وارد شد و تا ۱۳۵۴ در آنجا ماند.<ref>استادی، ص ۱۴۳</ref> حضور استادان و مدرّسان مهاجر و مجاور فراوان در قم در عهد حائری نشان از نشاط علمی حوزه علمیه قم در این عصر دارد.<ref>برای اسامی تعداد قابل توجهی از آنان ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۱۶۲۳۴</ref> | ||
* عوامل سیاسی و اجتماعی دیگری هم در آغاز تأسیس حوزه علمیه قم بر رونق آن افزود، که از آن میان می‌توان به رفتن [[احمدشاه قاجار]] به قم اشاره کرد. وی نخستین بار در [[۲۱ ربیع‌الاول]] ۱۳۴۲ برای عرض تبریک تأسیس حوزه علمیه قم<ref>مکی، ج ۲، ص ۴۳۲</ref> و بار دوم به هنگام آمدن علمای [[نجف]] به قم به آنجا رفت.<ref>شریف رازی، آثار الحجة ج ۱، ص ۸۵</ref> | * عوامل سیاسی و اجتماعی دیگری هم در آغاز تأسیس حوزه علمیه قم بر رونق آن افزود، که از آن میان می‌توان به رفتن [[احمدشاه قاجار]] به قم اشاره کرد. وی نخستین بار در [[۲۱ ربیع‌الاول]] ۱۳۴۲ برای عرض تبریک تأسیس حوزه علمیه قم<ref>مکی، ج ۲، ص ۴۳۲</ref> و بار دوم به هنگام آمدن علمای [[نجف]] به قم به آنجا رفت.<ref>شریف رازی، آثار الحجة ج ۱، ص ۸۵</ref> | ||
* ورود عالمان بزرگ و مشهوری چون [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و میرزا [[محمد حسین نائینی]] از نجف به قم و استقبال باشکوه حائری از آنان و واگذاری محل تدریس خویش به آنان نیز در این مقطع زمانی سبب تقویت این حوزه گردید.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۴</ref> | * ورود عالمان بزرگ و مشهوری چون [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و میرزا [[محمد حسین نائینی]] از نجف به قم و استقبال باشکوه حائری از آنان و واگذاری محل تدریس خویش به آنان نیز در این مقطع زمانی سبب تقویت این حوزه گردید.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۴</ref> | ||
* ورود [[رضاخان]] به قم در هنگام نخست وزیری و طرح قضیه جمهوری در [[۶ فروردین]] | * ورود [[رضاخان]] به قم در هنگام نخست وزیری و طرح قضیه جمهوری در [[۶ فروردین]] سال [[سال ۱۳۰۳ هجری شمسی|۱۳۰۳ ش]]، و ملاقات و گفتگو با علما و از جمله حائری و صرف نظر کردن از آن نیز مایه بهره برداری متقابل حوزه علمیه قم و دولت گردید.<ref>ر.ک:حائری یزدی، ص ۱۱۸</ref> | ||
* از دیگر عوامل تقویت حوزه علمیه قم مهاجرت علمای اصفهان به رهبری [[حاج آقا نورالله اصفهانی]] (متوفی ۱۳۴۶) به قم در اعتراض به نظام سربازگیری اجباری با هدف مخالفت با پهلوی اول بود که تحرکی سیاسی را در حوزه علمیه قم موجب شد.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۸؛ نجفی، ص ۲۳۷ـ ۳۰۰</ref> | * از دیگر عوامل تقویت حوزه علمیه قم مهاجرت علمای [[اصفهان]] به رهبری [[حاج آقا نورالله اصفهانی]] (متوفی [[سال ۱۳۴۶ هجری شمسی|۱۳۴۶]]) به قم در اعتراض به نظام سربازگیری اجباری با هدف مخالفت با پهلوی اول بود که تحرکی سیاسی را در حوزه علمیه قم موجب شد.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۸؛ نجفی، ص ۲۳۷ـ ۳۰۰</ref> | ||
حائری در مدت اقامت حدود پانزده ساله خود در قم که در اوج باروری علمی نیز بود، با مدیریت قوی خود حوزه علمی نیرومندی را به وجود آورد، به طوری که شمار [[طلبه|طلاب]] حوزه قم پیش از سخت گیری‌های [[رضاخان|پهلوی اول]] در [[سال ۱۳۱۳ هجری شمسی|۱۳۱۳ش]] به هفتصد تن<ref>ر.ک:جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی ـ سیاسی ایران، ص ۳۷</ref> و بنابر نقلی دیگر به نهصد تن رسیده بود،<ref>ر.ک: امین، ج ۸، ص ۴۲</ref> این عدد را تا هزار هم ذکر کرده‌اند.<ref>ر.ک:جعفریان، برگ‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم، ص ۱۶</ref> | حائری در مدت اقامت حدود پانزده ساله خود در قم که در اوج باروری علمی نیز بود، با مدیریت قوی خود حوزه علمی نیرومندی را به وجود آورد، به طوری که شمار [[طلبه|طلاب]] حوزه قم پیش از سخت گیری‌های [[رضاخان|پهلوی اول]] در [[سال ۱۳۱۳ هجری شمسی|۱۳۱۳ش]] به هفتصد تن<ref>ر.ک:جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی ـ سیاسی ایران، ص ۳۷</ref> و بنابر نقلی دیگر به نهصد تن رسیده بود،<ref>ر.ک: امین، ج ۸، ص ۴۲</ref> این عدد را تا هزار هم ذکر کرده‌اند.<ref>ر.ک:جعفریان، برگ‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم، ص ۱۶</ref> | ||
حائری در مدت اقامت خویش در قم مهم‌ترین [[درس خارج]] حوزه علمیه را ارائه می‌کرد به طوری که استادان دیگر حوزه هم در آن شرکت می‌کردند. محل تدریس او [[مدرسه فیضیه]] و سپس | حائری در مدت اقامت خویش در قم مهم‌ترین [[درس خارج]] حوزه علمیه را ارائه می‌کرد به طوری که استادان دیگر حوزه هم در آن شرکت می‌کردند. محل تدریس او [[مدرسه فیضیه]] و سپس (تکیه عشقعلی) بود.<ref>ریحان یزدی، ص ۶۱۶۲</ref> {{یاد| از تکایای قدیمی قم با سابقه ۲۵۰ ساله در محدوده محله يخچال قاضى و مدرسه لک‌ها }}حائری در زمینه برنامه ریزی آموزشی و تدبیر امر معیشت طلاب نیز تلاش جدّی به عمل آورد، از جمله کوشید در روش‌های آموزش حوزوی تحول ایجاد کند، ابواب علم [[فقه]] را تخصصی نماید و دامنه معلومات طلاب را توسعه بخشد.<ref>ر.ک:اراکی، ص ۸۲۸۳؛ کریمی جهرمی، ص ۴۷؛ سیدکباری، ص ۳۸۴</ref> حائری در این زمینه‌ها شخصا‌ً به امور طلاب و مدارس رسیدگی کرد و برای تشویق آنان به درس و [[مباحثه|بحث]] جایزه تعیین نمود. او با هدف تأمین فضای آموزشی حوزه به بازسازی و گسترش مدارس، [[مدرسه فیضیه (قم)|فیضیه]]، [[مدرسه دارالشفاء (قم)|دارالشفا]] و... اقدام کرد.<ref>ر.ک:شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۵۶، ۶۲۷۶</ref> | ||
===حائری و تنش‌های سیاسی=== | ===حائری و تنش‌های سیاسی=== | ||