کاربر ناشناس
مباحثه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Sama بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
مباحثه یکی از مهمترين روشهای تحصیلی و از ويژگي هاى نظام تعليمى [[حوزه علمیه]] است. این روش تحصیلی فواید منحصر به فردی دارد از جمله: | مباحثه از آداب درس خواندن و یکی از مهمترين روشهای تحصیلی و از ويژگي هاى نظام تعليمى [[حوزه علمیه]] است. | ||
اساتید در آغاز شروع به تحصیل طلاب، آنان را به مباحثه تشویق میکنند. اساتید چهار مرحله را برای ماندگاری درس در حافظه و فهم بهتر آن پیشنهاد میکنند. پیش مطالعه که قبل از شروع درس صورت میگیرد و سپس درس و مطالعهی پس از درس و مباحثه این چهار مرحله هستند. | |||
==مباحثه در کلام خواجه نصیر== | |||
در کتاب آداب المتعلمین که خواجه نصیر طوسی برای آشنایی طلاب مبتدی با آداب طلبگی نگاشته است، مباحثه را لازم میشمرد: | |||
«و طالب علم لازم است که به گفتگو و مناظره بپردازد. این گفتوگو باید همراه انصاف و آرامش و تفکر باشد. از فریاد وخشم باید دوری کرد؛ زیرا مناظره وگفتوگو هماندیشی است و هماندیشی برای دریافتن درستی است و رأی درست تنها با تفکر و انصاف حاصل میشود و با خشم و خروش به چنگ نمیآید. فایدهی گفتوگو و مباحثه قویتر از تکرار صرف است. زیرا مباحثه، تکرار است به اضافهی شی دیگر. مشهور است که ” ساعتی مباحثه بهتر از یک ماه تکرار است.” اما باید توجه داشت که مباحثه با فرد منصف و راست طبع باشد و از گفتوگو با فرد عیبجو و ناراست پرهیز باید کرد. زیرا طبیعت راهزن است و اخلاق سرایتگر و همنشینی اثرگذار.» | |||
==شیوه مباحثه== | |||
مباحثه معمولاً پس از درس برگزار میشود. بین دو تا چند نفر در هر مباحثه شرکت میکنند. اساتید توصیه میکنند که مباحثات سه نفره باشد تا نه شلوغ باشد و نه در صورت غیبت یکی تعطیل شود. در هر جلسه یک نفر عهدهدار بازگوئی درس پیشین میشود و دیگران به نقد و اشکال و تصحیح میپردازند. متکلم مباحثه یا به ترتیب خاصی مشخص میشود یا با قرعه. گاهی با خود کتاب قرعه میزنند و آنکه عدد فرد صفحهاش بیشتر باشد، گوینده میشود. مباحثه در سالهای دروس مقدمات و سطح، کتابمحور است و غالباً پس از چندین ساعت پس از اخذ درس از استاد انجام میشود. اما در دورهی خارج بیشتر پیش از درس است، که به آن پیشمباحثه گفته میشود. | |||
==مباحثات علمی اجتهادی== | |||
اين سنّتِ مباحثه تا مرحله [[درس خارج]] ادامه دارد، پس از آن نيز گاهى جلسات مباحثات علمى اجتهادى بين افراد برجسته يك نسل كه خود به مرتبه استادى و اجتهاد رسيده اند، برگزار مى شود. به علاوه، سنّت متداول حوزه هاى علميه اين بوده است كه درس آموختگان حوزه، پس از نيل به مراتب بالاى [[اجتهاد]]، با آنكه خود حلقه درسى داشته اند، در يكى دو درس مراجعِ وقت حضور مى يافته اند؛ از آن رو كه هم جايگاه آنان را حرمت نهند و هم در مباحثات عالى علمى مشارکت جدّى داشته باشند. | |||
==فواید مباحثه== | |||
مباحثه تمرین تقویت بیان و فن سخنوری است. به علاوه نوعی ممارست برای کلاسداری و تدریس است. هماندیشی در مباحثه باعث برطرف شدن اشکالات و بدفهمیها میشود.و در بسیاری اوقات اندیشهای نو را در پی دارد. | |||
این روش تحصیلی فواید منحصر به فردی دارد از جمله: | |||
*پيشگيرى از بدفهمى | *پيشگيرى از بدفهمى | ||
*مصون ماندن از اظهارات نادرست | *مصون ماندن از اظهارات نادرست | ||
*خضوع علمى و خويشتندارى از اظهارنظرهاى شتاب زده و نسنجيده؛ به ويژه آنكه همه افراد شركت كننده در نظام تعليمى حوزه، در هر درسى، مطالب استاد را با يكى دو تن مباحثه مى كنند كه خود براى رسيدن به فهم درست و مراد مؤلف بسيار مؤثر است. | *خضوع علمى و خويشتندارى از اظهارنظرهاى شتاب زده و نسنجيده؛ به ويژه آنكه همه افراد شركت كننده در نظام تعليمى حوزه، در هر درسى، مطالب استاد را با يكى دو تن مباحثه مى كنند كه خود براى رسيدن به فهم درست و مراد مؤلف بسيار مؤثر است. | ||
==هممباحثهایهای مشهور== | |||
از هممباحثهایهای مشهور میتوان به مباحثات سید محمد عاملی صاحب مدارک و شیخ حسن ابن شهید ثانی صاحب معالم، شیخ مرتضی انصاری و سعید العلماء مازندرانی، آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی و سید احمد خوانساری، مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی و سید مصطفی خمینی، سید محمدتقی خوانساری و مرحوم آیت الله اراکی و امام موسی صدر و آیت الله موسوی اردبیلی و… اشاره کرد. | |||
==کمرنگ شدن سنت مباحثه== | |||
در سالهای اخير، با توجه به تحولات روشى و فراهم شدن تسهيلاتى همچون ضبط دروس و امكان دستيابى سريع به مطالب درس، اين سنّت، کمرنگ شده است. | در سالهای اخير، با توجه به تحولات روشى و فراهم شدن تسهيلاتى همچون ضبط دروس و امكان دستيابى سريع به مطالب درس، اين سنّت، کمرنگ شده است. | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6633 دانشنامه جهان اسلام] | [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6633 دانشنامه جهان اسلام] | ||
[http://rovatehadis.com/2916 پایگاه روات حدیث] | |||
[[رده:نظام درسی حوزه]] | [[رده:نظام درسی حوزه]] |